اضافه وزن نوجوانان امروزه به یک مشکل جهانی تبدیل شده‌است. بسیاری از نوجوانانی که اضافه وزن دارند و یا به اصطلاح چاق هستند٬ خودشان این موضوع را قبول نمی‌کنند. بیشتر آنها معتقدند وزنشان مناسب است. برای اینکه نوجوانان چاق به کاهش وزن تشویق شوند لازم است اول قبول کنند که وزنشان زیاد است. اما متاسفانه اکثر آنها به دلیل اقتضای سنیشان مقاومت نشان می‌دهند.
دیگر بر کسی پوشیده نیست که چاقی یک بیماری جدی و خطرناک است. نوجوانانی که اضافه وزن دارند، بیشتر در خطر تبدیل شدن به افراد بالغ با اضافه وزن و سرطان هستند. بنابراین بسیار مهم است که نوجوانان چاق را حمایت کنیم تا بتوانند بیشتر فعال باشند و تغییرات سالمی در برنامه غذایی خود ایجاد کنند. آگاه کردن این افراد از اضافه وزنشان می‌تواند اولین گام در این راه باشد. ایجاد این تغییرات در نوجوانان می‌تواند آنها را بعدها از چاقی و سرطان در امان نگه دارد.
چه چیزی باعث اضافه وزن نوجوانان می‌شود؟
چاقی زمانی اتفاق می‌افتد که حجم زیادی از چربی در بدن جمع شود. اگر فردی بیشتر از آنچه که بدنش نیاز دارد کالری دریافت کند، چاق می‌شود؛ با این حال اضافه وزن نوجوانان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. دلایلی مانند:
۱- ژن رفتاری-خوراکی
رفتار خوراکی درواقع همان برنامه غذایی و نحوه غذا خوردن است. رفتار خوراکی در خانواده‌ای که اعضا آن اضافه وزن دارند مسلما اشتباه است و شامل مصرف زیاد نوشابه و نوشیدنی‌های مضر، تنقلات پرچرب و قند‌دار، اصرار به خوردن بیش از اندازه، استفاده بی رویه از فست فودها، پرخوری و… می‌شود. در سبک زندگی این خانوادهها تحرک و ورزش جایگاهی ندارد. اعضا خانواده، مخصوصا کودکان و نوجوانان، بیشتر وقت خود را پای تلویزیون و بازیهای کامپیوتری می‌گذرانند؛ در نتیجه نه تنها کودکان و نوجوانان بلکه همه اعضا خانواده به چاقی و اضافه وزن مبتلا می‌شوند.
۲- مشکلات اجتماعی-اقتصادی
مشکلات اقتصادی و چاقی رابطه تنگاتنگی دارند. چاقی در خانواده‌هایی که میزان درآمد کمی دارند بیشتر دیده می‌شود؛ چرا که در این خانوادهها توانایی دسترسی به غذاهای سالم و امکانات ورزشی کمتر است. بچه‌ها کمتر امکان رفتن به باشگاه و کار کردن با وسایل ورزشی را دارند؛ بنابراین امکان تحرک آنها نیز کمتر است.
۳- متابولیسم
میزان مصرف انرژی در افراد متفاوت است. متابولیسم و هورمون‌ها تاثیر متفاوتی بر بدن افراد دارند. هورمون‌ها می‌توانند یکی از دلایل چاقی در بعضی از نوجوانان و کودکان باشند. در کنار دلایل بالا موارد دیگری مانند خواب ناکافی، بعضی از اختلالات غدد درون ریز، بیماری‌ها و دارو‌ها نیز بر اضافه وزن نوجوانان تاثیرگذار است.
علائم اضافه وزن نوجوانان
چربی زیاد یکی از علائم اصلی اضافه وزن نوجوانان است، اما اندازه گیری میزان چربی بدن کار راحتی نیست. با این حال محاسبه BMI یا همان شاخص توده بدنی، می‌تواند تا میزانی اضافه وزن آنها را نشان دهد.
نسبت به میزان BMI نوجوانان چاق به دو دسته تقسیم می‌شوند:
اگر BMI بالای ۹۵ درصد و یا عدد آن بالاتر از ۳۰ بود، به این معناست که فرزند شما نیاز به یک چکاپ کلی دارد.
اگر میزان BMI بین ۸۵ تا ۹۵ درصد باشد و یا عدد آن ۳۰ باشد، این موارد باید در فرزند شما بررسی شود:
- سابقه بیماری قلبی-عروقی، کلسترول بالا، دیابت و چاقی
- فشارخون
- سطح کلسترول بالا
- افزایش میزان BMI
قاتل فرزندان خودمون نباشیم!
اگه سلامتی دلبندت برات مهمه براش یه برنامه غذایی اصولی بگیر که هم وزنش و کم کنه هم سلامتیشو تضمین کنه.
دکتر کرمانی برای نوجوان ها برنامه غذایی ویژه‌ای داره
اضافه وزن نوجوانان چه مشکلاتی را به همراه دارد؟
۱- فشار خون و کلسترول
اضافه وزن با مشکلات زیادی مثل فشار خون و کلسترول بالا همراه هستند. دو عاملی که از دلایل اصلی ابتلا به بیماری‌های قلبی شناخته شده‌اند.
۲- دیابت
چاقی دلیل اصلی دیابت نوع دو است. اضافه وزن بیش از اندازه می‌تواند به دیابت نوع اول و استفاده از انسولین نیز منجر شود.
۳- مشکل در مفاصل مانند آرتروز
اضافه وزن نوجوانان می‌تواند بر مفاصل زانو و ران‌های آنها تاثیر بگذارد؛ چرا که این مفاصل فشار زیادی را به خاطر وزن زیاد و چاقی تحمل می‌کنند.
۴- مشکلات تنفسی به خصوص هنگام خواب
اضافه وزن نوجوانان می‌تواند به وقفه تنفسی در خواب (آپنه) و یا همان Sleep apnea منجر شود. افراد مبتلا به وقفه‌ی تنفسی، برای مدت کوتاهی در خواب دچار تنگی نفس می‌شوند. این بیماری باعث اختلال در روند خواب، خروپف و بی خوابی در طول روز نیز می‌شود. خطر ابتلا به بیماری‌های تنفسی دیگر مانند آسم نیز در کودکان و نوجوانان چاق بالاست.
۵- مشکلات روانی
جامعه امروز، زیبایی و سلامت را در لاغری میبیند؛ به همین دلیلی افراد چاق به خاطر اضافه وزنشان سرزنش می‌شوند و به چشم افرادی تنبل و بی اراده به آنها نگاه می‌شود. بچه‌های چاق، به خصوص نوجوانان، اعتماد به نفس کمی دارند و این روی زندگی اجتماعی و احساساتشان تاثیر می‌گذارد.
برای جلوگیری از اضافه وزن نوجوانان چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟
نوجوانان به دلیل عادات غذایی اشتباه و فعالیت فیزیکی کم چاق می‌شوند. برای آنکه فرزنداتان در وزن مناسب بماند باید:
- بر تغییر عادات غذایی همه اعضای خانواده تمرکز کنید: تلاش کنید تا کم کم عادت غذایی و فعالیت فیزیکی کل خانواده را تغییر دهید و فقط بر فرزندتان تمرکز نکنید. کودکان زمانی تشویق به انجام یک کار می‌شوند که آن را در والدین خود ببینند.
- الگو باشید: خانواده‌هایی که غذای سالم می‌خورند و فعالیت فیزیکی خوبی دارند، فرزندانشان نیز بیشتر از این عادت‌های سالم زندگی تقلید می‌کنند.
- آنها را به فعالیت فیزیکی تشویق کنید: برای کودکتان هر روز حداقل ۶۰ دقیقه برنامه ورزشی بچینید و با آنها همراه باشید. در تمام طول این مدت آنها را همراهی کنید و بگذارید اوقات خوشی را در کنار شما داشته باشند.
- زمان استفاده از تلویزیون و فضای مجازی را محدود کنید: در روز اجازه دهید تا فرزندتان حداکثر دو ساعت از تلویزیون و کامپیوتر استفاده کند. استفاده از تکنولوژی به میزان زیاد موجب کم‌تحرکی کودکان شده و موجب افزایش وزن آنها می‌شود.
- خوراکی‌های سالم و مقوی تهیه کنید: به جای آنکه یخچال را با خوراکی‌های مضر و آبمیوه‌های قند‌دار پر کنید، خوراکی‌های خوشمزه و کم چرب مانند شیر کم چرب در آن قرار دهید. میوه و سبزیجات سالم را جایگزین تنقلات پرچرب کرده و از خرید چیپس و پفک جدا خودداری کنید.
- بیشتر آب بنوشید: فرزندتان را تشویق کنید تا به جای نوشیدنی‌های مضر، بیشتر آب بنوشند.
- به اندازه‌ی کافی بخوابید: نوجوانان را تشویق کنید تا شب‌ها زودتر بخوابند و خواب بهتری داشته باشند. خواب زود هنگام خطر چاقی را کاهش می‌دهد.
اضافه وزن نوجوانان چگونه درمان می‌شود؟
روش درمان اضافه وزن در نوجوانان به علائمی که فرزند شما از خود نشان می‌دهد، سن و سلامت بدنش بستگی دارد. روش‌های درمان اضافه وزن نوجوانان شامل موارد زیر است:
- رژیم و برنامه غذایی
- تغییر در مقدار و میزان کالری دریافتی
- فعالیت‌های فیزیکی و برنامه ورزشی
- تغییرات رفتاری
- جلسه‌های درمانی فردی و یا گروهی که در آنها از چاقی، دلایل و رفتارهایی که باعث افزایش وزن است، صحبت می‌شود.
- حمایت و تشویق کودک و نوجوان برای عمل به توصیه‌ها و درمان‌های پزشکی
درمان اضافه وزن نوجوانان اغلب با برنامه غذایی و ورزشی و مشاوره‌های روانشناسی همراه است. البته برنامه‌ای که برای درمان اضافه وزن نوجوانان چاق می‌چینید، باید واقع بینانه باشد! به این معنی که میزان کالری دریافتی، تغییرات عادات غذایی و برنامه ورزشی به صورت متعادل در آن گنجانده شود.
نظرات شما
حمید ۱۶ دی ۱۴۰۰
سلام آقای دکتر من قدم 175 وزنم 90 15 سالم هست میشه راهنماییم کنید که چجوری لاغر بشم
کارشناس به اندام ۲۰ دی ۱۴۰۰
سلام دوست خوبم باید مصرف نان و برنج و قند و شکر و شیرینی‌هارو کم کنی ورزش منظم و روزانه داشته باش و از یه رژیم اصولی استفاده کن که مناسب سنت باشه و به رشدت هم کمک کنه برای دریافت رژیم کاهش وزن کودک و نوجوان دکتر کرمانی به این لینک مراجعه کن
مریم ۰۷ دی ۱۴۰۰
با سلام و تشکر از آقای دکتر و همکارانشان ک باعث شدن من ب رویاهام نزدیکتر بشم با افتخار از فروردین امسال تا الان ۱۳ کیلو کم کردم و فقط دو کیلو مونده تا ب وزن ایده الم برسم خواستم سوال کنم ازتون چه طور بفهمم دخترم اضافه وزن داره ؟ نمیخوام تجربه ی چاقی من رو داشته باشه چون ما ب صورت ارثی هم استعداد چاقی داریم و هم سابقه ی کنسر سینه در مادرم باید مراقب بود
کارشناس به اندام ۰۸ دی ۱۴۰۰
سلام مریم خانم عزیز خوشحالیم که تونستیم شما با همت خودتون در کنار ما تونستید به شرایطی که دوست دارید برسید برای این که متوجه میزان اضافه وزنتون، چه خودتون، چه اطرافیانتون بشید مشخصات جسمانیتون رو در این لینک وارد کنید بهتون تبریک میگیم و براتون آرزوی سلامتی و شادکامی داریم🌸🌸🌸
ناشناس ۲۹ آذر ۱۴۰۰
سلام من ۱۳ سالمه قدم ۱۶۱ و وزنم ۶۳ هست لطفاً بهم بگین چیکار کنم
کارشناس به اندام ۳۰ آذر ۱۴۰۰
سلام دوست خوبم مصرف نان و برنج و قند و شکر و شیرینی‌هارو کم کن ورزش منظم و پیاده‌روی روزانه داشته باش و از یه رژیم درست و اصولی کاهش وزن که مناسب سنت باشه استفاده کن برای دریافت رژیم کاهش وزن کودک و نوجوان دکتر کرمانی به این لینک مراجعه کن
پارسا ۰۴ آذر ۱۴۰۰
سلام من پارسا 17 وزن 15۰یک افسرده گوشه گیرم و بعد دوسال گوشه گیری دیدم چه ادمی شدم یک مدت داشتم هرروز تمیرین میکردم اما همون لحظه همسایم بهم خندید گفت تاعمر داری لاغر نمیشی و مدام روند تمرینم کم شده چکار کنم ها بگین چکار کنم قد هم 187
کارشناس به اندام ۱۶ آذر ۱۴۰۰
سلام آقا پارسای عزیز مصرف نان و برنج و شیرینی ها و قند و شکر و تنقلات ناسالم رو کم کن حتما ورزش منظم و پیاده روی روزانه داشته باش و از یه رژیم درست و اصولی کاهش وزن استفاده کن اعتماد به نفس داشته باش و قوی باش اگر به بخش رکورددارهای سای ت ما سری بزنی میبینی که چطوری هم سن و سال های شما تونستن رژیم بگیرن و به کاهش وزن برسن پیشنهاد میکنم حتما به بخش رکورددارها سری بزنی برای دریافت رژیم کاهش وزن دکتر کرمانی هم به این لینک مراجعه کن
امیر ۰۳ آذر ۱۴۰۰
ببخشید من ۱۲ سالمه قدم ۱۶۶ وزن ۷۶ است چه کنم
کارشناس به اندام ۲۲ آذر ۱۴۰۰
سلام دوست خوبم بهتره از یه رژیم درست و اصولی استفاده کنی که مناسب سنت باشه برای دریافت رژیم کاهش وزن کودک و نوجوان دکتر کرمانی به این لینک مراجعه کن