کاهش وزن ناگهانی یا کاهش وزن بدون هیچ گونه تلاشی خطر جدی است که خبر از مشکل اساسی می دهد. اگر در طول 6 تا 12 ماه بدون هیچ دلیلی 5 درصد از وزن خود را از دست دادید بدون شک باید به پزشک مراجعه کنید. به یاد داشته باشید تمام کاهش وزن ها جدی نیستند. ممکن است کاهش وزن پس از تغییری در زندگی یا یک حادثه استرس آور اتفاق بیفتد. با این حال کاهش وزن ناگهانی ممکن است به دلیل یکی از مشکلاتی باشد که در این مقاله برای شما ارائه شده است.

 

1- کاهش وزن ناگهانی ؛ از دست دادن عضله

از دست دادن عضله یا از بین رفتن بافت عضلانی سبب کاهش وزن بی دلیل می شود. مهم ترین علامت برای نشان دادن این مشکل ضعف عضلانی است. حتی ممکن است یک اندام از دیگری کوچکتر به نظر برسد.

بدن ما از بافت های چربی و بدون چربی شامل عضلات، استخوان ها و آب ساخته شده است. اگر عضله از دست بدهید وزن کم می شود. این اتفاق زمانی می افتد که برای طولانی مدت از عضلات استفاده نکنید. در میان کسانی که ورزش نمی کنند و شغلشان به نحوی است که باید پشت میز بنشینند و یا مدتی بستری شوند شایع است. باید بدانید که ورزش و تغذیه مناسب، کاهش بافت عضلانی را  به حالت درست بر می گردانند.

دلایل دیگر کاهش بافت عضلانی عبارتند از:

• آسیب ها مانند شکست استخوان
• بالا رفتن سن
• سوختگی
• سکته مغزی
• پوکی استخوان
• روماتیسم مفصلی
• آرتروز
• مولتیپل اسکلروزیس (MS)
• آسیب رسیدن به عصب ها

2- کاهش وزن ناگهانی ؛ پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید زمانی به وجود می آید که غده تیروئید مقدار زیادی هورمون تیروئید تولید کند. این هورمون ها عملکردهای بدن از جمله سوخت و ساز را کنترل می کنند. اگر تیروئید بیش از حد فعال باشد به سرعت کالری می سوزانید حتی اگر اشتهای خوبی داشته باشید. در نتیجه مقدار زیادی وزن کم می کنید.

علائم دیگری از پرکاری تیروئید عبارتند از:

• سرعت بالا و نامنظم ضربان قلب
• اضطراب
• خستگی
• عدم تحمل حرارت (تب)
• مشکل در خواب
• لرزش دست
• به هم ریختن چرخه قاعدگی در خانم ها

دلایل احتمالی پرکاری تیروئید عبارتند از:

• بیماری گریوس
• تیروئیدیت ( بیماری که در آن غده تیروئید ملتهب می شود )
• خوردن بیش از حد نمک
• مصرف بیش از حد داروی تیروئید

درمان پرکاری تیروئید به سن و شدت بیماری بستگی دارد. این بیماری با تجویز داروهای ضد تیروئید، یُد رادیواکتیو، بتابلاکرها و جراحی درمان می شود.

3- کاهش وزن ناگهانی ؛ آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به پوشش مفاصل حمله می کند و منجر به التهاب می شود. التهاب مزمن سرعت سوخت و ساز بدن را بالا می برد و وزن را کاهش می دهد.

از علائم آرتریت روماتوئید، ورم کردن مفصل و درد است. این بیماری معمولا در دو سمت بدن روی مفاصل به صورت یکسان تاثیر می گذارد. اگر به آرتریت روماتوئید مبتلا هستید ممکن است در صورت عدم تحرک به مدت یک ساعت یا بیشتر عضلات احساس سفتی کنند. دلیل اصلی مشکل آرتریت روماتوئید هنوز معلوم نیست. ممکن است این بیماری مربوط به یکی از موارد زیر باشد:

• سن
• ژنتیک
• تغییرات هورمونی
• سیگار کشیدن
• قرار گرفتن در معرض دود سیگار
• چاقی

درمان آرتریت روماتوئید معمولا با دارو شروع می شود.

4- کاهش وزن ناگهانی ؛ دیابت

از دیگر دلایل کاهش وزن ناگهانی دیابت نوع 1 است. در دیابت نوع 1 سیستم ایمنی بدن به سلول های پانکراس که انسولین می سازند حمله می کند. بدن، بدون انسولین از گلوکز به عنوان انرژی استفاده نمی کند در نتیجه سبب بالا رفتن گلوکز خون می شود و کلیه، گلوکز بدون استفاده را از طریق ادرار دفع می کند. همان طور که قند از بدن خارج می شود کالری نیز دفع می شود.

دیابت نوع 1 سبب مشکلات زیر می شود:

• تکرر ادرار
• کم آبی بدن
• خستگی
• تاری دید
• تشنگی شدید
• گرسنگی زیاد

دیابت نوع 1 از طریق انسولین، کنترل قند خون، اصلاح رژیم غذایی و ورزش قابل درمان است.

 

5- کاهش وزن ناگهانی ؛ افسردگی

کاهش وزن از عوارض جانبی افسردگی است که با احساس غم، شکست خوردگی یا پوچی به مدت حداقل دو هفته تعریف می شود. این احساسات روی فعالیت های روزانه مانند رفتن به سرکار یا مدرسه تاثیر می گذارند. افسردگی روی نقاط کننده اشتها در مغز تاثیر می گذارد. این تاثیر سبب کاهش اشتها و در نهایت کم شدن وزن می شود. البته در بعضی افراد هم افسردگی سبب افزایش اشتها می شود که علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. دیگر علائم افسردگی عبارتند از:

• احساس ناراحتی پیوسته
• از دست دادن علاقه به سرگرمی های دلخواه
• کمبود انرژی
• پایین آمدن تمرکز
• خواب بسیار کم یا بسیار زیاد
• فکر به مرگ یا خودکشی
• تحریک پذیری

برای درمان افسردگی از روش های رفتار درمانی، روان درمانی و داروهای ضد افسردگی استفاده می شود.

 

6- کاهش وزن ناگهانی ؛ بیماری التهاب روده

کاهش وزن ناگهانی از نشانه های بیماری التهاب روده ( IBD ) است. بیماری التهاب روده شامل چندین اختلال التهاب مزمن در سیستم گوارشی می شود. دو نوع از شایع ترین این اختلالات بیماری کروه و کولیت اولسراتیو هستند.

التهاب مزمن، بیماری التهاب روده بدن را وارد شرایط کاتابولیک ( یعنی استفاده پیوسته بدن از انرژی) می کند. بیماری التهاب روده سبب مختل شدن گرلین ( هورمون گرسنگی) و لپتین (هورمون سیری) می شود. نتیجه این اختلال از دست دادن اشتها و کاهش وزن است.

دیگر علائم عبارتند از:

• اسهال
• معده درد
• نفخ
• مدفوع خونی
• خستگی

این علائم با خوردن غذاهایی خاص تحریک می شوند. اگر به بیماری التهاب روده مبتلا هستید باید نسبت به آنچه می خورید دقت کنید. درمان بیماری التهاب روده معمولا شامل نظارت روی تغذیه، دارو و در برخی موارد جراحی می شود.

 

7- کاهش وزن ناگهانی ؛ بیماری مزمن انسدادی ریه

بیماری مزمن انسدادی ریه بیماری تصاعدی ریه است که شامل آمفیزم و برونشیت مزمن می شود. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری مزمن انسداد ریه معمولا هر دو مشکل را دارند. آمفیزم به مرور به کسیه های هوای موجود در ریه ها آسیب می زند و در نتیجه تنفس برای فرد دشوار می شود. برونشیت مزمن سبب التهاب مسیر تنفسی که هوا را وارد ریه می کند، می شود و خلط، سرفه و مشکل تنفسی را به وجود می آورد.

بیماری مزمن انسداد ریه در ابتدا خفیف است. در بعضی افراد شاید هیچ نشانه ای برای تشخیص نداشته باشد اما آنهایی که دچار علائم می شوند این موارد را خواهند دید:

• تنگی نفس
• خس خس کردن
• گرفتگی قفسه سینه
• سرفه خفیف با و بدون خلط

در مراحل بعد، بیماری مزمن انسداد ریه سبب کاهش وزن می شود. تنفس سخت، کالری بسیاری را می سوزاند. در واقع کسی که دچار بیماری مزمن انسدادی ریه است برای تنفس نسبت به یک فرد عادی 10 برابر بیشتر کالری مصرف می کند. همچنین خوردن و تنفس همزمان برای این افراد بسیار ناراحت کننده است.

علائم بیماری مزمن انسدادی ریه عبارتند از:

• ورم کردن پاها، زانوها یا کف پا
• استقامت عضلانی پایین
• خستگی

دلیل اصلی بیماری مزمن انسدادی ریه سیگار کشیدن است. قرار گرفتن در معرض هوای آلوده و گرد و خاک برای طولانی مدت سبب بیماری مزمن انسدادی ریه می شود. برای درمان برنشیت ها و ریه درمانی از روشی مانند اکسیژن درمانی استفاده می کنند.

 

8- کاهش وزن ناگهانی ؛ اندوکاردیت

اندوکاردیت سبب التهاب لایه درونی قلب یا اندوکاردین می شود. این بیماری زمانی که میکروب ها ( معمولا باکتری ها ) وارد جریان خون و در قلب جمع می شوند پیشرفت می کند. بسیاری از افراد مبتلا به اندوکاردیت دچار تب می شوند. این مشکل ممکن است با بی اشتهایی همراه شود. بالا رفتن حرارت بدن سرعت سوخت و ساز را افزایش می دهد و چربی می سوزاند که منجر به کاهش وزن می شود.

دیگر علائم عبارتند از:

• سرفه کردن با یا بدون خون
• درد شکمی
• درد قفسه سینه
• سختی در تنفس
• عرق کردن شبانه
• کمر درد
• سردرد
• ایجاد شدن نقاط قرمز یا بنفش روی پوست

اندوکاردیت در افرادی که قلب سالمی دارند بسیار نادر است. معمولا این بیماری در افرادی اتفاق می افتد که دچار آسیب دیدگی دریچه های قلب هستند و دریچه های قلبشان مصنوعی است یا مبتلا به نقص مادرزادی قلب هستند. درمان های بیماری اندوکاردیت شامل آنتی بیوتیک ها و جراحی می شود.

 

9- کاهش وزن ناگهانی ؛ بیماری سل

از دیگر دلایل کاهش وزن ناگهانی بیماری سل است. سل بیماری مسری است که معمولا ریه ها را تحت تاثیر قرار می دهد. عامل این بیماری یک باکتری ( به نام Mycobacterium tuberculosis ) است. کاهش وزن و کاهش اشتها از علائم اصلی بیماری سل هستند اما دلیلش هنوز کاملا مشخص نشده است.

بیماری سل از طریق هوا پخش می شود. ممکن است بدون اینکه بیمار شوید به سل دچار شوید. اگر سیستم ایمنی با این بیماری مقابله کند، باکتری عامل آن از کار می افتد که به این حالت سل پنهان می گویند. بعد از گذشت زمان ممکن است باکتری دوباره فعال شود و مبتلا به سل شوید.

علائم بیماری سل عبارتند از:

• سرفه های بد (ممکن است 3 هفته یا بیشتر طول بکشند)
• درد قفسه سینه
• سرفه کردن همراه با خون یا خلط
• خستگی
• عرق کردن شبانه
• لرز
• تب

برخی افراد در خطر بیماری سل فعال هستند. این شامل افرادی می شود که سیستم ایمنی ضعیفی دارند به خصوص آنهایی که شامل این موارد هستند:

• وزن پایین
• اختلال مصرف مواد
• دیابت
• سیلیکوزیس
• لوسمی
• بیماری هوچکین
• اچ آی وی
• دریافت عضو

بیماری سل معمولا با دریافت یک دوره 6 تا 9 ماهه آنتی بیوتیک درمان می شود.

10- کاهش وزن ناگهانی ؛ سرطان

سرطان، بیماری است که سبب تکثیر سریع و غیر طبیعی سلول ها می شود. از اولین نشانه های ابتلا به سرطان کاهش وزن ناگهانی به مقدار حدود 5 کیلو یا بیشتر است. این حالت بیشتر در سرطان های پانکراس، ریه، معده و مری شایع است.

سرطان التهاب را افزایش می دهد. این حالت از دست رفتن عضلات را شدت می دهد و هورمون های تنظیم کننده اشتها را مختل می کند. یک تومر در حال رشد، مقدار انرژی مصرفی در حالت استراحت را نیز افزایش می دهد.

نشانه های اولیه سرطان عبارتند از:

• تب
• خستگی
• درد
• تغییر در پوست

بسیاری از مشکلات چنین علائمی را به وجود می آورند. گاهی سرطان هیچ گونه علائمی از خود نشان نمی دهد. درمان ها بستگی به نوع سرطان دارد که عبارتند از جراحی، شیمی درمانی، ارتعاش درمانی و ایمونوتراپی.

 

11- کاهش وزن ناگهانی ؛ بیماری آدیسون

بیماری آدیسون زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن به غده آدرنال حمله کند. کورتیزول عملکردهای بسیاری از جمله سوخت و ساز و اشتها را تنظیم می کند. سطح پایین کورتیزول باعث کاهش اشتها و کاهش وزن می شود.

دیگر علائم بیماری آدیسون عبارتند از:

• فشار خون پایین
• خستگی مزمن
• ضعف عضلانی
• هوس خوردن نمک
• هیپرپیگمانتاسیون

بیماری آدیسون کمیاب است و به سختی از هر 100.000 نفر در آمریکا 1 نفر به آن مبتلا می شود. برای درمان این بیماری از داروهایی تنظیم کننده آدرنال استفاده می شود.

12- کاهش وزن ناگهانی ؛ HIV

HIV به سلول های ایمنی به نام سلول های T حمله می کند و کار بدن برای مقابله با عفونت ها دشوار می شود. اگر این بیماری درمان نشده رها شود تبدیل به ایدز می شود. حالت پیشرفته این بیماری سبب کاهش وزن می شود و علائم دیگری مانند گلو درد، زخم های دهان و خستگی که غذا خوردن را دشوار می کنند، دارند. HIV خطر عفونت ثانویه را نیز افزایش می دهد.

دیگر علائم HIV عبارتند از:

• تب
• لرز
• گر گرفتگی
• عرق کردن شبانه
• تورم غدد لنفاوی
• درد عضلانی

علائم HIV بستگی به فرد و سطح عفونت دارد. از داروهای ضد رتروویروسی برای درمان HIV و جلوگیری از پخش شدنش استفاده می شود، این درمان به بهبود کاهش وزن کمک می کند.

 

13- کاهش وزن ناگهانی ؛ نارسایی احتقانی قلب

از عوارض نارسایی احتقانی قلب کاهش وزن است. نارسایی احتقانی قلب زمانی اتفاق می افتد که قلب با خونِ کافی پر نشود یا قلب با نیروی کافی خون را پمپاژ نکند و یا اینکه هر دو مورد با هم اتفاق بیفتند.  این مشکل یک یا دو سمت قلب را تحت تاثیر قرار می دهد.

اگر به نارسایی احتقانی قلب مبتلا هستید، سیستم گوارشتان خون کافی دریافت نمی کند. این حالت سبب بروز حالت تهوع و سیری زود هنگام می شود. به علاوه در حال غذا خوردن ممکن است تنفس برایتان دشوار شود. همچنین التهاب در بافت آسیب دیده قلب سوخت و ساز را افزایش می دهد و سبب کاهش وزن ناگهانی می شود.

علائم دیگر نارسایی احتقانی قلب عبارتند از:

• تنگی نفس
• سرفه های پی در پی
• ورم کردن
• خستگی
• ضربان سریع قلب

داروهای زیادی برای درمان نارسایی احتقانی قلب از جمله آنژیوتانسین ( برای تبدیل آنزیم ها) ، بتا بلوکرها و دیورتیک ها مورد استفاده قرار می گیرد و در بعضی موارد جراحی الزامی می شود.

 

14- کاهش وزن ناگهانی ؛ بیماری سلیاک

سلیاک مشکل گوارشی است که روده مواد مغذی را جذب نمی کند. در حقیقت بیماری سلیاک اختلال خود ایمنی مرتبط با گلوتن است که سبب کاهش وزن می شود. از جمله عوارض دیگر این بیماری عبارتند از:

• معده درد
• تغییر رنگ مدفوع
• اسهال
• حالت تهوع بعد از خوردن غذاهای چرب

 

15- کاهش وزن ناگهانی؛ بیماری لوپوس

لوپوس بیماری خودایمنی است که به اعضای بدن به خصوص پوست، مفاصل، کلیه ها و سیستم عصبی مرکزی حمله می کند و برای طولانی مدت در بدن فرد باقی می ماند. همچنین این بیماری در سیستم گوارشی مشکل ایجاد می کند و مواد مغذی کمتر جذب می شود. بنابراین فرد مبتلا دچار کاهش وزن ناگهانی می شود. همچنین فرد به صورت مداوم احساس خستگی و کسالت می کند.

 

16- کاهش وزن ناگهانی ؛ استرس

گاهی اوقات به دلیل مشکلات نگران کننده از قبیل تصادف، مرگ عزیزان و .. که پیش می آید دچار استرس می شوید و ممکن است مقدار غذایتان تغییر کند. بعضی افراد میل کمتری به خوردن دارند و دچار کاهش وزن می شوند اما بعد از مدتی که به این اتفاقات عادت کردید باید همه چیز به عادت قبل باز گردد. اگر این روند کاهش وزن ادامه دار بود حتما باید با پزشک مشورت کنید.

 

17- کاهش وزن ناگهانی ؛ اعتیاد به الکل

مصرف الکل سبب افزایش احساس سیری می شود چون معده دچار نفخ می شود. در نتیجه مشکلات گوارشی به خصوص زخم معده را به وجود می آورد که همین مساله سبب کاهش وزن ناگهانی در فرد می شود.

 

18- کاهش وزن ناگهانی ؛  آلزایمر

افراد مبتلا به آلزایمر خیلی بیشتر از افراد سالم به کاهش وزن ناگهانی مبتلا می شوند چون با وجود آلزایمر فرد فراموش می کند که باید غذا بخورید درنتیجه دچار کاهش وزن ناگهانی می شود. همچنین از علل دیگر کاهش وزن ناگهانی در این بیماری این است که مکانیسم بدن این افراد دچار اختلال می شود.