فرمول محاسبه BMI و اندازه‌گیری شاخص توده بدنی

BMI یا شاخص توده بدنی یک ابزار اندازه‌گیری است که نشان می‌دهد قد و وزن شما تا چه حد با هم تناسب دارند و آیا دچار کمبود یا اضافه وزن هستید یا خیر؟ برای به دست آوردن نتیجه، باید از فرمول محاسبه BMI  با استفاده از فاکتورهایی همچون سن، وزن، قد و جنسیت استفاده کنید.

BMI به صورت مستقیم چربی‌های بدن را اندازه گیری نمی‌کند و نژاد یا بافت عضلانی را در نظر نمی‌گیرد. بنابراین ابزار مناسبی برای ورزشکاران حرفه‌ای نیست چرا که بیشتر وزن آنها از عضله است. ورزشکاران حرفه‌ای بهتر است برای تشخیص میزان چربی‌های موجود در بدنشان از بادی آنالیز استفاده کنند. البته این موضوع را به خاطر داشته باشید که BMI از دسته‌های استاندارد وضعیت وزن محسوب می‌شود که می‌تواند به پزشکان در تشخیص درجه چاقی کمک کند.

افراد بالای ۱۸ سال بهتر است از این ابزار برای تشخیص وضعیت بدنی خود استفاده کنند:

اضافه وزن داری؟

نگران نباش. خیلی‌های دیگه مثل تو تونستن با رژیم دکتر کرمانی به وزن ایده‌آل برسن. کافیه فقط تصمیم بگیری. ما تا آخر مسیر و رسیدن به اندام ایده‌آل همراهت هستیم.
کافیه روی لینک زیر بزنی و رژیمتو بگیری

برای دریافت رژیم کلیک کن

حمل کردن وزن اضافی می تواند منجر به مشکلات بسیاری شود از جمله دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و مشکلات قلبی و عروقی. وزن بسیار پایین نیز می تواند خطر مشکلاتی مانند سوء تغذیه، پوکی استخوان و کم خونی را افزایش دهد.

BMI به صورت مستقیم چربی بدن را اندازه گیری نمی‌کند و برای بزرگسالان سن، جنسیت، نژاد یا بافت عضلانی را در نظر نمی‌گیرد. با این حال از دسته های استاندارد وضعیت وزن استفاده می‌کند که می‌تواند به پزشکان کمک کند شرایط  وزنی مردم را دنبال کنند و مشکل بالقوه را درافراد شناسایی کنند.

حمل کردن وزن اضافی می‌تواند منجر به مشکلات بسیاری از جمله دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و مشکلات قلبی و عروقی شود. وزن بسیار پایین نیز می‌تواند خطر مشکلاتی مانند سوء‌تغذیه، پوکی استخوان و کم‌خونی را افزایش دهد.

BMI به صورت مستقیم چربی بدن را اندازه‌گیری نمی‌کند و برای بزرگسالان سن، جنسیت، نژاد یا بافت عضلانی را در نظر نمی‌گیرد. با این حال در آن از دسته‌های استاندارد وضعیت وزن استفاده می‌شود که پزشکان با کمک آن می‌توانند شرایط وزنی افراد را دنبال و مشکل بالقوه آنها را شناسایی کنند.

محاسبه BMI در بزرگسالان

برای اندازه گیری BMI در بزرگسالان باید از وزن و قد افراد مطلع باشیم. فرمول محاسبه BMI با استفاده از واحدهای متریک به این شکل است BMI=kg/m²  یعنی برای محاسبه BMI یک فرد بالغ باید وزن به کیلوگرم را بر توان دوم قد به متر تقسیم کنیم.

جدول‌های محاسبه BMI

افراد با استفاده از جدول‌ها می‌توانند BMI خود را بسنجند. برای مثال، جدول پایین که با پیدا کردن قد و وزن خود روی آن می‌توانید متوجه وضعیت وزنتان شوید و بفهمید آیا به کمبود وزن، وزن سالم، اضافه وزن، چاق و چاقی شدید مبتلا هستید.

درک نتایج

با استفاده از این جدول متوجه می‌شوید BMI بدست آمده در محدوده چه وزنی است (در جدول بالا با توجه به رنگ‌ها می‌توانید به سادگی متوجه موضوع شوید).

BMI کمتر از ۱۸.۵

BMI پایین‌تر از ۱۸.۵ نشان دهنده این است که دچار کمبود وزن هستید، بنابراین شاید نیاز باشد کمی وزن اضافه کنید. توصیه می‌کنیم از پزشک یا مشاور تغذیه خود کمک بگیرید.

BMI بین ۱۸.۵ تا ۲۴٫۹

BMI بین ۱۸.۵ تا ۲۴٫۹ نشان می‌دهد نسبت به قدتان وزن مناسبی دارید. با تثبیت وزنی سالم، جلوی بالا رفتن خطرهای جدی برای سلامت‌تان را می‌گیرید.

BMI بین ۲۵ تا ۲۹٫۹

BMI بین ۲۵ تا ۲۹٫۹ به شما می‌گوید کمی دچار اضافه وزن هستید و نیاز دارید مقداری وزن کم کنید. برای کاهش وزن می‌توانید با پزشک خود مشورتی داشته باشید.

BMI بالای ۳۰

BMI بالای ۳۰ به شما اخطار می‌دهد که وزن بالایی دارید. اگر وزن کم نکنید مسلما سلامت‌تان به خطر خواهد افتاد. حتما با پزشک یا مشاور تغذیه خود صحبت و رژیم گرفتن را شروع کنید.

محاسبه BMI در کودکان و نوجوانان

در بزرگسالان، مقدار BMI به سن و همچنین جنسیت مرتبط نیست؛ با این حال اندازه گیری BMI در کودکان و نوجوانان کمی متفاوت است. دخترها و پسرها با سرعت متفاوتی رشد می‌کنند و میزان چربی بدنی‌شان در سنین مختلف متفاوت است. به همین دلیل برای اندازه‌گیری BMI در طول کودکی و نوجوانی سن و جنسیت نیز فاکتور مهمی به حساب می‌آید.

پزشکان و دیگر متخصصان سلامت، کودکان را با محدوده‌های وزنی سلامت، دسته بندی نمی‌کنند؛ چون:

• با گذشت هر ماه، بدن نوجوانان و کودکان تغییر زیادی می‌کند.
• بدن دختران و پسران با سرعت‌های متفاوتی رشد می‌کند.
• با قد کشیدن کودک این شاخص‌ها نیز تغییر می‌کنند.

پزشکان BMI  کودکان و نوجوانان را مانند BMI بزرگسالان با اندازه ‌گیری قد و وزن محاسبه می‌کنند. سپس BMI بدست آمده را به همراه سن شخص روی جدول BMI جنسیت خاص قرار می‌دهند. نتیجه این کار نشان می‌دهد کودک یا نوجوان وزن سالمی دارد یا خیر.

جدول محاسبه BMI کودکان و نوجوانان

با استفاده از این جدول‌ها می‌توانید متوجه شوید وزن کودک‌تان نسبت به سنش متناسب است یا خیر. ابتداBMI کودک را مانند یک فرد بالغ اندازه‌گیری کنید و سپس عدد بدست آمده را با توجه به سن و جنسیت او در جدول قرار دهید.

درک نتایج

جدول پایین معنی نتایج را برایتان توضیح می‌دهد:

چه کسانی می توانند از BMI و صدک BMI استفاده کنند؟

محاسبه BMI بهترین راه ارزیابی وزن سلامت در بزرگسالان است. صدک BMI بهترین روش ارزیابی وزن مناسب در کودکان ۲ سال به بالا است. بعضی افراد بزرگ‌سال که بدنی عضلانی دارند ممکن است BMI بالاتر از حد سلامت داشته باشند، در حالی که چربی بسیاری کمی دارند مانند بدن‌سازان و ورزش‌کاران. شاخص BMI این ورزش‌کار را چاق نشان می‌دهد در حالی که چنین نیست، پس اندازه‌گیری BMI برای همه کارایی ندارد.

به‌علاوه بیماری‌های قلبی و عروقی و فشار خون بالا ممکن است بیشتر در افرادی اتفاق بیافتد که به جای قسمت ران‌ها و باسن، چربی اضافی (چربی احشایی) بیشتری در قسمت میانی بدن‌شان داشته باشند. دیگر میزان‌های سنجش سایز بدن عبارتند از نسبت دور کمر به لگن، نسبت دور کمر به قد و ترکیب بدنی که چربی بدنی و بافت عضلانی را اندازه گیری می‌کند. این سیستم‌های محاسبه بیشتر روی مقدار چربی که فرد دارد و توزیع آن در بدن تمرکز دارند.

بهترین روش برای اندازه گیری و محاسبه BMI در افراد ورزشکار، استفاده از دستگاه بادی آنالیزور است. از جمله مواردی که دستگاه بادی آنالیزور به ما نشان می‌دهد شامل موارد زیر است:

•  حجم توده چربی
• توده عضلانی اسکلتی
• میزان اب بدن
• توده چربی آزاد
• درصد چربی بدن
• نسبت دور کمر به باسن (WHR)
• میزان متابولیسم پایه (BMR)
• آنالیز چربی و عضله

پزشکان چگونه از BMI استفاده می کنند؟

BMI ابزار دقیقی برای تشخیص کمبود یا اضافه وزن نیست، اما می‌توان وزن کودک و فرد بالغ و مشکلات مرتبط با اضافه وزن را با استفاده از آن پیش‌بینی کرد.

اگر شخصی BMI بالا یا پایین داشته باشد، پزشک می‌تواند دیگر شاخص‌ها را نیز در نظر بگیرد، مانند:

• اندازه‌گیری ضخامت پوست که نشان می‌دهد چه مقدار چربی در بدن افراد بالغ یا کودکان وجود دارد.
• ارزیابی رژیم و فعالیت فیزیکی
• صحبت درباره وجود سابقه خانوادگی، مشکلاتی مانند بیماری‌های قلبی-عروقی و دیگر مشکلات سلامت
• توصیه دیگر ارزیابی‌های مناسب جهت سنجش سلامت فرد

پزشک یا متخصصان سلامت پس از دریافت این نتایج می‌توانند رژیم و برنامه ورزشی مناسب افراد را توصیه کنند.

خطرات وزن اضافی برای سلامت

وزن اضافی تاثیرات منفی زیر را روی بدنمان دارد:

• شدت کار کردن قلب را افزایش می‌دهد.
• فشار خون، کلسترول و سطوح تری‌گلیسرید را بالا می‌برد.
• لیپوپروتئین با تراکم بالا (HDL) یا سطح کلسترول خوب را پایین می‌آورد.
• خطر ابتلا به دیابت و دیگر مشکلات سلامت را زیاد می‌کند.

انستیتوی ملی دیابت، گوارش و بیماری‌های کلیوی اعلام کرد اضافه وزن می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های زیر را افزایش دهد:

• فشار خون بالا
• دیس لیپیدمی (که شامل LDL یا کلسترول بد بالا HDL یا کلسترول خوب پایین یا سطح بالای تری‌گلیسرید می‌شود)
• دیابت نوع ۲
• بیماری عروق کرونر قلب
• سکته مغزی
• بیماری کیسه صفرا
• آرتروز
• آپنه خواب و مشکلات تنفسی
• برخی از سرطان ها از جمله آندومتر، سرطان سینه و روده

خطرات زیادی برای سلامتی کودک یا نوجوان چاق در طول کودکی و بزرگسالی او وجود دارد. درست مانند بزرگسالان چاق، اضافه وزن نیز در کودکی و نوجوانی نیز می‌تواند موجب بروز مشکلات مختلف از جمله بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت و آپنه خواب شود. انجمن قلب آمریکا اعلام کرده کودکانی که BMI بالایی دارند بیشتر در خطر آسم، اعتماد به نفس پایین و استرس روانی هستند.

مزایای داشتن وزنی سالم

تثبیت وزن جدای از کاهش خطر مشکلات سلامتی، این مزایا را نیز در پی دارد:

• کاهش درد مفاصل و عضلات
• افزایش انرژی و قابلیت شرکت در فعالیت‌های بیشتر
• بهبود تنظیم مایعات بدن و فشار خون
• کاهش فشار روی قلب و سیستم گردش خون
• بهبود الگوی خواب

بهترین راه برای کاهش BMI

تاکنون حتما متوجه شده‌اید که BMI بالا تا چه حد می‌تواند برای بدن مشکل ساز باشد و چه بیماری‌هایی را به دنبال دارد. اما آیا روش‌هایی برای کاهش BMI وجود دارد؟ بله. با انجام روش‌های زیر می‌توانید میزان BMI خود را پایین بیاورید.

۱– برنامه غذایی

یک برنامه غذایی کاهش وزن سالم سرشار از مواد مغذی از جمله میوه‌ها، سبزیجات، غلات، حبوبات، آجیل‌ها، دانه‌ها، پروتئین‌های بدون چربی و چربی‌های سالم است.

یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای کاهش وزن انجام دهید، کم کردن مقدار قند در برنامه غذایی است. دنبال کردن یک برنامه غذایی سالم، مزایای فراوانی برای سلامتی به همراه دارد از جمله کاهش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی و کاهش التهاب در بدن.

یک برنامه غذایی سالم، بیشتر تمرکزش روی مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات، حبوبات، آجیل‌ها، روغن زیتون و ماهی‌های چرب است. در چنین برنامه‌هایی مقدار مصرف گوشت قرمز و شیرینی‌ها کم می‌شود. این غذا‌ها سرشار از فیبر و آنتی‌اکسیدان است که می‌تواند فرد را برای مدت زمان طولانی‌تری سیر نگه دارد و برای بدن، مواد مغذی سالمی را فراهم کند.