آیا مصرف جینسینگ در شیردهی بی‌خطر است؟

شیر‌دادن مادر به نوزاد، تأییدی غیرقابل انکار بر ریشه انسان در طبیعت است. بااین‌وجود، شیردهی مرحله‌ایست که می‌تواند برای تازه مادران چالش‌برانگیز باشد. تغذیه مکرر و مراقبت از نوزاد، اغلب منجر به کم‌خوابی، بی‌حالی، خستگی و استرس شده و مادران را وسوسه می‌کند که از گیاهانی مانند جینسینگ در شیردهی استفاده کنند.

به‌طورکلی، دلیل محبوبیت جینسینگ، افزایش نشاط و شادابی است و مصرف آن برای بزرگسالان بی‌خطر است. بااین‌حال، هنوز مشخص نیست آیا استفاده‌ از جینسینگ در شیردهی بی‌خطر است یا خطرناک؟! از این‌رو، جینسینگ یا هر محصولی که حاوی آن است، باید تحت نظارت متخصص استفاده شود.

در این مقاله به مصرف جینسینگ در شیردهی، عوارض و فواید آن، میزان مصرف جینسینگ در این دوران خواهیم پرداخت. تا انتها با ما باشید.

انواع جینسینگ کدامند؟

پیش از آنکه به سراغ اصل مطلب یعنی جینسینگ در شیردهی برویم، ابتدا شما را با انواع آن آشنا خواهیم کرد. سه نوع اصلی جینسنگ وجود دارد، اما تنها دو نوع جینسنگ به‌طور واقعی به مصرف عموم مردم می‌رسد. انواع جینسنگ مورداستفاده عمومی‌ عبارتند از:

• جینسنگ چینی
• جینسینگ کره‌ای
• جینسنگ آمریکای شمالی

جینسینگ آسیایی و آمریکایی حاوی ترکیباتی به‌نام جین‌سنوزیدها هستند که به‌نظر می‌رسد عامل خواص دارویی جینسینگ باشد. انواع جینسینگ در دنیا شامل موارد زیر هستند:

جینسینگ آمریکایی

این نوع جینسینگ، گیاهیست که عمدتاً در آمریکای شمالی رشد می‌کند. یک ریشه برنزه روشن و خراشیده که اغلب شبیه بدن انسان با شاخه‌های رشته‌ای شبیه دست‌ها و پاهاست. جینسینگ آمریکایی برای درمان سردرد، تب، سوء هاضمه و ناباروری مفید است.

جینسینگ آسیایی

جینسینگ آسیایی، بومی چین و کره بوده و دارای فواید بی‌شماری برای سلامتی است. این گیاه از سلامت کلی حمایت کرده و سیستم‌ ایمنی را تقویت می‌کند و در درمان اختلال نعوظ، دیابت، فشار خون بالا و هپاتیت C مفید است.

جینسینگ سیبری

این گیاه، یک جینسینگ واقعی نیست و کاملاً با جینسینگ آمریکایی و آسیایی متفاوت بوده و دارای ترکیبات شیمیایی فعال خاصی است. گفته می‌شود استفاده منظم از آن باعث بهبود حافظه و افزایش طول عمر می‌شود.

مصرف جینسینگ در دوران شیردهی

بسیاری از مادران باردار و شیرده می‌خواهند تا حدامکان از داروهای شیمیایی دور بمانند. درنتیجه، به‌دنبال استفاده‌ از گیاهان و سایر داروهای طبیعی به‌عنوان جایگزین می‌گردند. گیاهان می‌توانند جایگزین فوق‌العاده‌ای برای داروهای شیمیایی باشند و بسیاری از آن‌ها هم واقعا مفید هستند. اما مشکل زمانی به‌وجود می‌آید که این فرض وجود داشته باشد که فقط به‌دلیل طبیعی بودن، گیاهان 100٪ بی‌خطر هستند. درحالی‌که این‌گونه نیست و اتفاقا گیاهان می‌توانند بسیار قدرتمند و حتی به‌طور بالقوه خطرناک باشند.

یکی از گیاهانی که مادران شیرده بیشتر در مورد مصرف آن می‌خواهند بدانند جینسینگ در شیردهی است. طبیعیست طی دوران شیردهی، بسیاری از مادران دچار استرس و خستگی ‌شوند.

آن‌ها شروع به جستجوی هرچیزی می‌کنند که به آن‌ها کمک کند روز سخت پیش‌رو و بی‌خوابی بعدی را پشت سر بگذارند. در این میان، به‌نظر می‌رسد جینسینگ راه‌حل خوبی باشد.

مزایای مصرف جینسینگ در شیردهی

ریشه‌های جینسینگ آمریکایی، جینسینگ آسیایی و چندین گونه دیگر، حاوی ساپونین‌های استروئیدی به نام جین‌سنوزید هستند که ظاهراً آداپتوژن بوده و موجب افزایش استقامت و بهبود حافظه می‌شوند.

ادعاهای مطرح شده در مورد فواید جینسینگ در شیردهی به صورت زیر است:

• افزایش انرژی: برخی معتقدند جینسینگ می‌تواند به مادران شیرده کمک کند تا انرژی از دست رفته در دوران شیردهی را بازیابند.
• تقویت سیستم ایمنی بدن: جینسینگ به عنوان تقویت‌کننده سیستم ایمنی شناخته شده و ممکن است به مادران شیرده در مقابله با عفونت‌ها کمک کند.
• افزایش تولید شیر: برخی منابع ادعا می‌کنند که جینسینگ می‌تواند تولید شیر را افزایش دهد.

عوارض جینسینگ در دوران شیردهی

جین‌سنوزیدها مجموعه‌ای از ترکیبات شیمیایی موجود در جینسینگ هستند که معمولا اثرات بسیار کمی بر بدن دارند. آن‌ها جریان خون به مغز را تغییر داده و فشار خون را افزایش می‌دهند. مسئولیت کاهش سطح قند خون و تحریک سیستم‌ایمنی نیز با آن‌هاست.

جینسینگ همچنین حاوی چندین ترکیب استروئیدی است که اثرات استروئیدهای آنابولیک را تقلید می‌کند. به‌طورخاص، پاناکستریول اثرات بسیار مشابهی با استفاده‌از استروژن دارد، به‌همین دلیل است که جینسینگ برای استفاده طولانی‌مدت در زنان پیش از یائسگی بی‌خطر است اما نباید در دوران بارداری استفاده شود. همچنین مواردی از تاکی کاردی و فشارخون بالا در کودکان گزارش شده که به‌نظر می‌رسد با استفاده مادر شیرده از جینسنگ در ارتباط مستقیم باشد.

بااین‌حال، هنوزهیچ مطالعه یا تحقیق رسمی برای تعیین میزان تأثیرات جینسینگ که از طریق شیر انسان منتقل می‌شود، روی نوزاد انجام نشده است. ولی منطق می‌گوید چون جینسینگ حاوی ترکیبات شیمیایی قوی است، عاقلانه نیست سیستم رشد کودک درمعرض این اثرات قرار گیرد. بنابراین، اگر یک مادر شیرده همچنان می‌خواهد جینسینگ مصرف کند، باید بسیار احتیاط کند چون ممکن است این گیاه حتی روی نوزاد نیز عوارض نامطلوبی برجای بگذارد.

چرا مصرف جینسینگ در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود؟

به‌طورکلی، زنانی که کودکشان را با شیر مادر تغذیه می‌کنند باید در مورد داروها یا گیاهانی که ممکن است روی نوزاد تأثیر بگذارد و عوارض جانبی نامطلوبی در او ایجاد کند، احتیاط بیشتری به خرج دهند. کتاب «داروها و شیر مادر» نوشته دکتر هیل، کتاب بسیار خوبی است که زنان را درمورد مصرف دارو در دوره شیردهی راهنمایی می‌کند.

در این کتاب، او جینسینگ در دوران بارداری را مضر دانسته است و آن را در دسته‌ی گیاهان دارویی غیرمجاز فهرست کرده است. هرچند هنوز هیچ اطلاعاتی درمورد انتقال جینسینگ به شیر انسان وجود ندارد، اما یک یافته اطلاعاتی دیگر درمورد استفاده‌ از جینسینگ در شیردهی می‌گوید که اگرچه شواهدی مبنی بر ایمنی و اثربخشی جینسینگ در مادران شیرده و نوزادان وجود ندارد، اما به دلیل فعالیت احتمالی استروژنی آن و کمبود اطلاعات باید از مصرف آن در دوران شیردهی خودداری شود. مهم‌ترین دلایلی که مصرف جینسینگ در شیردهی توصیه نمی‌شود عبارتند از:

• کمبود تحقیقات کافی: مطالعات علمی جامعی در مورد اثرات مصرف جینسینگ بر نوزادان شیرده انجام نشده است.
• خطرات احتمالی برای نوزاد: جینسینگ ممکن است از طریق شیر مادر وارد بدن نوزاد شود و عوارضی مانند بی‌خوابی، تحریک‌پذیری و مشکلات گوارشی را در او ایجاد کند.
• تداخل با داروها: جینسینگ ممکن است با برخی داروهایی که مادر شیرده مصرف می‌کند، تداخل داشته باشد و اثربخشی آن‌ها را کاهش دهد یا عوارض جانبی آن‌ها را تشدید کند.
• عوارض جانبی برای مادر: مصرف جینسینگ ممکن است عوارضی مانند بی‌خوابی، اضطراب، سردرد، اختلالات گوارشی و افزایش فشار خون را در مادر شیرده ایجاد کند.

عوارض احتمالی مصرف جینسینگ در نوزاد:

• بی‌خوابی و تحریک‌پذیری: جینسینگ می‌تواند سیستم عصبی نوزاد را تحریک کند و باعث بی‌خوابی و تحریک‌پذیری او شود.
• مشکلات گوارشی: ممکن است باعث دل درد، نفخ و اسهال در نوزاد شود.
• تغییرات در الگوی خواب: ممکن است باعث تغییر در الگوی خواب نوزاد شود.
• سایر عوارض: امکان دارد عوارض دیگری نیز در نوزاد ایجاد شود که هنوز به طور کامل شناخته نشده‌اند.

برخی عوارض جانبی نامطلوب جینسینگ روی نوزاد از طریق شیر مادر، عبارتند از:

• بی قراری
• لرزش
• بی‌خوابی
• بثورات پوستی
• اسهال

درصورت مشاهده این علائم در کودک، مادر باید فورا به پزشک مراجعه نموده و به او اطلاع دهد که جینسینگ مصرف می‌کند تا ضربان قلب و فشارخون کودک به‌دقت کنترل شود. در مجموع، توصیه می‌شود اگر مادری احساس می‌کند برای مبارزه با استرس و خستگی به کمک نیاز دارد، چیزی غیر از جینسینگ را انتخاب کند. جینسینگ سیبری و جینسینگ هندی نیز آداپتوژن هستند و اگرچه به اندازه جینسینگ آمریکایی و کره‌ای قوی نیستند، اما برای مادران شیرده بی‌خطرند.

سایر عوارض احتمالی جینسینگ در دوران شیردهی برای مادر، عبارتند از:

• بی‌حالی
• خونریزی زیاد
• آسم
• تب
• سرماخوردگی
• درد
• سرگیجه
• اختلال روانی
• اسپاسم
• مشکلات گوارشی
• یبوست
• اسهال
• بی‌اختیاری ادرار
• ادم
• کاهش کیفیت شیر مادر

بهترین اقدامات برای مادران شیرده در این دوران این است که:

• به بدن خود گوش دهند؛ یعنی وقتی گرسنه هستند غذا بخورند، وقتی خسته هستند بخوابند و وقتی تشنه هستند آب بنوشند. هر مادری متفاوت است. ازاین‌رو هرکدام از مادران شیرده نیازهای متفاوتی دارند.
• همیشه قبل‌از مصرف هر دارو حتی داروی گیاهی با پزشک متخصص مشورت کنند.
• تصور نکنند داروهای گیاهی 100٪ ایمن هستند، فقط به این دلیل که طبیعی هستند. این گیاهان می‌توانند بالقوه خطرناک و سمی باشند.

میزان مصرف جینسینگ در دوران شیردهی

جینسینگ باید کمتر از 1.5 گرم در روز به عنوان مکمل غذایی توصیه شود. اگر خانم شیردهی بخواهد جینسینگ را به‌عنوان دارو یا تقویت‌کننده مصرف کند، باید حتما با پزشک متخصص رسمی درمورد تجویز دوز مناسب آن مشورت کند.

بهترین زمان برای مصرف جینسینگ در شیردهی

جینسینگ آمریکایی باید 2 ساعت پس از غذا مصرف شود. اگر مدت زیادی قبل‌از غذا مصرف شود، ممکن است قند خون خیلی پایین بیاید. همچنین باید توجه داشت که مصرف روزانه 100-200 میلی‌گرم جینسینگ آمریکایی نباید بیش از 8 هفته تداوم یابد. علاوه‌براین، از آن‌جا که جینسینگ ممکن است باعث ایجاد مشکلات خواب شود، نباید در زنان شیردهی که با کمبود خواب فراوان مواجه هستند، نزدیک زمان خواب مصرف شود.

آنچه از مقاله جینسینگ در شیردهی آموختیم:

جینسینگ یک داروی گیاهی است که قرن‌ها در طب چینی و بومی آمریکا استفاده شده است. اما مادران شیرده باید قبل‌ از استفاده‌ از جینسنگ مراقب باشند، زیرا تحقیقات پزشکی کافی برای اثبات ایمنی آن در دسترس نیست. تأثیر دقیق جینسینگ بر شیر مادر یا تداخل آن با سایر داروها نیز ناشناخته است. اما این‌که بگوییم جینسینگ در شیردهی کاربرد خاصی دارد، صحت ندارد. هرچند در برخی مطالعات ذکر شده که مصرف جینسینگ در شیردهی می‌تواند به جبران کمبود شیر مادر کمک کند.

توصیه می‌شود زنان شیرده از مصرف هرگونه داروی گیاهی یا سایر داروها، از جمله جینسینگ در شیردهی بدون تجویز پزشک خودداری کنند. برخی‌از عوارض مصرف جینسینگ در دوران شیردهی، شامل پرخاشگری، بی‌قراری، لرزش، اختلالات خواب، اختلالات گوارشی، اسهال، خونریزی واژن، تهوع، بی‌اختیاری ادرار، کاهش کیفیت شیر مادر و عوارض احتمالی روی نوزاد است.

سوالات متداول مقاله جینسنیگ در شیردهی:

منبع:

• www.ncbi.nlm.nih.gov
• www.researchgate.net
• www.drjaygordon.com

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.