چای سبز به‌ عنوان یکی از سالم‌ ترین نوشیدنی‌ها فواید زیادی برای سلامتی دارد. اپی گالوکاتچین گالات EGCG (آنتی‌اکسیدان ضد سرطانی) یک ترکیب موجود در چای سبز است که به کاهش وزن و کاهش خطر ابتلا به سرطان و بیماری‌های قلبی عروقی کمک می‌کند. با این حال، مصرف زیاد چای سبز می‌تواند برای سلامتی مضر باشد.

به عنوان مثال از جمله عوارض چای سبز برای زنان می‌توان به پوکی استخوان و ایجاد خطر در دوران بارداری اشاره کرد. مصرف بیش از اندازه چای سبز در آقایان نیز خطرساز است و موجب کاهش یا عدم باروری می‌شود. همچنین چای سبز اثر برخی داروها را کاهش داده یا خنثی می‌کند که در این مقاله به بررسی این عوارض می‌پردازیم:

مضرات و عوارض چای سبز

چای سبز به خودی خود فواید زیادی دارد، اما نوشیدن بیش از حد آن با عوارض جانبی همراه است. در اینجا به ۱۵ عارضه نامطلوب چای سبز اشاره خواهیم کرد:

کم خونی و کمبود آهن

کم خونی یک بیماری است که به دلیل کمبود آهن و سطح پایین هموگلوبین خون ایجاد می‌شود. این بیماری ۱.۶۲ میلیارد نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد. مطالعات نشان می‌دهد که نوشیدن بیش از حد چای سبز به صورت روزانه، باعث کمبود آهن شده و کم خونی یا کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون را به همراه دارد.

دکتر ماتام ویجی کومار ، استادیار ایالت پن، توضیح می‌دهد که یک کاتچین خاص در چای سبز به نام  EGCG (اپی گالوکاتچین گالات)، به آهن متصل می‌شود. که این امر کارایی EGCG را به‌عنوان یک آنتی‌ اکسیدان قوی کاهش داده و مانع جذب آهن می‌شود.

صحبت‌های دکتر کرمانی در مورد چای سبز

دکتر ماتم همچنین به افراد مبتلا به IBD (بیماری التهابی روده) توصیه می‌کند که هنگام مصرف مکمل‌های آهن، چای سبز مصرف نکنند.

دلیل آن هم این است که EGCG چای سبز متصل به آهن، ظرفیت مهار میلوپراکسیداز (آنزیم القاء کننده التهاب) را از دست می‌دهد و این امر منجر به التهاب و درد معده می‌شود و IBD را تشدید می‌کند.

تداخل با داروها

کافئین یک محرک سیستم عصبی مرکزی است. به همین دلیل است که یک فنجان چای سبز به شما احساس شادابی و انرژی می‌دهد. نکته این است که مصرف مقادیر زیاد چای سبز در حین مصرف برخی داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند.

زیرا کافئین در بدن تجزیه شده و خارج می‌شود، اما داروهای خاصی مانند سایمتیدین، آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند سیپروفلوکساسین، انوکساسین (پنترکس)، تروافلوکساسین (ترووان)، اسپارفلوکساسین (زاگام)، نورفلوکساسین (چیبروکسین، نوروکسین)، گرپافلوکساسین (راکسار)، فلوکونازول، داروهای بیهوشی مانند میدازولام و قرص‌های ضد بارداری از تجزیه کافئین در بدن جلوگیری می‌کنند.

در نتیجه، کافئین همچنان در بدن وجود دارد و باعث عصبانیت، بی‌قراری، افزایش ضربان قلب و در برخی موارد آریتمی (نامنظم بودن ضربان قلب) می‌شود.

دانشمندان دریافته اند که کافئین چای سبز، از متابولیسم کلوزاپین (داروی ضد افسردگی) جلوگیری می‌کند و منجر به مسمومیت کلوزاپین می‌شود. افرادی که لیتیوم دارند نیز باید از مصرف چای سبز خودداری کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد که ویتامین K موجود در چای سبز، اثرات وارفارین (داروی ضد انعقاد خون) را مهار می‌کند.

هیپوکالمی و تشنج

یکی از عوارض چای سبز، امکان ایجاد تشنج است. تشنج یا هیپوکالمی با سطوح پایین پتاسیم در خون مشخص می‌شود. پتاسیم برای انقباض عضلات و عملکرد پروتئین‌های بدن مهم است. نوشیدن بیش از حد چای سبز ممکن است سطح پتاسیم را کاهش دهد و منجر به ضعف عضلانی، انقباض عضلانی، گرفتگی عضلات و ریتم غیر طبیعی قلب شود.

بیشتر بخوانید: خواص کنگر چیست؟
عوارض چای سبز
یکی از عوارض چای سبز، امکان ایجاد تشنج است.

به دو بیمار مبتلا به هیپوکالمی (سطح پتاسیم پایین) توصیه شد مصرف چای سبز خود را کاهش دهند. این تغییر به ‌تنهایی باعث شد سطح پتاسیم آن‌ها پس از چند روز به حالت عادی بازگردد.

با این حال، مصرف چای سبز همراه با سایر داروها باعث ایجاد هیپوکالمی می‌شود. در مطالعه‌ای که در مجله پزشکی بریتانیا منتشر شد، گفته شده که مصرف چای سبز به ‌تنهایی باعث هیپوکالمی نمی‌شود.

محققان همچنین دریافتند که این خاصیت چای سبز که باعث کاهش کلسیم و پتاسیم می‌شود، ممکن است یک اثر پیش تشنجی (لرزش عضلانی و صرع) داشته باشد.

مطالعات دیگر نشان می‌دهد که مصرف بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم چای سبز در روز ممکن است خطر و تعداد دفعات تشنج را افزایش دهد، اگرچه برخی مطالعات نشان می‌دهد که کافئین خطر تشنج را افزایش می‌دهد، نه صرفا چای سبز.

با این حال تحقیقات بیشتری در این باره لازم است. در مطالعه‌ای دیگر مشخص شد که کافئین اثربخشی داروهای درمان صرع را کاهش می‌دهد. برخی از یافته‌های دیگر گزارش می‌دهند که مصرف زیاد کافئین در افراد مبتلا به صرع باعث افزایش تعداد دفعات تشنج در آنها می‌شود.

ایجاد سمیت برای کبد

بسیاری از مردم از چای سبز برای لاغری و بهره‌مندی از مزایای دیگر آن، استفاده می‌کنند. اما مطالعات نشان می‌دهد که مصرف بیش از حد چای سبز می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد و باعث آسیب کبدی شود.

اپی گالوکاتچین گالات (EGCG) حدود ۱۰ درصد عصاره چای سبز را تشکیل می‌دهد. غلظت‌های بالاتر EGCG ممکن است باعث مسمومیت میتوکندری و در نهایت مسمومیت کبدی شود.

سردرد، سرگیجه و استفراغ

مصرف بیش از ۴۰۰ میلی‌ گرم کافئین در روز ممکن است باعث مسمومیت کافئین شود. مسمومیت کافئین به طور معمول با سردرد، حالت تهوع، استفراغ، لرز، تپش قلب و گرگرفتگی مشخص می‌شود.

دوزهای بالاتر کافئین ممکن است باعث کاهش فشار خون به زیر سطح طبیعی شود. با این حال، افرادی که به کافئین حساس هستند ممکن است علائم مسمومیت با کافئین را در دوزهای کمتر نیز نشان دهند. همچنین گزارش‌هایی از افزایش فشار خون در دوزهای معمولی کافئین چای سبز گزارش شده است.

عوارض مصرف بیش از حد چای سبز
مصرف بیش از حد چای سبز ممکن است با عوارضی همچون سرگیجه همراه باشد.

محققان در مرکز پزشکی مونموث ایالات متحده، نسبت به استفاده از قرص‌های کافئین OTC که همراه با سایر محرک‌های سیستم عصبی مصرف می‌شوند، هشدار می‌دهند.

این قرص‌ها یا مکمل‌های کافئین حاوی دوزهای بالاتر از حد معمول کافئین هستند. مصرف آن‌ها ممکن است باعث فیبریلاسیون دهلیزی (شایع‌ترین آریتمی یا ریتم غیر طبیعی قلب) و گاهی اوقات حتی مرگ شود.

اختلال در عملکرد تیروئید

یکی دیگر از عوارض چای سبز اختلال در عمکلرد غده تیروئید است. کاتچین‌های چای سبز (نوعی آنتی اکسیدان) برای کاهش سرطان تیروئید شناخته شده‌اند. اما مصرف بیش از حد کافئین چای سبز ممکن است عملکرد تیروئید را مختل کند.

در مطالعاتی روی موش‌ها نشان داده شد که مصرف روزانه ۱۲۰-۱۵۰ میلی‌گرم کافئین در دوران بارداری ممکن است باعث کاهش وزن نوزاد شود (یک مورد پرکاری تیروئید مادر).

مطالعه‌ای که در مرکز ملی سرطان در توکیو ژاپن انجام شد، نشان داد که مصرف چای سبز ممکن است خطر ابتلا به سرطان تیروئید را در زنان یائسه افزایش دهد. از سوی دیگر، ممکن است همان خطر را در زنان یائسه کاهش دهد.

بیشتر بخوانید: خواص سرکه بالزامیک برای لاغری ، سلامتی و پوست و مو

ضعف استخوان

از عوارض چای سبز به کاهش تراکم استخوان‌ها می توان اشاره کرد. بنیاد ملی پوکی استخوان هشدار می‌دهد که کافئین بیش از حد ممکن است از جذب کلسیم جلوگیری کند.

آزمایشات روی موش‌ها و انسان نشان می‌دهد که عصاره چای سبز (GTE) یا مصرف بیشتر چای سبز باعث کاهش تراکم استخوانی، کاهش میزان مواد معدنی موجود در استخوان  و افزایش خطر شکستگی استخوان‌ها می‌شود. این امر همچنین ممکن است باعث تحلیل استخوان در افراد مسن شود.

ضعف استخوان در اثر مصرف بیش از حد کافئین
از عوارض چای سبز به کاهش تراکم استخوان‌ها می توان اشاره کرد.

توجه:

  • مطالعات متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد فلاونوئیدهای چای سبز برای استخوان‌ها بسیار مفید هستند. با این حال، دوزهای بالاتر چای سبز به‌دلیل وجود کافئین ممکن است به رشد و تراکم استخوان آسیب برساند.
  • مصرف زیاد چای سبز یا مصرف قرص‌ها و مکمل‌های عصاره چای سبز ممکن است از رشد استخوان جلوگیری کرده و خطر شکستگی را افزایش دهد.

اضطراب و بی خوابی

مصرف چای سبز ممکن است باعث خواب آرام و کاهش استرس شود. کافئین موجود در چای سبز یک محرک سیستم عصبی است، بنابراین مصرف بیش از حد آن می‌تواند منجر به بی‌خوابی و اضطراب شود.

مصرف بیش از ۳۰۰ میلی گرم کافئین در روز ممکن است کیفیت خواب را کاهش دهد و باعث بی‌خوابی، تحریک پذیری، افسردگی، عصبانیت و اضطراب شود.

جلوگیری از لخته شدن خون

دانشمندان دریافته‌اند که کافئین چای سبز از عملکرد وارفارین جلوگیری می‌کند. وارفارین یک داروی رایج ضد انعقاد خون است که برای درمان لخته‌های خون و کاهش خطر حمله قلبی و سکته تجویز می‌شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که کافئین و ویتامین K موجود در چای سبز از متابولیسم وارفارین جلوگیری می‌کند. بنابراین، افرادی که تحت درمان با وارفارین هستند، باید از محصولات حاوی کافئین مانند عصاره چای سبز یا مقادیر بیش از حد چای سبز اجتناب کنند.

سوزش معده

سوزش معده یکی از علائم معمول GERD (اختلال رفلاکس معده-مری) است. GERD معمولاً به عنوان ترشی معده شناخته می‌شود و به دلیل سیگار کشیدن، چاقی، عادات بد غذایی و مصرف زیاد چای سبز ایجاد می‌شود.

مشکلات مصرف بیش از حد چای سبز
سوزش سر دل از عوارض مصرف بیش از حد کافئین چای سبز است.

دانشمندان ژاپنی دریافتند که یک سبک زندگی غیر فعال یا کم تحرک، همراه با مصرف زیاد چای سبز به طور منظم، ممکن است خطر ابتلا به ترشی معده را افزایش دهد. مطالعه دیگری روی جمعیت آسیایی نشان داد که یکی از اجزای چای به نام تئوفیلین (ماده‌ای که باعث شل شدن ماهیچه‌های صاف می‌شود) ممکن است باعث رفلاکس معده شود.

نوشیدن مقادیر بیش از حد چای سبز موجب آزوفاژیت (التهاب مری ناشی از رفلاکس معده) می‌شود. بروز این بیماری در افرادی که چای می‌نوشند و همچنین الکل مصرف می‌کنند ۳.۸ برابر بیشتر از سایر افراد است.

ناراحتی و درد معده

بنیاد بین‌المللی اختلالات گوارشی مجدداً تأکید می‌کند که کافئین دارای خواص مُلین است و مصرف بیش از ۳ فنجان چای سبز در روز ممکن است باعث اسهال شود. در واقع، عصاره چای سبز به ‌دلیل کافئین بالا ممکن است باعث درد شکم، یرقان و ادرار تیره شود.

تکرر ادرار

یکی دیگر از مضرات چای سبز اختلال در کارکرد مثانه است. علت تکرر ادرار آب اضافی نیست که مصرف می‌کنید، بلکه کافئین موجود در چای سبز است.

کافئین به ‌علت خاصیت ادرار آور بودن با افزایش فعالیت عصبی بر عملکرد مثانه تأثیر می‌گذارد. به‌ همین علت مصرف بیش از حد کافئین چای سبز (بیش از ۴.۵ میلی گرم در هر کیلوگرم) در روز باعث افزایش زودهنگام ادرار و حتی افزایش دفعات آن می‌شود.

ایجاد لکه روی دندان‌ها

نوشیدن چای سبز بعد از درمان بلیچینگ (سفید کردن) دندان باعث لکه شدن دندان‌ها می‌شود. اگرچه هیچ تحقیقی وجود ندارد که مستقیماً مصرف چای سبز را با دندان‌های لکه دار مرتبط کند.

مضرات چای سبز برای آقایان

در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۸ دانشگاه کالیفرنیا-ایروین، محققان هشدار دادند که مصرف زیاد چای سبز به دلیل وجود فلاونوئید در آن، ممکن است بر باروری تأثیر منفی بگذارد.

مضرات چای سبز برای آقایان
مردان باید از مصرف چای سبز به مقدار زیاد بپرهیزند.

با این حال، این فلاونوئیدها برای سلامتی مفید هستند. اما، مصرف بیش از حد آن باعث اختلال در تولید و تحرک اسپرم و کاهش سطح تستوسترون (هورمون مردانه) می‌شود. علاوه ‌براین، کافئین روی DNA اسپرم تأثیر می‌گذارد و بر زنده ماندن اسپرم و تولید مثل تأثیر می‌گذارد.

در آزمایشی، عصاره برگ چای سبز به مدت ۲۶ روز به موش‌های صحرایی نر آلبینو داده شد. پس از روز بیست و ششم، تولید و تحرک اسپرم و سطح تستوسترون در موش‌ها کاهش یافت. بنابراین کافئین بیش از حد ممکن است به DNA اسپرم آسیب برساند و بر سیستم تولید مثل مردان تأثیر منفی بگذارد.

مضرات چای سبز برای خانم‌ها

برای زنان، چای سبز فوق العاده مفید است. مطالعات نشان می‌دهد زنانی که چای سبز مصرف می‌کنند شانس ابتلا به سرطان سینه را ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش می‌دهند. علاوه براین، باعث درمان بیماری‌های عروقی و پیشگیری از سرطان تخمدان می‌شود. اما مطالعات، مضرات چای سبز را به این شکل گزارش می دهند:

خطر فشار خون بارداری: نوشیدن بیش از حد چای سبز در دوران بارداری ممکن است تأثیر منفی بر مادر و نوزاد داشته باشد. مصرف بیش از ۳۰۰ میلی‌گرم کافئین در روز خطر ابتلا به فشار خون بالا در دوران بارداری را افزایش می‌دهد.

مشکل نقایص مادرزادی در زنان باردار: دانشمندان همچنین دریافته‌اند که کافئین و تانن (نوعی ترکیب شیمیایی) موجود در چای سبز می‌توانند سطح اسید فولیک را کاهش دهند. اسید فولیک (ویتامین B محلول در آب) از سقط جنین و نقایص مادرزادی مانند اسپینا بیفیدا (تشکیل نشدن ستون مهره‌ها در جنین و در نتیجه بیرون زدگی نخاع) جلوگیری می‌کند.

خطر زایمان زودرس: نوشیدن بیش از حد چای سبز ممکن است خطر زایمان زودرس را افزایش دهد. برای درک این که چگونه چای سبز ممکن است این اثر را ایجاد کند، به مطالعات بیشتری نیاز است.

نوشیدن چای سبز به دلیل وجود کافئین باید در دوران شیردهی به شدت کنترل شود (نهایتا ۲ تا ۳ فنجان در روز)، چرا که می تواند باعث مشکلات خواب، تحریک پذیری و افزایش فعالیت روده در نوزادان شیرخوار شود.

www.webmd.com

چه کسانی نباید چای سبز بنوشند؟

از نوشیدن چای سبز خودداری کنید اگر:

  • باردار هستید.
  • تحت درمان با وارفارین هستید (یا هر داروی دیگری مصرف می‌کنید).
  • مشکلات مثانه دارید و یا مبتلا به سرطان مثانه هستید.
  • مشکلات گوارشی دارید.
  • قصد دارید تا یک ساعت دیگر بخوابید.
چه کسانی نباید چای سبز بنوشند؟
زنان باردار بهتر است با مشورت پزشک چای سبز مصرف کنند.

نوشیدن چه مقدار چای سبز در روز مجاز است؟

بهتر است مصرف چای سبز خود را به ۲ تا ۳ فنجان در روز محدود کنید. همچنین، از ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌گرم در هر میلی‌لیتر کافئین تجاوز نکنید. اگر چای سبز بدون کافئین مصرف می‌کنید، باز هم به دوز استاندارد ۲-۳ فنجان چای سبز در روز پایبند باشید. مطالعات نشان می‌دهد که ۳۳۸ میلی گرم EGCG ( آنتی‌اکسیدان موجود در چای سبز) در روز می‌تواند برای اکثر بزرگسالان بی‌خطر باشد.

توجه: برای اینکه بدانید چه مقدار کافئین چای سبز یا EGCG در هر فنجان مصرف می‌کنید، به برچسب تغذیه آن توجه کنید.

آن چه از مقاله عوارض چای سبز آموختیم:

چای سبز فواید زیادی برای سلامتی دارد و می‌تواند موجب کاهش وزن و کاهش خطر ابتلا به سرطان و بیماری‌های قلبی عروقی شود. با این حال مانند هر ماده غذایی دیگر، در مصرف چای سبز نباید زیاده‌ روی کنید. به عنوان مثال یکی از عوارض چای سبز برای زنان، کاهش توده استخوانی بدن است.

بیشتر بخوانید: پلی فنول چیست؟

همچنین اگر جزو افرادی هستید که تحت درمان بوده و دارو مصرف می‌کنند، در مصرف چای سبز دقت کنید تا از عوارض چای سبز در امان بمانید. از جمله مضرات چای سبز می‌توان به ناباروری، تکرر ادرار، سوزش معده و اضطراب و بی خوابی اشاره کرد که دراین مقاله به طور مفصل به آن پرداختیم.

سوالات متداول مقاله عوارض چای سبز:

۱- آیا چای سبز باعث کم خونی می شود؟

این امر بستگی به زمان و میزان مصرف چای سبز دارد. مصرف تانن مانع از جذب آهن در بدن می شود، اما اگر در زمان و به میزان مناسب مصرف شود، مشکلی برای بدن ایجاد نمی کند.

۲- آیا چای سبز برای همه مضر است؟

خیر، چای سبز برای اکثر افراد سالم، زمانی که به مقدار مناسب مصرف شود، بی‌خطر است. اما افرادی که شرایط پزشکی خاصی دارند یا دارو مصرف می‌کنند، باید قبل از مصرف چای سبز با پزشک خود مشورت کنند.

منابع:

۴.۴