مضرات پاستیل چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت؛ هرچند این خوراکی رنگارنگ و شیرین در نگاه اول بی خطر و جذاب به نظر می‌رسد، اما واقعیت این است که پاستیل یکی از ناسالم ترین تنقلاتی است که در رژیم غذایی کودکان جا باز کرده است. ترکیبی از قند بالا، رنگ‌های مصنوعی، طعم دهنده‌های شیمیایی و ژلاتین صنعتی باعث می‌شود این خوراکی خوش رنگ و لعاب، در دراز مدت تهدیدی برای سلامت جسم و حتی رفتار کودکان باشد.
البته بزرگسالان نیز از خطرات پاستیل صنعتی در امان نیستند و در اگر این ماده غذایی جزو برنامه غذایی شما باشد گرفتار عوارض مصرف پاستیل صنعتی در دراز مدت خواهید شد!
در مقاله امروز، به بررسی علمی و پزشکی ترکیبات پاستیل و اثرات آن بر سلامت کودکان و بزرگسالان می‌پردازیم و به شما خواهیم گفت که چرا بهتر است این تنقلات را محدود کنیم و در صورت لزوم از مدل خانگی آن مصرف کنیم. پس تا انتهای مقاله با مجله سلامت دکتر کرمانی همراه باشید:
پاستیل از چه چیزی تهیه می‌شود؟
پاستیل یا Gummy Candy یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌ها در بین کودکان است، اما ترکیبات آن باعث شده تا به‌عنوان یک محصول کم‌ارزش غذایی و پرخطر شناخته شود. پاستیل از چند ماده‌ی اصلی ساخته می‌شود که هرکدام از آنها جزو معایب پاستیل محسوب می‌شوند:
ژلاتین
ژلاتین پروتئینی است که از کلاژن حیوانی استخراج می‌شود، معمولاً از پوست و استخوان گاو یا خوک. این ماده به پاستیل خاصیت کشسانی و حالت ژله‌ای می‌دهد و بخشی از آن به‌عنوان منبع کلاژن و در نتیجه تقویت بافت‌های پوست، مفاصل و ناخن‌ها معرفی می‌شود. با این حال، میزان کلاژن موجود در پاستیل صنعتی بسیار کم است و نمی‌تواند فواید قابل توجهی ایجاد کند.
قند و شربت گلوکز
پاستیل‌ها سرشار از قند و شربت گلوکز هستند که به آن طعم شیرین و بافت نرم می‌بخشند. مصرف زیاد این قندهای ساده، علاوه بر چاقی و افزایش قند خون، میتواند جذب مواد معدنی مانند کلسیم را کاهش داده و منجر به ضعف استخوان‌ها و دندان‌ها شود.
اسیدهای خوراکی (مثل سیتریک اسید)
این ترکیبات به ماندگاری پاستیل کمک میکنند و طعم آن را تنظیم میکنند، اما مصرف مداوم اسیدهای خوراکی میتواند باعث تحریک معده و کاهش تعادل اسیدی-بازدی در سیستم گوارش شود.
رنگ‌ها و طعم‌دهنده‌های مصنوعی
برای جذابیت ظاهری و طعمی، پاستیل‌ها حاوی رنگ‌ها و طعم‌دهنده‌های مصنوعی هستند. این ترکیبات ممکن است باعث بیش‌فعالی، اختلال تمرکز، و واکنش‌های حساسیتی در برخی کودکان شوند و یکی از مهمترین مضرات پاستیل به شمار می‌روند.
درواقع، برخی معتقدند که ژلاتین موجود در پاستیل میتواند خواص پاستیل مانند کمک به سلامت مفاصل و پوست را فراهم کند. اما پژوهش‌ها نشان می‌دهد که به دلیل میزان بسیار کم کلاژن و حضور قند و افزودنی‌ها، این فواید در برابر مضرات پاستیل بسیار ناچیز است.
بر اساس مقاله پژوهشی منتشر شده در سال ۲۰۲۳، پاستیل‌های صنعتی معمولاً فاقد ارزش غذایی قابل توجه هستند و در زمره‌ی خوراکی‌های پرکالری اما کم‌مغذی قرار می‌گیرند، به طوری که مصرف مداوم آنها میتواند به یکی از اصلی‌ترین عوامل مشکلات سلامت کودکان مانند چاقی، یبوست، اختلال کبدی و پوسیدگی دندان تبدیل شود.
مضرات پاستیل برای کودکان چیست؟
مصرف زیاد پاستیل در کودکان نه‌تنها باعث مشکلات گوارشی می‌شود، بلکه میتواند تأثیرات متعددی بر سلامت کلی، رشد و رفتار کودکان داشته باشد. پاستیل، با وجود ظاهر جذاب و طعم شیرین، حاوی قندهای ساده، شربت گلوکز، رنگ‌ها و طعم‌دهنده‌های مصنوعی است که مصرف مداوم آن میتواند به چندین مشکل جدی منجر شود:
چاقی
پاستیل‌ها پر از قندهای ساده هستند. جالب است بدانید که خوردن پنج عدد پاستیل میتواند بیش از ۲۰ گرم شکر داشته باشد و این میزان قند باعث افزایش ناگهانی انسولین و ذخیره‌ی چربی در بدن می‌شود
بر طبق گزارش‌ها و مطالعات به دست آمده در سال ۲۰۱۷، مصرف خوراکی‌های شیرین به ویژه پاستیل باعث می‌شود کودکان تمایل کمتری به مصرف غذاهای سالم داشته باشند و در نتیجه، در معرض چاقی و سوءتغذیه پنهان قرار بگیرند. پاستیل برخلاف ژله‌ی خانگی، هیچ فیبر یا ویتامینی ندارد و به همین دلیل سیری کاذب ایجاد کرده و اشتهای کودک را نسبت به وعده‌های اصلی کاهش می‌دهد.
رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمی‌ذاره. کافیه همین الان تصمیم بگیری که می‌خوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزوش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.
یبوست و مشکلات گوارشی
خبر بد این است که پاستیل میتواند به مرور زمان منجر به یبوست و بروز مشکلات گوارشی در کودکان شود.
از آنجایی که پاستیل فاقد فیبر است و از ژلاتین سنگین ساخته شده، حرکت طبیعی روده‌ها را کند می‌کند.
علاوه بر این، مصرف مداوم آن ممکن است جذب مواد معدنی مانند کلسیم را کاهش دهد و به دنبال آن کمبود کلسیم در دوران رشد، سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها را تهدید می‌کند.
بیش فعالی و رفتارهای پرتحرک
تحقیقات جدید پژوهشگران در سال ۲۰۲۳ درباره اثرات پاستیل بر رفتار کودکان نشان می‌دهد که رنگ‌ها و افزودنی‌های مصنوعی موجود در پاستیل، می‌توانند با رفتارهای پرتحرک و تمرکز پایین‌تر ارتباط داشته باشند. در این گزارش آمده است که برخی کودکان پس از مصرف خوراکی‌های رنگی مانند پاستیل، دچار بی‌قراری یا نوسانات خلقی می‌شوند.
به همین خاطر، در برخی کشورها استفاده از رنگ‌هایی مانند تارترازین (زرد شماره ۵) در محصولات مخصوص کودکان محدود یا ممنوع شده است.
آسیب به کبد
قند زیاد موجود در پاستیل، به‌ویژه فروکتوز صنعتی، در کبد متابولیزه می‌شود و مصرف طولانی‌مدت آن میتواند منجر به کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) شود. تحقیقات پژوهشگران آمریکایی در سال ۲۰۲۳، نشان داده است که دریافت بالای شکر افزوده، مستقیماً با افزایش تجمع چربی در سلول‌های کبدی مرتبط است.
افزون بر این، طعم‌دهنده‌ها و رنگ‌های مصنوعی ممکن است بر فرایند سم‌زدایی طبیعی کبد تأثیر منفی بگذارند.
آیا پاستیل فقط برای کودکان ضرر دارد؟
خیر . مضرات پاستیل تنها به کودکان محدود نمی‌شود و بزرگسالان نیز می‌توانند تحت تأثیر ترکیبات ناسالم آن قرار بگیرند. پاستیل‌ها، حتی انواعی که به عنوان مکمل‌های ویتامینه یا «ژله‌ای با خواص پاستیل» فروخته می‌شوند، حاوی قند زیاد، رنگ‌ها و طعم‌دهنده‌های مصنوعی هستند که مصرف مداوم آنها میتواند اثرات منفی قابل توجهی داشته باشد.
خطرات متابولیک و قلبی
بزرگسالانی که به‌طور منظم از پاستیل یا مکمل‌های پاستیلی استفاده میکنند، با افزایش قند خون، ذخیره چربی اضافه و افزایش ریسک بیماری‌های قلبی و عروقی مواجه می‌شوند. این موضوع نشان می‌دهد که مضرات پاستیل تنها محدود به دوران کودکی نیست و حتی بزرگسالان نیز باید در مصرف آن دقت کنند.
مکمل‌های پاستیلی و فریب ظاهری
مطالعه‌ای منتشرشده از پژوهشگران آمریکایی در سال ۲۰۲۴ و درباره‌ی مکمل‌های پاستیلی کودکان نشان می‌دهد که حتی پاستیل‌های ویتامینه حاوی مقادیر بالای قند، رنگ مصنوعی و طعم‌دهنده‌های شیمیایی هستند و مصرف بی‌رویه‌ی آنها میتواند منجر به همان مشکلات سلامتی، چاقی، اختلال جذب کلسیم و آسیب به کبد شود.
به عبارت دیگر، خواص پاستیل واقعی در مقابل مضرات آن بسیار ناچیز است. حتی اگر برخی افراد تصور کنند که ژلاتین موجود در پاستیل میتواند به سلامت مفاصل یا پوست کمک کند، در عمل میزان کلاژن موجود در پاستیل‌های صنعتی آن‌قدر کم است که هیچ تأثیر ملموسی ندارد و مزایای آن نمی‌تواند مضرات پاستیل مانند چاقی، پوسیدگی دندان و اختلالات متابولیک را جبران کند.
تأثیر بر سلامت دندان‌ها
پاستیل‌ها به دلیل خاصیت چسبندگی بالا، به دندان‌ها می‌چسبند و در صورت مصرف مداوم باعث پوسیدگی، فرسایش مینای دندان و کاهش جذب کلسیم می‌شوند. کاهش کلسیم، علاوه بر دندان‌ها، سلامت استخوان‌ها را نیز تهدید می‌کند و میتواند در بلندمدت مشکلات جدی ایجاد کند.
بنابراین، محدود کردن مصرف پاستیل و جایگزین کردن آن با گزینه‌های سالم‌تر مانند ژله طبیعی بدون قند، میوه خشک یا پاستیل خانگی با ژلاتین طبیعی، برای سلامت کودکان و بزرگسالان ضروری است.
آیا پاستیل فوایدی هم دارد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که مضرات پاستیل همواره از مزایای آن بیشتر است، اما با این حال این خوراکی خوشمزه و گول‌زننده به طور محدود مزایا و فوایدی دارد که در ادامه به آنها نیز اشاره خواهیم کرد:
وجود ژلاتین و کلاژن
بیشتر پاستیل‌ها از ژلاتین ساخته می‌شوند که منبعی از کلاژن است. کلاژن برای سلامت پوست، ناخن‌ها، موها و مفاصل ضروری است. با این حال، میزان کلاژن موجود در پاستیل‌های صنعتی بسیار کم است و نمی‌تواند خواص پاستیل را به شکل قابل توجهی تقویت کند. بنابراین فواید آن نسبت به مضرات پاستیل مانند قند زیاد و طعم‌دهنده‌های مصنوعی، ناچیز است.
بهبود توانایی جویدن
بسیاری از مطالعات از سال ۲۰۲۴ نشان داده است که جویدن پاستیل‌های سخت میتواند به صورت جزئی قدرت و هماهنگی عضلات فک کودکان را بهبود دهد. این موضوع به خصوص برای کودکانی که دیرتر توانایی جویدن قوی پیدا میکنند یا مشکلات تکلم دارند، میتواند مفید باشد. با این حال این اثر، محدود به توانایی فک است و هیچ تأثیر تغذیه‌ای یا متابولیکی مهمی ندارد.
مکمل‌های پاستیلی
در سال‌های اخیر، برخی شرکت‌ها اقدام به تولید مکمل‌های پاستیلی کرده‌اند که حاوی ترکیبات مفید مانند: فیبر (برای کمک به سلامت گوارش)، ویتامین C و ویتامین‌های گروه B، پری‌بیوتیک‌ها برای حمایت از فلور روده،
هستند.
این محصولات ممکن است در مقایسه با پاستیل‌های سنتی کمی ارزش غذایی بیشتری داشته باشند و به عنوان مکملی محدود، بخشی از نیاز روزانه را تأمین کنند.
با این حال، حتی این پاستیل‌ها نیز معمولاً حاوی قند زیاد، رنگ و طعم‌دهنده‌های مصنوعی هستند و مصرف مداوم آنها همچنان میتواند منجر به چاقی، پوسیدگی دندان، یبوست و کاهش جذب مواد معدنی مانند کلسیم شود.
پس با این تفاسیر، خواص پاستیل مانند کلاژن موجود در ژلاتین، بهبود جزئی عضلات فک یا وجود ویتامین در مکمل‌های پاستیلی، در برابر معایب آن از جمله یبوست و مشکلات گوارشی، قند بالا و افزایش ریسک چاقی و.. بسیار ناچیز است. بنابراین، حتی پاستیل‌های با ترکیبات بهبود یافته یا ویتامینه نیز نمی‌توانند جایگزین میوه‌ها، ژله طبیعی یا تنقلات سالم شوند و مصرف آنها باید محدود و کنترل شده باشد.
کلام آخر
مضرات پاستیل بیش از آن است که ظاهر شیرین و جذابش نشان می‌دهد. پاستیل، هرچند خوراکی محبوب و سرگرم‌کننده‌ای برای کودکان است، اما به لحاظ تغذیه‌ای تقریباً بی‌ارزش است و مصرف مداوم آن میتواند سلامت جسم و رفتار کودک را به خطر بیندازد.
از سوی دیگر، مصرف طولانی‌مدت پاستیل ممکن است باعث چاقی، افزایش قند خون، اختلال در عملکرد کبد، یبوست، تغییرات رفتاری و بی‌قراری و همچنین پوسیدگی دندان و کاهش جذب کلسیم شود. بنابراین، با توجه به این معایب، بهتر است والدین پاستیل‌های صنعتی را با گزینه‌های سالم‌تر مانند ژله خانگی یا آب‌میوه طبیعی، میوه خشک یا پاستیل خانگی با ژلاتین طبیعی و بدون قند جایگزین کنند.
سوالات متداول مقاله مضرات پاستیل:
۱-آیا پاستیل برای کودکان زیر دو سال مجاز است؟
خیر. پاستیل میتواند خطر خفگی ایجاد کند و مواد مصنوعی آن برای سیستم گوارشی حساس کودکان زیر دو سال مناسب نیست.
۲-آیا پاستیل چاق‌کننده است؟
بله. هر وعده کوچک پاستیل حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ کالری دارد و بیشتر آن از قند ساده تأمین می‌شود. مصرف مداوم آن میتواند منجر به افزایش وزن و تجمع چربی در بدن شود.
منابع:
هندونه چی
عزیزم اعتدال در خوردنش رعایت بشه مشکلی نداره
ببخشید دکتر ک زیر این موضوع این رو بیان میکنم ولی من گلو درد دارم و انگار گلوم خشکه و فقط وقتی اب دهنمو قورت میدم گلوم درد میگیره و حسی خستگی دارم ت بدنم بنظرتون باید چیکار کنم¿
عزیزم کمبود ویتامین وموادمعدنی تغذیه نادرست بیماری وانفولانزا نیتونه این حالتهاروایجادکنه به متخصص مراجعه کنید
آقای دکتر کرمانی سلام و درود .شما واقعا بی نظیرید.باید مجسمه شما را بسازند.ولی افسوس که در این مملکت به نخبه ها ارج نمی دهند و آنها هم کوچ میکنند.ارادتمند….
سلام وتشکر از محبتتون عزیزم