صرع و تغذیه کلید طلایی کنترل تشنج در بشقاب غذای شما!

صرع و تغذیه رابطه‌ای فراتر از تصور دارند. اگر می‌خواهید بدانید برای صرع چی خوبه یا بعد از تشنج چه بخوریم، این مقاله از تیم دکتر کرمانی راهنمای شماست. با نکات علمی، توصیه‌های غذایی و رژیم‌های مؤثر آشنا شوید و کنترل تشنج‌ها را در دست بگیرید. خواندن این مقاله می‌تواند تغییر بزرگی در مدیریت صرع ایجاد کند!

تاییدیه

تایید شده توسط کارشناس تغذیه دکترکرمانی قبل از هر اقدامی با پزشک متخصص مشورت نمایید.

زمان مطالعه 22 دقیقه
تعداد بازدید 20783
تاریخ بروزرسانی
رژیم کتو برای درمان صرع تا به امروز بهترین رژیم برای کمک به بهبود علائم آن بوده است.
میانگین امتیاز 4.7 از 5

صرع و تغذیه، دو واژه‌ای که شاید در نگاه اول ارتباطی با هم نداشته باشند، اما حقیقت این است که آنچه در بشقاب شما قرار می‌گیرد می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر کنترل تشنج‌ها داشته باشد. بیماری صرع با حملات ناگهانی تشنج، می‌تواند زندگی روزمره را مختل کند، اما دانش تغذیه به کمک آمده است تا نوری تازه بر این مسیر بیفکند. تحقیقات نوین نشان می‌دهند که تغذیه سالم، انتخاب هوشمندانه غذاها و حتی پیروی از رژیم‌های خاص مانند رژیم کتوژنیک می‌تواند در کاهش دفعات و شدت حملات نقش مؤثری ایفا کند.

از پرهیزهای غذایی گرفته تا انتخاب‌های مفید مانند میوه‌ها، پروتئین‌های سالم و چربی‌های مفید، مسیر تغذیه‌ای صرع پیچیده اما قابل مدیریت است. در این مقاله از تیم دکتر کرمانی، می‌خواهیم به دنیای پیچیده اما شگفت‌انگیز ارتباط صرع و تغذیه سفر کنیم. با ما همراه باشید تا با غذاهای مضر برای تشنج، خوراکی‌های مفید، نقش میوه های مفید برای تشنج، و رژیم‌های غذایی خاص مانند رژیم کتوژنیک آشنا شوید و بدانید که برای بیماری صرع چی خوبه و بعد از تشنج چه بخوریم تا به بهبودی سریع‌تر کمک کنیم.

صرع چیست؟ نگاهی کوتاه به این اختلال عصبی

قبل از اینکه به بحث صرع و تغذیه بپردازیم، بیایید به طور خلاصه با خود بیماری صرع آشنا شویم. صرع یک اختلال عصبی مزمن است که با تکرار حملات تشنجی غیرقابل پیش‌بینی مشخص می‌شود. تشنج در واقع طوفانی از فعالیت الکتریکی غیرطبیعی و بیش از حد در سلول‌های مغزی (نورون‌ها) است که می‌تواند منجر به تغییرات موقتی در حرکات بدن، احساسات، رفتار یا سطح هوشیاری فرد شود.

انواع مختلفی از تشنج وجود دارد و علائم آن‌ها نیز می‌تواند از خیره شدن کوتاه مدت تا حرکات پرشی و از دست دادن هوشیاری، بسیار متفاوت باشد. تشخیص و درمان صرع باید حتما توسط متخصص مغز و اعصاب انجام شود.

صرع و تغذیه - - صرع و تغذیه - خواص مواد غذایی

نقش تغذیه در صرع؛ آیا غذاها می‌توانند محرک یا محافظ باشند؟

ارتباط بین صرع و تغذیه یک حوزه تحقیقاتی فعال است. گرچه در حال حاضر شواهد قطعی مبنی بر اینکه یک نوع غذای خاص به طور مستقیم باعث ایجاد تشنج در تمام افراد مبتلا به صرع شود، وجود ندارد (به جز در موارد نادر “صرع رفلکسی” که یک محرک غذایی خاص می‌تواند تشنج را آغاز کند)، اما تجربیات بیماران و برخی یافته‌های علمی نشان می‌دهند که الگوهای غذایی و برخی مواد می‌توانند بر آستانه تشنج تاثیر بگذارند.

محرک‌های احتمالی تشنج در برخی افراد:

  • کمبود خواب و استرس: این دو عامل از شایع‌ترین محرک‌های تشنج هستند و تغذیه نامناسب می‌تواند به تشدید آن‌ها کمک کند.
  • الکل: مصرف الکل، به‌ویژه به مقدار زیاد یا قطع ناگهانی آن، می‌تواند محرک قوی تشنج باشد.
  • کافئین: گرچه رابطه کافئین و صرع پیچیده است، اما در برخی افراد، مصرف زیاد کافئین (موجود در قهوه، چای، نوشابه‌های انرژی‌زا) ممکن است آستانه تشنج را پایین بیاورد یا با داروهای ضد صرع تداخل ایجاد کند. با این حال، در موارد نادری هم اثر محافظتی گزارش شده است. مشورت با پزشک در این مورد ضروری است.
  • مواد افزودنی و نگهدارنده: برخی بیماران گزارش می‌دهند که رنگ‌های خوراکی مصنوعی، مواد نگهدارنده (مانند بنزوات سدیم) یا شیرین‌کننده‌های مصنوعی (مانند آسپارتام) می‌توانند در آن‌ها محرک تشنج باشند. بسیاری از غذاهای فرآوری شده و “کم‌چرب” ممکن است حاوی این مواد باشند.
  • مونوسدیم گلوتامات (MSG): یک طعم‌دهنده رایج که در برخی افراد حساسیت‌زا است و ممکن است به عنوان محرک تشنج عمل کند.
  • آب گریپ‌فروت و انار: خود این میوه‌ها به طور مستقیم باعث تشنج نمی‌شوند، اما می‌توانند با متابولیسم برخی داروهای ضد صرع تداخل کرده و غلظت آن‌ها را در خون تغییر دهند.

اینکه چه چیزی برای تشنج خوب است یا بد، می‌تواند برای هر فرد متفاوت باشد. بنابراین، توجه به تجربیات شخصی و مشورت با پزشک در شناسایی محرک‌های احتمالی بسیار مهم است.

صرع و تغذیه - 1 - صرع و تغذیه - خواص مواد غذایی

غذاهای مضر برای تشنج؛ از چه چیزهایی باید پرهیز کرد؟

بر اساس آنچه گفتیم و توصیه‌های عمومی، برخی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها وجود دارند که افراد مبتلا به صرع بهتر است مصرف آن‌ها را محدود یا از آن‌ها پرهیز کنند. این لیست غذاهای مضر برای تشنج می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • قندهای تصفیه‌شده و کربوهیدرات‌های ساده: نوسانات شدید قند خون می‌تواند در برخی افراد محرک تشنج باشد. شیرینی‌جات، نوشابه‌های گازدار، آبمیوه‌های صنعتی و نان سفید از این دسته‌اند.
  • چربی‌های اشباع و ترانس: این چربی‌ها برای سلامت عمومی مضر هستند و می‌توانند التهاب را افزایش دهند. منابع آن‌ها شامل کره، مارگارین، چربی گوشت قرمز، روغن نارگیل و پالم (به مقدار زیاد) و غذاهای فرآوری‌شده مانند کیک‌ها و کلوچه‌های بسته‌بندی شده و فست‌فودها است.
  • کافئین زیاد: همانطور که گفته شد، تاثیر آن متغیر است، اما بهتر است مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار محدود شود.
  • مواد افزودنی و مصنوعی: سعی کنید تا حد امکان از غذاهای طبیعی و کمتر فرآوری شده استفاده کنید و برچسب مواد غذایی را برای شناسایی افزودنی‌های احتمالی بخوانید.
  • الکل: باید به طور کامل از مصرف آن اجتناب شود یا به شدت محدود گردد.
  • غذاهای تند و محرک (در برخی افراد): برخی افراد گزارش می‌دهند که غذاهای بسیار تند می‌توانند برایشان محرک باشند.

به یاد داشته باشید، این یک لیست کلی است و مهم‌ترین راهنما، تجربه شخصی شما و مشورت با تیم درمانی‌تان است.

صرع و تغذیه - 2 - صرع و تغذیه - خواص مواد غذایی

چه غذاهایی برای صرع خوب است؟ راهنمای تغذیه متعادل

حالا که با غذاهای مضر برای تشنج آشنا شدیم، بیایید ببینیم برای بیماری صرع چی خوبه و چه غذاهایی برای صرع خوب است. انجمن صرع و سایر نهادهای معتبر، بر اهمیت یک رژیم غذایی متعادل و کامل برای تأمین تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن و مغز تأکید دارند. یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به بهبود سلامت عمومی، کاهش استرس و ثبات بیشتر سطح انرژی کمک کند که همگی در کنترل بهتر صرع مؤثرند.

۱. کربوهیدرات‌های پیچیده و تصفیه‌نشده؛ سوخت پایدار برای مغز

کربوهیدرات‌ها منبع اصلی انرژی برای مغز هستند. اما نوع کربوهیدرات مصرفی بسیار مهم است. انتخاب کربوهیدرات‌های پیچیده به جای انواع ساده و تصفیه‌شده، به حفظ سطح قند خون پایدارتر کمک می‌کند و از نوسانات شدیدی که ممکن است محرک تشنج باشند، جلوگیری می‌کند.

بیشتر بخوانید:  خواص جینسینگ برای مردان | مردها از مصرف جینسینگ غافل نشوند!

منابع خوب کربوهیدرات‌های پیچیده:

  • غلات کامل: جو دوسر، برنج قهوه‌ای، نان سبوس‌دار، کینوا، بلغور.
  • میوه‌ها: انواع میوه‌های تازه و کامل (نه آبمیوه‌های صنعتی).
  • سبزیجات: به‌ویژه سبزیجات نشاسته‌ای مانند سیب‌زمینی شیرین، کدو حلوایی و ذرت (به مقدار متعادل).
  • حبوبات: نخود، لوبیا، عدس.

کربوهیدرات‌های فوق همچنین منبع خوبی از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند.

۲. پروتئین بدون چربی؛ برای ساخت و ترمیم و ثبات قند خون

پروتئین برای ساخت و ترمیم بافت‌های بدن، تولید آنزیم‌ها و هورمون‌ها و همچنین مبارزه با عفونت‌ها ضروری است. مصرف پروتئین کافی به همراه وعده‌های غذایی می‌تواند به تثبیت قند خون و افزایش احساس سیری کمک کند.

منابع خوب پروتئین بدون چربی:

  • گوشت قرمز بدون چربی (به مقدار متعادل)
  • مرغ و بوقلمون (ترجیحا سینه و بدون پوست)
  • ماهی (به‌ویژه ماهی‌های چرب مانند سالمون که امگا-۳ دارند)
  • غذاهای دریایی (میگو، صدف)
  • حبوبات (نخود، لوبیا، عدس)
  • محصولات سویا (توفو، شیر سویا)
  • آجیل و دانه‌ها (بدون نمک و به مقدار متعادل)
  • تخم مرغ
  • محصولات لبنی کم‌چرب (شیر، ماست، پنیر)

گنجاندن منابع پروتئینی باکیفیت در هر وعده غذایی، بخشی از پاسخ به سوال “برای جلوگیری از تشنج چه بخوریم” است.

۳. چربی‌های سالم؛ دوستان مغز و اعصاب

چربی‌ها برای جذب ویتامین‌های محلول در چربی (A, D, E, K)، تولید هورمون‌ها و سلامت غشای سلول‌های عصبی ضروری هستند. تمرکز باید بر مصرف چربی‌های غیراشباع سالم باشد.

منابع خوب چربی‌های سالم:

  • آووکادو
  • روغن زیتون فرابکر
  • مغزها (گردو، بادام، پسته)
  • دانه‌ها (تخم کتان، دانه چیا، تخمه آفتابگردان)
  • ماهی‌های چرب (سالمون، ساردین، ماهی خال‌مخالی)
  • نارگیل (به مقدار متعادل)

چربی‌های سالم به عملکرد بهتر مغز کمک کرده و می‌توانند اثرات مثبتی بر سلامت کلی داشته باشند.

۴. مایعات کافی؛ هیدراتاسیون برای عملکرد بهینه مغز

کم‌آبی بدن (دهیدراتاسیون) می‌تواند بر عملکرد مغز تاثیر منفی گذاشته و در برخی افراد مستعد، آستانه تشنج را پایین بیاورد. نوشیدن آب کافی در طول روز بسیار مهم است.

 به نقل از healthline:

” Experts recommend that males consume 15.5 cups (3.7 liters) of water daily and females 11.5 cups (2.7 liters).”

 «متخصصان توصیه می‌کنند که مردان روزانه ۱۵.۵ فنجان (۳.۷ لیتر) و زنان ۱۱.۵ فنجان (۲.۷ لیتر) آب مصرف کنند.»

نکته: نیاز به مایعات می‌تواند بر اساس سطح فعالیت، آب و هوا و شرایط فردی متفاوت باشد. همیشه به احساس تشنگی خود توجه کنید و آب را به عنوان نوشیدنی اصلی انتخاب نمایید.

صرع و تغذیه - 3 - صرع و تغذیه - خواص مواد غذایی

میوه‌های مفید برای تشنج؛ آیا چنین چیزی وجود دارد؟

سوالی که زیاد پرسیده می‌شود این است که آیا میوه های مفید برای تشنج وجود دارند؟ به طور کلی، هیچ میوه خاصی به تنهایی نمی‌تواند تشنج را درمان یا کنترل کند. با این حال، یک رژیم غذایی سرشار از انواع میوه‌ها و سبزیجات تازه به دلیل داشتن ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر، برای سلامت عمومی و عملکرد بهتر مغز مفید است و می‌تواند به طور غیرمستقیم به کاهش عوامل خطر تشنج (مانند استرس اکسیداتیو و التهاب) کمک کند. از جمله میوه‎های مفید برای تشنج می‌توان به موارد زیر تشاره کرد:

  • میوه‌های آبدار و تازه: سیب، انواع توت‌ها (به‌ویژه بلوبری که آنتی‌اکسیدان بالایی دارد)، گلابی، هلو و غیره .
  • میوه درخت Aidan: اخیرا مطالعه‌ای در نیجریه بر روی میوه درخت Tetrapleura tetraptera (درخت Aidan) انجام شده که نشان می‌دهد عصاره این میوه ممکن است خواص ضد تشنجی مشابه داروی سدیم والپروات داشته باشد. این یافته‌ها بسیار اولیه هستند و نیاز به تحقیقات گسترده‌تری دارند.
  • میوه ستاره‌ای (Carambola): در طب سنتی برخی مناطق به عنوان میوه‌ای با خواص ضد تشنج شناخته شده است که به ترکیبات کارامبوکسین و اگزالات آن نسبت داده می‌شود. با این حال، مصرف زیاد این میوه برای افراد با مشکلات کلیوی می‌تواند خطرناک باشد و باید با احتیاط فراوان و مشورت پزشک صورت گیرد.

در مجموع، تمرکز بر مصرف متنوع میوه‌ها به عنوان بخشی از یک رژیم متعادل، بهترین رویکرد است.

رژیم‌های غذایی خاص برای کنترل صرع؛ آیا واقعا موثر است؟

در برخی موارد، به‌ویژه در کودکانی که به درمان‌های دارویی پاسخ نمی‌دهند یا صرع مقاوم به درمان دارند، پزشکان ممکن است رژیم‌های غذایی خاصی را توصیه کنند. این رژیم‌ها باید حتما تحت نظر دقیق تیم پزشکی (متخصص مغز و اعصاب و متخصص تغذیه) اجرا شوند، زیرا می‌توانند پیچیده باشند و نیاز به مکمل‌یاری داشته باشند.

۱. رژیم کتوژنیک؛ چربی بالا، کربوهیدرات بسیار پایین

رژیم غذایی تشنج از نوع کتوژنیک یکی از شناخته‌شده‌ترین و پرمطالعه‌ترین رژیم‌ها برای صرع است.

  • اساس رژیم: مصرف بسیار بالای چربی (حدود ۷۵-۹۰% کالری)، پروتئین متوسط و کربوهیدرات بسیار کم (معمولا کمتر از ۲۰-۵۰ گرم در روز).
  • مکانیسم عمل: این رژیم بدن را وادار به تولید کتون از چربی‌ها می‌کند (حالت کتوز). کتون‌ها به عنوان منبع انرژی جایگزین گلوکز برای مغز عمل می‌کنند. به نظر می‌رسد کتوز اثرات محافظتی بر روی نورون‌ها داشته و آستانه تشنج را بالا می‌برد. این حالت، روزه‌داری را تقلید می‌کند که در برخی افراد باعث کاهش تشنج می‌شود.
  • کاربرد: بیشتر در کودکان مبتلا به انواع خاصی از صرع مقاوم به درمان استفاده می‌شود، اما گاهی برای بزرگسالان نیز تجویز می‌گردد.

نکات مهم: رژیم کتوژنیک بسیار محدودکننده است و نیاز به برنامه‌ریزی دقیق، اندازه‌گیری غذاها و نظارت پزشکی برای جلوگیری از کمبودهای تغذیه‌ای و عوارض جانبی دارد. حتی مقادیر کم قند می‌تواند اثر رژیم را معکوس کند.

۲. رژیم اصلاح‌شده اتکینز (Modified Atkins Diet – MAD)؛ نسخه منعطف‌تر از رژیم کتوژنیک

رژیم غذایی اتکینز، یک نسخه منعطف‌تر از رژیم کتوژنیک است.

  • اساس رژیم: همچنان بر چربی بالا و کربوهیدرات پایین تاکید دارد، اما محدودیت کربوهیدرات کمی کمتر از کتوژنیک است (مثلا ۲۰-۲۵ گرم در روز برای شروع) و نیازی به محدودیت شدید پروتئین یا کالری نیست.
  • غذاها: شامل غذاهای پرچرب مانند تخم مرغ، سس مایونز، کره، خامه غلیظ و روغن‌ها.

مزیت رژیم اصلاح‌شده اتکینز، اجرای ساده‌تر از آن نسبت به رژیم کتوژنیک است و برای برخی افراد تحمل‌پذیرتر است.

صرع و تغذیه - 4 - صرع و تغذیه - خواص مواد غذایی

۳. رژیم با شاخص گلیسمی پایین؛با هدف ثابت نگه‌داشتن سطح ترشح انسولین

رژیم با شاخص گلیسمی پایین (Low Glycemic Index Treatment – LGIT) بر انتخاب کربوهیدرات‌هایی تمرکز دارد که تاثیر کم و آهسته‌ای بر سطح قند خون دارند.

  • اساس رژیم: مصرف کربوهیدرات‌هایی با شاخص گلیسمی (GI) پایین (معمولا زیر ۵۰). مقدار کل کربوهیدرات مصرفی نیز کنترل می‌شود اما نه به شدت رژیم کتوژنیک.
  • مکانیسم احتمالی: حفظ سطح قند خون پایدارتر ممکن است به کنترل تشنج در برخی افراد کمک کند.
  • غذاها: شامل گوشت، پنیر، اکثر سبزیجات پرفیبر و برخی میوه‌ها با GI پایین. نیازی به وزن کردن دقیق غذاها نیست، اما کنترل حجم وعده‌ها مهم است.

در نهایت، انتخاب و اجرای هر یک از این رژیم‌ها باید حتما با صلاحدید و تحت نظارت تیم پزشکی متخصص باشد.

بعد از تشنج چه بخوریم؟ تغذیه برای بهبودی

تجربه تشنج می‌تواند برای بدن بسیار خسته‌کننده باشد. در نتیجه، پاسخ درست به سوال بعد تشنج چی بخوریم می‌تواند به بهبودی سریع‌تر و بازگشت انرژی کمک کند.

  • مایعات فراوان: نوشیدن آب برای جبران مایعات از دست رفته و جلوگیری از کم‌آبی مهم است.
  • وعده‌های غذایی سبک و متعادل: از غذاهای سنگین و چرب پرهیز کنید. وعده‌های کوچک و مکرر حاوی کربوهیدرات‌های پیچیده (برای انرژی)، پروتئین سبک (برای ترمیم) و میوه‌ها و سبزیجات (برای ویتامین‌ها و مواد معدنی) مناسب هستند.
  • غذاهای نرم (در صورت نیاز): اگر فرد دچار آسیب دهانی یا خستگی شدید در جویدن است، غذاهای نرم مانند سوپ، پوره یا اسموتی می‌تواند مفید باشد.
  • پرهیز از محرک‌ها: از مصرف کافئین، الکل و غذاهایی که ممکن است محرک باشند، خودداری کنید.
بیشتر بخوانید:  جو دو سر برای بدنسازی؛ خداحافظی با خستگی عضلات!

مهم‌ترین نکته پس از تشنج، استراحت کافی و پیگیری با پزشک است. اگر سوالی دارید که “برای تشنج چی خوبه بخوریم” تا از تکرار آن جلوگیری کنیم، باید با پزشک خود در مورد رژیم غذایی طولانی‌مدت صحبت کنید.

آیا بستنی و صرع با هم ارتباط دارند؛ تخم مرغ و ماست چطور؟

برخی سوالات رایج در مورد غذاهای خاص و ارتباط آن‌ها با صرع مطرح می‌شود:

  • بستنی و صرع: بستنی به خودی خود معمولا محرک تشنج نیست، اما حاوی قند زیادی است. مصرف زیاد قند و نوسانات قند خون در برخی افراد می‌تواند مشکل‌ساز باشد. بنابراین، مصرف متعادل و انتخاب انواع کم‌شکرتر توصیه می‌شود.
  • تخم مرغ و صرع: تخم مرغ یک منبع عالی پروتئین و مواد مغذی است و معمولا برای افراد مبتلا به صرع مفید است، مگر اینکه فرد به آن آلرژی داشته باشد.
  • ماست برای تشنج: ماست ساده و کم‌چرب منبع خوبی از پروتئین و کلسیم است و می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم برای افراد مبتلا به صرع باشد. از ماست‌های طعم‌دار و بسیار شیرین پرهیز کنید.

به طور کلی، هیچ کدام از این مواد غذایی به طور ذاتی برای همه افراد مبتلا به صرع مضر یا مفید نیستند و باید در چارچوب یک رژیم غذایی متعادل و با توجه به حساسیت‌های فردی مصرف شوند.

صرع و تغذیه - 5 - صرع و تغذیه - خواص مواد غذایی

ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم در صرع؛ آیا کمبود ویتامین، تحریک کننده تشنج است؟

گرچه مکمل‌های ویتامینی به طور روتین برای درمان صرع توصیه نمی‌شوند، اما کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند بر آستانه تشنج تاثیر بگذارد:

  • ویتامین B6 (پیریدوکسین): کمبود شدید آن، به‌ویژه در نوزادان، می‌تواند باعث تشنج‌های مقاوم به درمان شود.
  • منیزیم: سطوح پایین منیزیم می‌تواند منجر به افزایش تحریک‌پذیری عصبی و تشنج شود.
  • کلسیم و سدیم: عدم تعادل این الکترولیت‌ها نیز می‌تواند بر فعالیت الکتریکی مغز تاثیر بگذارد.

برخی داروهای ضد صرع می‌توانند جذب یا متابولیسم ویتامین‌های خاصی (مانند ویتامین D، فولات) را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین، پزشک ممکن است در صورت نیاز، مصرف مکمل‌های خاصی را توصیه کند. هرگز بدون مشورت پزشک مکمل مصرف نکنید.

دمنوش‌ها و گیاهان دارویی؛ آیا برای صرع مفیدند؟

علاقه به درمان‌های گیاهی رو به افزایش است، اما در مورد صرع باید بسیار محتاط بود. گرچه برخی گیاهان مانند سنبل‌الطیب، بابونه یا گل ساعتی به دلیل خواص آرام‌بخشی‌شان ممکن است به طور غیرمستقیم به کاهش استرس (که خود یک محرک تشنج است) کمک کنند، اما:

  • شواهد علمی محدود: مطالعات معتبر و کنترل‌شده کمی در مورد اثربخشی مستقیم گیاهان دارویی در درمان صرع وجود دارد.
  • خطر تداخلات دارویی: بسیاری از گیاهان دارویی می‌توانند با داروهای ضد صرع تداخل داشته و اثربخشی آن‌ها را کم یا عوارض جانبی‌شان را زیاد کنند.
  • سمیت احتمالی: برخی گیاهان حتی ممکن است سمی باشند یا علائم را بدتر کنند.

توصیه اکید: هرگز از دمنوش‌ها یا گیاهان دارویی به عنوان جایگزین درمان‌های پزشکی صرع استفاده نکنید و قبل از مصرف هرگونه فرآورده گیاهی، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

جمع‌بندی؛ صرع و تغذیه، یک همکاری برای زندگی بهتر

همانطور که در این مقاله دیدیم، رابطه بین صرع و تغذیه یک موضوع چندوجهی است. گرچه هیچ رژیم غذایی “جادویی” برای درمان قطعی صرع وجود ندارد، اما انتخاب‌های هوشمندانه غذایی و یک رژیم غذایی تشنج متعادل می‌تواند نقش حمایتی مهمی در کنار درمان‌های دارویی ایفا کند. دانستن اینکه چه غذاهایی برای صرع خوب است و از غذاهای مضر برای تشنج پرهیز کردن، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش احتمالی دفعات یا شدت تشنج‌ها کمک کند.

رژیم‌های غذایی خاص مانند کتوژنیک، تحت نظر پزشک، برای برخی افراد بسیار مؤثر بوده‌اند. اما برای عموم افراد مبتلا به صرع، تمرکز بر یک رژیم غذایی کامل، سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های بدون چربی و چربی‌های سالم، همراه با هیدراتاسیون کافی، بهترین رویکرد است. به یاد داشته باشید که برای جلوگیری از تشنج چه بخوریم یا بعد از تشنج چه بخوریم، سوالاتی هستند که پاسخ آن‌ها باید با توجه به شرایط فردی و با راهنمایی تیم پزشکی (متخصص مغز و اعصاب و متخصص تغذیه مانند تیم دکتر کرمانی) داده شود.

سوالات متداول درباره صرع و تغذیه

آیا غذاهای خاصی وجود دارند که مستقیما باعث تشنج شوند (غذاهای تشنج اور)؟

به جز در موارد نادر “صرع رفلکسی”، معمولا یک غذای خاص به تنهایی عامل تشنج نیست. اما برخی مواد مانند الکل، کافئین زیاد یا مواد افزودنی در برخی افراد حساس ممکن است محرک باشند. شناسایی این غذاهای تشنج اور برای هر فرد متفاوت است.

چه غذاهایی برای کنترل صرع و کاهش تشنج توصیه می‌شود؟

یک رژیم غذایی متعادل سرشار از غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌های بدون چربی و چربی‌های سالم توصیه می‌شود. رژیم‌های خاص مانند کتوژنیک نیز تحت نظر پزشک ممکن است برای برخی افراد مفید باشند. بنابراین، پاسخ به “برای بیماری صرع چی خوبه” یک رژیم غذایی کامل و متنوع است.

بعد از یک حمله تشنج چه مواد غذایی باید مصرف کرد؟

بعد تشنج چی بخوریم؟ تمرکز باید بر مایعات کافی و وعده‌های غذایی سبک و متعادل باشد. از غذاهای سنگین و محرک پرهیز کنید. استراحت کافی نیز بسیار مهم است.

آیا میوه‌ها می‌توانند در کنترل تشنج مؤثر باشند؟

هیچ میوه خاصی درمان قطعی تشنج نیست، اما میوه های مفید برای تشنج (به‌طور کلی میوه‌های تازه و متنوع) به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان و ویتامین‌ها به سلامت عمومی مغز کمک می‌کنند. از مصرف آب گریپ‌فروت و انار به دلیل تداخل با برخی داروها باید با احتیاط عمل کرد.

آیا رژیم غذایی می‌تواند جایگزین داروهای ضد صرع شود؟

خیر، در بیشتر موارد رژیم غذایی نمی‌تواند جایگزین داروهای ضد صرع شود. رژیم غذایی تشنج مانند کتوژنیک، یک درمان کمکی است که باید تحت نظر پزشک و معمولا در کنار داروها استفاده شود، به‌خصوص در موارد مقاوم به درمان.

صرع و تغذیه - 6 - صرع و تغذیه - خواص مواد غذایی
مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.

میانگین امتیاز 4.7 از 5
    به اشتراک بگذارید
مطالب مرتبط
همه مقالات
نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

نظرات شما
-مرسده 1404/01/12

سلام من 30سال مریضم خیلی ناامید بود همیشه تشنج میکردم خیلی دکتر رفتم سال 84رفتم دکتر خلیقی نژاد داخل اصفهان حالم خیلی خیلی بهتر شده و تا حالا 5بار اونم به دلایل شخصی تشنج کردم پیشنهاد میدم برین پیشش از لحاظ سردی و بازیهای کامپیوتری هم نظر همه درسته آرزوی سلامتی دارم برای همه

کارشناس به اندام 1404/01/12

سلام سلامت باشید همیشه عزیزم

-مبینا روشن ضمیر 1403/12/27

سلام وقتتون بخیر من میخواستم بپرسم این میوه ای که در مقاله نام بردید رو چه طوری میتونم تهیه کنم منظورم میوه Tetrapleura tetraptera هست؟چه جوری این میوه رو تهیه کنم از کجا؟!

کارشناس به اندام 1403/12/27

سلام عزیزم اشاره شده در جنگل‌های آفریقا هست

-مریم 1403/10/07

سلام من به تازگی فهمیدم که این بیماری دچار حالم گردید حدود سه سال می‌شود که تشنج داشتم من زیاد از غذا های تند و نوشابه های گاز دار استفاده میکنم و کامل یک انسان اضطرابی هستم چه باید کنم و در این مدت از داروی بنام تگرال بخاطر کنترول صرح استفاده میکنم

کارشناس به اندام 1403/10/07

سلام عزیزم غذاهای محرک بیماری و مصرف نکنید قندها نوشابه گازدار وکافئینی استرس و مدیریت کنید حتی در صورت نیاز با روانشناس مشورت کنید

-محمود 1403/09/01

ببخشید آیا استفاده از شهربازی و دستگاه‌های پرهیجان برای بیماران صرع ضرر داره

کارشناس به اندام 1403/09/01

بله توصیه نمیشه عزیزم

- 1403/08/16

آیا مخلوط شیرتوت فرنگی برای صرع خوبه یا نه؟

کارشناس به اندام 1403/08/16

عزیزم بهتره استفاده نکنید احتمال ایجاد حساسیت هست

-منصوره 1403/04/27

سلام من به صرع مبتلاهستم اززمانی که گریمیجات میخورم حملاتم خیلی خیلی کم شده بخصوص سیر..صبح وشب قبل ازصبحانه وشام سیرمیخورم سیریک ضدانگل مفیدهست دوست عزیزی که خداپدرشوبیامرزه بهم گفت میخوای خوب بشی سیرحتمااستفاده کن اززمانی که میخورم حملاتم خیلی کم الان حدودسه ماهه تشنج نداشتم قبلاسردی زیادمیخوردم وهفته ای دوبارتشنج داشتم اززمانی که تغدیه اموتغیر دادم حملاتم خیلی کم شده به امیدشفای تمام بیماران 🤲

ا ع عالی بود در مقابل سرما وگرمای زیاد قرار نگیری بخار زیاد حمام تشنج را زیاد میکند از خوردن ترشیجات پر هیز کنید 1403/03/29

عالی

کارشناس به اندام 1403/03/29

مچکرم

ا ع 1403/03/29

عالی

کارشناس به اندام 1403/03/29

ممنون

-& 1403/03/08

سلام من هم چند ماه است که تشنج میکنم ازهمه دوستان که تجربیاتشان را به اشتراک گذاشتن تشکر میکنم برای بنده خیلی مفید بود خدا همه را شفا بده

کارشناس به اندام 1403/03/08

سلام سلامت باشید عزیزم بهتر باشید انشالله

-زرغونه وردګ 1402/12/27

سلام من نیز مصروع هستم بعضی غذا ها باعث تشنج در اعصاب من میشوند مثل پیاز یا پیاز چه ګوشت حیوانی، خیار، مرچ. دوست عزیز منتظر همکاری تان استم چی راهکار را پیشکش میکنید برام

کارشناس به اندام 1402/12/27

سلام عزیزم مواردی که دربالا گفته شده رو رعایت کنید

- 1402/12/18

مفید بود و اموزنده

کارشناس به اندام 1402/12/18

سپاس ازشما

- 1402/12/15

سلام فرزندم هر سه روز یک بار صرع میگیره و آزمایش های داخلی و خارجی و ام ار ای و سی تی اسکن و ... داده ایم ولی فرق نکرده و نه سالش تمام شده هنوز که هنوزه روی زمین مونده و حرکتی نمی کنه و حرفم نمی تونه بزنه ،😔

منصوره 1402/11/13

سلام من نزدیک ۲۲ساله تشنج دارم فقط میتونم بگم بدوستان که سردیجات رواززندگیتون حذف کنیدیاحداقل باگرمی بخوریدمثل ماست بانعنا..چای بادارچین یاهل یازنجبیل قهوه وکاکایوروحذف کنیدیاحداقل بخاطرویتامینش هفته ای یباربیشترنخوریدعصبانیت وکمبودخواب وتغذیه نادرست باعث میشه تشنج بیشتربشه ازقدیمم هم گفتن کم بخورهمیشه بخورحتماازمایش فریتین آهن بدین اگه بالاباشه باعث تشنج میشه (چه اقاوچه خانم)ورزش یادتون نره وغذاهای بیرون روکلاحذف کنیدیه ازمایش ویتامینه کامل بدیدبراساس حرفای دکتری که قبلناپیشش میرفتم میگفت اگه ویتامین بدنت درازمایش خوب باشه ومرتب قرص ویتامین روبخوری باعث مسمومیت مغزوبدن میشه هروقت میرم پیش دکترمغزحتمابرام قرص ب۶میده ومیگه کمبوداین ویتامین باعث تشنج میشه منتهامواظب باشیدزیادازحدنخورین...به امیدشفای بیماران

میلاد 1402/11/03

سلام . من صرع از نوع تونیک کلونیک دارم. چندتا نکته کوتاه خلاصه بگم. بدترین چیزا واص صرع اینا هستن - استرس ، نگرانی ، اضتراب و ترس. -(کم خوابی) خطرناکه ... -(بد خوابی) زیاد خطرناک نیست ولی تاثیر گذار هست. -(( وقتی دراز کشیدید یا نشسته اید، یهو پا نشید )) خیلی آروم و ریلکس پا بشید. -نور چشمک زن سریع خطرناکه -صحنه های گیجی مغز توی فیلم بطرز عجیبی باعث تحریک مغز شخص صرعی میشه! -هندوانه کمتر مصرف کنید. -حتما حتما قرص هاتون رو منظم مصرف کنید. -به خودتون زیاد فشار نیارید و کار سنگین انجام ندید -وقتی بیماری دیگه مثل سرماخوردگی گرفتید، درمورد خوراک بشدت احتیاط کنید که احتمال تشنج بالای ۸۰ درصده. -سوسیس و کالباس رو از کل زندگیتون حذف کنید -نوشابه انرژی زا ۹۹ درصد تشنج داره. ---دوغ، ترشی، ماست، بستنی، بادمجان، هر نوع فست فود، هله هوله و امثالهم مضره ولی یکبار در ۲ هفته مشکلی نداره. -پسته حتما توصیه میشه... فعلا اینارو داشته باشید. از ته قلب ارزوی سلامتی همه و نابودی این بیماری فوق العاده بد رو دارم. فعلا همینا یادم بود.

-علی 1402/10/14

سلام ب همگی امیدوارم دارویی ساخته بشه ک این بیماری ریشه کن بشه. امروز پسرم مسموم شد وبدنبال این مسمومیت تشنج کرد 12سالشه وتشنج کوچک داره وسردیجات برای این بیماری خیلی بده مثل خیار ترشیجات،بستنی،شیر، دوغ، ماست... امروز یه کمی نوشابه خوردک متأسفانه تشنج کرد بنظرم بادام درختی وزعفران خیلی برا این بیماری خوبه

-علی 1402/10/14

سلام ب همگی امیدوارم دارویی ساخته بشه ک این بیماری ریشه کن بشه امروز پسرم مسموم شد وبدنبال این مسمومیت تشنج کرد 12سالشه وتشنج کوچک داره وسردیجات برای این بیماری خیلی بده مثل خیار ترشیجات،بستنی،

-جانباز جنگ 1402/10/06

نشستن پای کامپیوتر یا گوشی موبایل یا تلویزیون هم در حملات تشنج بی تأثیر نیست.

-جانباز جنگ 1402/10/06

با سلام ، مطالب بسیار عالی و مفید در سایت قرار دادید ، از شما عزیزان تشکر ویژه میکنم ، به امید روزی که این بیماری بطور کامل درمان شود.من هم بعلت ترکش در سر تعداد تشنج هایم بیشتر شده داروهای مصرفی هم دپاکین ۵۰۰ لوبل۵۰۰ لورزاپام،یونیماید و قبلاً هم چالدران سدیم و...بود هم.وز بطور کلی قطع نشده و انواع داروهای حتی گیاهی رو هم امتحان کردم بعضی هاشم بی تاثیر نیست دمنوش سنبل‌الطیب و کل گاوزبان ،آب مخلوط آب هویج و آب سیب و روزی هفت لیوان مایعات مصرف میکنم بدلیل حجم زیاد قرص اما فکر کنم بی تأثیر نبوده.به امید شفای عاجل و کامل تمام مریضان.پیروز و موفق باشید.

کارشناس به اندام 1402/10/06

سلام ودرود برشما بزرگوار برقرار باشید

- 1402/09/27

اگر شخصی بیماری صرع نداشته باشد و دکتر قرص صرع تجویز کند چه می‌شود

کارشناس به اندام 1402/09/27

عزیزم بدون هیچ دلیلی؟ داروها بدون عارضه نیستن اثر روی بدنهای مختلف یکی نیست

مریم بهرامی 1402/09/17

سلام فلفل تند خوبه برای صرع یا نه خیلی دوست دارم

کارشناس به اندام 1402/09/17

سلام بله خوبه تاثیر برای همه یکسان نیست در بعضی افراد میتونه محرک باشه