در مقاله امروز بررسی خواهیم کرد آیا خوابیدن بعد ازظهر توصیه می‌شود؟ اگر بله فواید خواب ظهر چیست؟ چرت زدن یک دوره کوتاه خواب است که معمولاً در طول روز اتفاق می‌افتد. برای بسیاری از بزرگسالان، چرت زدن می‌تواند به حفظ هوشیاری یا غلبه بر خستگی روزانه کمک کند. نیاز به چرت زدن و فواید آن می‌تواند در بین افراد متفاوت باشد. دانستن حقایق مربوط به خواب ظهر به تعیین اینکه آیا باید چرت زد یا خیر کمک کند و نکاتی برای انجام بهتر آن می‌تواند عادات سالم تری را ایجاد کند.

در این مقاله می‌خواهیم به بررسی فواید خواب ظهر بپردازیم و ببینیم آیا خوابیدن در این ساعت از روز روی افزایش وزن و چاقی تاثیر می‌گذارد یا خیر.

فواید خواب بعد از ظهر برای عملکرد مغز

چرت زدن می‌تواند فواید زیادی داشته باشد. خواب کوتاه می‌تواند انرژی بخش باشد و خستگی را در طول روز کاهش دهد. پس از یک شب خواب ناکافی چرت زدن می‌تواند خواب آلودگی روزانه را خنثی کند. خواب بعد از ظهر از نظر مغزی، جسمی و روانی تاثیر بسیار خوبی دارد در ادامه به بررسی هر کدام می‌پردازیم:

کمک به تناسب اندام

احساس خواب آلودگی بعد از ورزش ممکن است نشانه خستگی ناشی از ورزش باشد اما آیا خوابیدن در این شرایط ایرادی ندارد؟ خستگی به احساس ضعف یا تخلیه ذهنی اشاره دارد و یک واکنش طبیعی به فعالیت بدنی است.

تحقیقات نشان می‌دهد که افت انرژی پس از تمرین ممکن است ناشی از تغییرات در سیستم عصبی باشد. سیستم عصبی ارتباط بین مغز و سایر نواحی بدن را کنترل می‌کند. این سیستم از دو بخش تشکیل شده است، سیستم عصبی محیطی و سیستم عصبی مرکزی، که هر دو ممکن است در ایجاد خستگی نقش داشته باشند.

خواب ظهر به ویژه بعد از تمرینات ورزشی به ریکاوری بدن کمک خواهد کرد.

خستگی محیطی اصطلاحی برای خستگی است که به دلیل تغییرات در خود عضلات رخ می‌دهد. ورزش شامل انقباضات مکرر عضلات است که برای انجام آن به انرژی نیاز دارید. انقباضات عضلات توسط مولکولی به نام آدنوزین تری فسفات (ATP) تغذیه می‌شوند. هنگامی که ورزش باعث کاهش ATP در عضلات می‌شود ممکن است خستگی محیطی هم به دنبالش بیاید.

 کمبود خواب می‌تواند در عملکرد اختلال ایجاد کند و مانع از ریکاوری عضلات پس از ورزش شود. فواید خواب ظهر می‌تواند به افراد کمک کند تا استراحت لازم برای ترمیم بافت عضلانی، عضله‌سازی و آماده شدن برای تمرین بعدی خود را داشته باشند. البته به یاد داشته باشید تناسب اندام و ریکاوری بدن تنها به خوابیدن ارتباطی ندارد و شما باید برنامه غذایی سالم و تحرک کافی روزانه هم داشته باشید!

کال تو اکشن

بهبود تمرکز

خواب بعد از ظهر می‌تواند هوشیاری را بازیابی کرده و خستگی ذهنی را کاهش دهند. دلیلش این است که چرت زدن به متعادل کردن مواد شیمیایی عصبی مهم مانند استیل کولین و نوراپی نفرین کمک می‌کند که نقش مهمی در تمرکز و پردازش اطلاعات دارند. خستگی با کند کردن فرآین های فکری و کاهش هوشیاری تمرکز را مختل می‌کند.

 یکی از دلایل اصلی اختلال در تمرکز کمبود خواب و خستگی است. برای بهبود تمرکز و مبارزه با خستگی اولویت را به ۷ تا ۹ ساعت خواب با کیفیت داشتن یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم، مدیریت استرس و استراحت های کوتاه ذهنی در حین انجام وظایف دشوار بدهید.

افزایش خلاقیت

فواید خواب ظهر می‌تواند با فراهم کردن امکان ادغام اطلاعات در مغز، تقویت ارتباطات جدید و تسهیل بینش در طول مرحله شروع خواب خلاقیت را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. مطالعات نشان می‌دهد که حتی خواب های کوتاه می‌توانند منجر به بهبود تفکر خلاق شوند و چرت زدن را به ابزاری ارزشمند برای حل مسئله تبدیل کنند.

انکوباسیون هدفمند رویا، تکنیکی که شامل برانگیختن یک موضوع خاص در طول چرت زدن است می‌تواند این اثر را بیشتر تقویت کند و منجر به نتایج خلاقانه تر شود.

 مغز در طول خواب ارتباطات جدید و غیرمنتظره‌ای بین ایده‌ها برقرار می‌کند که می‌تواند منجر به راه‌حل‌های خلاقانه شود.

خواب ظهر به افزایش خلاقیت ذهنی و تمرکز کمک بسیاری می‌کند.

کاهش خستگی ذهنی

از دیگر فواید خواب ظهر این مساله مهم است که می‌تواند به طور موثری خستگی ذهنی را کاهش داده و عملکرد شناختی، از جمله حافظه، هوشیاری و خلاقیت را تقویت کند. چرت های کوتاه به ویژه آنهایی که بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقه ( چرت‌های قدرتی ) هستند بیشترین تأثیر را دارند و اینرسی خواب ( گیجی ) را به حداقل می‌رسانند و از اختلال در خواب شبانه جلوگیری می‌کنند.

برای کسانی که دچار کمبود خواب هستند، خواب های طولانی تر تا ۹۰ دقیقه نیز ممکن است مزایایی داشته باشد، اگرچه توجه به این نکته مهم است که چرت زدن مکرر یا طولانی گاهی اوقات می‌تواند نشان دهنده یک مشکل اساسی خواب باشد.

فواید خواب بعد از ظهر برای سلامت جسم

از دیگر فواید خواب ظهر علاوه بر مغز روی جسم نیز تاثیرهای فراوانی دارد از جمله:

تقویت سیستم ایمنی

چرت زدن معمولاً نشانه‌ این است که فرد خواب کافی ندارد. اگر احساس می‌کنید که مرتباً به چرت زدن در طول روز نیاز دارید مهم است از خود بپرسید که آیا در حال جبران مشکل خواب خود هستید یا انتخاب سبک زندگی تان مانع از خواب کافی در شب می‌شود.

خواب بعد از ظهر موجب بهبود سیستم ایمنی بدن خواهد شد.

نکته اصلی که باید سعی در انجام آن داشته باشیم محافظت از خواب شبانه است. خواب پشتیبانی ضروری برای سیستم ایمنی بدن فراهم می‌کند. داشتن خواب با کیفیت بالا یک سیستم دفاعی ایمنی متعادل را فراهم می‌کند که دارای ایمنی ذاتی و اکتسابی قوی، پاسخ کارآمد به واکسن‌ها و واکنش‌های آلرژیک کمتر است.

 خواب بعد از ظهر کمک می‌کند با برطرف کردن کمبود خواب بتوانید به مرور خواب شبانه خود را تنظیم کرده و سیستم ایمنی را بهبود ببخشید.

تنظیم فشار خون

فواید خواب ظهر رابطه‌ متفاوتی با فشار خون دارد به طوری که برخی مطالعات چرت های کوتاه تر را با کاهش فشار خون مرتبط می‌دانند و برخی دیگر خطر فشار خون بالا و سکته مغزی را با چرت‌های مکرر یا طولانی تر نشان می‌دهند که احتمالاً به دلیل کیفیت پایین خواب است.

چرت زدن منظم به ویژه چرت های طولانی تر ممکن است نشانه ای از خواب شبانه‌ نامناسب باشد که خود یک عامل خطر برای مشکلات قلبی عروقی است.

 برخی تحقیقات نشان می‌دهد که یک چرت کوتاه و منظم می‌تواند فشار خون را به طور موقت کاهش دهد به طوری که یک مطالعه نشان می‌دهد که پس از یک چرت ۲۰ دقیقه ای فشار خون به مقدار قابل توجهی پایین آمده.

خواب ظهر در تنظیم فشار خون و همچنین کاهش استرس موثر است.

فواید خواب بعد از ظهر برای سلامتی روان

مزایای خواب بعد از ظهر تنها به موارد جسمی ختم نمی‌شود بلکه روی سلامت روان نیز تاثیر دارد.

کاهش سطح هورمون استرس

فواید خواب ظهر می‌تواند هورمون استرس کورتیزول را کاهش دهد، احساس آرامش را تقویت کند و تنظیم عاطفی را بهبود بخشد به خصوص پس از محرومیت از خواب یا در دوره های استرس حاد. خواب بعد از ظهر حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بیشترین تأثیر را در کاهش استرس و متعادل کردن مواد شیمیایی مغز دارد اگرچه طول ایده آل چرت زدن می‌تواند متفاوت باشد. چرت زدن همچنین عملکرد سیستم ایمنی و عملکرد شناختی را تقویت می‌کند و مزایای ترمیمی برای سلامت روان ارائه می‌دهد،

 اما مهم است که به طور استراتژیک چرت بزنید تا از اختلال در خواب شبانه جلوگیری شود. چرت زدن می‌تواند به بازگرداندن سطح کورتیزول به حالت عادی کمک کند که اغلب پس از کمبود خواب افزایش می‌یابد.

خواب ظهر به بهبود خلق و خو و رفع خستگی بعد از ناهار کمک خواهد کرد.

بهبود خلق و خو

از دیگر فواید خواب ظهر این است که می‌تواند با فراهم کردن استراحت مورد نیاز مغز، کاهش استرس و تقویت احساس تندرستی خلق و خو را بهبود بخشد. چرت های کوتاه به خصوص چرت های حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بدون ایجاد خواب‌آلودگی عمیق برای بهبود خلق و خو مؤثرترین هستند.

زمان ‌بندی چرت زدن برای بعد از ظهر بین ساعت ۱ تا ۳ بعد از ظهر ایده آل است زیرا با افت طبیعی انرژی هماهنگ است و از تداخل با خواب شبانه جلوگیری می‌کند.

آیا خواب بعد از ظهر چاق می‌کند؟

چرت زدن به خودی خود مستقیماً باعث افزایش وزن نمی‌شود اما چرت های طولانی ( بیش از ۳۰ دقیقه ) با افزایش خطر چاقی مرتبط هستند که احتمالاً به دلیل تأثیر آنها بر متابولیسم و ​​کیفیت خواب شبانه است:

  • این چرت های طولانی تر ممکن است ریتم شبانه روزی را مختل کنند؛
  • و منجر به هوس های غذایی و پرخوری در اواخر شب شوند؛
  • و همچنین با شاخص های سلامتی ضعیف تر مانند BMI بالاتر و فشار خون مرتبط هستند.

 در مقابل خواب های کوتاه ( کمتر از ۳۰ دقیقه ) با افزایش خطر چاقی مرتبط نیستند و حتی ممکن است برای سلامتی مفید باشند.

بنابراین فواید خواب ظهر در مورد افزایش وزن مانند یک شمشیر دو لبه است اگر طولانی مدت شود موجب بالا رفتن وزن خواهد شد و در صورت حفظ تعادل خطر آن را کاهش خواهد داد.

تایم مفید خواب ظهر نهایتا سی دقیقه است.

کلام آخر:

همان طور که خواندیم فواید خواب ظهر می‌تواند از نظر جسمی، روحی روانی و حتی مغزی بر سلامت روح و جسم ما اثر بگذارد. در صورتی که در طول شب به اندازه کافی استراحت داشته باشید و خوابتان با کیفیت باشد شاید اصلا به خواب بعد از ظهر نیازی پیدا نکنید اما افرادی که در طول روز مشغول کار هستند می‌توانند با روزی نیم ساعت چرت زدن بدون اینکه در ریتم خواب شبانه اختلالی ایجاد کنند در ادامه روز احساس بهتری داشته باشند.

در مورد کنترل وزن و جلوگیری از افزایش آن این نکته را هم در نظر داشته باشید که اصلی ترین فاکتور پیروی از یک برنامه غذایی سالم و متعادل است و مواردی مانند خواب بعد از ظهر سهم کوچکی در پیشگیری از چاقی دارند.

سوالات متداول مقاله فواید خواب ظهر:

۱-بهترین ساعت برای خواب نیمروزی چه ساعتی است؟

خواب نیمروزی تا جای ممکن باید با ساعت خواب شبانه فاصله داشته باشد بنابراین چرت زدن باید در ساعت ۱ تا ۳ بعد از ظهر انجام شود.

۲-مدت زمان ایده آل خواب برای سلامتی چقدر است؟

معمولا ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه و با کیفیت توصیه می‌شود البته در برخی بزرگسالان تا ۶ ساعت هم کافی است. مدت زمان خواب بعد از ظهر نیست بهتر است ۳۰ دقیقه باشد.

منابع:

۴.۴