درمان فوری سردرد شدید راهکارهایی ساده، اما موثر و عملی

سردرد، یکی از بدترین دردهاییست که انسان‌ها در طول زندگی تجربه می‌کنند. این درد آزاردهنده می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله استرس، کم‌آبی بدن، تغییرات هورمونی و حتی بیماری‌های جدی‌تر رخ دهد. سردردهای شدید می‌توانند فعالیت‌های روزمره را مختل کرده و کیفیت زندگی را کاهش دهند. به همین دلیل، یافتن راه‌هایی برای درمان فوری سردرد شدید، همواره مورد توجه بوده است.

در این مقاله، به بررسی علل مختلف سردردهای شدید، علائم و از همه مهم‌تر، روش‌های درمان فوری این نوع سردردها خواهیم پرداخت. همچنین، به اهمیت تشخیص دقیق نوع سردرد و مراجعه به پزشک در صورت تداوم یا تشدید درد تاکید خواهیم کرد.

با توجه به تنوع علل و شدت سردردها، درمان‌های خانگی و دارویی متفاوتی برای آن‌ها پیشنهاد می‌شود. در این مقاله، تلاش شده است تا با ارائه اطلاعات جامع و قابل فهم، به شما کمک کنیم تا بتوانید در مواجهه با سردردهای شدید، بهترین تصمیم برای درمان فوری سردرد را بگیرید.

انواع سردرد کدامند؟

به طور کلی سردردها را می‌توان به دو دسته‌ی اصلی دسته بندی کرد: سردردهای اولیه و سردردهای ثانویه.

سردردهای اولیه: این نوع سردردها به عنوان بیماری‌های مستقلی در نظر گرفته می‌شوند و علت شناخته شده‌ای برای آن‌ها وجود ندارد.

سردردهای ثانویه: این نوع سردردها در نتیجه یک بیماری یا اختلال زمینه‌ای ایجاد می‌شوند.

علت انواع سردرد چیست؟

برای آنکه به درمان فوری سردرد بپردازیم، ابتدا باید از علت آن آگاه باشیم تا ریشه‌ی اصلی آن را بدانیم. علت سردرد به دلیل نوع اولیه یا ثانویه‌ی آن متفاوت است:

علت سردرد اولیه

سردرد اولیه به دلایل زیر رخ می‌دهد:

• میگرن: سردرد میگرنی معمولاً با ضربان شدید در یک طرف سر همراه است و اغلب با حساسیت به نور، صدا و بو همراه است.
• سردرد تنشی: این نوع سردرد با احساس فشار در اطراف سر مشخص می‌شود و معمولاً به دلیل استرس و تنش عضلانی ایجاد می‌شود.
• سردرد خوشه‌ای: این نوع سردرد بسیار شدید اما کوتاه‌مدت است و معمولاً در یک طرف سر احساس می‌شود.

علت سردرد ثانویه

علت سردرد ثانویه را به یکی از دلایل زیر می‌توان نسبت داد:

• عفونت‌ها: سینوزیت، عفونت گوش، مننژیت و آنفلوآنزا می‌توانند باعث سردرد شوند.
• مشکلات سینوسی: احتقان سینوس‌ها و آلرژی‌ها می‌توانند فشار بر روی سر ایجاد کرده و باعث سردرد شوند.
• مشکلات چشم: مشکلات بینایی مانند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم می‌توانند باعث سردرد شوند.
• مشکلات دندان: عفونت‌های دندان، مشکلات فک و دندان قروچه نیز از عوامل ابتلا به سردرد هستند.
• مشکلات گردن: آسیب دیدگی گردن، تنش عضلانی گردن و مشکلات ستون فقرات گردنی می‌توانند باعث سردرد شوند.
• تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری و یائسگی از عوامل ابتلا به سردرد می‌باشند.
• مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند قرص‌های ضد بارداری، نیترات‌ها و داروهای ضد افسردگی می‌توانند عوارض جانبی مانند سردرد داشته باشند.
• کم‌آبی بدن: کمبود آب در بدن می‌تواند باعث سردرد شود.
• فشار خون بالا یا پایین: فشار خون بالا یا پایین نیز عوارضی همچون سردرد را به دنبال دارد.
• تومور مغزی: در موارد نادر، سردرد می‌تواند نشانه تومور مغزی باشد.
• ضربه به سر: ضربه به سر نیز ممکن است باعث سردرد شود.
• مصرف بیش از حد مسکن‌ها: مصرف مداوم و بیش از حد مسکن‌ها نیز با سردردهای بازگشتی در ارتباط است.

درمان فوری سردرد شدید در خانه

حالا که با علل ابتلا به سردرد کاملا آشنا شدید، بهتر است راه‌های درمان فوری سردرد شدید در خانه را بیاموزید تا در صورت ابتلا به آن بتوانید سریع‌ترین تصمیمات را اتخاذ کنید:

محرک ها را شناسایی کنید

این کار ممکن است به شما در خلاص شدن از شر سردرد کمکی نکند، اما اگر بدانید چه چیزی باعث ایجاد سردرد می شود، ممکن است بتوانید از آنها پیشگیری کنید. محرک های هر فرد متفاوت است، اما برخی از چیزها برای بسیاری از افراد باعث حمله میگرن یا انواع دیگر سردرد می‌شوند. این عوامل عبارتند از:

• غذاهایی از جمله شکلات، آجیل، پنیر مانده، گوشت فرآوری شده و چیزهای ترش یا تخمیر شده
• نوشیدنی های حاوی کافئین، شیرین کننده های مصنوعی یا الکل
• تغییرات در فشار هوا یا آب و هوا
• بوهای قوی مانند دود، عطر یا محصولات پاک کننده
• تغییرات هورمونی در زمان پریود
• فعالیت های ورزشی ناشی از فعالیت هایی مانند ورزش شدید یا رابطه جنسی

می توانید یک دفتر یادداشت داشته باشید که در آن کارهایی که قبل از سردرد انجام می دادید یا می خوردید را یادداشت کنید و به دنبال الگو باشید.

کمپرس آب سرد روی سر بگذارید

یکی از راه‌های درمان فوری سردرد به خصوص اگر دچار حمله میگرنی هستید، یک کیسه یا کمپرس آب سرد روی پیشانی است. حتی می‌توانید از تکه های یخ پیچیده شده در حوله، کیسه سبزیجات یخ زده یا حتی یک دوش آب سرد استفاده کنید. کمپرس را به مدت 15 دقیقه روی سر خود نگه دارید و سپس 15 دقیقه استراحت کنید.

یک مطالعه در سال 2022 نشان داد که استفاده از کمپرس آب سرد یا سرما درمانی یک درمان موثر برای تسکین فوری سردردهای میگرنی است. با این حال، تحقیقات بیشتری برای اثبات اثرات طولانی مدت آن بر درد میگرن و سایر علائم، ضروری است.

www.medicalnewstoday.com

نور چراغ‌ها را کم کنید

نور روشن، حتی از صفحه نمایش رایانه شما، می تواند سردرد ناشی از میگرن را بدتر کند. اگر به این مشکل دچارید، پنجره ها را در طول روز با پرده های ضخیم بپوشانید. در فضای باز از عینک آفتابی استفاده کنید. همچنین می‌توانید صفحه‌های ضد تابش نور را به رایانه خود اضافه و از لامپ‌های فلورسنت با طیف نور روز در لامپ‌های خود استفاده کنید.

به بدنتان کافئین برسانید

برای درمان فوری سردرد، چای، قهوه یا هرچیزی که در آن کمی کافئین وجود دارد بنوشید. اگر پس از شروع درد، زود کافئین دریافت کنید، می تواند سردرد شما را کاهش دهد. همچنین می تواند به مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن کمک کند تا بهتر عمل کنند. فقط زیاد ننوشید زیرا بعدا ممکن است به سردرد سندرم ترک کافئین مبتلا شوید.

ماساژ را امتحان کنید

برای درمان فوری سردرد شدید، ماساژ را امتحان کنید. خودتان هم می توانید این کار را انجام دهید. چند دقیقه ماساژ پیشانی، گردن و شقیقه‌ها می‌تواند به کاهش سردرد تنشی که ممکن است ناشی از استرس باشد، کمک کند.

می‌توانید فشار ملایم و چرخشی را به ناحیه دردناک وارد کنید. شانه ها و قاعده گردن نیز نقاط خوبی هستند. آن را با یک توپ درمانی سخت یا ابزار ویبره به آرامی ماساژ دهید.

نوعی ماساژ به نام طب فشاری نیز ممکن است به شما کمک کند از شر سردرد خلاص شوید. سعی کنید شست و سبابه را به هم برسانید و با ایجاد شکل “V” با دست‌ها، پشت گردن خود فشار یا مالش دهید.

تنفس عمیق را آزمایش کنید

تنفس عمیق همیشه جواب است! ممکن است عجیب به نظر برسد، اما سردردهای مرتبط با تنش گاهی می‌توانند با تمرینات نفس‌گیری منظم که به تمرکز ذهن شما و کاهش تنش عضلانی کمک می‌کنند، تسکین یابند.

ابتدا یک مکان آرام با یک صندلی راحت در خانه، دفتر یا هر مکان دیگری که حواس‌پرتی نخواهید داشت، پیدا کنید. سپس، نفس‌های عمیق و ریتمیک بکشید، پنج ثانیه نفس بکشید و سپس پنج ثانیه نفس را بیرون دهید. با آرامش، تنش عضلانی شما کاهش می‌یابد.

همچنین می‌توانید یک تکنیک آرامش‌بخشی تدریجی را با تمرکز بر هر گروه عضلانی اصلی در بدن خود امتحان کنید. از انگشتان پا شروع کرده و به سمت بالا حرکت کنید.

کمی زنجبیل بخورید

یک مطالعه کوچک نشان داد که مصرف زنجبیل برای درمان فوری سردرد در کنار داروهای مسکن معمولی بدون نسخه، فوق‌العاده است. مطالعه دیگری نشان داد که مصرف زنجبیل تقریباً به اندازه داروهای تجویزی میگرن مؤثر است. برای کاهش سردرد خود می‌توانید یک مکمل زنجبیل را امتحان و یا چای زنجبیل دم کنید.

از مکمل‌ها غافل نشوید

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد برخی مواد مغذی ممکن است برای درمان فوری سردرد مفید باشد. این موارد عبارتند از:

منیزیم: برخی تحقیقات در مورد اینکه آیا منیزیم می تواند به پیشگیری یا کاهش درد ناشی از میگرن کمک کند، انجام شده است. کارشناسان بر این باورند که مصرف توصیه شده روزانه حدود 300 تا 400 میلی گرم برای بیشتر بزرگسالان نمی تواند ضرری داشته باشد.

ریبوفلاوین یا ویتامین B2: این ماده مغذی در بسیاری از غذاها از جمله محصولات لبنی، بادام و غلات غنی شده یافت می شود. در حالی که شواهد زیادی برای حمایت از استفاده از آن برای سردرد وجود ندارد، اما برخی تحقیقات نشان داده اند که می تواند سردرد را کاهش دهد و مانند منیزیم، ریبوفلاوین برای سلامت کلی شما مفید است.

کوآنزیم Q10 (CoQ10): بدن شما این آنتی اکسیدان را به طور طبیعی می سازد و این یک مکمل غذایی محبوب است. هرچند تحقیقات تأثیر آن برای دردهای میگرنی را ثابت نکرده، اما ممکن است به کاهش دفعات ابتلا به آن کمک کند.

از روغن‌های ضروری کمک بگیرید

روغن‌های ضروری از گیاهان استخراج می‌شوند و دارای ترکیبات آروماتیک قدرتمندی هستند که می‌توانند به روش‌های مختلفی به سلامت بدن کمک کنند. یکی از کاربردهای رایج روغن‌های ضروری، درمان فوری سردرد است. این روغن‌ها عبارتند از:

• روغن نعناع: یکی از شناخته‌شده‌ترین روغن‌ها برای درمان فوری سردرد، روغن نعناع است. منتول موجود در نعناع دارای خواص خنک‌کنندگی و ضد درد است که می‌تواند به کاهش التهاب و تنش در عضلات کمک کند.
• روغن اسطوخودوس: این روغن دارای خواص آرام‌بخش و تسکین‌دهنده است که می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند، دو عاملی که اغلب باعث سردرد می‌شوند.
• روغن بابونه: بابونه دارای خواص ضد التهابی و آرام‌بخش است که می‌تواند به کاهش درد و التهاب ناشی از سردرد کمک کند.
• روغن اکالیپتوس: این روغن دارای خواص ضد درد و ضد عفونی‌کننده است که برای کاهش گرفتگی بینی و سینوس‌ها که اغلب باعث سردرد می‌شوند، مفید است.

گلاب را امتحان کنید

گلاب، از دیرباز به عنوان یک داروی گیاهی با خواص درمانی فراوان شناخته شده است. رایحه دلنشین و خواص آرام‌بخش گلاب، آن را به یک انتخاب محبوب برای درمان انواع مختلف بیماری‌ها، از جمله سردرد تبدیل کرده است.

به علاوه رایحه گلاب اثرات آرام‌بخش و تسکین‌دهنده‌ای بر سیستم عصبی دارد و می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب که اغلب باعث سردرد می‌شوند، کمک کند.

روش‌های استفاده از گلاب برای درمان فوری سردرد:

کمپرس سرد با گلاب:

• یک پارچه تمیز را در آب گلاب خنک خیس کنید.
• پارچه را روی پیشانی و شقیقه‌ها قرار دهید.
• چندین بار در روز این کار را تکرار کنید.

استنشاق بخار گلاب:

• چند قطره گلاب را به یک کاسه آب گرم اضافه کنید.
• با استفاده از یک حوله، سر خود را روی کاسه قرار داده و بخار را استنشاق کنید.

ماساژ با روغن گلاب:

• چند قطره روغن گلاب را با روغن نارگیل یا بادام مخلوط کرده و روی پیشانی و شقیقه‌ها ماساژ دهید.

نوشیدن گلاب:

• می‌توانید چند قطره گلاب را به یک لیوان آب اضافه کرده و بنوشید.

از درمان با نمک کمک بگیرید

استفاده از نمک برای درمان فوری سردرد، به ویژه سردردهای میگرنی، یک روش سنتی و موثر است. نمک با تنظیم الکترولیت‌های بدن و کاهش التهاب، می‌تواند به تسکین درد کمک کند.

روش‌های استفاده از نمک برای درمان فوری سردرد عبارتند از:

محلول آب نمک و لیمو:

• یک لیوان آب گرم را با یک قاشق چایخوری نمک و آب نصف لیمو مخلوط کنید.
• این محلول را به سرعت بنوشید.
• نمک و لیمو هر دو خواص ضد التهابی دارند و به تسکین درد کمک می‌کنند.

کمپرس نمک گرم:

• مقداری نمک را در یک پارچه تمیز بپیچید و آن را در مایکروویو گرم کنید.
• کمپرس گرم را روی پیشانی و شقیقه‌ها قرار دهید.
• گرمای نمک به شل شدن عضلات و کاهش درد کمک می‌کند.

ماساژ با نمک:

• مقداری نمک را با کمی روغن زیتون مخلوط کنید.
• این مخلوط را روی پیشانی و شقیقه‌ها ماساژ دهید.

حمام نمک:

• مقداری نمک اپسوم را به آب وان اضافه کرده و در آن حمام کنید.

چه زمانی برای درمان فوری سردرد به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که یکی از شرایط زیر برای شما پیش آمده به سرعت به پزشک مراجعه کنید:

• سردردی که به دنبال آسیب سر ایجاد شده
• سردردی که همراه با سرگیجه، مشکلات گفتاری، گیجی یا سایر علائم عصبی است
• سردرد شدیدی که به طور ناگهانی ایجاد شده
• سردردی که پس از مصرف داروهای مسکن نه تنها بهتر نشده، بلکه بدتر می شود

آنچه از مقاله درمان فوری سردرد آموختیم:

سردرد یک مشکل شایع است که علل مختلفی می‌تواند داشته باشد. خوشبختانه، برای درمان فوری سردرد همیشه لازم نیست به مصرف قرص و دارو روی بیاورید. روش‌های طبیعی و خانگی بسیاری برای تسکین سریع سردرد وجود دارد. روش‌هایی مانند استفاده از کمپرس سرد یا گرم، استراحت، هیدراتاسیون، ماساژ، و استفاده از روغن‌های ضروری و نمک می‌تواند به کاهش شدت و مدت زمان سردرد کمک کند.

برخی مواد طبیعی مانند گلاب، نعناع، بابونه و نمک نیز دارای خواص ضد التهابی و آرام‌بخش هستند که می‌توانند به تسکین درد کمک کنند. در نهایت، بهترین روش درمان فوری سردرد به نوع سردرد، شدت آن و عوامل فردی بستگی دارد. توصیه می‌شود که ترکیبی از روش‌های طبیعی و داروهای بدون نسخه را تحت نظر پزشک امتحان کنید.

سوالات متداول درمان فوری سردرد:

• www.webmd.com

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.