پیش از آنکه به سراغ کالری غذاهای نذری برویم، بد نیست با فلسفهی آنها کمی آشنا شویم. فلسفه غذای نذری در ماه محرم، برخاسته از موضوعات و مفاهیم فردی و اجتماعی در تفکر دینی است. بسیاری از مسلمانان و حتی غیرمسلمانان در این ماه دلهای خود را آماده ورود به دنیای معنویت میکنند. در این میان برخی که آرزویی پنهان در دل دارند، آن را به عهدی پیوند میزنند که میتواند جنبههای مختلف مادی یا معنوی را دربرداشته باشد. به این عهد درونی که بین فرد با خداوند بسته میشود، نذر میگویند. به عبارت بهتر، نذر یعنی تصمیمی درونی که انسان انجام یا عدم انجام آن را برخود واجب میکند تا به خواستهای برسد و به شکرانه رسیدن به آن کاری انجام دهد.
کالری غذاهای نذری و رژیم لاغری
یکی از موضوعات مهم در ماه محرم و صفر، بحث غذاهای نذری است که برای افرادی که در دوران رژیم لاغری بهسر میبرند یا تمایلی به افزایش وزن نداشته و به سلامت خود اهمیت میدهند، دغدغه ایجاد میکند. مساله این است که همیشه سالم غذا خوردن آسان بهنظر نمیرسد، بهویژه وقتی پای انواع غذاهای نذری که با نیت شفا تهیه و تدارک دیده شدهاند، درمیان باشد.
چه کار کنیم با وجود غذاهای نذری دچار اضافه وزن نشیم؟
نگران نباش. تو رژیم دکتر کرمانی ما با یه برنامه اصولی بهت کمک میکنیم تا هم وزن کم کنی، هم غذاهای نذری خوشمزه رو از دست ندی.
برای ثبتنام همین حالا اقدام کن
بررسی کالری غذاهای محرم
وقتی میخواهید وزن خود را تغییر دهید، با یک میدان مین از رژیمهای غذایی و مدهای آمیخته با اطلاعات و حقایق خوب مواجه میشوید. اما سخت است که همیشه دقیقا بفهمیم چه چیزی خوب است و چه چیزی بد، بهویژه وقتی در ماه محرم با غذاهای پرکالری اما وسوسهانگیز مواجه میشویم. کالری غذاهای محرم برخی مواقع بالا است.
برای این که بتونید با خیال راحت از این غذاها لذت ببرید و نگران رژیمتون نباشید، براتون لیستی از غذاها و نوشیدنیهایی که توی ماه محرم متداول هست رو تهیه کردیم. این جدول شامل لیستی ازغذاهای محرم مثل شلهزرد، حلیم و یا عدس پلو و میزان کالری که هرکدوم از این غذاها دارنه. توی این لیست حتی کالری یک لیوان شیرکاکائو و یا شربت رو هم گذاشتیم. اگر مراقب میزان کالری که با خوردن غذاهای نذری دریافت میکنید باشید، هیچ جای نگرانی برای شکستن رژیمتون وجود نداره.
نام غذا | مقدارغذا | کالری |
خورشت قورمه سبزی | 1 قاشق | 44 |
برنج | 1 قاشق | 44 |
عدس پلو | 1 قاشق | 50 |
خورشت قیمه | 1 قاشق | 44 |
حلوا | 1 قاشق | 60 |
آش رشته | 1 لیوان | 260 |
قیمه عربی | 1 قاشق | 44 |
شیرکاکائو | 1 لیوان | 208 |
حلیم بدون روغن | 1 لیوان | 240 |
حلیم با یک قاشق روغن | 1 لیوان | 350 |
شله زرد | 1 لیوان | 250 |
جوجه کباب | 1 سیخ | 200 |
کباب | 1 سیخ | 270 |
آش جو | 1 لیوان | 250 |
آبگوشت کامل بدون روغن | 1 لیوان | 320 |
شربت | 1 لیوان | 110 |
خرما | 1 عدد | 20 |
کیک یزدی | کوچک | 120 |
کیک یزدی | متوسط | 140 |
کیک یزدی | بزرگ | 160 |
فسنجان | 1 قاشق | 55 |
شربت آبلیمو | 1 لیوان | 120 |
کلوچه | 100 گرم | 500 |
نبات | 100 گرم | 400 |
بررسی کالری غذاهای نذری
وقتی میخواهید وزن خود را تغییر دهید، با یک میدان مین از رژیمهای غذایی و مدهای آمیخته با اطلاعات و حقایق خوب مواجه میشوید. اما سخت است که همیشه دقیقا بفهمیم چه چیزی خوب است و چه چیزی بد، بهویژه وقتی در ماه محرم با غذاهای پرکالری اما وسوسهانگیز مواجه میشویم. کالری غذاهای نذری اغلب بالاست. برخی از خوراکیها و غذاهایی که در این ماه بیشتر برای نذری استفاده میشوند و بهتر است در خوردن آنها دقت شود، عبارتند از:
خرما و آجیل مشکلگشای محرم
این خشکبارها با حدود 282 کالری در هر 100 گرم، میتوانند یک بمب کالری پنهان باشند. اگرچه خوردن آنها در مقادیر کم، میتواند بسیار مفید باشد، اما زیادهروی در مصرف آنها میتواند بر سطح قند خون ثابت تأثیر بگذارد و باعث افزایش وزن شود.
شیرکاکائو و شربت نذری محرم
اگرچه کالری شیرکاکائو و شربت به میزان قند آنها بستگی دارد، اما عموما کالری این نوشیدنیها نیز مانند کالری غذاهای نذری بالاست و باید در نوشیدن آنها حد اعتدال رعایت شود. یک لیوان شیرکاکائو معمولا حدود 208 کالری و یک لیوان شربت زعفران حدود 310 کالری انرژی دارد.
آبمیوههای نذری محرم
بهطورکلی آبمیوهها بهویژه آبمیوههای صنعتی محتوای قند بالا و مواد افزودنی زیادی دارند و قطعا برای همه مناسب نیستند.
سالادهای پر از سس
یک قاشق سس فرانسوی 80 کالری انرژی دارد. بنابراین، قبل از خوردن یک وعده سالاد پر از سس بهتر است به فهرست کالری مصرفی روزانه خود نگاهی بیاندازید. سس مایونز حاوی سدیم، شکر و برخی مواد نگهدارنده است که آن را در فهرست بدترین چاشنیهای پرکالری قرار میدهد و حتی انواع بدون چربی آن نیز با توجه به شکر و مواد نگهدارنده موجود، سالم نیست.
علاوهبراین، این واقعیت که مایونز با تخممرغ درست میشود، اما میتواند ماهها در قفسه سوپرمارکت بدون خراب شدن بماند، نیز برای اغلب کارشناسان تغذیه نگرانکننده است.
سس مایونز حاوی سدیم، شکر و برخی مواد نگهدارنده است که آن را در فهرست بدترین چاشنیهای پرکالری قرار میدهد.
کیکها و کلوچههای عصرانه نذری محرم
یک تصور غلط رایج این است که کلوچه جایگزین سالمی برای غذاهای پرکالری است اما کلوچهها و کیکهای صنعتی مملو از شکر، چربی و مواد نگهدارنده هستند و برخی از آنها حدود 500 کالری دارند. مصرف زیاد شکر سفید تصفیهشده موجود در این تنقلات نذری با بیماریهای مختلفی مانند افزایش خطر دیابت نوع 2، بیماری قلبی و چاقی مرتبط است.
نوشابه
کالری غذاهای محرم به موارد بالا محدود نمیشود، چون معمولا در کنار غذاهای نذری یا حتی کیکها نوشابه یا آبمیوه هم سرو میشود. نوشابهها معمولا از ترکیباتی مانند قندها، رنگ کارامل، بیسفنول A (BPA) و آسپارتام تشکیل شدهاند. رنگهای مصنوعی و قندهای افزودنی باعث افزایش سایز دور کمر و چاقی میشوند.
غذاهای سرخ شده نذری محرم
مرغ سرخ شده، سیبزمینی سرخ شده یا غذاهای دیگر سرخ شده نذری، علاوهبر محتوای چربی و کالری بالا، حاوی سطوح بالایی از مواد التهابی پیشرفته گلیکاسیون نهایی یا AGEs هستند. این ترکیبات زمانی تشکیل میشوند که غذاها برای مدت طولانی در دمای بالا پخته شوند.
بر اساس یک بررسی در سال 2015 کارشناسان به این نتیجه رسیدند که مصرف زیاد و مداوم این مواد، بهتدریج سیستم دفاعی بومی را از بین برده و زمینه را برای استرس اکسیداتیو و التهاب غیرطبیعی که پیشسازهای بیماریهای مختلف مانند چاقی و سرطان هستند، فراهم میکند.
جوجه کباب و کباب کوبیده نذری محرم
کباب کردن یک روش عالی برای آشپزی است، اما وقتی گوشت کباب میشود، آمینهای هتروسیکلیک یا HCA در آن پدید میآید. کراتین، قندها و اسیدهای آمینه موجود در گوشت به دمای بالای منقل واکنش نشان میدهند. چندین مطالعه منتشر شده HCAها را با افزایش خطر ابتلا به سرطانهای روده بزرگ، پانکراس، سینه و پروستات مرتبط دانستهاند.
افزودن عصاره ادویههای غنی از آنتیاکسیدان، مانند رزماری به گوشت قبل از کباب کردن میتواند تولید HCA را تا 90 درصد کاهش دهد. همچنین در ماه محرم مراقب باشید که کباب سوخته نخورید، زیرا گوشت سوخته حاوی غلظت بالاتری از HCAs است. هر سیخ کباب کوبیده 268 کالری و هر سیخ جوجه کباب با استخوان و پوست 239 کالری انرژی دارد.
حلوای نذری محرم
100 گرم حلوا 469 کالری انرژی و 21.5 گرم چربی دارد که به اندازه یک وعده غذایی کامل است. یک قاشق غذاخوری از این نذری خوشمزه نیز حاوی حدود 60 کالری انرژی و 3 گرم چربی است که به اندازه نصف یک لیوان شیر یا دو قاشق غذاحوری برنج پخته است.
بنابراین، حلوا جزو غذاهای پرکالری محسوب میشود که برای سوزاندن کالری یک قاشق غذاخوری از آن نیاز به 7 دقیقه دویدن است. و البته باید توجه داشت که قند حلوا هم برای افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند میتواند مسالهساز باشد.
100 گرم حلوا 469 کالری انرژی و 21.5 گرم چربی دارد.
شله زرد نذری محرم
کالری غذاهای محرم معمولا بالاست. یک قاشق غذاخوری شله زرد نذری، 49 کالری، 9 گرم کربوهیدرات، 64 گرم قند و 2.1 گرم چربی دارد. بنابراین، باید در ماه محرم مراقب مقدار مصرف این نذری اصیل ایرانی هم باشید.
حلیم نذری محرم
1 فنجان حلیم روغن حاوی حدود 240 کالری، 10 گرم چربی و 15 گرم چربی است. معمولا ظروف نذری حلیم حدود دو الی سه برابر این مقدار، وزن دارند و بنابراین کالری حلیم را بالاتر میبرند.
البته افزودنیهای مختلف به حلیم مانند شکر، کنجد، روغن، پودر نارگیل یا خورش قیمه (در شهرهای خراسان رضوی) هم باعث افزایش کالری این غذای محبوب ایرانی میشوند.
آش رشته نذری محرم
100 گرم آش رشته 250 کالری انرژی، 10 گرم چربی، 83 گرم کربوهیدرات و 9 گرم قند دارد. آش رشته معمولا نماینده نذریهای محرم قلمداد میشود که بهوضوح نشان میدهد کالری غذاهای محرم زیاد است.
برای سوزاندن کالری یک لیوان آش رشته باید یک ساعت پیادهروی آرام یا نیم ساعت پیادهروی سریع را در برنامه خود داشته باشید.
چه کنیم با وجود غذاهای نذری دچار اضافه وزن نشویم؟
با وجود اینکه برخی از غذاها در فهرست غذاهای نذری وجود دارند که بهنظر نمیرسد مقاومت در برابر آنها ساده باشد، بهترین کار برای حفظ سلامتی در کنار بهره بردن از غذای نذری محرم این است که سعی کنید انتخابهای سالمتری داشته باشید و ترفندهای زیر را بهکار ببرید:
- در مصرف پروتئین کوتاهی نکنید: پروتئین برای سالم نگهداشتن ماهیچههای بدن و احساس سیری بسیار مهم است.
- قبل از خوردن نذری آب بنوشید: قبل از رفتن به پیادهرویهای عزاداری ماه محرم، یک بطری آب برای خودتان تهیه کنید و آن را در کنار خود نگه دارید تا یک یادآوری دائمی برای سالم ماندن باشد.
- ورزش کنید: مطمئن شوید که ورزشی را پیدا میکنید که برای شما مفید است و میتواند در این ماه یا حتی برای مدت طولانی شما را پایبند به خود نگه دارد.
- فیبر بخورید: فیبر سبزی و میوه به ما کمک میکند تا احساس سیری طولانیتری داشته باشیم، بنابراین احتمال اینکه بخواهید کمی بعد از خوردن فیبرها به سراغ یک میانوعده بروید، کمتر میشود.
- میانوعدههای سالم بخورید: کالری غذاهای محرم زیاد است. بنابراین، خوردن میانوعدههای سالم مانند کرفس یا هویج قبل از رفتن به مراسم عزاداری محرم به جلوگیری از حذف وعدههای غذایی که میتواند منجر به پرخوری شود، کمک میکند.
- نذریهای شیرین و پرکربوهیدرات را حذف کنید: کالری غذاهای محرم بالاست. مراقب باشید که این موادغذایی میخواهند شما را وادار کنند بیشتر و بیشتر غذا بخورید و گرسنه شوید.
- از بشقابهای کوچکتر استفاده کنید: این کار به شما کمک میکند تا کنترل بیشتری روی وعدههایی که میخورید داشته باشید.
- آب گازدار بنوشید: کربناسیون به شما کمک میکند تا احساس سیری کنید، درحالیکه آب، بدن شما را هیدراته میکند. آب گازدار بهعنوان یک سرکوب کننده اشتها عمل نموده و بهانهای برای پرهیز از مصرف نوشابههای شیرین به شما میدهد.
- با سالاد شروع کنید: سعی کنید قبل از مصرف کالری غذاهای محرم، روی خوردن سالاد بدون سس اضافه تمرکز کنید. سبزیجات سرشار از آنتیاکسیدانها، ریزمغذیها و فیبر هستند که بهطور طبیعی منجر به کاهش وزن شده و اشتها را سرکوب میکنند.
- بعد از غذا کمی پیادهروی کنید: پیادهروی در ماه محرم و بعد از خوردن نذری به هضم غذا و پیشگیری از نفخ کمک میکند.
- از رسیدن به نقطهای که احساس گرسنگی شدید میشود، اجتناب کنید: اگر ساعتهای زیادی را بدون خوردن غذا بگذرانید، بدن شما به غذاهای با شاخص گلیسمی بالا یا فرآوریشده میل پیدا خواهد کرد که غذاهای نذری معمولا در این دسته قرار میگیرند.
بهترین کار برای حفظ سلامتی در کنار بهره بردن از غذای نذری محرم این است که سعی کنید انتخابهای سالمتری داشته باشید
سخن پایانی
ماه محرم یکی از ماههای مهم شیعیان برای ادا کردن نذورات و شریک شدن در این آیین دینی و معنوی است که موردتوجه بسیاری از غیرمسلمانان نیز قرار دارد. در این میان فلسفه غذای نذری محرم میتواند برگرفته از روح سخاوت و بخشش، همدلی و همبستگی، وحدت درونی و بیرونی، صلح و آشتی، دوری از تفاخر و تکبر، همراهی جمعی و مشارکت در امور خیر باشد.
اما بر هیچکس پوشیده نیست که کالری غذاهای نذری معمولا بسیار بالاست و میتواند به سلامت جسمی افراد آسیب وارد نموده و یا باعث چاقی و اضافه وزن ناخواسته شود.
ازجمله غذاهای پرکالری نذری محرم میتوان به شیرکاکائو، شربت، نان، آبمیوه، آجیلهای شور و شیرین، کیکها و کلوچهها، شله زرد، حلوا، آش، حلیم، نوشابه، غذاهای سرخ شده، چلوها، خورشها و کبابها اشاره نمود. برای پیشگیری از چاق شدن با این غذاهای وسوسهانگیز در ماه محرم استفاده از راهکارهایی مانند نوشیدن آب فراوان، خوردن میانوعدههای سالم مثل هویج و کرفس، ورزش، پیادهروی بعد از غذا، نوشیدن آب گازدار، خوردن سالاد بدون سس قبل از نذری، خوردن سبزی و میوه و کوچک کردن بشقاب غذا مفید است.
نظرات شما
فاطمه ۲۹ تیر ۱۴۰۱
عدس پلو با گوشت هست یا بدون گوشت؟
کارشناس به اندام ۰۱ شهریور ۱۴۰۱
بله عزیزم عدس پلو با گوشت هر یک قاشق 50 کالری داره
زهرا خواجویی یزدی ۳۰ مرداد ۱۴۰۰
خب آبگوشت با روغن چی پس؟؟
کارشناس به اندام ۱۰ شهریور ۱۴۰۰
سلام زهرا خانم عزیز اینطوری که شما میگید طبیعتا کالریش بیشتر میشه
زهرا ۱۹ مرداد ۱۴۰۰
سلام یعنی میتونیم بخوریم . همین طور که محاسبه شده یا مثلا کالری را گفتین
کارشناس به اندام ۳۰ مرداد ۱۴۰۰
سلام زهرا جان از نظر دکتر کرمانی این هست که مشکلی نداره ولی به میزان گفته شده
رویا ۱۶ مرداد ۱۴۰۰
آب آبگوشت چند کالری داره بدون نخود و گوشت و..
کارشناس به اندام ۳۰ مرداد ۱۴۰۰
سلام رویا جان هر لیوان آبگوشت 115 کالری داره
نیکنام ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۰
این مقدار غذا با مرغ یا گوشت اش محاسبه شده؟
کارشناس به اندام ۰۷ خرداد ۱۴۰۰
سلام دوست عزیز بله