بسیاری از مردم نمی‌دانند اگزما چیست و آن را با حساسیت فصلی اشتباه می‌گیرند. اگزما یک بیماری پوستی شایع است که بسیاری را در سراسر دنیا تحت تاثیر خود قرار داده است. در چنین بیماری قسمت‌هایی از پوست، خشک و ملتهب و همچنین دچار خارش می‌شود که می‌تواند منجر به خاراندن شدید آن ناحیه و ایجاد زخم شود. اگر محل مبتلا به اگزما با برخی تحریک‌کننده‌ ها و آلرژن‌ها تماس پیدا کند ممکن است دچار التهاب شود.

اگزما ممکن است در هر قسمتی از بدن اتفاق بیفتد، اما شایع‌ترین نقاطی که این مشکل پوستی اتفاق می‌افتد عبارتند از دست‌ها، زانو و آرنج. علت ابتلا به اگزما به عوامل متعددی بستگی دارد و در افراد مختلف، شدت آن متفاوت است. در ادامه به معرفی این بیماری، علل، عوامل، راه های پیشگیری و درمان آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

اگزما چیست؟

اگزما یک بیماری التهابی پوستی است که باعث خارش، خشکی پوست، بثورات پوستی، لکه‌های پوسته پوسته، تاول و عفونت‌های پوستی می‌شود. خارش پوست شایع‌ ترین علامت اگزما است. برای بسیاری از افراد، خارش می‌تواند از خفیف تا متوسط ​​متغیر باشد. گاهی اوقات خارش آنقدر شدید می‌شود که مردم آن را می‌خراشند تا زمانی که خونریزی کند.

انواع اگزما کدامند؟

هفت نوع مختلف اگزما وجود دارد که عبارتند از:

  • درماتیت آتوپیک: شایع‌ترین نوع اگزما، در بین کودکان و بزرگسالان در سراسر جهان است. علامت مشخصه آن خارش است، اما خارش می‌تواند علائم دیگری مانند بثورات، درد و خواب ضعیف ناشی از خارش ایجاد کند.
  • درماتیت تماسی: اگر پوست پس از تماس با ماده‌ای، ملتهب یا تحریک شود، ممکن است درماتیت تماسی را تجربه کنید. این نسخه علائم معمولی اگزما را نشان می‌‎دهد، اما چیزی که آن را از انواع دیگر متمایز می‌کند این است که به عنوان یک واکنش به یک محرک محیطی اتفاق می‌افتد.
انواع اگزما کدامند؟
انواع و اقسام مختلفی از اگزما وجود دارند که یکی از آنها درماتیت تماسی است.
  • اگزمای دیشیدروتیک: اگزمای دیشیدروتیک باعث ایجاد تاول‌های کوچک روی دست‌ها، پاها و لبه‌های انگشتان دست و پا می‌شود. این شکل از اگزما گاهی اوقات به عنوان اگزمای دست یا اگزمای پا نیز شناخته می‌شود.
  • اگزمای نومولار: لکه‌های دایره‌ای پراکنده اغلب نشانه اگزمای نومولار است که به نام‌های اگزمای دیسکوئید و درماتیت نومولار نیز شناخته می‌شود. این تکه‌ها که اغلب ترشح ایجاد می‌کنند می‌توانند بسیار خشک و حساس باشند.
  • درماتیت سبورئیک: درماتیت سبورئیک معمولاً پوست سر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. افراد مبتلا به این بیماری اغلب خارش مداوم، بثورات پوستی در اطراف پوست سر و سایر علائم را تجربه می‌کنند. شامپوهای درماتیت سبورئیک اغلب گزینه درمانی خوبی هستند.
  • درماتیت استاز: درماتیت استاز زمانی رخ می‌دهد که گردش خون ضعیفی در پاها وجود داشته باشد. علائم این درماتیت معمولاً در ساق پا دیده می‌شود و می‌تواند شامل خارش پوست، قرمزی و خشکی پوست باشد.
  • نورودرماتیت: تجربه خارش شدید می‌تواند نشانه نورودرماتیت باشد که ۱۲ درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. نواحی آسیب دیده اغلب به دلیل خطوط پوستی، پوسته‌ها و تغییر رنگ ناشی از خارش بیش از حد قابل مشاهده هستند.

علت اگزما چیست؟

هیچ دلیل “اصلی” برای اگزما وجود ندارد. در واقع، هفت نوع اگزما وجود دارد که هر کدام حداقل یک علت دارند. برخی از شایع ترین علل، سابقه خانوادگی اگزما، قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی خاص و استرس است.

عوامل زیادی می توانند در ایجاد اگزما نقش داشته باشند، از جمله تعامل بین محیط و ژن های شما. هنگامی که یک محرک یا یک آلرژن از خارج یا داخل بدن سیستم ایمنی را “روشن” می کند، باعث ایجاد التهاب یا شعله ور شدن در سطح پوست می شود. این التهاب باعث ایجاد علائم مشترک در اکثر انواع اگزما می شود.

علاوه بر داشتن سابقه خانوادگی اگزما، بسیاری از اقلام رایج خانگی نیز محرک‌های بالقوه محیطی هستند و می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک و تشدید اگزما شوند. محرک های رایج اگزما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هوای خشک،
  • گرما یا سرمای شدید
  • مصرف برخی از انواع صابون ها یا شامپوها
  • پاک کننده های صورت، شوینده های لباسشویی و نرم کننده های پارچه
  • عطرهای موجود در شمع فلزات به ویژه نیکل در جواهرات یا ظروف فرمالدئید که در ضدعفونی کننده های خانگی، برخی واکسن ها و چسب ها یافت می شود
  • مصرف مواد غذایی محرک
علت اگزما چیست؟
آب و هوای نامناسب و سرمای شدید می تواند اگزما را تشدید کند.

عوامل تشدید کننده اگزما چه هستند؟

برخی از مواد غذایی به علت ایجاد حساسیت، محرک اگزما هستند و می توانند این بیماری را تشدید کنند. این مواد غذایی عبارتند از:

بیشتر بخوانید: علت کمردرد و بررسی سریع‌ترین راه‌های درمان خانگی آن
  • لبنیات
  • تخم مرغ
  • گوجه فرنگی
  • پرتقال و مرکبات
  • مونوسدیم گلوتامات (MSG)
  • بادام زمینی
  • سویا
  • گندم و گلوتن
  • قند

چه قسمت‌هایی از بدن بیشتر دچار اگزما می‌شوند؟

اگزما می‌تواند هر ناحیه‌ای از بدن را تحت تاثیر قرار دهد. محل ظاهر شدن لکه‌ها تا حد زیادی به نوع اگزما بستگی دارد. اگزمای آتوپیک بسته به سن بیمار، قسمت‌های خاصی از بدن را بیشتر از سایرین تحت تاثیر قرار می‌دهد.

اگزمای تماسی آلرژیک در ناحیه‌ای ظاهر می‌شود که با ماده حساسیت‌زا یا شی یا محصولی که باعث ایجاد آلرژی شده، تماس داشته است. مناطقی از بدن که بیشتر تحت تاثیر اگزمای آتوپیک قرار می‌گیرند عبارتند از:

نوزادان تا سن ۲ سال

  • مناطق عمدتا چاق صورت (گونه‌ها، پیشانی)
  • بازوها
  • پاها
  • معده
چه قسمت‌هایی از بدن بیشتر دچار اگزما می‌شوند؟
در نوزادان اگزما بیشتر در مناطق صورت پدیدار می شود.

رده سنی ۲ تا ۱۵ سال

  • چین‌های بزرگ (داخل آرنج، پشت زانو)
  • دست‌ها
  • مچ دست، مچ پا
  • صورت (دور دهان، روی پلک‌ها، پشت گوش‌ها)

مطالعه ای روی بیش از ۱۱۰۰۰ کودک که در سال ۲۰۲۱ در JAMA Dermatology منتشر شد، نشان داد که خطر ابتلا به افسردگی در افرادی که اگزمای شدید دارند دو برابر بیشتر است. بررسی دیگری از تحقیقات در JAMA Dermatology که به همان اندازه نگران‌ کننده بود، نشان داد که در این افراد نسبت به افراد عادی خطر افکار خودکشی تا ۴۴ درصد و تلاش برای خودکشی تا ۳۶ درصد بیشتر است.

www.jnj.com

بزرگسالان

  • صورت (مخصوصا پلک‌ها)
  • گردن
  • چین‌های بزرگ (داخل آرنج، پشت زانو)
  • دست‌ها

عوارض اگزما چیست؟

عفونت از مهم‌ترین عوارض اگزما است:

عفونت‌های باکتریایی

یکی از خطرات مهم سلامتی مرتبط با درماتیت آتوپیک، کلونیزاسیون پوست یا عفونت توسط باکتری‌هایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس است. ۶۰ تا ۹۰ درصد افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک به احتمال زیاد باکتری استاف روی پوست خود دارند. بسیاری در نهایت دچار عفونت می‌شوند که درماتیت آتوپیک را بدتر می‌کند.

عفونت‌های ویروسی

افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک در برابر برخی عفونت‌های ویروسی پوست بسیار آسیب‌پذیر هستند. به عنوان مثال، اگر به ویروس هرپس سیمپلکس آلوده شوند، می‌توانند به یک بیماری پوستی شدید به نام درماتیت آتوپیک همراه با اگزما هرپتیکوم مبتلا شوند.

مبتلایان به درماتیت آتوپیک نباید واکسن آبله را دریافت کنند، حتی اگر بیماری آن‌ها در حال بهبودی باشد، زیرا در معرض خطر ابتلا به عفونت شدیدی به نام اگزما واکسیناتوم هستند.

این عفونت زمانی ایجاد می‌شود که ویروس زنده واکسینیا موجود در واکسن آبله تکثیر شده و در سراسر بدن پخش شود. علاوه بر این، افرادی که در تماس نزدیک با افرادی که درماتیت آتوپیک یا سابقه بیماری دارند، نباید واکسن آبله را دریافت کنند، زیرا خطر انتقال ویروس زنده واکسن به فرد مبتلا به درماتیت آتوپیک وجود دارد.

بیشتر بخوانید: پاکسازی کبد چرب در بارداری -تغذیه مناسب برای کبد چرب بارداری
عوارض اگزما چیست؟
عفونت های ویروسی از عوارض اگزما به حساب می آیند.

راه‌های پیشگیری از اگزما چیست؟

برای پیشگیری از اگزما باید سعی کنید از عوامل ایجاد کننده آن دوری کنید. این عوامل عبارتند از:

پیشگیری از خشک شدن پوست

اگر پوست شما بیش از حد خشک شود، ممکن است خشن شده و دچار خارش شود. حتی ممکن است ترک بخورد و باکتری‌ها یا آلرژن‌ها به آن نفوذ کنند. خشکی پوست یک محرک رایج اگزما برای بسیاری از افراد است. تغییرات شدید دما نیز می تواند به پوست شما فشار وارد کند.

به همین دلیل پوست خود را به خصوص در زمستان مرطوب نگه دارید. برای این کار از یک مرطوب کننده در هنگام خواب استفاده کنید. بعد از بیرون آمدن از حمام نیز کرم را فراموش نکنید.

خودداری از مصرف محصولات تحریک کننده پوست

محصولاتی که هر روز استفاده می کنید ممکن است پوست شما را آزار دهند. صابون، پاک‌کننده‌ها، مواد شستشوی بدن، شوینده‌های لباسشویی، لوسیون‌ها یا حتی برخی از غذاهایی که مصرف می کنید می‌توانند باعث ایجاد بثورات اگزما شوند.

عدم استفاده از لباس های خشن و گرم

پارچه های زبر، خیلی سفت یا خشن می توانند باعث اگزما شوند. لباس‌های خیلی گرم یا سنگین نیز می‌توانند تعریق شما را زیاد کنند. لباس های نرمی را انتخاب کنید که روی پوست شما ملایم باشد. اگر پشم یا پارچه های دیگر شما را آزار می دهد، آنها را نپوشید. لباس های غیرپشمی را برای گرم نگه داشتن خود در زمستان پیدا کنید.

راه‌های پیشگیری از اگزما چیست؟
پارچه های زبر، خیلی سفت یا خشن می توانند باعث اگزما شوند.

دوری از گرد و غبار، شن و ماسه و شوره حیوانات خانگی

ذرات ریز موجود در هوا می توانند باعث ایجاد بثورات پوستی یا تحریک پوست شما شوند. ممکن است به شوره حیوانات خانگی گربه یا سگ نیز حساسیت داشته باشید. شاید هم دود سیگار یا خانه غبار آلود مقصر باشد. خانه یا محل کار خود را تمیز نگه دارید. اگر فکر می کنید به موهای حیوان خانگی یا شوره حساسیت دارید، با پزشک خود صحبت و یا به یک متخصص آلرژی مراجعه کنید.

دوری از استرس

نگرانی می تواند باعث تشدید اگزما شود. به علاوه، خارش و درد پوست نیز می تواند به شما استرس وارد کند. اگر آن را نشکنید می تواند یک چرخه بی پایان باشد. راه هایی برای آرامش در مواقع استرس پیدا کنید. مطمئن شوید که شب ها به اندازه کافی می خوابید. رایحه درمانی، ماساژ درمانی و حمام آب گرم نیز ممکن است به کاهش استرس کمک کند.

روش های درمان اگزما چیست؟

تاکنون هیچ درمان دارویی قطعی برای اگزما تولید نشده است و داروهای تجویز شده عموما تسکین‌دهنده و ضد خارش هستند. مهم‌ترین عامل که به پیشگیری و بهبودی بیشتر این بیماری کمک می‌کند، تغذیه مناسب است. تغذیه‌ای که التهاب و حساسیت بدن را کاهش دهد؛ مثل:

غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳

مصرف غذاهایی ماهی سالمون، ماهی تن آلباکور، ماهی خال مخالی، ساردین و شاه ماهی می‌توانند به کاهش خشکی پوست که با تشدید اگزما همراه است، کمک کنند.

روش های درمان اگزما
برای درمان اگزما می توانید از ماهی های چرب و مغذی مثل سالمون استفاده کنید.

غذاهای حاوی پروبیوتیک

برخی از مبتلایان به اگزما دریافته‌اند که افزودن پروبیوتیک‌ها به رژیم غذایی آن‌ها باعث تسکین و کاهش گرگرفتگی می‌شود. ماست با کشت زنده و فعال، سوپ میسو و تمپه و سایر غذاها و نوشیدنی‌های تخمیری مانند کفیر، کامبوچا و کلم ترش حاوی پروبیوتیک هستند. اگر طرفدار هیچ یک از این غذاها نیستید، ممکن است از مکمل‌های پروبیوتیک بدون نسخه استفاده کنید.

سبزیجات و میوه ها

سیب، کلم بروکلی، گیلاس، زغال اخته، اسفناج و کلم پیچ. فلاونوئیدها به بهبود سلامت کلی پوست کمک می‌کنند و با مشکلاتی مانند التهاب (که با اگزما مرتبط است) مبارزه می‌کنند.

فلفل دلمه‌ای، پرتقال، توت فرنگی، گل کلم، آناناس و انبه نیز سرشار از ویتامین C هستند. ویتامین C یک آنتی اکسیدان است که به محافظت از بدن شما در برابر واکنش‌های آلرژیک کمک می‌کند.

غذاهای پرپتاسیم

پتاسیم یکی دیگر از مواد غذایی ضدالتهاب است که می‌تواند به کاهش علائم اگزما کمک کند. موز، آووکادو، کدو بلوط، سیب زمینی شیرین، لوبیا سفید و سالمون، غذاهای سرشار از پتاسیم هستند که به کاهش اشلتهاب و در نتیجه درمان اگزما کمک می کنند.

غذاهایی که ارزش محافظتی بالایی از پوست دارند

پیازچه (دارای ویتامین C بالا)، گندم سیاه (مناسب برای کسانی که آلرژی دارند)، آب گوشت گاو یا مرغ (اسید آمینه گلیسین برای ترمیم پوست) و جو دوسر (حاوی ویتامین E و سیلیس است) دارای ارزش بالایی هستند. توجه داشته باشید که در یک رژیم غذایی مناسب تمامی مواد غذایی مفید در نظر گرفته می‌شود.

خوشبختانه در رژیم دکتر کرمانی این مورد رعایت شده و با توجه به بیماری‌ها برنامه‌ای به شما ارائه می‌دهد تا بر اساس آن بتوانید نیازهای تغذیه‌ای خود را دریافت کرده و به نتایج مطلوب برسید.

کال تو اکشن

آن چه از مقاله اگزما چیست آموختیم:

اگزما یک بیماری پوستی مزمن است که با علائمی مانند خارش، قرمزی و خشکی پوست همراه است. این بیماری می‌تواند در هر سنی رخ دهد و کیفیت زندگی افراد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. دلایل بروز اگزما هنوز به طور کامل شناخته شده نیست، اما عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند.

بیشتر بخوانید: کمبود ویتامین D؛

درمان اگزما به طور کامل امکان‌ پذیر نیست، اما می‌توان با روش‌های مختلف علائم آن را کنترل کرد و از شدت آن کاست. درمان اگزما شامل استفاده از مرطوب‌ کننده‌ها، داروهای موضعی مانند کرم‌های کورتیکواستروئید، داروهای خوراکی و در برخی موارد، نور درمانی است. همچنین، شناسایی و اجتناب از عوامل محرک مانند مواد حساسیت‌زا و استرس می‌تواند در کنترل علائم اگزما بسیار مؤثر باشد.

سوالات متداول مقاله اگزما چیست:

۱- آیا اگزما مسری است؟

خیر اگزما مسری نیست. یعنی تماس با پوست شخصی که دچار اگزما شده، خطرناک نیست و این بیماری به عنوان یک بیماری غیرمسری شناخته شده است که بیشتر به ژن‌های افراد بستگی دارد؛ درست مانند حساسیت.

۲- آیا آب و هوا اگزما را بدتر می کند؟

بله، برخی دماها یا الگوهای آب و هوایی می توانند روی پوست شما تأثیر بگذارند و اگزما را بدتر کنند. رطوبت کم (هوای خشک) در ماه های زمستان می تواند پوست شما را خشک کند. رطوبت ناشی از گرمای زیاد نیز می تواند باعث تعریق شما شود که می تواند خارش شما را بدتر کند.

۳- آیا اگزما خطرناک است؟

اگزما به خودی خود یک بیماری خطرناک نیست. اما اگر به درستی مدیریت نشود، می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد و کیفیت زندگی فرد را کاهش دهد.

۴- اگر اگزما درمان نشود، چه اتفاقی می افتد؟

اگر اگزما به درستی درمان نشود، می‌تواند عوارضی مثل ضخیم شدن پوست، عفونت، مشکلات روانی و اجتماعی در بر داشته باشد.

۵- چه میوه هایی برای اگزما ضرر دارد؟

برخی از میوه های حساسیت زا مثل مرکبات، میوه های خشک، انواع توت و میوه های گرمسیری گزینه های مناسبی برای اگزما نیستند.

منابع:

۴.۴