
بسیاری از مردم نمیدانند کفیر چیست و چه فوایدی برای سلامتی بدن دارد. دوغ کفیر، یک غذای بسیار مغذی است که در بسیاری از فرهنگها در سراسر جهان و جامعه سلامت محبوب شده است. این ماده غذایی سرشار از مواد مغذی و پروبیوتیک است و برای هضم و سلامت روده بسیار مفید است. در واقع، بسیاری از مردم آن را مغذیتر از ماست میدانند. از دیگر خواص کفیر، کمک به کاهش وزن و سوزاندن چربیهاست؛ البته اگر به اندازه مصرف شود. در اینجا برخی از مزایای سلامتی کفیر آمده است. با ما همراه باشید.
- کفیر چیست؟
- ارزش غذایی کفیر
- انواع ماست و دوغ کفیر
- آیا کفیر فاقد گلوتن است؟
- آیا کفیر بدون لاکتوز است؟
- دوغ کفیر در مقابل ماست و دوغ ساده
- کفیر چگونه تهیه میشود؟
- چرا ماست و دوغ کفیر ماده غذایی مهمی است؟
- دوغ و ماست کفیر را از کجا تهیه کنیم؟
- چگونه در خانه کفیر درست کنیم؟
- نحوه مصرف کفیر چگونه است؟
- خرید و نگهداری کفیر
- قرص کفیر چیست؟
- ریسکها و ملاحظات مصرف کفیر
کفیر چیست؟
کفیر نوعی فرآورده لبنی تخمیر شده است که آن را با افزودن باکتری به شیر و کشت مخمر در آن درست میکنند. کشتها از قندهای طبیعی موجود در شیر تغذیه کرده و تکثیر میشوند تا یک نوشیدنی تخمیر شده ایجاد کنند.
دوغ و ماست کفیر دارای طعم ترش و تند و قوامی شبیه به ماست است. به دلیل فرآیند تخمیر، کفیر ممکن است کمی گازدار باشد. دلیل آن این است که میکروبها هنگام هضم قندهای شیر، گاز تولید میکنند.
ارزش غذایی کفیر
یک پیمانه کفیر کمچرب حاوی مواد مغذی زیر است:
- پروتئین: 9 گرم
- کلسیم: 24 درصد از مقدار نیاز روزانه
- فسفر: 20 درصد از میزان نیاز روزانه
- ویتامین ب 12: 29 درصد از میزان نیاز روزانه
- ریبوفلاوین: 25 درصد از میزان نیاز روزانه
- منیزیم: 7 درصد از میزان نیاز روزانه
- ویتامین دی: 12 درصد از میزان نیاز روزانه

قارچ کفیر موجب تقویت خواص مواد لبنی مانند دوغ و ماست میشود.
انواع ماست و دوغ کفیر
کفیر انواع زیادی دارد. مردم میتوانند آن را با استفاده از مواد زیر تهیه کنند:
- شیر گاو، گوسفند یا بز
- شیر غیرلبنی مانند شیر نارگیل یا جو دوسر
- آب میوه
- آب
برخی از شرکتها نوشیدنیهای کفیر طعمدار یا کمچرب نیز تولید میکنند.
آیا کفیر فاقد گلوتن است؟
دانههای کفیر ارتباطی با گندم یا جو ندارند. این بدان معناست که در نوشیدنی کفیر سنتی که فقط حاوی شیر و کشتهای زنده است گلوتن وجود ندارد. با این حال، برخی از برندها ممکن است از جو و سایر محصولات حاوی گلوتن برای افزودن طعم یا تغییر بافت مایع کفیر استفاده کنند.
آیا کفیر بدون لاکتوز است؟
بسیاری از نوشیدنیهای کفیر بر پایه نوعی شیر لبنی هستند. فرآیند تخمیر، میزان لاکتوز این شیر را کاهش میدهد، اما این کار لزوما کفیر را بدون لاکتوز نمیکند. بسته به محصول، ممکن است هنوز مقادیر کمی از لاکتوز وجود داشته باشد.
اگر مقدار لاکتوز حداقل باشد، برخی از افراد مبتلا به نوع خفیف آن ممکن است بتوانند کفیر را تحمل کنند. کسانی که حساسیت یا عدم تحمل شدیدتر لاکتوز را دارند بهتر است از کفیر غیرلبنی استفاده کنند.
کفیر چیست؟ ماست و دوغ کفیر یک ماده غذایی متفاوت از ماست و دوغهای معمولی است که با کمک شبه غلات کفیر به یک پروبیوتیک بسیار قوی تبدیل شده است. از جمله خواص کفیر میتوان به کاهش وزن، ضدالتهاب بودن، محافظت در برابر سرطان و تقویت استخوانها اشاره کرد.
دوغ کفیر در مقابل ماست و دوغ ساده
کفیر، ماست و دوغ همه انواع محصولات لبنی تخمیر شده هستند. با این حال، خواص آنها کمی متفاوت است. کفیر و ماست بسیار شبیه به هم هستند، زیرا هر دو از شیر تخمیر شده با باکتریهای مفید تشکیل شدهاند.
آنها پروفایلهای تغذیهای مشابهی دارند، چربی نسبتا کمی دارند و منبع پروتئین هستند. همچنین میتوان هر دو را با جایگزینهای شیر بدون لبنیات درست کرد و افراد میتوانند به روشهای مشابه از آنها در غذا استفاده کنند.
دوغ با ماست و کفیر متفاوت است. دوغ یک مایع رقیق است که به عنوان محصول جانبی کره به وجود میآید. برخی از دوغها حاوی کشتهای زنده هستند؛ اما نه همه آنها. بیشتر آنها حاوی آب، لاکتوز و کازئین هستند که نوعی پروتئین در شیر است.
کفیر چگونه تهیه میشود؟
کفیر از اروپای شرقی و جنوب غربی آسیا سرچشمه میگیرد. نام آن از کلمه ترکی “keyif” گرفته شده که به احساس خوب بعد از غذا اشاره دارد. کفیر یک نوشیدنی تخمیر شده است که به طور سنتی با شیر گاو یا شیر بز تهیه میشود. کفیر با افزودن دانههای کفیر به شیر درست میشود. این دانهها، غلات نیستند، بلکه مشتقات غلات مانند باکتریهای مخمر و اسید لاکتیک هستند که از نظر ظاهری شبیه به گل کلم میباشند. در حقیقت کفیر نوعی قارچ است که موجب افزایش ارزش غذایی مواد لبنی میشود.
طی تقریباً 24 ساعت، میکروارگانیسمهای موجود در دانههای کفیر تکثیر میشوند و قندهای موجود در شیر را تخمیر و آن را به کفیر تبدیل میکنند. سپس دانهها از مایع خارج شده و میتوان مجددا استفاده کرد.
باکتریهای اسید لاکتیک دانهها، لاکتوز شیر را به اسید لاکتیک تبدیل میکنند. این همان چیزی است که کفیر را مانند ماست، ترش میکند، اما قوام رقیقتری به آن میدهد.
کفیر یک نوشیدنی تخمیر شده است که با افزودن دانههای کفیر به شیر درست میشود.
چرا ماست و دوغ کفیر ماده غذایی مهمی است؟
برای اینکه بدانید چرا ماست کفیر و دوغ آن از جمله مواد غذایی مهم هستند، باید خواص آن را بدانید. برخی از مهمترین خواص ماست و دوغ کفیر عبارتند از:
منبع فوق العادهای از مواد مغذی
کفیر بسته به نوع شیر مصرفی، حدود 104 کالری، 11.6 گرم کربوهیدرات و 2 تا 3 گرم چربی دارد. کفیر همچنین حاوی طیف گستردهای از ترکیبات فعال زیستی، از جمله اسیدهای آلی و پپتیدهایی است که موجب افزایش خواص سلامتی آن میشوند.
نسخههای بدون لبنیات کفیر را میتوان با آب نارگیل، شیر نارگیل یا سایر مایعات شیرین درست کرد. اینها مشخصات مواد مغذی مشابه کفیر بر پایه لبنیات را ندارند.

سطح بالای باکتریهای مفید پروبیوتیک در ماست و دوغ کفیر آن را به یک ماده غذایی مفید برای معده و روده تبدیل کرده است.
بهبود مشکلات گوارشی با پروبیوتیکهای کفیر
پروبیوتیک کفیر قویتر از ماست عمل میکنند. برخی از میکروارگانیسمها در صورت مصرف میتوانند اثرات مفیدی بر سلامت داشته باشند. این میکروارگانیسمها که به عنوان پروبیوتیکها شناخته میشوند، ممکن است به طرق مختلف بر سلامت تأثیر بگذارند و به هضم غذا، مدیریت وزن و سلامت روان کمک کنند.
ماست شناخته شدهترین غذای پروبیوتیک در رژیم غذایی غربی است، اما کفیر منبع بسیار قوی تری است.
دانههای کفیر حاوی حداکثر 61 سویه باکتری و مخمر هستند که آنها را به یک منبع پروبیوتیک بسیار غنی و متنوع تبدیل می کند، اگرچه این تنوع ممکن است متفاوت باشد. پروبیوتیکهایی مانند کفیر میتوانند به بازگرداندن تعادل باکتریهای دوستدار در روده شما کمک کنند.
به همین دلیل است که در درمان اسهال بسیار مؤثرند. علاوه بر این، شواهد فراوان نشان میدهد که پروبیوتیکها و غذاهای پروبیوتیک میتوانند بسیاری از نگرانیهای گوارشی را کاهش دهند.
این مشکلات عبارتند از سندرم روده تحریک پذیر، زخمهای ناشی از عفونت هلیکوباکتر پیلوری، و … به همین دلیل، اگر مشکل گوارشی دارید، کفیر میتواند به شما کمک کند.
ماست و دوغ کفیر به دلیل داشتن باکتریهای پروبیوتیک، برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش بسیار مفید است.
دارای خواص ضدباکتریایی قوی
اعتقاد بر این است که برخی از پروبیوتیکهای موجود در کفیر از عفونتها جلوگیری میکنند. این خاصیت، شامل پروبیوتیک لاکتوباسیلوس است که منحصر به کفیر است.
مطالعات نشان میدهد که این پروبیوتیک میتواند از رشد باکتریهای مضر مختلف، از جمله سالمونلا، هلیکوباکتر پیلوری و E. coli جلوگیری کند. سایر محصولات لبنی تخمیر شده از سویههای بسیار کمتری ساخته میشوند و حاوی مخمر نیستند.
ضد پوکی استخوان
یکی دگر از خواص کفیر این است که کفیر سلامت استخوانها را بهبود و خطر پوکی استخوان را کاهش میدهد. پوکی استخوان با تحلیل بافت استخوانی رخ میدهد و یک نگرانی عمده در سراسر جهان است.
این مشکل به ویژه در میان زنان مسن شایعتر است و خطر شکستگی را به طور چشمگیری افزایش میدهد. اطمینان از دریافت کافی کلسیم یکی از موثرترین راهها برای بهبود سلامت استخوان و کند کردن پیشرفت پوکی استخوان است.
کفیر پر چرب نه تنها یک منبع عالی از کلسیم است، بلکه ویتامین K2 نیز دارد که که نقش اصلی در متابولیسم کلسیم دارد. نشان داده شده است که مکمل K2 خطر شکستگی را تا 81٪ کاهش میدهد.
مطالعات اخیر حیوانی کفیر را با افزایش جذب کلسیم در سلولهای استخوان مرتبط میداند.

از مهمترین خواص کفیر تقویت استخوانها است.
محافظت در برابر سرطان
سرطان یکی از علل اصلی مرگ و میر در جهان است. سرطان زمانی اتفاق میافتد که سلولهای غیرطبیعی بدن شما بهطور غیرقابل کنترلی رشد میکنند و تبدیل به تومور میشوند.
جالب است بدانید که پروبیوتیکهای موجود در محصولات لبنی تخمیر شده با تحریک سیستم ایمنی بدن، رشد تومور را کاهش میدهند. بنابراین، گفته میشود کفیر میتواند با سرطان مبارزه کند.
یک مطالعه نشان داد که عصاره کفیر تعداد سلولهای سرطان سینه انسان را تا 56 درصد کاهش میدهد. به خاطر داشته باشید که قبل از نتیجهگیری قطعی به مطالعات انسانی نیاز است.
دارای لاکتوز کمتر
غذاهای لبنی معمولی حاوی قند طبیعی به نام لاکتوز هستند. بسیاری از افراد، به ویژه بزرگسالان، قادر به تجزیه و هضم لاکتوز نیستند.
این وضعیت عدم تحمل لاکتوز نامیده میشود. باکتریهای اسید لاکتیک موجود در غذاهای لبنی تخمیر شده – مانند کفیر و ماست – لاکتوز را به اسید لاکتیک تبدیل میکنند، بنابراین این غذاها نسبت به شیر، لاکتوز بسیار کمتری دارند.
آنها همچنین حاوی آنزیمهایی هستند که میتوانند به تجزیه بیشتر لاکتوز کمک کنند.
به همین دلیل است که معمولاً کفیر توسط افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز به خوبی تحمل میشود، حداقل در مقایسه با شیر معمولی. به خاطر داشته باشید که میتوان کفیر را با استفاده از آب نارگیل، آب میوه یا نوشیدنیهای غیر لبنی دیگر 100٪ بدون لاکتوز تهیه کرد.
بهبود علائم آلرژی و آسم
واکنشهای آلرژیک در اثر پاسخهای التهابی علیه غذاها یا مواد خاص ایجاد میشود. افرادی با سیستم ایمنی حساس، بیشتر مستعد ابتلا به آلرژی هستند که میتواند شرایطی مانند آسم را تحریک کند.
در مطالعات حیوانی نشان داده شده که کفیر پاسخهای التهابی مربوط به آلرژی و آسم را سرکوب میکند. مطالعات انسانی برای بررسی بهتر این اثرات مورد نیاز است.
کاهش وزن با دوغ و ماست کفیر
اگر به دنبال راهی سالم برای کاهش وزن هستید، یک یا دو فنجان کفیر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. لذت بردن از کفیر همراه با وعده غذایی صبحگاهی راهی عالی برای رفع نیازهای روزانه برای یک وعده لبنیات و کاهش وزن است.
- کفیر یک غذای غنی از پروتئین است که به افزایش فعالیت متابولیک کمک میکند و احساس سیری را در شما حفظ میکند و میل به پرخوری را کاهش میدهد.
- مصرف منظم کفیر میتواند مدفوع را نرم کند، یبوست را کاهش دهد، مشکلات گوارشی را اصلاح کند و مدت طولانیتری احساس سیری داشته باشد.
- پروبیوتیکهای موجود در کفیر بر نحوه جذب کالری تأثیر میگذارد، میکروبیوم روده را متعادل میکند و التهاب را کاهش میدهد.
- کفیر با افزایش فعالیت متابولیک مرتبط است زیرا حاوی ویتامین K2، کلسیم غذایی و پروبیوتیکها است. این سه عنصر مفید به افزایش فعالیت متابولیک، کوچک کردن سلولهای چربی و پاکسازی بدن از وزن اضافی و سموم کمک میکنند. به خاطر داشته باشید که باکتریهای روده بر وزن و متابولیسم بدن تأثیر میگذارند، بنابراین مصرف کفیر به تنظیم سیستمهای بدن کمک میکند.

یکی از خواص دوغ و ماست کفیر کمک به کاهش وزن و چربیسوزی است.
در یک مطالعه، محققان 58 زن دارای اضافه وزن یا چاقی را به سه گروه تقسیم کردند. همه آنها از یک رژیم غذایی برای حفظ وزن پیروی میکردند که شامل دو وعده لبنیات کم چرب در هر روز بود.
با این حال، یک گروه دو وعده بیشتر شیر کمچرب را در رژیم غذایی روزانه خود قرار دادند، در حالی که گروهی دیگر تنها دو وعده کفیر مصرف میکردند.
پس از 8 هفته، زنانی که تنها دو وعده کفیر مصرف میکردند به طور قابل توجهی دچار کاهش وزن بیشتری نسبت به گروههای دیگر شدند و دور کمر و شاخص توده بدنی خود را کاهش دادند.
اثرات ضدالتهابی کفیر
التهاب واکنش سیستم ایمنی بدن به بیماری یا آسیب است که به شما کمک میکند با بیماری مبارزه کنید. اما التهاب مزمن – یک پاسخ ایمنی مداوم و ناخواسته – میتواند برای بدن شما مضر باشد.
این مشکل ممکن است منجر به بیماریهای طولانی مدت مانند آرتریت، بیماری قلبی، سکته مغزی و دیابت نوع 2 شود. بیشتر تحقیقات در مورد آثار کفیر بر التهاب برای مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی انجام شده است.
آنها نشان دادهاند که مواد موجود در کفیر میتواند فعالیت پروتئینهایی را که پاسخهای ایمنی را فعال میکنند و باعث التهاب میشوند، کاهش دهند. اکنون دانشمندان شروع به بررسی کفیر و التهاب در افراد کردهاند.
دوغ و ماست کفیر را از کجا تهیه کنیم؟
اگر در مورد کیفیت کفیر خریداری شده در فروشگاه مطمئن نیستید، میتوانید آن را به راحتی در خانه تهیه کنید.
کفیر همراه با میوههای تازه، یک دسر سالم و خوش طعم را ایجاد میکند. دانههای کفیر در برخی از فروشگاهها و سوپرمارکت های مواد غذایی سالم و همچنین به صورت آنلاین در دسترس هستند.
چگونه در خانه کفیر درست کنیم؟
تهیه کفیر در خانه هم امکانپذیر است. برای انجام این کار، فرد به محیط و تجهیزات تمیزی نیاز دارد تا از ورود انواع نامناسب باکتری به مایع جلوگیری کند.
مواد لازم برای تهیه کفیر
- دانه های کفیر فعال
- شیر، مانند شیر گاو، بز یا نارگیل
- یک ظرف شیشهای
- یک فیلتر قهوه یا پارچه پنیر کاغذی
- یک نوار لاستیکی
- یک کاردک سیلیکونی یا قاشق چوبی
- یک صافی مشبک غیرفلزی

دوغ کفیر را با کمی دانه کفیر و شیر گاو یا بز به راحتی میتوانید درست کنید.
طرز تهیه کفیر در خانه
- دستها را با آب و صابون بشویید.
- شیشه را با شستن با آب گرم و صابون استریل کنید. بگذارید به صورت وارونه روی یک قفسه خشک کن تمیز، در هوا خشک شود.
- وقتی خشک شد، شیر را به ظرف شیشهای اضافه کنید.
- برای هر فنجان شیر، 1 قاشق چایخوری دانه کفیر را ترکیب کنید. در بالای شیشه فضای خالی بگذارید، زیرا مایع با تخمیر منبسط میشود.
- شیشه را با فیلتر کاغذی قهوه بپوشانید و آن را با کش محکم کنید.
- شیشه را در مکانی گرم در دمای 70 درجه فارنهایت (21 درجه سانتیگراد) به مدت 12 تا 48 ساعت نگهداری کنید. شیشه را دور از نور مستقیم خورشید نگه دارید و اگر مایع شروع به جدا شدن کرد به آرامی تکان دهید.
- هنگامی که مایع غلیظ شد، آن را از طریق صافی مشبک داخل یک ظرف نگهداری استریل بریزید. روی آن را محکم بپوشانید و تا 1 هفته در یخچال نگهداری کنید.
- تخمیر در مدت زمان کوتاهتر، کفیر شیرینتری تولید میکند، در حالی که تخمیر طولانیتر، نوشیدنی ترشتری به وجود میآورد. شما میتوانید دانههای کفیر را در صافی نگه دارید تا در تهیه کفیر بعدی خود استفاده کنند.
نحوه مصرف کفیر چگونه است؟
افراد میتوانند مانند شیر و ماست از کفیر استفاده کنند. میتوانید:
- آن را به صورت سرد در لیوان بنوشید
- آنها را روی غلات، جو، یا موسلی بریزید
- آن را به اسموتیها اضافه کنید
- با میوه بخورید
همچنین میتوان از کفیر در سسهای سالاد خامهای، ماست سرد و … استفاده کرد.

ماست و دوغ کفیر مشهور است اما میتوان آن را با غلات یا میوه نیز مصرف کرد.
خرید و نگهداری کفیر
کفیر را میتوان در اکثر فروشگاههای مواد غذایی سالم یا طبیعی در بخش لبنیات یخچالدار یافت. اگر میخواهید خودتان آن را بسازید، کیتهای کفیر در فروشگاههای تخصصی یا آنلاین موجود است.
این کیتها “دانههای” کشت کفیر و دستورالعملهایی در مورد نحوه تخمیر ایمن شیر را ارائه میدهند. از آنجایی که کفیر یک محصول تازه با کشتهای زنده است، باید در یخچال نگهداری شود. پس از باز کردن کفیر، باید ظرف پنج تا هفت روز مصرف شود.
قرص کفیر چیست؟
کفیر به شکل قرص یا کپسول نیز در داروخانهها به فروش میرسد که حاوی کفیر تخمیر شده است. کپسولهای پروبیوتیک کفیر تخمیر شده حاوی 250 میلی گرم پودر کفیر تخمیر شده (کشت شده) سنتی در هر کپسول است.
هر کپسول به طور متوسط 43 میلیارد میکروب باکتریایی و مخمری از بیش از 40 سویه مختلف تولید میکند. این محصول پروبیوتیک حاوی قدرت کفیر سنتی و ترکیب پیچیدهای از ارگانیسمهای مفید و مواد مغذی است.
ریسکها و ملاحظات مصرف کفیر
تحقیقات کمی در مورد خطرات بالقوه کفیر وجود دارد. به نظر میرسد که مصرف آن تا زمانی که مردم آن را به درستی تهیه و ذخیره کنند، بی خطر باشد.
افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند میتواند مقداری کفیر بدون لاکتوز بنوشند، اما باید مراقب باشند که از نوشیدن بیش از حد خودداری کنند. افرادی که به شیر حساسیت دارند باید از کفیر اجتناب کنند مگر اینکه حاوی شیر غیر لبنی باشد.
افراد مبتلا به دیابت باید مراقب باشند که برچسب را بخوانند و از انواع ساده و بدون قند استفاده کنند.
آنچه در مقاله کفیر آموختیم:
کفیر چیست که امروزه تا این اندازه مورد توجه کارشناسان رژیمهای غذایی و سبک زندگی سالم، قرار گرفته است؟ دوغ کفیر یک غذای تخمیر شده سالم قابل مقایسه با ماست آشامیدنی است. این محصول به طور سنتی از شیر لبنی تهیه می شود، اما گزینههای غیر لبنی زیادی در دسترس است. خواص کفیر بسیار متنوع است. از کاهش وزن گرفته تا بهبود مشکلات گوارشی. مطالعات نشان میدهند که این ماده سیستم ایمنی بدن شما را تقویت میکند، به بهبود مشکلات گوارشی کمک میکند، سلامت استخوانها را بهبود می بخشد و حتی با سرطان مبارزه میکند. همین امروز با کفیر شروع کنید تا از این نوشیدنی خوشمزه و ترش نهایت استفاده را ببرید.
منابع:
نظرات شما
فریبرز 1402/05/21
عالی👏👌🙏🌹سپاس ازاطلاعات خوب شما.
کارشناس به اندام 1402/05/22
ممنون بزرگوار ازهمراهیتون
- 1402/02/13
عالی بود
کارشناس به اندام 1402/02/14
ممنون ازهمراهی شما عزیزم
محمد 1401/10/06
آیا ترشی کفیر مشکلات ایجاد نمی کند و ph خون را تغییر نمی دهد؟؟
کارشناس به اندام 1401/10/12
سلام عزیزم مصرفش منعی نداره اما به میزان محدود قابل استفاده هست
حسین 1401/10/06
آیا حرارت دادن دوغ کفیر خواص پروبیوتیک آن را از بین می برد. مثلا اگر به جای کشک در آش استفاده شود
کارشناس به اندام 1401/10/10
عزیزم اگربه مدت طولانی جوشانده بشه قطعا خواصش کمتر میشه