عرق کاسنی در بارداری و تاثیر آن بر فشار خون و زیبایی نوزاد

دوران بارداری، دوران شوق‌ها و پرهیزهاست. زنان باردار در این دوران باید بیش از همیشه مراقب برنامه غذایی خود باشند و قبل‌از مصرف هر ماده غذایی، حتی اگر یک فنجان چای گیاهی باشد، فکر کنند. مصرف عرق کاسنی در بارداری نیز یکی از خط قرمزها محسوب می‌شود. این نوشیدنی گیاهی علی‌رغم تمام محاسن خود، از جمله کمک به کلیه‌ها و تحرک روده‌ها، می‌تواند باعث ایجاد برخی عوارض در دوران بارداری، از جمله تحریک زایمان زودرس شود. بنابراین دانستن این‌که چه مقدار و چطور باید مصرف شود، می‌تواند علاوه بر مفیدبودن، از وقوع یک اشتباه خطرناک جلوگیری کند. در این مقاله نگاهی به مصرف عرق کاسنی در دوران بارداری، فواید و مضرات آن، بهترین زمان و روش مصرف و تاثیر این نوشیدنی پرخاصیت زیبایی نوزاد خواهیم داشت.

آیا عرق کاسنی برای بارداری مفید است؟

کاسنی یک گیاه زیبا و چندساله است که با نام‌های بلودیزی (گل مروارید آبی)، علف قهوه و اندیو وحشی نیز شناخته می‌شود. کاسنی معمولاً گل‌هایی به رنگ آبی روشن دارد، اما برخی از انواع آن نیز ممکن است گل‌هایی با رنگ‌های صورتی یا سفید داشته باشند. قرن‌هاست این گیاه توجه گیاه‌شناسان و پزشکان طب سنتی را به خود جلب نموده و از برگ، جوانه و ریشه آن در آشپزی و پزشکی استفاده می‌شود.

برگ‌های کاسنی با 92 درصد محتوای آب، یک منبع مطمئن برای آبرسانی برای پوست به‌شمارمی‌روند. همچنین، وجود ویتامین K، ویتامین A، ویتامین C، برخی از ویتامین‌های B، منگنز، کلسیم و پتاسیم، این گیاه را به یک منبع مغذی تبدیل نموده است. در ایتالیا طرفداران کاسنی، ریشه تند و تلخ آن را کباب می‌کنند و در بلژیک استفاده از برگ‌های آن در سالاد را ترجیح می‌دهند. ایالات متحده نیز از سال 2002 تا 2013 بیش از 2 میلیون کیلوگرم برگ و ساقه و نزدیک به 2 میلیون کیلوگرم ریشه کاسنی بوداده برای افزودن به قهوه را وارد کشور خود نموده است.

اینولین، یک پلی‌ساکارید – پری‌بیوتیک ویژه است که 68 درصد از محتوای ریشه کاسنی را تشکیل می‌دهد. برخی از فواید پری‌بیوتیک‌ها، عبارتند از:

• تغذیه باکتری‌های خوب روده
• مبارزه با باکتری‌های بد
• کاهش التهاب
• بهبود جذب مواد معدنی

اینولین موجود در ریشه کاسنی نوعی فیبر است که به‌عنوان یک ترکیب ملین طبیعی، کمک‌کننده به هضم غذا، ادرارآور و آرام‌بخش ملایم شناخته شده است. به‌همین دلیل، مصرف عرق کاسنی در دوران بارداری طبق نظر پزشک و به میزان محدود ممکن است برای زنانی که دچار یبوست بارداری می‌شوند، مفید باشد. روده کوچک اینولین را جذب نمی‌کند، اما این ماده وقتی به روده بزرگ (کولون) می‌رسد، باکتری‌ها آن را تخمیر می‌کنند.

برگ‌های کاسنی با 92 درصد محتوای آب، یک منبع مطمئن برای آبرسانی به پوست به‌شمارمی‌روند.

مردم اغلب از اینولین برای درمان یا پیشگیری از مشکلات گوارشی استفاده می‌کنند. اینولین می‌تواند حتی در دوران بارداری نیز درصورت مصرف صحیح، فواید سلامتی زیادی داشته باشد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• کمک به افزایش میزان کلسیم و سایر مواد معدنی که از طریق غذا جذب نمی‌شود
• حمایت از سیستم ایمنی سالم
• رفع مشکلات روده
• درمان یبوست
• کاهش سطح تری گلیسیرید خون

طبق گزارشات موجود، مصرف عرق کاسنی توسط سازمان غذا و دارو (FDA) غیر از دوران بارداری بی‌خطر درنظر گرفته می‌شود، اما در حال حاضر تحقیقات کمی در مورد چگونگی تاثیر عرق کاسنی بر بارداری وجود دارد، چراکه داروهای گیاهی براساس استانداردهای مشابه داروها ارزیابی نمی‌شوند. بنابراین، باتوجه به این‌که ما نمی‌دانیم این نوشیدنی گیاهی چه تاثیری بر بدن زنان باردار دارد، بهتر است قبل‌از مصرف آن با پزشک متخصص زنان مشورت شود.

فواید مصرف کاسنی

در ادامه، فواید احتمالی مصرف عرق کاسنی در دوران‌های غیر از بارداری، به اختصار ذکر خواهد شد، اما به‌علت مشکوک‌بودن این گیاه به ایجاد عوارض جانبی خطرساز در این دوران، به لحاظ اخلاقی نمی‌توانیم مصرف کاسنی را در دوران بارداری توصیه کنیم و تاکید می‌کنیم مصرف این عصاره شگفت‌انگیز باید طبق‌نظر پزشک متخصص زنان و زایمان در دوران بارداری تجویز شود. برخی از فواید کاسنی برای سلامت، عبارتند از:

سلامت روده

اینولین موجود در کاسنی، ماده‌ای لزج و ژله‌ای است که می‌تواند سلامت روده‌های تنبل یا کم‌تحرک را بازگردانده و به رفع یبوست در دوران بارداری که یکی از عوارض شایع این دوران است، کمک کند. تعدادی از مطالعات جدید و امیدوارکننده نشان می‌دهند زنان بارداری که کاسنی مصرف می‌کنند، دارای سطوح بالاتری از باکتری‌های مفید روده هستند و یک نوع خاص از باکتری‌های کاسنی‌دوست (بیفیدوباکتریا) نیز با افزایش سطوح فولات خون مرتبط است.

کاهش سموم بدن

عرق کاسنی با کمک ترکیبات اینولین و الیگوساکاریدی خود می‌تواند روی پاکسازی کبد و دفع سموم از این اندام حیاتی بدن در دوران بارداری نقش داشته باشد.

کاهش فشارخون

عرق کاسنی به‌علت طبع سرد خود می‌تواند از بروز فشارخون بارداری جلوگیری کند.

عرق کاسنی به‌علت طبع سرد خود می‌تواند از بروز فشارخون بارداری جلوگیری کند.

سلامت دستگاه ادراری

عرق کاسنی با کمک به دفع ادرار و پاکسازی کلیه‌ها و مثانه، از ایجاد عفونت بارداری جلوگیری می‌کند.

 کنترل قندخون

دیابت بارداری برای بسیاری از زنان، نامی آشنا و درعین‌حال هراس‌انگیز است. اینولین در این‌جا هم می‌تواند نقش مفید کاهنده و کنترل‌کننده قند خون را بازی کرده و به پیشگیری از دیابت و پیش‌دیابت در این دوران کمک کند. به‌نظرمی‌رسد اینولین باعث رشد باکتری‌های مفید می‌شود که به بدن کمک می‌کنند تا کربوهیدرات‌ها را به قند تجزیه کند. اینولین همچنین ممکن است حساسیت بدن به انسولین را نیز افزایش داده و به جذب قند از خون کمک کند.

تاثیر ضدالتهابی عرق کاسنی در دوران بارداری

لاکتون‌های سسکوئی ترپن موجود در کاسنی می‌توانند دارای اثرات ضدالتهابی باشند. تحقیقات انجام شده در سال 2010 نشان می‌دهد این خواص ضدالتهابی به کاهش پوکی استخوان کمک می‌کند.

توی بارداریت
خبری از اضافه
وزن نیســتهمین الان ثبت نام کن

تاثیر عرق کاسنی بر افزایش جذب کلسیم در بارداری

بافت و تراکم استخوانی زنان باردار بسیار آسیب‌پذیر است و درصورت عدم جذب یا مصرف مکمل‌های کلسیم، می‌تواند در طولانی‌مدت به پوکی و شکنندگی استخوان تبدیل شود. زنانی که به‌دنبال راهی برای افزایش جذب کلسیم هستند، درصورت تایید پزشک خود می‌توانند عرق کاسنی را امتحان کنند.

یک بررسی سال 2018 نشان داد اینولین موجود در کاسنی می‌تواند به جذب کلسیم در بدن کمک نموده و از این طریق تراکم موادمعدنی استخوان را بهبود بخشد. دریافت کلسیم کافی در دوران بارداری، هم برای سلامتی مادر و هم برای رشد کودک ضروری است.

مضرات مصرف عرق کاسنی در بارداری

فهرست گیاهان دارویی توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا تنظیم نمی‌شود. بنابراین، کمیت، کیفیت و ترکیب عرقیجات و مکمل‌های گیاهی معمولا موردتردید است. به‌این‌ترتیب، ادعای اثربخشی یک گیاه خاص می‌تواند نادرست یا گمراه‌کننده باشد. انجمن بارداری آمریکا در وب‌سایت خود هشدار می‌دهد برخی از گیاهان می‌توانند در بارداری عوارضی ایجاد کنند که ممکن است جبران‌ناپذیر باشد. بنابراین، همیشه قبل‌از مصرف مکمل‌های گیاهی در دوران بارداری باید با پزشک متخصص زنان و زایمان یا یک مامای مجرب مشورت شود.

ازسوی‌دیگر، با سرزدن به هر وبلاگ یا انجمن مادرانه، احتمالا می‌توان شایعات زیادی درمورد مصرف عرق کاسنی در بارداری پیدا کرد. در سراسر اینترنت، گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد مصرف مقادیر زیاد کاسنی می‌تواند منجر به انقباضات رحمی، ایجاد چرخه قاعدگی و سقط جنین شود. شنیدن (یا خواندن) این شایعات می‌تواند برای هر زن بارداری ترسناک باشد، اما علی‌رغم گستردگی این شایعات، هیچ یک از این سایت‌ها نام منبع(های) معتبر خود را نمی‌گویند، چون حتی یک مقاله علمی یا پژوهشی که صحت این موضوع را ثابت کند هنوز پیدا نشده است و همچنان درحد شایعه باقی‌مانده است.

اینولین کاسنی که به‌عنوان یک فروکتان نیز شناخته می‌شود، بر اساس ساختار شیمیایی آن جزو خانواده فیبرها دسته‌بندی شده است. اگرچه بیشترین اینولینی که به غذاهای بسته‌بندی شده اضافه می‌شود، از کاسنی به‌دست می‌آید، اما درمورد مصرف مستقیم کاسنی یا حتی عرق کاسنی در بارداری همچنان تردیدهای زیادی وجود دارد. بنابراین باید به همان میزان دریافتی از سایر غذاها و میوه و سبزیجات اکتفا نمود و از مصرف بیش‌ازحد آن در این دوران پرهیز کرد.

همچنین، علی‌رغم این‌که کاسنی برای قرن‌ها به‌طور عادی استفاده می‌شده است، اما مقادیر زیاد لاکتون‌های سسکو ترپن غلیظ موجود در کاسنی – جزئی که کاسنی را تلخ می‌کند – پتانسیل ایجاد اثرات سمی را دارند. اگرچه کاسنی در فهرست عمومی FDA به‌عنوان غذای ایمن یا GRAS شناخته شده است، اما باز هم به‌علت مخاطرات احتمالی، زنان باردار نباید ریشه یا عرق کاسنی را مصرف کنند، زیرا می‌تواند باعث افت فشارخون، تخریب رگ‌های شبکیه چشم، افزایش ترشحات صفرا، قاعدگی نابه‌هنگام و سقط جنین شود. سایر عوارض و مضرات مصرف عرق کاسنی در بارداری، عبارتند از:

• خونریزی در دوران بارداری
• ناراحتی گوارشی، مانند انقباض معده، نفخ، یبوست و اسهال
• علائم آلرژیک در افرادی که به گرده غان، راگوسیا، گل داوودی، بابونه یا گل همیشه بهار حساسیت دارند. برخی از افراد نیز هنگام لمس کاسنی دچار سوزش پوست می‌شوند.
• سنگ کیسه صفرا

زنان باردار می‌توانند کمتر از نصف فنجان از عرق کاسنی را با همان مقدار آب به‌صورت ناشتا مصرف کنند.

بهترین زمان مصرف عرق کاسنی در بارداری

اگرچه مصرف کاسنی در دوران بارداری، به‌ویژه در ماه‌های اول که خطر سقط جنین بیشتر است، توصیه نمی‌شود، اما درصورت اجازه پزشک، زنان می‌توانند کمتر از نصف فنجان از این عرق گیاهی را با همان مقدار آب به‌صورت ناشتا مصرف کنند.

روش مصرف عرق کاسنی در بارداری

اگرچه عرق کاسنی از آن دسته نوشیدنی‌ها نیست که معمولا افراد علاقه داشته باشند به‌عنوان میان‌وعده بنوشند، اما مصرف آن به‌علت خواص منحصربه‌فرد و مفیدش (درصورت تایید پزشک) توصیه می‌شود. مصرف این نوشینی به‌ویژه هنگامی که یبوست مربوط به بارداری رخ می‌دهد، می‌تواند وسوسه‌انگیز باشد. اعتدال در مصرف این عرق گیاهی یا حتی ریشه و برگ کاسنی در دوران بارداری ممکن است مشکلی نداشته باشد. دراین‌صورت زنان باردار می‌توانند عرق کاسنی را به همراه شاه‌تره میل کنند یا مقداری از آن را در فنجان قهوه خود بریزند و بنوشند.

البته مصرف برگ کاسنی در سالاد یا ریشه کباب شده آن نیز در برخی کشورها رایج است. البته همان‌طور که گفته شد باید توجه داشت فیبر کاسنی به‌طور گسترده به غذاها و نوشیدنی‌های صنعتی افزوده می‌شود و این یعنی کاسنی یک افزودنی غذایی است که در اغلب غذاها به‌طور پنهان وجود دارد. ازسوی‌دیگر، مکمل‌های ریشه کاسنی معمولاً به‌صورت کپسول، قرص یا پودر نیز در بازار به فروش می‌رسند که نباید در دوران بارداری استفاده شوند. گاهی نیز تفاله یا عرق این گیاه، به‌عنوان جایگزین قهوه استفاده می‌شود.

یکی از تفاوت‌های عمده کاسنی با قهوه در این است که تفاله کاسنی به‌طور طبیعی بدون کافئین است و برای زنانی که در دوران بارداری به‌سختی می‌توانند قهوه روزانه‌شان را کنار بگذارند، قهوه یا چای کاسنی می‌تواند جایگزین جذابی به‌نظر برسد. برای تهیه این قهوه کافی است به ازای هر 1 فنجان آب، 2 قاشق غذاخوری ریشه کاسنی آسیاب شده استفاده شود. البته در دوران بارداری، بهتر است زنان مصرف کافئین خود را به حدود 200 میلی‌گرم در روز محدود کنند.

مضرات مصرف عرق کاسنی برای جنین

در دوران بارداری، رحم، جنین در حال رشد را در خود جای می‌دهد و به‌همین دلیل، تجربه انقباضات متناوب و بدون درد کاملاً طبیعی است. اما برخی ترکیبات وجود دارند که ممکن است انقباضات رحمی را تحریک کنند و زنان باید در دوران بارداری از آن‌ها بپرهیزند، زیرا می‌توانند برای جنین در حال رشد خطر ایجاد کنند. کاسنی یکی از این ترکیبات مشکوک به ایجاد انقباضات رحمی است.

باید توجه داشت تحریک انقباضات رحمی به القای زایمان کمک نمی‌کند، بلکه می‌تواند به جنین استرس وارد کرده یا به او آسیب برساند. براساس نتایج یک مطالعه در ایران، مصرف کاسنی توسط مادر می‌تواند در کاهش سطح بیلی روبین خون نوزادان نیز موثر باشد که همین مورد باعث ایجاد کم‌خونی، اختلالات کبدی و زردی نوزاد پس از تولد می‌شود. البته بسیاری از غذاها و گیاهان ازجمله موارد زیر نیز همانند کاسنی حاوی اینولین هستند که ممکن است در زمان بارداری برای مادر و نوزاد ایجاد مشکل کرده و باعث سقط جنین یا سایر عوارض شوند:

• مارچوبه
• موز
• بیدمشک
• ریشه قاصدک
• سیر
• کنگر
• تره‌فرنگی
• پیاز
• ماست صنعتی
• پنیر صنعتی
• بستنی
• گردوی سیاه
• کاسکارا ساگرادا
• کامفری
• اکیناسیا
• زغال‌اخته
• زنجبیل
• مهر طلایی
• جوجه مرغی
• دم اسب
• ریشه شیرین‌بیان
• جوز هندی
• نخل دید
• سنا
• افسنطین
• آلوئه‌ورا
• گل مغربی
• جینسینگ
• چای پررنگ

مارچوبه، از مواد غذایی است که ممکن است در زمان بارداری باعث سقط جنین شود.

فواید مصرف عرق کاسنی در ماه آخر بارداری

یک مطالعه نشان می‌دهد محصولات پروبیوتیک و پری‌بیوتیک برای استفاده در دوران بارداری و شیردهی بی‌خطر هستند وهیچ‌گونه نگرانی جدی برای سلامتی مادر یا نوزاد ایجاد نمی‌کنند، اما همچنان به تحقیقات بیشتری در این مورد نیاز است. طبق نظرات مختلف، مصرف عرق کاسنی در دو ماه یا دو هفته آخر بارداری خطر کمتری برای مادر و نوزاد ایجاد می‌کند.

دوز مصرف عرق کاسنی در بارداری چقدر است؟

دوزهای پیشنهادی عرق کاسنی در بارداری یا حتی دوزهای بهینه مصرف اینولین، نه تنها برای بارداری، بلکه برای هیچ شرایطی هنوز تنظیم نشده است. کیفیت و ترکیبات فعال عرق‌های موجود در بازار ممکن است از سازند‌ه‌ای به سازنده دیگر بسیار متفاوت باشد. این موضوع، تعیین دوز استاندارد را دشوار می‌کند. البته اکثر تحقیقات درمورد کاسنی، روی اثرات اینولین متمرکز هستند، بنابراین دوز توصیه شده‌ای برای عرق کاسنی هنوز وجود ندارد و هیچ دوزی تحت عنوان «ایمن» در دوران بارداری برای این گیاه توصیه نشده است.

تاثیر عرق کاسنی بر زیبایی نوزاد

علی‌رغم این‌که نوع و ترکیب چهره و اندام هر فرد به سابقه ژنتیکی و خانوادگی وی بستگی دارد، اما شنیده‌ها حاکی از این است که مصرف عرق کاسنی در بارداری می‌تواند روی سلامت کبد، خون، دستگاه گوارش، پاکسازی روده و رگ‌ها و بهبود عملکرد اعصاب مادر تاثیر مثبتی داشته باشد و به همین دلیل، این تاثیرات روی چهره نوزاد نیز جلوه‌‎گر شده و نوزاد را زیبا می‌کنند.

تحقیقات کمی در مورد تأثیرات عرق کاسنی بر بارداری وجود دارد، اما باتوجه به این‌که این نوشیدنی می‌تواند روی انقباضات رحمی و قاعدگی زودهنگام اثر بگذارد، نتیجه گرفته می‌شود که برای مصرف در دوران بارداری مضر بوده و ممکن است موجب زایمان زودرس شود. البته خواص کاسنی مانند بهبود فشارخون مادر، کمک به رفع یبوست و حرکات روده، کنترل قند خون و افزایش جذب کلسیم در استخوان‌ها را نیز نباید نادیده گرفت. درهرصورت بهترین راه برای آگاهی از مفید یا مضر‌بودن این عرق گیاهی در دوران بارداری، مراجعه به پزشک متخصص زنان و مشورت با اوست.

منبع: ++++++

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.