
سالم زیستن و سالم خوردن، از مهمترین اهدافی است که هر کسی دوست دارد به آن دست یابد. در این میان، برخی فکر میکنند این کاری سخت و ناشدنی است و نیاز به رژیمهای غذایی سنگین دارد. به نظر شما واقعیت چیست؟ واقعیت این است که داشتن یک رژیم غذایی سالم به راحتی با رعایت برخی نکات ساده امکانپذیر است. یکی از مضرترین بخشهای رژیم غذایی بیشتر ایرانیان، مصرف بیرویه شیرینیها و محصولات قندی است. شکر و قندهای موجود، کالری بسیار بالایی دارند و موجب بروز انواع بیماریهای مختلف میشوند. اگر فکر میکنید جایگزینی برای قند و شکر معمولی وجود ندارد، سخت در اشتباهید! استویا شیرینکنندهای طبیعی است که بحثهای زیادی حول محور آن وجود دارد و میتواند جایگزین مناسبی برای قند و شکر باشد. در ادامه با ما همراه باشید تا در مورد استویا اطلاعات لازم را در اختیار شما بگذاریم.
- استویا چیست؟
- فواید استویا چیست؟
- خواص استویا برای پوست صورت
- خطرات و عوارض جانبی و احتمالی استفاده از استویا
- چه کسانی بهتر است از استویا استفاده نکنند؟
- آیا مصرف استویا در بارداری مجاز است؟
- آیا بین استویا و سرطان رابطه وجود دارد؟
- چگونه از استویا به عنوان جایگزین قند استفاده کنیم؟
- اگر جایگزین قندش کنید باعث کاهش وزن میشود؟
- آیا شکر استویا جایگزین مناسبی برای شکر است؟
استویا چیست؟
استویا یا همان Stevia مادهای ارگانیک است که از گیاه Stevia rebudiana به دست میآید. این ماده یکی از اعضای خانواده chrysanthetum است و زیر گروه از خانواده Asteraceae محسوب میشود. استویا یا استویا رابادیانا نام درختچهای بسیار انبوه است که به تیره کاسنیان متعلق میباشد. ۱۵۰ گونه مختلف از این گیاه مفید وجود دارد که همه آنها بومی آمریکای جنوبی و شمالی محسوب میشوند.
این گیاه در بسیاری از کشورها تولید و کشت میشود و امروزه کشور چین به عنوان بزرگترین صادرکننده استویا در جهان شناخته شده است. علاوه بر این، در بسیاری از فروشگاهها و مراکزی که محصولات کشاورزی و باغی ارائه میدهند، گیاه استویا جهت پرورش خانگی به فروش میرسد. از آنجا که این گیاه تقریباً ۲۰۰ تا ۳۰۰ برابر از شکر شیرینتر است، برای ایجاد کردن مقدار شیرینی مشابه به نسبت سایر شیرینکنندههای موجود حدوداً به ۲۰ درصد زمین کمتر و میزان بسیار کمتری از آب نیاز دارد. این گیاه حاوی ۸ نوع گلیکوزید است و تمام این ترکیبات از برگهای استویا استخراج و تصفیه میشوند. این ۸ نوع گلیکوزید، شامل استویوزید، استویول بیوزید، ۵ نوع ربودیوسید )نوع (A, C, D, E, F و دلکوزید A میباشد.
ربودیوسید نوع A و استویوزید، فراوانترین گونه این گلیکوزیدها محسوب میشوند. این ترکیبات با طی کردن فرایندهایی همچون چیدن برگهای گیاه، خشک کردنشان، استخراج کردن آب و تصفیه آنها به دست میآیند. استویای خام قبل از رنگزدایی و تصفیه شدن، بوی نامطبوع و طعم بسیار تلخی دارد. برای رسیدن به عصاره نهایی استویا که بتواند مورد استفاده عمومی قرار بگیرد، باید حدود ۴۰ مرحله مختلف آمادهسازی طی شود.
تقریباً ۱۸ درصد برگهای این گیاه حاوی ماده تویوزید است. پیورویا، استویاکاین، انلیتن، ربیانا، استویا و عصاره استویای خام، برخی از نامهای تجاری است که برای این محصول وجود دارد. تفاوتهای بسیار زیاد و بنیادی بین استویایی که شما از فروشگاهها میخرید و استویایی که در طبیعت، گلخانه یا خانه رشد میکند، وجود دارد. محصولاتی که تحت عنوان محصولات استویایی در قفسه فروشگاههای مختلف وجود دارند، مانند استویا و تروویا حاوی گل برگهای استویا نیستند. آنها از عصارهای به نام ربودیوسید آ با نام علمی Reb-A که درصد خالص بودن بالایی دارد، تشکیل شدهاند. در واقع بسیاری از محصولاتی که به عنوان محصولات استویایی وجود دارند، مقدار کمی از استویا در فرمولاسیونشان موجود است. شیرینکنندههای ربودیوسید شیرینکنندههایی هستند که از ترکیبات نوین، جدید و متفاوتی مانند اریتریتول – که یک الکل قندی است – ربودیوسید آ و دکستروز یا گلوکز به وجود آمدهاند.
البته که برخی از برندهای موجود این گیاه دارای طعمدهندههای طبیعی نیز هستند. لازم به ذکر است در صورتی که مواد تشکیلدهنده این استویاهای فروشگاهی هیچ گونه رنگ اضافی یا طعمدهندههای مصنوعی و صنعتی نداشته باشند، FDA باز هم آنها را به عنوان طعمدهندههای طبیعی محسوب نمیکند، زیرا هنوز هم ممکن است مواد تشکیلدهنده آنها که تحت لوای طعمدهندههای طبیعی هستند، زیاد پردازش شده باشند؛ به طوری که بسیاری از محققان، هشدار دادهاند هیچ چیز طبیعی در رابطه با فرمولاسیون آنها وجود ندارد. البته که برندهای بسیار معتبر این محصول تا حد زیادی به استویای طبیعی نزدیک شدهاند و توانستهاند مجوزهای لازم را به دست بیاورند.
برای رهایی از این نگرانیها، شما حتی میتوانید گیاه استویا را در خانه خود پرورش دهید و از برگهای آن به عنوان شیرینکننده غذا و نوشیدنی خود بهره بگیرید. شیرینکنندههای Reb-A (در اینجا منظور از استویا همان محصولات Reb-A است)ب ه شکل پودر، مایع و اشکال مختلف گرانولا در دسترس هستند.
فواید استویا چیست؟
1- فاقد کالری
شکر استویا، شیرینکنندهای فاقد کالری است. بنابراین وقتی که این ماده گیاهی جایگزین شکر معمولی در رژیم غذایی روزانه فرد بشود، به روند کاهش وزن اصولی او کمک میکند، زیرا هر قاشق از شکر معمولی ۴۵ کالری دارد و میتواند باعث چاقی و بروز بیماریهای مزمن شود.
2- ایجاد احساس سیری
شکر استویا باعث حس سیر شدن در فرد میشود و میتواند در کاهش وزن اثرگذار باشد. دانشمندان تحقیقی روی ۳۱ فرد بالغ انجام دادند که طی آن افرادی میان وعدهای حاوی شکر استویا مصرف کرده و افراد دیگری میان وعدهای حاوی شکر معمولی استفاده نمودند.
همانطور که میدانید، کمبود کالری موجب گرسنه شدن فرد میشود و طی این تحقیقات، محققان انتظار داشتند گروهی که میان وعده با کالری پایینتر دریافت کرده بودند، بیشتر گرسنه شوند و در وعده غذایی اصلی آن گرسنگی را جبران کنند، اما نتایج طور دیگری رقم خورد. افرادی که وعده غذایی با کالری کمتر و البته شکر استویا دریافت کرده بودند، احساس رضایت و سیری مساوی و حتی بیشتری نسبت به افرادی که وعده غذایی با شکر معمولی و کالری بالاتر دریافت کرده بودند، داشتند. پس استویا میتواند احساس سیری بیشتری در فرد ایجاد کند. مصرف استویا ۳۰ دقیقه پیش از مصرف وعده اصلی غذایی، باعث کاهش وزن خواهد شد.
3- کاهش اشتها
این گیاه علاوه بر ایجاد احساس سیری در فرد، باعث کاهش اشتهای او نیز میشود. مطالعاتی روی موشها انجام شد که طی آن نشان داده شد مصرف ربودیوسید آ و گلیکوسید، باعث افزایش هورمونهای سرکوبکننده اشتها میشود.
4- کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی
مصرف شیرینکننده استویا باعث کاهش تری گلیسیرید و افزایش میزان چربی مف+ید خون یا همان HDL میشود و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را تا حد بسیار زیادی کاهش میدهد. علاوه بر آن، مقادیر بالای آنتی اکسیدان موجود در شکر استویا جهت جلوگیری از بروز حملات قلبی بسیار مفید است.
5- کنترل قند خون
مصرف شکر استویا میتواند قند خون افراد، بخصوص افراد مبتلا به دیابت را کنترل کند و یک جایگزین مناسب برای قند و شکر جهت مصرف مبتلایان به دیابت باشد. ترکیبات گلیکوئیدی استویویایدی که در گیاه استویا موجود است، هنگام تجزیه شدن ذرات حاوی گلوکوز موجود در روده بزرگ را جذب میکند و اجازه ورود آنها به جریان خون را نمیدهد. طی این مکانیسم قند خون افراد به مقدار زیادی کاهش پیدا میکند.
چندی پیش تحقیق کاملی در این زمینه انجام شد. ۱۲ فرد بالغ به دو گروه تقسیم شدند که گروه اول دسر نارگیل با ۵۰ درصد شکر معمولی و ۵۰ درصد شکر استویا دریافت کردند. در مقابل، گروه دوم دسر نارگیل با ۱۰۰ درصد شکر معمولی خوردند. نتایج این آزمایش حاکی از آن بود که گروه اول به میزان ۱۶ درصد افزایش قند خون نسبت به گروه دوم داشتند.
علاوه بر اینها، مصرف این گیاه موجب کاهش قند خون ناشتا و بهبود مقاومت به انسولین در افراد دیابتی میشود. انسولین نام هورمونی در بدن انسان است که به کاهش قند خون فرد کمک میکند و نتیجه بهبود عملکرد این هورمون، کاهش بسیار زیاد قند خون فرد خواهد بود.
6- کمک به ترک سیگار
تحقیقات بسیار زیادی نشان میدهد که وجود مقادیری از ویتامین C و خاصیت سمزدایی آن باعث دفع نیکوتین بدن میشود. از این رو میتوان گیاه استویا را جهت کمک به روند ترک کردن سیگار مصرف نمود.
7- بهبود انواع سرطان
وجود مقادیر بسیار بالای آنتی اکسیدانهای کورستین، کائمفرول و دیگر ترکیبات گلیکوئیدی، باعث پیشگیری از بروز سرطانهای مختلف در فرد، بخصوص سرطان پانکراس میشود.
8- درمان فشار خون
در ترکیبات گیاه استویا مادهای به نام استویوساید وجود دارد که باعث بهبود عملکرد رگهای خونی میشود. این ماده به عنوان یک دیورتیک طبیعی عمل میکند و با افزایش ادرار و دفع به خارج شدن سدیم بدن کمک میکند. نتیجه این متابولیسم کاهش فشار خون در فرد بیمار خواهد بود.
9- درمان بیماریهای کبدی
همانطور که گفتیم، گیاه استویا میتواند به عنوان یک دیورتیک طبیعی فعالیت کند و باعث پاکسازی و سمزدایی کبد از سموم مختلف شود. این فعالیت برای درمان بیماریهای کبدی، بخصوص درمان کبد چرب بسیار مفید است.
10- افزایش سلامت دهان و دندان
این گیاه یک آنتی بیوتیک کاملاً طبیعی است و از این رو به کاهش باکتریهای موجود و تولید شده در دهان کمک کرده و باعث رفع پوسیدگی دندانها میشود. استویا یک افزودنی طبیعی بسیار محبوب در دهانشویهها و خمیر دندانها محسوب میشود.
11- بهبود وضعیت پوکی استخوان
تحقیقات و مطالعات فراوانی در این زمینه انجام شده که همگی حاکی از آن بودهاند که استویا متابولیسم کلسیم در بدن را به مقدار زیادی افزایش میدهد و منجر به بالا رفتن تراکم استخوان و بهبود وضعیت پوکی استخوانها در افراد میشود.
خواص استویا برای پوست صورت
این گیاه ثابت کرده که خواص بسیار زیادی برای شادابی و جوانسازی پوست صورت دارد. توجه داشته باشید پیش از استفاده از هر نوع ماسک صورت، ابتدا کمی از آن را روی پوست دست و بازوی خود بمالید و 20 دقیقه منتظر بمانید. اگر حساسیتی مشاهده نشد، میتوانید از آن ماسک روی پوست صورت استفاده کنید.
1- خاصیت جوانسازی و شادابی پوست صورت
همانطور که گفتیم، در ترکیبات استویا مقادیر بسیار زیادی از آنتی اکسیدانها وجود دارد. علاوه بر آن، ویتامین C نیز در ترکیبات این شیرینکننده طبیعی موجود است که باعث رفع چین و چروکهای پوست صورت و جوان شدن آن میشود.
طرز تهیه ماسک ضد چروک استویا بسیار آسان است. کافی است یک قاشق غذاخوری پودر برگهای خشک شده استویا را با یک قاشق غذاخوری شیر مخلوط کنید و این ماده خمیری شکل را روی پوست خود بگذارید. اجازه دهید ۲۰ دقیقه پوست صورتتان به همراه این ماسک استراحت کند. میتوانید با آب ولرم صورت خود را بشویید. از این ماسک دو بار در هفته استفاده نمایید تا خیلی زود نتایج آن را مشاهده کنید.
2- درمان اگزمای پوستی
ترکیبات موجود در گیاه استویا یکی از کاملترین ترکیبات دارویی جهت درمان انواع بیماریهای پوستی، بخصوص اگزما است. استویا را میتوان به صورت موضعی روی اگزماهای دردناک گذاشت. این ماده به شکل یک استروئید عمل میکند و باعث کاهش التهاب و سوزش پوست بیمار میشود.
خطرات و عوارض جانبی و احتمالی استفاده از استویا
طی دستورالعملهای FDA، هر فرد مجاز است گلیکوزیدهای این گیاه را با مقداری برابر با ۴ میلی گرم به ازای هر یک کیلوگرم از وزن بدن خود مصرف کند. مصرف استویای کاملاً خاص عوارض جانبی خاصی برای فرد ایجاد نمیکند، اما بسیاری از محققان طی مطالعات خود در سالهای اخیر چند عارضه بالقوه برای مصرف استویا معرفی کردهاند. این عوارض در آزمایشهایی که روی حیوانات آزمایشگاهی انجام شده، بروز پیدا نکرده است. با این حال در این بخش این عوارض بالقوه را برایتان شرح میدهیم.
1- آسیبهای کلیوی
همانطور که در بخش فواید استویا اشاره کردیم، این گیاه یک دیورتیک طبیعی است که میتواند سرعت خارج شدن آب و الکترولیتها را به وسیله ادرار از بدن افزایش دهد. در آناتومی و مکانیسم فعالیتهای بدنی انسان، کلیهها وظیفه فیلتر کردن و تولید ادرار را بر عهده دارند.
محققان با توجه به مطالعات خود گمان میکردند که مصرف طولانی مدت استویا به کلیهها آسیب وارد میکند، اما در مطالعات و آزمایشهای حیوانی اخیر به این نتیجه رسیدهاند که استویا حتی ممکن است از تخریب کلیهها پیشگیری کند. در سال ۲۰۱۳ میلادی تحقیقی در زمینه این گیاه انجام شد که نتایج آن به جلوگیری از رشد کیست در سلولهای کلیوی مرتبط بود.
2- بروز علایم گوارشی
به برخی از محصولات استویایی موجود در فروشگاهها، sugar alcohols که همان الکلهای پلیمری هستند، ترکیبات کربوهیدراتی دارند و عامل کربونیل آنها با گروه الکل احیاء شده است، افزوده میشود. این امر ممکن است برای افرادی که به مواد شیمیایی حساسیت زیادی دارند، عوارض جانبی ناخوشایندی ایجاد کند. هر چند حساسیت نسبت به قندهای الکلی یا همان sugar alcohols نادر است. علایم این حساسیت و عارضه عبارت است از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- نفخ
- گرفتگی عضلات شکم
- درد شکمی
- سوءهاضمه
طی این سالها مطالعات بسیار زیادی روی حیوانات، بخصوص جوندگان و سلولهای انسانی که در محیط کشت به دست میآیند، انجام شده است که نشان میدهد استویول گلایکوزیدها فواید بالقوه گوارشی زیادی دارند. علاوه بر آن، این گیاه به کاهش اسهال و جلوگیری از بروز علائم سندرم روده تحریکپذیر با نام اختصاری IBS کمک شایانی میکند.
یک سلسله تحقیق علمی و مطالعات جامعی در سال ۲۰۱۵ میلادی در این باره صورت گرفت که طی آن مشخص شد در افراد نمونههای بسیار کمی آلرژی به استویا مشاهده شده است. طبق آن FDA و کمیسیون اروپا نتیجه گرفتند که تعداد افرادی که ممکن است به استویا حساسیت و آلرژی شدید نشان دهند، بسیار کم است و جای نگرانی برای مصرف این شیرینکننده وجود ندارد.
3- استویا و بروز هیپوگلایسمی یا افت شدید قند خون
در بخش فواید مصرف این گیاه اشاره کردیم که این شیرینکننده به کنترل قند خون در افراد مبتلا به انواع دیابت کمک زیادی میکند، اما محققان میگویند که مصرف بیش از اندازه و طولانیمدت استویا موجب بروز هیپوگلایسمی یا افت شدید قند خون میشود. تحقیقاتی که در ادامه راه بر روی این مورد صورت گرفت نشان داد که این افت شدید قند خون در افراد بسیار کمی بروز پیدا کرده است و خطری مصرفکنندگان گیاه استویا را تهدید نمیکند.
4- افت فشار خون
گیاه استویا یک وازودیلاتور محسوب میشود که میتواند عروق خونی را گشاد کند و به طور کلی فشار خون را کاهش دهد. هر ماده غذایی یا دارویی که بتواند به شکل فعال فشار خون را پایین بیاورد، اگر بیش از اندازه و در مدت زمان طولانی مصرف شود، میتواند عوارض بهداشتی زیادی ایجاد کند. بنابراین افرادی که مبتلا به فشار خون پایین یا مستعد افت فشار خون هستند، بهتر است در مورد مصرف کردن استویا در وعدههای غذایی خود با پزشک مربوطه مشورت کنند.
5- ایجاد اختلال در غدد درونریز
در بخش فواید استویا در درمان بیماریها و مشکلات پوستی گفتیم که این گیاه به عنوان یک استروئید عمل میکند. در این حالت، استویول گلیکوزیدها میتوانند تداخلی با هورمونهایی که به وسیله سیستم غدد درونریز کنترل میشوند، ایجاد کنند. در سال ۲۰۱۶ تحقیقی در این زمینه انجام شد که نتایجش افزایش تولید پروژسترون در سلولهای اسپرمی که در معرض استویول گلایکوزید قرار میگیرند را نشان داد.
6- آسیب به باکتریهای مفید معده
استویا قادر است به باکتریهای مفید معده آسیب وارد کند. این مسأله که شکر استویا یک ماده طبیعی با پایههای گیاهی است که نسبت به شیرینکنندههای مصنوعی دیگر بسیار مفیدتر است، کاملاً واضح است؛ اما به هر حال استویایی که به دست مصرفکننده میرسد، محصولی فرا تصفیه شده است. مخلوطهای استویا دارای مواد پرکنندهای مانند مالتودکسترین هستند که باعث میشود تعادل باکتریهای مفید معده و روده به هم بخورد. خود استویا نیز به تنهایی میتواند به باکتریهای مفید دستگاه گوارشی بدن انسان صدمه وارد کند. تحقیقات آزمایشگاهی نشان میدهد رشد باکتریهای مفید روده تا ۸۳ درصد توسط ربودیوسید آ کاهش و حتی توقف پیدا کرده است.
7- شیرینکننده تهاجمی
شکر استویا، شیرینکنندهای بسیار قوی است که شیرینتر از شکرهای معمولی است و تفاوتش در بدون کالری بودن است. محققان شکر استویا را یک شیرینکننده کاملاً تهاجمی میدانند که میل و اشتیاق افراد به مصرف غذاهای شیرین را تا حد زیادی افزایش میدهد.
به خاطر داشته باشید که استویا یک شیرینکننده جدید است و به تازگی در دسترس عموم قرار گرفته و تحقیقاتی روی آن انجام شده است. نتایجی که از تحقیقات به دست آمده، صرفاً در مورد مصرف کوتاه مدت این ماده صحت دارد و برای کسب نتایج بلندمدت استویا باید زمان بیشتری صرف شود.
چه کسانی بهتر است از استویا استفاده نکنند؟
توصیه میشود برخی افراد از استویا در وعدههای غذاییشان استفاده نکنند؛ مثلاً کسانی که از داروهای خاصی استفاده میکنند که ممکن است مصرف استویا تداخل دارویی ایجاد کند، بهتر است پیش از مصرف این گیاه، حتماً با پزشک خود مشورت کنند. این مسأله شامل افرادی که مستعد افت قند خون و فشار خون هستند هم میشود. عواملی که میتواند خطر بروز عوارض جانبی استویا را افزایش دهد، شامل داروهای مختص به فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون، داروهای کبدی برای بیماران کبدی، داروهای کلیوی جهت مصرف بیماران مبتلا به عارضههای کلیوی، داروهایی که بیماران قلبی مصرف میکنند، داروهای مربوط به بیماری سرطان و کلیه داروهای تنظیمکننده هورمونها و استروئیدها میباشد.
آیا مصرف استویا در بارداری مجاز است؟
توصیه میشود زنان باردار به اندازه از استویا استفاده کرده و از مصرف بیش از حد آن پرهیز کنند. مطالعات انجام شده روی جنین موشهای صحرایی، نشان میدهد مصرف استویا روی بارداری و بافتهای جنین تأثیر منفی نمیگذارد؛ اما همانطور که میدانید، بسیاری از استویاهای فروشگاهی بدون نشان استاندارد و پروانه ساخت دارای ترکیبات تقلبی هستند و ممکن است موجب بروز مشکلات و نقایصی در مادر و جنین شوند.
احساس گرمای زیاد از حد، افت فشار خون، کم آبی و دهیدراته شدن بدن، یبوست، خستگی، نارسایی کلیوی، نوسانات خلقی، گرفتگی عضلات شکمی، دردهای شکمی، تهوع و استفراغ از عوارض مصرف بیش از اندازه استویا در زنان باردار است.
آیا بین استویا و سرطان رابطه وجود دارد؟
استویا باعث پیشگیری در برخی سرطانها می شود. نتایج یک تحقیق نشان داد که یک گلیکوزید به نام استیویوساید در گیاه استویا پیدا شده است که به مردن سلولهای سرطانی در بافت سرطان پستان انسان کمک میکند و رشد سرطان در بدن را کاهش میدهد.
چگونه از استویا به عنوان جایگزین قند استفاده کنیم؟
استویا را به عنوان جایگزین قند و شکر در غذاهای و نوشیدنیهای مورد علاقه خود استفاده کنید. نیم بند انگشت استویا برابر با حدود یک قاشق چایخوری شکر است.
راههای مناسب استفاده از استویا عبارت است از:
- قهوه یا چای
- لیمونادهای خانگی
- استفاده در بلغور جو دوسر گرم یا سرد
- به کاربردن در اسموتی
- ریختن در ماست
با استویا کیک و شیرینی بپزید. آنها دقیقا همان مزهای را میدهند که شکر میدهد. بعضی از محصولات استویا برای استفاده در آشپزی مناسب نیستند و هنگام خرید از روی بسته بندی آن متوجه میشوید. در صورت نداشتن شکر هنگام پخت شیرینی و کیک بهتر است از پوره موز و سس سیب نیز استفاده کنید. برای به دست آوردن طعم و شیرینی مورد نظر خود باید چندین مرتبه آزمون و خطا انجام دهید.
اگر جایگزین قندش کنید باعث کاهش وزن میشود؟
استویا به نظر یک راه حل جادویی برای افرادی است که میخواهند لاغر شوند، اما هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد شیرین کنندههای جایگزین، میل به شیرینی را در فرد کاهش میدهد و یا از پرخوری جلوگیری میکند. در واقع افرادی که نوشابههای رژیمی میخورند بیشتر دچار پرخوری میشوند. برای نشان دادن مزایا و مضرات استویا تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
آیا شکر استویا جایگزین مناسبی برای شکر است؟
در حال حاضر، شکر استویا جایگزینی برای مصرف قند و شکرهای مصنوعی در رژیم غذایی شخصی افراد و پخت و پزهای خانگی است؛ اما مسألهی مهمی در مصرف استویا وجود دارد. طعم تلخی که استویا در نهایت بجا میگذارد، برای بسیاری از افراد خوشایند نیست. متخصصان تغذیه بسیار زیادی مدتها است در تلاشند که روشهای جدیدتری برای استخراج شکر استویا به دست بیاورند تا این مشکل رفع شود.
شکر معمولی در روند طی کردن فرایند پخت تحت واکنش میلارد قرار میگیرد. در واکنش میلارد شکر اصطلاحاً کاراملیزه میشود و رنگ غذا به رنگ قهوهای و طلایی در میآید. علاوه بر این، شکر معمولی بافت خاصی به غذا میدهد و باعث حجیم شدن آن میشود. اگر در غذا از شکر استویا استفاده شود، غذاها دیگر آن بافت ظاهری که به دلیل استفاده از شکر معمولی به دست میآوردند را نخواهند داشت. با این حال در تهیه و آمادهسازی بسیاری از نوشیدنیها و غذاها، شکر استویا میتواند جایگزین بسیار خوبی برای شکر معمولی باشد.
برای به دست آوردن طعم و مزهای بهتر، میتوان شکر استویا را با شکر معمولی به نسبت یک به یک ترکیب کرد و یک طعم لذیذ و خوشایند را به دست آورد. اگر از عصاره مایع استویا استفاده میشود، باید مقدار دیگر مواد اولیه غذا به شکلی تنظیم شود که اختلاف حجم ایجاد شده جبران گردد.
از آنجایی که استویا به تازگی به سبد محصولات مصرفی مردم وارد شده است، محققان هنوز تحقیقات جامع و کاملی روی این ماده شیرینکننده انجام ندادهاند و نتایج تمامی تحقیقات در مورد اثرات کوتاهمدت استویا است. در حال حاضر دانشمندان و محققان در حال تحقیق در رابطه با اثرات بلند مدت استویا هستند. به طور کلی استویا میتواند با فواید بیشمار خود به راحتی جای خود را در رژیم غذایی افراد باز کند و بخش مهمی از وعدههای غذایی شود. امیدواریم توانسته باشیم در این زمینه به شما کمک کنیم.
نظرات شما
-هما گزیده پور ۰۲ خرداد ۱۴۰۲
با سلام و ممنون از مطالب مفیدتون آیا شیرین کننده استویا برای کم کاری تیروئید مضر نیست
کارشناس به اندام ۰۳ خرداد ۱۴۰۲
سلام تشکر عزیزم بله در کل استفاده مداوم توصیه نمیشه در طولانی مدت خطر ابتلا به دیابت پوکی و. به همراه داره
-پروانه ۰۲ خرداد ۱۴۰۲
سلام روز بخیر من در حالا عادی فشار پایین و قند خون پایین دارم بمدت یک هفته از استویا بصورت برگ و قطره استفاده کردم وبشدت دچار درد معده شدم با وجودی که هیچ وقت درد معده رو تجربه نکرده بودم ولی در حال حاضر بشدت درد معده دارم ، آیا استویا میتونه باعث بروز دردهای معده بشه یا علت رو جای دیگه باید پیدا کنم؟
کارشناس به اندام ۰۳ خرداد ۱۴۰۲
سلام عزیزم بله میتونه علتش باشه مصرف وقطع کنید اگرادامه دار بود یا پزشک مشورت کنید
-رمضان ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲
سلام من قندخونم ناشتا120هست دوستی داشتم استویارابرام معرفی کردالبته من برگش راگرفتم وبهم گفته سبی مثل چای دم کنم ودولیوان بخورم وخودشرقندداست میگفت قندم اومده پایین وعالی شده اگردراین موردراهنمایی کنیدممنون میشم
کارشناس به اندام ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۲
سلام عزیزم خودبرگ مشکلی نداره بسته بندی های اماده توصیه نمیشه
سلطانمحمدی ۲۰ دی ۱۴۰۱
سلام ودورد جهت اطلاع اقای دکتر : من با سن 62 سال قریب با توجه به بالا بود قند خونم ناشتا 120 وa1c 6/5 از 6 ماه پیش از شکر استویا بعنوان شیرین کننده (فقط 1 ساشه) استفاده کردم لازم بذکر است که سالهاست که گرفتار ظاهرا رود تحریک پذیر هستم و روده های بسیار حساسی داشتم بنحوی که باخوردن مایعات اعم از اب یا نوشابه بهنگام صرف غذا یا بعد از ان و شیر در هر مقطع زمانی بلافاصله دچار اسهال میشدم، اماا پس از قریب سه ماه پس ازمصرف مداوم روزانه یک ونهایتا وبعضا دو بسته کوچک که توسط یکی از شرکتهای تولیدی بانام below به بازار عرضه شده بمرور دچار یبوست و اخیرا یبوست بسیار شدیدی شده ام که مجبور انجام کولونوسکوپی شدم که حاکی از عارضه خاص پاتولوژیک نبود شدم البته در این مدت روزانه یک عدد متفورمین 500 هم استفاده کرده ام لیکن ازانجایی که در بعضی از مقالات به عوارض مصرف استویا ازجمله یبوست ومشکلات روده ای اشاره شده بعنوان یک مورد قابل تامل موضوع را مطرح کردم
کارشناس به اندام ۲۱ دی ۱۴۰۱
سلام وتشکر از بیان تجربه ای که داشتین بزرگوار
حسین فتاحی ۱۹ مهر ۱۴۰۱
سلام من چند وقتیه استفاده میکنم وعالی عالی عالی ولی هرچیزی زیادیش برای انسان مضد هست
کارشناس به اندام ۲۰ مهر ۱۴۰۱
👌👍💕
مریم عارفی ۱۰ مهر ۱۴۰۱
سلام وقت بخیر این پودر پس اصلا کالری نداره من به جای قند وشکر استفاده می کنم برای کاهش وزن
کارشناس به اندام ۱۶ مهر ۱۴۰۱
سلام مریم جان .بله کالری نداره ولی زیاده روی در مصرفش هم توصیه نمیشه .
امیر ۰۷ مرداد ۱۴۰۱
سلام و وقت بخیر. از عوارضش از بین بردن باکتری های مفید روده هس با این وجود پودرشو مصرف کنیم یا نه؟!
کارشناس به اندام ۰۹ مرداد ۱۴۰۱
سلام وقت شما هم بخیر .مصرفش در حد اعتدال باشه و زیاده روی نشه مشکلی ایجاد نمیکنه .
فرزانه ۰۴ آذر ۱۴۰۰
پودراستویا اصلا توصیه نمیکنم من بعداز۳ماه ازمصرف پودراستویابه مقدارکم درقهوه دچارحساسیت شدم ایمنی ام کاملا کم شد وهمیشه علایم سرماخوردگی داشتم ودهنم مزه شکرمیدادهمیشه وباینکه کاملا سالم بودم ودیابت نداشتم هیچ کوچکترین قندوشکروبدنم تحمل نمیکردحتی شکرقهوه ای ۱سال طول کشیدعوارض استویاازبدنم خارج بشه
نیاز آباده ۲۶ مهر ۱۴۰۰
سلام من دیابت که نه اما انسلین نا منظم دارم و دکتر مصرف قند و شکر برام منع کرده آیا میتونم از استویا برای جایگزین شکر استفاده کنم ؟
کارشناس به اندام ۰۳ آذر ۱۴۰۰
سلام دوست عزیز استویا هم فرق چندانی با قند و شکر نداره و اطلاعات اون در حال برسی و تحقیقات هست پیشنهاد میکنیم از توت خشک که دارای انسولین گیاهی هست استفاده کنید
یزدان آریایی ۱۱ مهر ۱۴۰۰
مطلبِ مربوط به کینوا خیلی عالی و کامل بود فقط کاش میگفتین از کجا بخریم!
کارشناس به اندام ۱۰ آبان ۱۴۰۰
سلام دوست عزیز میتونید از فروشگاههای معتبر و هایپرمارکت ها خرید کنید
نازنین ۰۱ تیر ۱۴۰۰
سلام خسته نباشید. آیا کلا شیرین کننده بدون کالری داریم که هیییچ ضرری نداشته باشه و خیااال راحت مصرف شه ؟
کارشناس به اندام ۱۲ تیر ۱۴۰۰
سلام دوست عزیز می تونید از استویا استفاده کنید که هم گیاهی هست و ضرری نداره
بیتا ۲۷ اسفند ۱۳۹۹
سلام. مطلب مفیدی بود. من از یک محصول که ترکیبی از اریتریتول و استویا هست استفاده میکنم. حاوی ۲درصد عصاره برگ استویا. این نوع محصولات ترکیبی هم سالم هستن؟
کارشناس به اندام ۰۱ اردیبهشت ۱۴۰۰
سلام دوست خوبم در مورد قرصها و داروها ما اونها را تایید یا تجویز نمیکنیم
هادی ۲۵ اسفند ۱۳۹۹
در پاسخ به کسی که گفت تاریخ گزشته اشکال داره یا نه تاریخ انقضا یک عدد حدودی است ممکنه تاریخ انقضای یک محصول بگزره و محصول سالم باشه و برعکس ممکنه یک محصول فاسد شده باشه ولی تاریخش نگزشته باشه بیشتر هم به دما بستگی داره در مورد نیمه ی عمر در دبیرستان و دانشگاه خوندین این نیمه ی عمر عمدتا به دمای محیط بستگی داره جنسی که به دور از آفتاب و در شرایط خوب ترجیحا یخچال نگهداری شده باشه عموما تاریخشم بگزره سالمه برخی از امناس هم نوشته در محیط خشک و خنک تو یخچال نگزارین چون رطوبت باعث فسادش می شه نتیجشم اینه که تاریخ انقضا یک عدد و همه چیز به نحوه ی نگهداری بستگی داره
مجید ۱۷ بهمن ۱۳۹۹
باسلام و تشکر به خاطر اطلاعات مفیدتون یه سوال ؟ اگه کسی هر روز از ترکیب های گیاهی استفاده میکنه ، میتونه برای شیرین کردنشون از آستویا استفاده کنه ، و مصرف هر روزی اون باعث مشکل نمیشه؟ البته بنده هیچ بیماری مثل دیابت یا فشار یا غیره ندارم و فقط گیاهی جهت آرامش اعصاب استفاده میکنم ممنون میشم راهنمایی کنید
کارشناس به اندام ۲۷ بهمن ۱۳۹۹
مجید عزیز، نه مشکلی نداره ولی در مصرف آن زیاده روی نکنید.
sattar ۲۳ آذر ۱۳۹۹
سلام آیا شیرین کننده های مصنوعی رو دیابتی ها میتونن با خیال راحت مصرف بکنن؟؟ دیابت نوع ۲ دارم
کارشناس به اندام ۲۴ آذر ۱۳۹۹
ستار عزیز، خیر شیرین کننده های مصنوعی که فاقد قند یا کالری هستن برخلاف تصور عموم موجب اختلال در تنظیم قند خون از طریق تغییر درمیکروبیوم روده می شن.
مهسا** ۲۷ آبان ۱۳۹۹
سلام..ممنون از اطلاعات خوبتون راجب این گیاه من محصولاتی که دارم و استفاده میکنم و مخصوصا پک های دیابتی که داریم تماما از شیرین کننده استویا تهیه شده..واقعا فوق العادس
مریم ۱۱ شهریور ۱۳۹۹
با سلام؛ می خواستم از آقای دکتر بپرسم که اگر استویای کاندرل که از داروخانه تهیه شده تاریخش گذشته باشه قابل استفاده هست یا فاسد میشه و ضرر داره؟!
کارشناس به اندام ۱۵ شهریور ۱۳۹۹
دوست خوبم، زمانی که تاریخ مصرف چیزی بگذره به این معناست که این ماده یا فاسده و یا دیگه خاصیتش رو از دست داده. بنابراین اگرم فاسد نباشه خاصیتی هم نداره. بهتره استفاده نشه.
آسیه صفری ۳۱ تیر ۱۳۹۹
سلام من چندین بار از استویا برا پخت کیک و شیرینی استفاده کردم مقدار مصرفش کم هم نبود به اندازه شکر به مواد اصافه کردم بعد از هر بار خوردن دچار احساس شیرینی ازار دهنده تو دهان کردم که تا دوروز هرچیزی میخوردم این احساس برطرف نمیشد دو دفعه اول نفهمیدم که بخاطر خوردن استویاست ولی بار سوم مطمین شدم که بخاطر خوردن اونه چون حتی دختر۴ ساله من هم همین حس شیرینی ازار دهنده تو دهانش بودو گله میکرد
کارشناس به اندام ۰۶ مرداد ۱۳۹۹
دوست عزیز، استویا یه قند طبیعی و کم کالریه که برعکس تصور عموم، شیرینیش 4 برابر قند گلوکز هست. بنابراین طبیعیه که با مصرفش همچین احساسی داشته باشید. میتونید از برندهای معروف و قابل اطمینان استویا استفاده کنید.
kay ۱۵ تیر ۱۳۹۹
سلام ،سپاس بسیار برای اینهمه مطالب مفید،دستتون درد نکنه،خدا قوّت🙏🙏🌷🌷
امیرحسین مهدیزاده ۰۱ مرداد ۱۳۹۶
با سلام مجدد، با توجه به ده سال تحقیق در مورد شیرین کننده ها : عصاره جدید استویا با نام استویران ناخالصی کمی دارد، خوش طعم است ، میتواند مکمل تمام رژیم های لاغری باشد. امتحانش ضرر ندارد. ارادتمند مهدیزاده