چلغوز چیست و چه خواصی دارد؟ طریقه مصرف چلغوز چگونه است؟

اگر نمی‌دانید چلغوز چیست و چه خواصی دارد، این مقاله را تا انتها بخوانید تا با فواید بی‌نظیر این دانه خوراکی آشنا شوید. در میان آجیل‌ها، چلغوز یکی از دانه‌های آجیلی سودمند و خوشمزه است که طعمی مشابه پسته و بادام دارد و در عین حال سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌هاست.

تحقیقات اخیر نشان داده که مصرف آجیل به دلیل دارا بودن پروتئین گیاهی در بالا بردن سوخت و ساز و متابولیسم نقش موثری ایفا می‌کند.

در مقاله امروز به بررسی ارزش غذایی چلغوز این دانه خوشمزه آجیلی می‌پردازیم و خواص و عوارض آن را بیان خواهیم کرد. پس تا انتهای مقاله همراه مجله سلامتی دکتر کرمانی باشید:

چلغوز چیست؟

چلغوز یا (Chilgoza Pine) با نام علمی (Pinus Geradiana) میوه ارزشمند درخت کاج است که در منطقه شمال غربی هیمالیا، افغانستان، پاکستان و هند به وفور یافت می‌شود.

اگرچه بیش از 30 گونه مختلف از دانه‌های کاج در مناطق مختلف جهان وجود دارند، اما تنها 3 نوع  از دانه‌های این درخت قابل خوردن و استفاده می‌باشد.

جالب است بدانید که یک پوسته سخت دور دانه چلغوز را فراگرفته و شما باید برای خوردن این دانه پوشش بیرونی‌اش را کاملا بردارید.

این گیاه سرشار از مواد مغذی همچون پروتئین، آنتی اکسیدان، ویتامین‌ها و مواد معدنی است که به هسته خرما شباهت زیادی دارد. برگ‌های چلغوز سوزنی مانند هستند و بلندی آن چیزی بین 10 الی 20 متر است.

طعم دانه چلغوز مانند پسته و بادام است و به همان اندازه خوشمزه و پرخاصیت می‌باشد.

در ادامه مقاله خواص و ارزش غذایی این دانه را بررسی خواهیم کرد:

ارزش غذایی چلغوز

همان‌طور که گفتیم، این دانه خوشمزه منبع غنی ویتامین‌ها و مواد مغذی است که کالری بالا و خاصیت سیرکنندگی زیادی دارد.

چلغوز حاوی فیبر و پروتئین است که همین ویژگی آن را به یک میان وعده مقوی تبدیل می‌کند.

براساس اطلاعات وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا (USDA) ارزش غذایی 100 گرم چلغوز این میزان مواد مغذی می‌باشد:

طبع چلغوز

متخصصان طب سنتی چلغوز را خشکباری با خواص دارویی بسیار می‌دانند که با توجه به آگاهی کم خانواده‌های ایرانی، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در طب سنتی، طبع دانه چلغوز بسیار گرم و خشک است. از این رو، مصرف بیش از اندازه آن برای افراد گرم مزاج منجر به بروز عوارض خواهد شد.

چلغوز در فارسی به معنای چهل غوزه یعنی چهل دانه در درخت کاج است که برای بدن خواص فراوانی دارد.

چلغوز چه خاصیتی دارد؟

اگر به ارزش غذایی دانه چلغوز که پیش‌تر اشاره شد نگاهی بیندازید خواهید دید که این دانه کوچک آجیلی انواع ویتامین‌ها از جمله ویتامین‌های گروه B، کلسیم، منیزیم، فسفر و پروتئین را در خود جای داده است.

جالب است بدانید که محققان آمریکایی با بررسی چلغوز به این نتیجه رسیده‌اند که این دانه قهوه‌ای رنگ در درمان و بهبود بسیاری از بیماری‌ها نقش موثری دارد. برخی از خواص و فواید چلغوز بدین شرح است:

خواص چلغوز برای زنان

برخلاف برخی از مواد غذایی که زنان باردار و شیرده مجاز به استفاده از آن‌ها نیستند، چلغوز در بارداری و دوره شیردهی و حتی برای نوزادان در حال رشد، به شدت مقوی و سودمند است.

این دانه خوشمزه و ترد حاوی مقادیر زیادی آهن و فولات است که در صورت مصرف منظم توسط زنان به رشد جسمانی و مغزی کودک و جنین کمک می‌کند.

فواید چلغوز برای لاغری و کاهش وزن

جالب است بدانید که دانه چلغوز به دلیل خاصیت سیرکنندگی بالا اشتهای شما را نسبت به خوراکی‌های مختلف به شدت کاهش می‌دهد.

به همین خاطر، یک گزینه مناسب برای میان وعده‌ها در دوران رژیم لاغری است. اسیدهای چرب غیر اشباع این دانه هورمون‌های سرکوب کننده اشتها را تحریک کرده و تا ساعت‌ها شما را سیر نگه می‌دارند.

فیبر بالای موجود در چلغوز عملکرد صحیح سیستم گوارش را بالا برده و یبوست را برطرف می‌نماید.

یکی از دلایل اضافه وزن افراد چاق، تمایل و ولع آن‌ها نسبت به خوراکی‌های غیر ضروری است. مصرف میان وعده‌های نامناسب مخصوصا غذاهای شیرین، گرسنگی و اشتهای ما را در وعده‌های بعدی طول روز بیشتر می‌کنند و باعث افزایش وزن خواهند شد.

گذشته از آن، یکی از عمده مشکلاتی که افراد چاق در دوران رژیم غذایی با آن روبرو هستند، نفخ و یبوست است. با این توضیحات مصرف دانه چلغوز می‌تواند به نفع دستگاه گوارش و رفع یبوست به افراد مبتلا کمک کند.

رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمی‌ذاره کافیـه همیـن الان تصمیم بگیری که می‌خـوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزوش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.

ثبت نام و دریافت رژیم مشاوره خرید رژیم

تقویت و رشد موها

از جمله فواید چلغوز می‌توان به تقویت رشد موها و افزایش حجم آن‌ها اشاره کرد. از طرفی، برای افرادی که از ریزش مو یا نازکی آن رنج می‌برند، روغن درخت کاج یک درمان دارویی فوق العاده است. علاوه براین، چلغوز سرشار از ویتامین E است که به رشد و تقویت پوست سر کمک می‌کند.

دانه چلغوز تنها مصرف خوراکی ندارد و روغن آن برای نرمی و لطافت پوست و مو مفید است.

سلامت و درخشندگی پوست

اگر می‌‎خواهید پوست شفاف و درخشانی داشته باشید، از دانه‌های درخت کاج به عنوان اسکراب صورت استفاده کنید:

میوه درخت کاج را پودر کرده و آن را با مقدار مساوی آرد برنج مخلوط کنید، سپس کمی آب برنج بدون نمک را به ترکیب پودری اضافه کرده و آن‌ها را هم بزنید تا به شکل خمیری در بیاید.

پس از آن، خمیر به دست آمده را با یک براش مخصوص ماسک به صورت خود بمالید و از درخشندگی، شفافیت و کم شدن آکنه‌های خود به مرور زمان لذت ببرید.

بهبود بینایی و تقویت چشم‌ها

چلغوز منبع غنی آنتی اکسیدان‌های قوی همچون کارتنوئیدها، لوتئین و زیگزانتین است که این آنتی اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزاد شبکیه مرکزی چشم مبارزه کرده و باعث بهبود و تقویت بینایی می‌شوند.

رادیکال‌ها اتم‌های مخرب و ناپایداری هستند که باعث تخریب سلول‌ها در هر ناحیه از بدن می‌شوند.

بر اساس پژوهش‌ها تمام مغزها از جمله مغز درخت کاج برای سلامت قلب و عروق بسیار مفید است.

سلامت قلب و عروق

بر اساس تحقیقات به دست آمده از تاثیرات مثبت آجیل‌ها، محققان آمریکایی دریافته‌اند که تمام مغزها از جمله مغز درخت کاج برای سلامت قلب و عروق بسیار مفید و سودمند است.

بررسی‌ها حاکی از آن است که مصرف حدود 150 گرم آجیل در هفته و به صورت منظم خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را تا 35 درصد کاهش می‌دهد.

 میوه درخت کاج سرشار از پتاسیم و اسیدهای چرب غیر اشباع و سالم همچون اسید لینولئیک و اسید اولئیک است که هر دو سطح کلسترول خون را کاهش داده و به سلامت قلب و عروق کمک می‌کند.

پیشگیری از انواع سرطان‌ها

طی مطالعات متعددی که در مورد تاثیر مثبت آجیل در کاهش ابتلا به سرطان انجام شد، خوشبختانه پژوهشگران آمریکایی به نتایج رضایت بخشی رسیدند.

آن‌ها با بررسی متوجه شدند که بالا بودن سطح منیزیم در میوه درخت کاج به جلوگیری از سرطان لوزالمعده و بقیه سرطان‌ها کمک کرده و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود.

دانه چلغوز به دلیل منیزیم و ویتامین B6 بالا برای کاهش دردهای قاعدگی مفید است.

کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS)

اگر خانمی هستید که از علائم و نشانه‌های سندرم پیش از قاعدگی رنج می‌برید، مصرف چلغوز یک راهکار درمانی فوق العاده برای شماست.

دارا بودن منیزیم و ویتامین B6 در این دانه آجیلی علائم ناشی در این دوران را کاهش داده و به بهبود دردهای دوران قاعدگی کمک می‌کند.

تثبیت سطح قند خون

جالب است بدانید که دانه آجیلی چلغوز برای بیماران دیابتی یک میان وعده سالم است و مصرف منظم آن به پیشگیری و تثبیت سطح قند خون کمک می‌کند.

این خوراکی خوشمزه عملکرد انسولین را بالا برده و از این طریق، خطر ابتلا به دیابت را کاهش می‌دهد.

افزایش انرژی روزانه

قبل از رفتن به پیاده روی یا دویدن حتما از چلغوز استفاده کنید.

از آنجایی که این دانه سرشار از چربی و پروتئین است، مصرف تنها ده عدد از آن به ما انرژی کافی برای یک پیاده‌روی یا دویدن طولانی مدت را خواهد داد.

دانه چلغوز سرشار از چربی و پروتئین است و می‌توانید زمان پیاده‌روی به عنوان یک مبنع انرژی از آن میل کنید.

گذشته از آن، چلغوز انرژی خود را به صورت آهسته در بدن آزاد می‌کند و همین ویژگی باعث می‌شود که شما بتوانید بدون هیچگونه خستگی به فعالیت‌های روزانه خود رسیدگی کنید.

جلوگیری از یبوست

در دنیای امروز کم تحرکی و افزایش میزان مصرف غذاهای فرآوری و شیرین کننده‌های مصنوعی مشکل یبوست را در عموم مردم افزایش داده است. چرا که غذاهای فرآوری فاقد فیبر هستند و عملکرد صحیح دستگاه گوارش را با مشکل مواجه می‌سازند.

چلغوز سرشار از فیبر است و 100 گرم از آن دارای حدود 7/3 گرم فیبر رژیمی است که به خودی خود میزان قابل توجهی است. از این رو، مصرف این خوراکی یک راه حل مناسب برای خلاص شدن از یبوست است.

مفید برای کم خونی

چلغوز سرشار از آهن است و برای کسانی که از کم خونی رنج می‌برند یک انتخاب فوق العاده مناسب است. صد گرم چلغوز دارای حدود 53/5 گرم آهن است که عدد چشمگیری است.

افرادی که کم خونی دارند می‌توانند از دانه چلغوز استفاده کنند زیرا حاوی مقادیر قابل توجهی آهن است.

براساس تحقیقات، تقریبا 50 درصد از زنان در سنین باروری دچار مشکلات کم خونی هستند. از این رو، اکیدا توصیه می‌شود که خانم‌ها به جای مصرف قرص آهن، به طور منظم از غذاهای طبیعی و سرشار از آهن مانند خرما، دانه کنجد، چلغوز و دانه کدو تنبل استفاده کنند.

طریقه مصرف چلغوز

شما می‌توانید دانه‌های چلغوز را به صورت خام یا سرخ شده در غذاهای خود مصرف نمایید:

• به این صورت که برای تهیه انواع سالاد، چند دانه چلغوز روی سالاد خود بریزید و با کمی سس نوش جان کنید.

• همچنین، می‌توانید در کنار مصرف آن به صورت آجیل، روغن درخت کاج را داخل خوشبوکننده هوا، بخور سرد یا وان حمام بریزید و از خواص بی نظیر و عطر خوش آن لذت ببرید.

اگر از یک رژیم لاغری پیروی می‌کنید، مقدار مصرف چلغوز در روز را از متخصص یا مشاور تغذیه بپرسید.

مضرات چلغوز

همان‌طور که می‌دانید، افراط در خوردن هر غذایی می‌تواند در کنار خواص، عوارضی را برای فرد مصرف کننده ایجاد کند که دانه درخت کاج نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود.

مصرف بیش از اندازه این خوراکی نیز باعث ایجاد عوارض و واکنش‌هایی در بدن می‌شود که عبارتند از:

• نفخ
• استفراغ
• اسهال
• سوء هاضمه
• خارش و بثورات پوستی
• مشکلات تنفسی
• در صورت مصرف منظم ایجاد تغییر در حس چشایی (در برخی از افراد)

اگر طبع گرمی دارید در مصرف دانه چلغوز احتیاط کنید زیرا طبع گرم و خشکی دارد.

چلغوز برای چه کسانی مضر است؟

• با توجه به گرم بودن طبع چلغوز، افراد گرم مزاج، صفراوی و سوداوی مجاز نیستند که از چلغوز استفاده کنند. در طب سنتی مصرف این دانه آجیلی بیشتر برای افرادی که مزاج معتدل دارند توصیه می‌شود.

• افرادی که دچار حساسیت یا واکنش‌های آلرژیکی هستند نیز بهتر است قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنند.

آنچه از مقاله چلغوز آموختیم:

در این مقاله خواندیم که چلغوز چیست و چه خواص جالب توجهی برای بدن دارد. این خوراکی حاوی فیبر و پروتئین بالاست که علاوه بر برطرف کردن یبوست، به تثبیت سطح قند خون، سلامت قلب، دستگاه گوارش و حتی لاغری شما کمک می‌کند. چلغوز به دلیل دارا بودن آهن و فولات برای خانم‌ها بسیار مفید است و در رشد مغزی کودکان نیز بسیار موثر است. برخی افراد مکمن است در صورت مصرف منظم و بیش از حد آن با عوارضی مواجه شوند. به همین خاطر، در صورت تصمیم به گنجاندن این دانه خوشمزه به صورت روزانه در رژیم غذایی خود حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.

منابع:

• myupchar.com
• lybrate.com
• bebodywise.com