پف چشم یکی از مشکلات شایع و آزاردهندهای است که بسیاری از افراد با آن رو به رو هستند. این وضعیت ممکن است به دلایل مختلفی از جمله خستگی، افزایش سن، تغذیه نامناسب یا حتی واکنشهای آلرژیک به وجود آید. گرچه پف چشم معمولاً خطری برای سلامتی ندارد، اما میتواند ظاهر و حس افراد را تحتتأثیر قرار دهد و گاهی نشانهای از مشکلات جدیتر باشد.
اگر به دنبال راهکارهایی برای کاهش پف چشم و بهبود ظاهر خود هستید یا میخواهید بدانید چه عواملی میتواند باعث ایجاد این مشکل شود، این مقاله برای شما نوشته شده است. با مطالعه این مطلب، نه تنها با علل ایجاد پف چشم آشنا خواهید شد، بلکه نکات و راهکارهایی را برای مدیریت و کاهش آن خواهید یافت.
منظور از پف چشم چیست؟
پف چشم حالتیست که در آن ناحیه زیر چشم متورم، بزرگ یا کمی برجسته به نظر میرسد. این پف ممکن است به دلایل مختلفی از جمله تجمع مایعات در بافتهای اطراف چشم، کاهش خاصیت ارتجاعی پوست با افزایش سن، خستگی و خواب ناکافی، یا عوامل دیگر مانند حساسیتها، استرس و تغذیه نامناسب به وجود بیاید.
بهطورکلی، پف چشم میتواند به صورت موقتی یا دائمی باشد و در بسیاری از مواقع بیشتر یک مشکل زیبایی محسوب میشود تا یک مشکل جدی پزشکی. بااینحال، اگر پف چشم شدید یا مداوم باشد، ممکن است نشان دهنده مشکلی جدیتر مانند مشکلات تیروئید یا عفونتهای چشم باشد که نیاز به مشاوره پزشکی دارد.
شرایط پوست دور چشم پف کرده چگونه است؟
پف کردن پوست دور چشم ممکن است به دلیل تجمع مایعات در بافتهای اطراف چشم ایجاد شود و ویژگیهای خاصی دارد که بهراحتی قابلتشخیص هستند. این وضعیت ممکن است با نشانههایی همچون تورم، احساس سنگینی یا کشش در ناحیه زیر چشم و حتی تغییر در ظاهر پوست همراه باشد.
- تورم و ورم: ناحیه زیر چشم بهوضوح متورم میشود و پوست ممکن است نرمتر از حالت معمولی به نظر برسد،
- رنگ پریدگی یا تیره شدن پوست: در برخی از افراد، پف چشم با حلقههای تیره همراه است که میتواند ناشی از اختلالات گردش خون یا ژنتیک باشد،

- پوست شل و افتاده: با افزایش سن، پوست دور چشم نازکتر شده و از قابلیت ارتجاعی آن کاسته میشود که این امر میتواند منجر به پف کردن و افتادگی پوست شود،
- خشکی و حساسیت پوست: در برخی مواقع، پوست دور چشم میتواند حساس شده و خشکتر به نظر برسد که این امر باعث تحریک بیشتر پوست و تشدید پف چشم میشود،
- احساس فشار یا درد: در برخی شرایط پزشکی مانند عفونتها یا التهابها، ممکن است به همراه پف چشم، درد و فشار در ناحیه چشم احساس شود.
علت پف چشم چیست؟
در ادامه به توضیح شایع ترین علتهای پفت چشم خواهیم پرداخت. علت پف کردن چشمان شما ممکن است واضح باشد، مانند زمانی که گریه میکنید یا پف چشم در صبح زمانی که از خواب بیدار میشوید. اما مواقعی نیز وجود دارد که علت تورم چشم چندان مشخص نیست مثل:
کمبود خواب
زمانی که تا دیروقت بیدار میمانید یا بهاندازه کافی نمیخوابید، الگوهای تنفسی که در طول چرخه خواب طبیعی دارید مختل میشود. این اغلب منجر به اختلال در تنفس میشود که در آن الگوهای غیرطبیعی تنفس باعث کاهش سطح اکسیژن خون میشود.
برای جبران از دست دادن اکسیژن، رگهای خونی گشاد میشوند تا خون بیشتری به بافتها برسانند. اتساع، به نوبه خود، میتواند باعث ترشح مایعات به بافتهای اطراف شود. هنگامی که بافت های ظریف پلک تحتانی درگیر میشوند، ممکن است پف کردگی ایجاد شود.
آپنه خواب که با تنفس اختلال در خواب مشخص میشود، میتواند همین کار را انجام دهد و باعث شود فرد نه تنها احساس خواب آلودگی کند، بلکه در طول روز نیز خسته به نظر برسد.
پف چشم بعد از گریه
تقریباً به همان دلیلی که استفاده بیش از حد نمک میتواند باعث پف کردن چشم شود، نمک موجود در اشک میتواند باعث احتباس مایعات در اطراف چشم هنگام کریه شود. هر چه بیشتر گریه کنید، تورم بدتر میشود.

آلرژی
آلرژی همچنین میتواند باعث پف کردن چشم شود که نه تنها شامل آلرژی های فصلی (تب یونجه) میشود، بلکه آلرژی به غذاها و داروها را نیز شامل میشود. آلرژی زمانی ایجاد میشود که در معرض یک ماده آلرژیک (آلرژن) قرار بگیرید که باعث آزادشدن هیستامین میشود. هیستامین یک ماده شیمیایی است که باعث التهاب میشود و باعث تورم رگهای خونی و نشت مایعات به بافتهای اطراف میشود.
هنگامی که چشمها و مجرای بینی درگیر میشوند، پف کردگی و عطسه ممکن است رخ دهد. احتقان بینی با افزایش تخلیه مایع به بافتهای اطراف، از جمله اطراف چشم، اوضاع را بدتر میکند.
برخی از شایعترین آلرژنها عبارتاند از:
- گرد و غبار
- موی حیوانات خانگی
- گرده
- آجیل درختی
- بادامزمینی
- گندم
- شیر
- سویا
- صدف
در بیشتر موارد، این آلرژیها باعث تورم میشوند.
افزایش سن و ایجاد کیسههای زیر چشم
با افزایش سن، بسیاری از قسمتهای بدن ما استحکام و قابلیت ارتجاعی خود را از دست میدهند. چشمها نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
در بیشتر افراد، تولید کلاژن (ساختمان اولیه پوست، ماهیچه ها، استخوان ها و بافت های هم بند) در اواخر دهه ۲۰ تا اوایل دهه ۳۰ شروع به کاهش میکند و پس از آن به میزان ۱ تا ۱.۵ درصد در سال کاهش مییابد. این امر نه تنها باعث نازک شدن پوست زیر چشم میشود، بلکه کلاژن زیر پوست را نیز تضعیف می کند.
ژنتیک
شما ممکن است حلقههای تیره و پف دور چشم خود را از والدینتان به ارث برده باشید. اگر در بین اعضای خانواده خود افرادی دارید که دارای چشمهای پف کرده هستند، این میتواند نشانهای از یک بیماری ژنتیکی باشد.
در موارد نادر، یک اختلال ارثی مانند ادم آنژیونوروتیک ارثی میتواند باعث دورههای مکرر تورم بافت عمیق شود (به نام آنژیوادم). شایعترین نواحی آسیب دیده صورت، بازوها، پاها و مجاری تنفسی هستند. معمولاً ژنتیک بر روی پیری پوست و کاهش آهسته یا سریع کلاژن سازی در طول زمان تأثیر میگذارد.

شرایط پزشکی یا برخی از بیماری ها
بسیاری از شرایط پزشکی وجود دارد که باعث پف و ورم چشم میشوند. برخی از اینها باعث التهاب موضعی در اطراف چشم میشوند، درحالی که برخی دیگر باعث تغییرات متابولیکی میشوند که بر تعادل مایعات در سراسر بدن تأثیر می گذارد.
شرایط پزشکی که میتواند باعث ورم چشم شوند عبارتاند از:
- بلفاریت: التهاب پلکها
- شالازیون یا برآمدگی پلک: یک غده گرفتگی در پایه مژهها
- بیماری مزمن کلیه: از دست دادن تدریجی عملکرد کلیه
- ورم ملتحمه: همچنین به عنوان “چشم صورتی” شناخته میشود
- رتینوپاتی دیابتی: یکی از عوارض چشمی دیابت
- کراتیت: التهاب قسمت شفاف چشم به نام قرنیه
- نوریت بینایی: التهاب عصب بینایی
- سلولیت اربیتال: عفونت شدید بافتهای اطراف کره چشم
- گل مژه: عفونت جزئی مژه
- بیماری چشمی تیروئید: یک بیماری خود ایمنی است که باعث برآمدگی چشم میشود
- یووئیت: التهاب لایه رنگدانه چشم به نام یووه
پف چشم به علت مصرف دارو
برخی داروها همچنین میتوانند باعث پف چشم و تجمع مایع زیر چشم شوند. در ادامه به برخی از این داروها اشاره خواهیم کرد:
- آکسون (داپسون)
- آلوپورینول
- داروهای ضد تشنج
- ایموران (آزاتیوپرین)
- فلاژیل (مترونیدازول)
- گلیوک (ایماتینیب مسیلات)
- مینوسیکلین
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
- سولفونامیدها
- پلاویکس (کلوپیدوگرل)

علت پف چشم در بارداری چیست؟
پف چشم در دوران بارداری معمولاً به دلیل احتباس مایعات و افزایش حجم خون رخ میدهد. این افزایش مایعات به بدن کمک میکند تا بافتها و مفاصل مادر برای زایمان آماده شوند.
همچنین، تغییرات هورمونی در بارداری میتواند به پف زیر چشمها منجر شود. عواملی مانند استرس، خستگی و کم خوابی نیز میتوانند این وضعیت را تشدید کنند. کاهش مصرف نمک و کافئین در رژیم غذایی به کنترل پف چشم کمک میکند.
درمان پف چشم چیست؟
بسته به علت و شرایطی که دارید میتوانید برای درمان پف چشم خود از راهکارهای زیر استفاده کنید:
۱- درمانهای خانگی: مانند استفاده از کمپرس سرد، اجتناب از محرکهای آلرژی، بهبود بهداشت خواب، ترک سیگار، کاهش مصرف نمک، استفاده از کرم موضعی، استفاده از کرم هموروئید
۲- استفاده از داروها: آنتی هیستامینهای خوراکی برای تسکین علائم آلرژی، قطره چشمی آنتی، ضد احتقان بینی، قطره یا پماد آنتی بیوتیکی، قطره چشمی استروئیدی، زوویراکس (آسیکلوویر)
۳- روشهای زیبایی: استفاده از ژل و فیلر، لایهبرداری شیمیایی، لایهبرداری با لیزر، تزریق داکسی سایکلین دور چشمی
۴- عمل جراحی: بلفاروپلاستی یک عمل جراحی زیبایی است که پلک پایین را بالا میبرد. این معمولاً به صورت سرپایی و تحت بیهوشی موضعی یا عمومی انجام میشود.
در جدول زیر ما اطلاعاتی که در بالا توضیح دادهایم را خلاصه کردهایم تا بهتر بتوانید شرایط خود را ریشه یابی کنید:
| علت پف چشم | توضیحات کوتاه | علائم همراه | راهکار |
| کمبود خواب | اختلال در الگوهای تنفسی و کاهش اکسیژن رسانی منجر به اتساع رگهای خونی و تجمع مایعات میشود. | پف کردگی صبحگاهی، خستگی چشمی | بهبود کیفیت خواب، ایجاد یک روتین خواب منظم، و خواب کافی (۷-۹ ساعت) در شب. |
| گریه کردن | نمک موجود در اشک باعث احتباس مایعات در اطراف چشم میشود. | تورم و قرمزی چشم، احساس سنگینی | شستن صورت و چشمها با آب سرد و استفاده از کمپرس یخ برای کاهش تورم. |
| آلرژی | واکنش به مواد آلرژی زا باعث آزاد شدن هیستامین و تجمع مایعات در بافت های اطراف چشم می شود. | خارش، قرمزی، عطسه، تورم دوطرفه | استفاده از داروهای ضد آلرژی (آنتیهیستامینها) و کاهش تماس با آلرژن ها. |
| افزایش سن | کاهش کلاژن و ضعف عضلات زیر چشم باعث تجمع چربی و مایعات میشود. | کیسههای زیر چشم، پوست نازکتر | استفاده از کرمهای ضد چروک و مرطوب کننده، انجام تمرینات صورت. |
| ژنتیک | استعداد ارثی به داشتن پف چشم و حلقه های تیره زیر چشم. | وراثتی، ممکن است در افراد جوان نیز دیده شود | استفاده از کرمهای تخصصی برای پف چشم و ماساژ ملایم چشمها. |
| مصرف زیاد سدیم | مصرف بیش از حد نمک باعث احتباس آب و پف کردگی چشم میشود. | تورم کلی، بهویژه در اطراف چشم ها | کاهش مصرف غذاهای فرآوری شده و نمک، نوشیدن آب بیشتر. |
| شرایط پزشکی خاص | بیماری هایی مانند بلفاریت، شالازیون و بیماری تیروئید میتوانند باعث تورم شوند. | علائم بیماریهای زمینهای مانند درد، قرمزی و تغییر در دید | مراجعه به پزشک برای درمان بیماری های زمینهای. |
| بارداری | تغییرات هورمونی و افزایش حجم خون باعث احتباس مایعات میشود. | تورم عمومی، خستگی، استرس | استراحت کافی، کاهش مصرف نمک و کافئین، و مشورت با پزشک متخصص. |
| مصرف برخی داروها | داروهایی مانند NSAIDs و داروهای ضد تشنج ممکن است باعث احتباس مایعات شوند. | تورم موقت، بسته به نوع دارو متفاوت | مشورت با پزشک جهت تغییر داروها یا تنظیم دوز. |
آنچه از مقاله پف چشم آموختیم:
پف چشم یکی از مشکلات شایع زیبایی و بهداشتی است که می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله کمبود خواب، استرس، آلرژی، احتباس مایعات و حتی تغییرات هورمونی باشد. در دوران بارداری، پف چشم به دلیل احتباس مایعات، افزایش حجم خون و تغییرات هورمونی بیشتر دیده میشود. این وضعیت میتواند با مراقبتهای خاصی مانند کنترل مصرف نمک و کافئین، استراحت کافی و مدیریت استرس بهبود یابد. توجه به دلایل و روش های پیشگیری یا کاهش پف چشم میتواند به داشتن ظاهری سالمتر و شادابتر کمک کند.
سؤالات متداول مقاله پف چشم:
۱- آیا پف چشم خطرناک است؟
پف چشم به خودی خود معمولاً خطرناک نیست و بیشتر به عنوان یک مشکل زیبایی تلقی میشود. این وضعیت اغلب ناشی از احتباس مایعات، آلرژیها، یا خستگی است و با تغییرات در سبک زندگی یا درمانهای خانگی بهبود مییابد.
بااینحال، اگر پف چشم به همراه علائم دیگری مانند درد، قرمزی یا تغییر دید باشد، نیاز به ارزیابی پزشکی دارد تا احتمال وجود مشکلات جدیتری مثل عفونت یا بیماری تیروئید رد شود.
۲- علت پف چشم در کودکان چیست؟
در کودکان، پف چشم معمولاً به علت آلرژی ها، سرماخوردگی، احتباس مایعات یا حتی خواب ناکافی رخ می دهد.
آلرژیهای فصلی یا حساسیت به برخی مواد غذایی و محیطی میتواند باعث تحریک و پف چشمها در کودکان شود. گاهی اوقات عفونتهای چشمی مانند ورم ملتحمه نیز میتوانند علت پف کردن چشمها باشند.
۳- علت پف چشم در سنین بالا چیست؟
پف چشم در سنین بالا معمولاً به دلیل تغییرات طبیعی مرتبط با افزایش سن است. با افزایش سن، پوست و عضلات اطراف چشم ضعیف تر شده و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهند. این موضوع میتواند باعث تجمع چربی و مایعات زیر چشم شود و پف ایجاد کند. همچنین، کاهش توانایی بدن در دفع مایعات می تواند به این مشکل دامن بزند.
۴- آیا علت پف چشم میتواند سیگار کشیدن باشد؟
بله سیگار کشیدن میتواند یکی از علل پف چشم باشد. نیکوتین و سایر مواد شیمیایی موجود در سیگار باعث کاهش جریان خون و کاهش میزان اکسیژن رسانی به پوست میشوند که به مرور زمان باعث آسیب به بافت های حساس اطراف چشم میشود.
منبع:
چقد خوب بود من جواب سوالاتمو گرفتم
بسیارعالی خوشحالیم که مفید بوده براتون عزیزم
سلام وقتتون بخیر، من چندماهی بود که رژیم حذف قند گرفته بودم و اصلا چشمام پف نمیکرد، خیلیم براق بود، ولی الان ک رژیم ندارم، هرموقع از خواب بیدار میشم دوباره چشمام پف داره و طی مرور زمان هم رفع نمیشه، ب نظرتون میتونه به مصرف زیاد قند ربط داشته باشه؟
سلام وقت بخیر بله عزیزم
سلام دکتر من ۱۸ سالمه ومیخوام چشام پف کنه چکار میتونم برای باد کردن چشام کنم اگه راهنماییم کنید ممنون میشم .
سلام هیچ راهی نداره مگر اینکه زیاد بخوابید کم خون باشید استرس شدید داشته باشید و….
سلام من ۱۶ سالمه چشمام همیشه پف میکنه و بعضی وقتا گل مژه در میاد میخواستم بدونم دلیلش چیه
سلام عزیزم دلایل پف چشم بالا اومده و گل مژه هم بخاطر الودگی دست الوده میکروب و.. ایجادمیشه
من کم کاری تیرویید دارم چشمهام پف شدیدی. داره انگار از حدقه زده بیرون،قرص کم کاری تیروییدهم میخورم ولی فایده یی نداره لطفا بهم کم کنید
عزیزم شما باید دوره ای چکاب بدین و دارو رو تحت نظر مصرف کنید که تیروئید کنترل میشه و علائم این چنینی ازبین میره
سلام من همیشه صبحا چشمام خیلی ورم میکنه و خسته شدم از این موضوع اگر راه حلی هست ک قبل از خاب انجام بدم خیلی ممنون میشم بگید
سلام عزیزم علتش مهم هست اگر همیشگی هست باید ازنظر داخلی چک کنید موارد بالا رو هم رعایت کنید
من همیشه وقتی گریه میکنم تا یه هفته طول میکشه پف چشمام بخوابه عادیه این ؟ چیکار کنم اینجو ر نباشه
عزیزم تنها راهش اینه گریه نکنیدچون فرم دساختار بدنی ادم ها حتی دراین مورد هم فرق داره
ازماسکهای زیر چشم استفاده کنید
سلام وقت بخیر من دخترم سه سالشه پشت چشماش پف کرده ممکنه پف چشمش از رودل کردن باشه آخه تو هفته ی اخیر دوسه تا بلال ذغالی خورده.ممنون میشم راهنماییم کنین
سلام بله عزیزم اگر سرماخوردگی نداره بی ربط با وضع گوارشش نیست
سلام من ورم چشم دارم و آزمایش کلیه و کبد دادم مشکلی نداشتم.به متخصص چشممراجعه کردم ولی بازم مشکلی نبود.
نمک هممصرف نمیکنم میشه کمک کنید.بعضی وقتا احساس سنگینی میکنه چشمام انگار خوابم میاد ولی خوابم منظمه دلیلش چیه بنظر شما
سلام عزیزم بررسی کردین مشکلی نبوده
شایدحساسیت به شرایط خاصی مثل الودگی هوا باشه
سلام خسته نباشید پدر من مشکل تیروید داره و چشماش پف کرده و میسوزه بنظرتون کدوم دکتر باید بریم
سلام سلامت باشید عزیزم هم متخصص داخلی وهم به چشم پزشک مراجعه کنید
سلام وقت بخیر من ۱۴سالمه دیشب ساعت ۱۲شب خوابیدم امروز من بیدار شدم چشام باد کرده چه کار کنم ورمش بیفته پایین کرم چشم هم ندارم چه کار کنم ٫؟؟؟؟؟؟
سلام عزیزم کمی صبر کنید بهتر میشه ماسک و کرم دورچشم خوردن اب کم کردن مصرف نمک کمک کننده هست
گاهی من سرم را که از روی بالشت برمیدارم و سرم را روی پتوی ام میذارم و می خوابم چون من زیرم پتو پهن و روی زمین هم می خوابم صبحا چشمانم پف آلود است دلیلش چیست ؟
عزیزم خواب نامنظم رژیم غذایی پرنمک اختلال هورمون الرژی گل مژه و… میتونه علتش باشه