هوس شکلات چیزیست که همه ما ممکن است تجربه اش کنیم. علت این امر دامنه گسترده ای دارد از نوسانات هورمونی گرفته تا تغییرات شیمیایی مغز و نیازهای بدن. ممکن است روز خود را عادی شروع کنید و در میانه آن ناگهان هوس شکلات به سراغتان بیاید: میل مقاومت ناپذیر به شکلات! در واقع این هوس ها آنقدر شدید هجوم می‌آورد که فقط دوست داریم در آن لحظه یک تکه شکلات نرم را گاز بزنیم.
هوس های غذایی صرف نظر از سن و زمان به هر شخص هجوم می آورند. برای مثال هوس شکلات ممکن است به عنوان یک میان وعده هنگام عصر به سراغتان بیاید یا آخر شب که می‌خواهید بخوابید. با این حال ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چرا ناگهان این هوس‌ها را تجربه می‌کنید. در این مقاله قصد داریم درباره چندین علت هوس شکلات صحبت کنیم و از نظر علمی هر کدام را توضیح دهیم. با ما باشید.
علت هوس شکلات چیست؟
قبل از اینکه درباره علت هوس شکلات صحبت کنیم بیایید ببینیم هوس در واقع به چه معناست. هوس به عنوان یک «میل یا اشتیاق مفرط» تعریف می‌شود – به عبارت دیگر شدیدتر از هوس خوردن یک لقمه است، اما به اندازه اعتیاد کامل شدید نیست، زیرا هوس‌ها قابل کنترل هستند.
هوس‌های غذایی یکی از محبوب ترین انواع هوس هستند که ۹۷ درصد از زنان و ۶۸ درصد از مردان معمولا آن را تجربه می‌کنند. هوس کربوهیدرات از رایج ترین آنهاست – این هوس ها نه تنها شامل پاستا و نان می‌شود، بلکه ممکن است کربوهیدرات‌هایی مانند شیرینی‌ها، تنقلات و غلات را نیز در بربگیرند.
احتمالاً جای تعجب ندارد هوس شکلات از رایج ترین هوس هایی است که ما گرفتارش می‌شویم به طوری که ۴۰ درصد از زنان و ۱۵ درصد از مردان گزارش می‌دهند که معمولاً این خوراکی شیرین و دلچسب را می‌خواهند.
در حالی که اغلب می‌توان با جایگزینی برای سایر غذاها هوس‌های غذایی را مهار کرد، کنترل شکلات یکی از سخت ترین هاست: معمولا کسانی که هوس شکلات می‌کنند جایگزین کردن دیگر غذاها برای رفع این هوس را بی تاثیر می‌دانند. گاهی علت هوس شکلات فقط میل به خوردن غذایی شیرین نیست و می‌تواند توسط عوامل زیر تحریک شود:
محدود کردن بیش از حد خود
یکی از رایج ترین دلایلی که رژیم های غذایی جواب نمی‌دهند این است که افراد تمایل دارند رژیم‌های غذایی خود را بیش از حد محدود کنند در نهایت تسلیم شوند و در خوردن خوراکی های مورد علاقه خود زیاده روی کنند. پس از این زیاده روی فرد احساس گناه می‌کند خود را بیشتر محدود می‌کند و کل چرخه دوباره تکرار می‌شود.
دلیلی وجود دارد که پس از یک هفته رژیم غذایی سخت به سراغ چیپس و تنقلات قندی می‌رویم: بدن از نظر فیزیکی گرسنه است بنابراین هوس کربوهیدرات‌های ساده می‌کنید که در شکلات‌های سرشار از قندهای تصفیه شده یافت می‌شوند.
در حالی که خوردن این غذاهای شیرین ممکن است برای مدت کوتاهی احساس خوبی به شما بدهد، اکثر شکلات‌های فرآوری شده که قند بالایی دارند، از نظر شاخص گلیسمی رتبه بالایی دارند، به این معنی که شما فقط یک هجوم سریع و موقت قند را تجربه می‌کنید.
خوردن این غذاهای شیرینی می‌توانند برای مدت کوتاهی باعث شوند احساس خوبی داشته باشید اما از آنجا که بیشتر شکلات ها حاوی قند بالا و در نتیجه شاخص گلیسمی بالایی هستند فقط و فقط به صورت موقت قند خون را افزایش می‌دهند. کمی بعد دوباره سطح قند خون افت شدیدی می‌کند و دوباره هوس های غذایی به سراغتان خواهد آمد.
نیاز به کافئین
کسانی هستند که روزانه چندین لیوان چای یا چند فنجان قهوه می‌نوشند، شاید آن شخص خود شما باشید. دلیلی وجود دارد که بسیاری از مردم نمی‌توانند از این ماده سیر شوند: کافئین سیستم عصبی مرکزی را تحریک می‌کند و به عنوان نوعی تقویت کننده عمل می‌کند و باعث می‌شود احساس انرژی و بیداری بیشتری داشته باشید.
ماهیت اعتیادآور کافئین از توانایی آن در تأثیر بر سطح برخی از انتقال دهنده های عصبی در مغز از جمله دوپامین ناشی می‌شود. با این حال اگر میزان کافئین موجود در شکلات تلخ را با یک فنجان قهوه مقایسه کنید، شکلات فقط حاوی ۳۰ میلی گرم کافئین است در حالی که قهوه می‌تواند حاوی ۸۵ تا ۲۰۰ میلی گرم باشد. این بدان معناست که مصرف کنندگان کافئین با یک تکه شکلات ساده احساس رضایت نمی‌کنند.
برای کسانی که چای یا قهوه نمی‌نوشند خوردن یک مربع شکلات ممکن است برای رفع نیاز کافئین کافی باشد. شکلات تلخ بیشترین کافئین را در بین انواع شکلات دارد و هرچه کاکائو بیشتر باشد کافئین بیشتری دریافت می‌کنید.
ابتلا به استرس
اگر بتوانید روزی که امتحان یا یک مصاحبه کاری مهم داشتید را به یاد بیاورید متوجه می‌شوید که برای کنترل استرس مقدار زیادی از تنقلات مورد علاقه خود را خورده اید.
انسان معمولا وقتی احساس فشار و استرس می‌کند به سراغ غذاهایی می‌رود که آرامش بخش باشند، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد غذاهای سرشار از قند و پرچرب با مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین مرتبط هستند و همان احساس لذت را به ما می‌دهند. محققان نشان داده‌اند که غذاهای شیرین با بخش پاداش دهی مغز در ارتباط هستند به همین دلیل است که در مواقع استرس به آنها روی می‌آوریم: این مواد شیمیایی سیگنال های عصبی مثبت را آزاد می‌کند و حس آرامش و شادی را افزایش می‌دهد.
علاوه بر این استرس باعث می‌شود بدن هورمون کورتیزول بیشتری تولید کند این یعنی احساس گرسنگی افزایش پیدا می‌کند و همانطور که در بالا ذکر شد وقتی گرسنه هستیم تمایل به غذاهای شیرین داریم به همین دلیل است که در دوره‌های استرس هوس شکلات می‌کنیم.
کمبود منیزیم
برای تبدیل غذا به انرژی، نیاز به منیزیم داریم. از آنجایی که شکلات تلخ سرشار از منیزیم است برخی معتقدند هوس آن نیز می‌تواند به خاطر کمبود منیزیم باشد. با این حال، این نظریه جای سوال دارد: سایر غذاها – مانند آجیل – منیزیم بسیار بیشتری نسبت به کاکائو دارند اما به ندرت پیش می‌آید هوس آجیل کنیم.
احساس نیاز به قند و چربی
متاسفانه بسیاری از شرکت های تولید شکلات برای پایین آوردن قیمت تولید اغلب از چربی های گیاهی و مقدار زیادی قند در محصولات استفاده می‌کنند. این چربی و قند موجود در شکلات است که باعث می‌شود هنگام مصرف تجربه‌ای رضایت بخش داشته باشیم: جوانه های چشایی سیگنالی به قسمت پایینی مغز می‌فرستند و نورون‌هایی را تحریک می‌کنند که ما را از لذت سرشار می‌کنند.
میل به غذاهای شیرین و چرب می‌تواند ناشی از واکنش‌های شیمیایی و روانی باشد. علت هوس شکلات می‌تواند با خاطرات شیرین دوران کودکی مرتبط باشد، وقتی به دنبال احساس راحتی یا پاداش هستیم به آنها روی می‌آوریم.
آیا هوس کردن شکلات و کاکائو نگران کننده است؟
اینکه گاهی هوس شکلات و کاکائو کنیم چیزی بسیار طبیعی است و جای نگرانی ندارد. فقط باید مواظب باشیم در برطرف کردن هوس های غذایی خود چه در مورد شکلات چه غذاهای دیگر زیاده روی نکنیم. حتی فرضیه کمبود منیزیم و هوس شکلات هم هنوز کامل ثابت نشده و بسیاری معتقدند این دو اصلا ارتباطی با هم ندارند.
راهکارهای مدیریت هوس شکلات
سعی دارید در برابر هوس شکلات مقاومت کنید؟ شکلات فواید زیادی برای سلامت دارد اما قند و چربی بالای آن می‌تواند برای برخی افراد مضر باشد.
میل به مصرف غذاهای سرشار از قند و چربی در تحقیقات تغذیه‌ای به خوبی اثبات شده است. شکلات به عنوان یک ماده غذایی حاوی مقادیر زیادی قند و چربی، یکی از رایج‌ترین هوس‌های غذایی در آمریکا محسوب می شود.
در ادامه به چند نکته برای کاهش هوس به خوردن شکلات اشاره می‌کنیم:
- با نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در روز، بدن خود را هیدراته نگه دارید.
- با چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، آجیل و آووکادو سیر شوید.
- یک رژیم غذایی متعادل را دنبال کنید که شامل مقدار زیادی پروتئین بدون چربی، میوه، سبزیجات و غلات کامل باشد.
- کره آجیل ارگانیک بدون قند افزوده مصرف کنید.
- میل به شیرینی خود را با میوه های ارگانیک، ماست‌های کم چرب و اسموتی های میوه برطرف کنید.
- هنگام پخت و پز خارج از چارچوب فکر کنید. دستور العمل‌هایی را کشف کنید که به جای قندها به غلات کامل متکی هستند تا از افت قند خون جلوگیری شود.
کلام آخر:
هوس خوردن شکلات چیزی نگران کننده و خطرناک نیست و با مقداری تغییرات به سادگی قابل کنترل است. شکلات (مخصوصا شکلات تلخ) به صورت کلی غذای بدی نیست و فوایدی هم دارد پس لازم نیست خود را تا ابد از آن محروم کنید. زیاده روی در خوردن هر چیزی اشتباه است حتی اگر سالمترین غذا باشد، بنابراین فقط کافیست اعتدال را رعایت کنید.
سوالات متداول مقاله علت هوس شکلات:
۱- اگر درصد شکلات تلخ بالاتر باشد کالری کمتری دارد؟
خیر. برعکس به علت چربی بیشتر کالری بالاتری دارد.
۲- آیا می‌توانیم به عنوان میان وعده از شکلات تلخ استفاده کنیم؟
بله شکلات تلخ یک میان وعده سالم و خوب است در برنامه غذایی دکتر کرمانی به سادگی می‌توانید آن را به عنوان میان وعده انتخاب کنید.
دیدگاه شما