خواص چای سبز برای سلامتی

خواص چای سبز سال‌هاست که توجه پزشکان، متخصصان تغذیه و علاقه‌مندان به سبک زندگی سالم را به خود جلب کرده است. این نوشیدنی ارزشمند، سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضدالتهاب است که می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی، بهبود سلامت قلب، تسریع متابولیسم و حتی کنترل وزن کمک کند.

اگر فرصت مطالعه مقاله را ندارید، این پادکست را از دست ندهید:

چای سبز از دیرباز در طب سنتی شرق آسیا جایگاه ویژه‌ای داشته و امروز نیز مطالعات علمی بسیاری، اثرات مثبت آن را تأیید می‌کنند. مصرف منظم این نوشیدنی، خطر ابتلا به بیماری‌های مزمنی مانند دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و برخی از انواع سرطان را کاهش می‌دهد. علاوه بر فواید جسمانی، چای سبز با تأثیرات آرام‌بخش خود، می‌تواند به بهبود تمرکز و کاهش استرس نیز کمک کند.

در این مقاله از مجله دکتر کرمانی قصد داریم به بررسی خواص چای سبز و نحوه مصرف آن بپردازیم تا با افزایش آگاهی یک تصمیم قطعی برای جایگزینی چای سبز به جای چای سیاه داشته باشید.

راز سلامتی در فنجان تو؛ چای سبز چیست و چرا همه درباره‌اش حرف می‌زنند؟

چای سبز گونه‌ای از چای است که فرایند اکسیده شدن معمول را نگذرانده است. این چای اصالتا از چین آمده، اما تولید آن به دیگر کشورهای شرق آسیا نیز سرایت کرده است. چای سبز یکی از مفیدترین و سالم‌ترین نوشیدنی‌ها و حاوی مواد مغذی بسیار زیادی نیز است.

محققان معتقدند چای سبز با کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید، خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می‌دهد. در واقع، محققان تخمین می‌زنند که میزان حمله قلبی با مصرف ۳ فنجان چای در روز ۱۱ درصد کاهش می‌یابد. این موارد تنها بخشی از فواید مصرف چای سبز هستند در ادامه به فواید بیمار این گیاه اشاره خواهیم کرد.

صحبت‌های دکتر کرمانی در مورد چای سبز: 

جادوی سبز طبیعت، مهم‌ترین خواص چای سبز که باید بشناسید

چای سبز که یکی از قدیمی‌ترین و پرطرفدارترین نوشیدنی‌های دنیا است در سال‌های اخیر بیش از پیش مورد توجه پژوهشگران و علاقه‌مندان به سبک زندگی سالم قرار گرفته است.

خواص بی‌نظیر این گیاه، از کمک به کاهش وزن و افزایش سوخت‌وساز بدن گرفته تا تقویت عملکرد مغز و کاهش خطر برخی بیماری‌ها، باعث شده تا جایگاه ویژه‌ای در رژیم غذایی بسیاری از افراد پیدا کند. مهمترین خواص چای سبز عیارت است از:

هوشیارتر از همیشه؛ نقش چای سبز در بهبود عملکرد مغز

چای سبز نه تنها می‌تواند عملکرد مغز را در کوتاه مدت بهبود بخشد، بلکه با افزایش سن از مغز در برابر پیری نیز محافظت می‌کند. این چای بیش از این که شما را هوشیار نگه دارد، ممکن است به تقویت عملکرد مغز نیز کمک کند.

چای سبز به اندازه قهوه حاوی کافئین نیست، اما به اندازه کافی برای هوشیار نگه داشتن ذهن مفید است. عصاره این چای همچنین می‌تواند اثر فلزات سنگین مانند آهن و مس را کاهش دهد که هر دو می‌توانند به سلول‌های مغز آسیب برسانند.

چربی‌سوزی با هر جرعه؛ چای سبز چگونه به کالری‌سوزی کمک می‌کند؟

چای سبز کالری سوزی را افزایش می‌دهد. در یک مطالعه مصرف عصاره چای سبز میزان کالری سوزانده شده را تا ۴ درصد افزایش داد. در مورد دیگری نیز، عصاره چای سبز در مقایسه با افرادی که دارونما مصرف می‌کردند، اکسیداسیون چربی را ۱۷ درصد افزایش داد.

اما چای سبز چطور به کاهش وزن کمک می‌کند؟ در واقع چای سبز به دلیل برخوداری از ترکیبات فعالی مانند کافئین و کاتچین‌ها (به‌ویژه EGCG)، می‌تواند در افزایش متابولیسم بدن نقش بسیار مهمی ایفا کند. ترکیبات موجود در این گیاه با تحریک سیستم عصبی مرکزی، باعث افزایش مصرف انرژی حتی در حالت استراحت می‌شوند.

مطالعات نشان داده‌اند که مصرف منظم چای سبز می‌تواند به بهبود فرآیند چربی‌سوزی، به‌ویژه در ناحیه شکم، کمک کند. به همین دلیل است که بسیاری از رژیم‌های لاغری و برنامه‌های تناسب اندام، نوشیدن چای سبز را به‌عنوان یک مکمل طبیعی توصیه می‌کنند.

سپر طبیعی بدن؛ چای سبز و نقش آن در محافظت در برابر سرطان

چای سبز  به دلیل برخورداری از  آنتی‌اکسیدان‌های قوی، به‌ویژه EGCG، مهار رشد سلول‌های سرطانی و کاهش التهاب را به دنبال دارد، از این رو نقش مهمی در پیشگیری از برخی انواع سرطان خواهد داشت.

همچنین برخی مطالعات آزمایشگاهی و بالینی نشان داده که مصرف منظم چای سبز ممکن است در کاهش ریسک سرطان‌های سینه، پروستات و روده موثر باشد. در ادامه به بررسی تاثیر این گیاه بر برخی سرطان‌ها می‌پردازیم:

• سرطان پستان: یک بررسی جامع از مطالعات مشاهده‌ای نشان داد که زنانی که بیشتر چای سبز می‌نوشیدند، تقریباً ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه، یکی از شایع‌ ترین سرطان‌ها در زنان بودند.
• سرطان پروستات: در یک مطالعه مشاهده شد مردانی که چای سبز می‌نوشند خطر کمتری برای سرطان پیشرفته پروستات دارند.
• سرطان روده بزرگ: تجزیه و تحلیل ۲۹ مطالعه نشان داد کسانی که چای سبز می‌نوشند حدود ۴۲ درصد کمتر در معرض ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.

همانطور که اشاره شد برخی تحقیقات ترکیبات چای سبز را با کاهش خطر ابتلا به سرطان مرتبط کرده‌اند با این حال هنوز درباره تاثیر چای سبز بر پیشگیری از این سرطان‌ها به مطالعات بیشتری نیاز است.

حفاظت از قلب با هر فنجان؛ چای سبز و کاهش خطر بیماری‌های قلبی

چای سبز به پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی کمک می‌کند. مطالعات نشان می‌دهند که این گیاه برخی از عوامل اصلی این بیماری‌ها را بهبود می‌بخشد که شامل بهبود کلسترول خوب و کلسترول بد است.

چای سبز درمان‌ کننده بیماری‌های قلبی نیست، اما می‌تواند به جلوگیری از ابتلا به فشار خون بالا و انسداد عروق و سکته قلبی کمک شایان توجهی کند.

چای سبز، نوشیدنی طبیعی آبرسان برای روزهای گرم

چای سبز حاوی کاتچینی به نام اپی گالوکاتچین-۳-گالات (EGCG) است. کاتچین‌ها آنتی اکسیدان‌های طبیعی هستند که به جلوگیری از آسیب سلولی کمک می‌کنند. این مواد می‌توانند تشکیل رادیکال‌های آزاد را در بدن کاهش دهند و از سلول‌ها و مولکول‌ها در برابر آسیب محافظت کنند. این رادیکال‌های آزاد در پیری و بسیاری از انواع بیماری‌ها نقش دارند.

چای سبز و نقش آن در پیشگیری از دیابت

یکی دیگر از خواص مهم چای سبز این است که به پیشگیری از دیابت نوع ۲ کمک می‌کند. دیابت نوع ۲ شامل افزایش سطح قند خون است که احتمال دارد به دلیل مقاومت به انسولین یا ناتوانی در تولید انسولین ایجاد شود.

مطالعات نشان می‌دهد که چای سبز می‌تواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشد و سطح قندخون را کاهش دهد. یک مطالعه بر روی افراد ژاپنی نشان داد که کسانی که بیشتر چای سبز می‌نوشیدند تقریباً ۴۲ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ بودند.

راهی برای لاغری طبیعی؛ چای سبز و تأثیر آن در کاهش وزن

با توجه به این که چای سبز می‌تواند در کوتاه مدت میزان متابولیسم را افزایش دهد، منطقی است که می‌تواند به کاهش وزن نیز کمک کند. پلی فنل موجود در چای سبز سطح اکسیداسیون چربی را افزایش داده و موجب سوخت و ساز بیشتر بدن می‌شود. به همین دلیل مصرف چای سبز برای لاغری در کنار یک رژیم اصولی توصیه می شود.

رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمی‌ذاره کافیـه همیـن الان تصمیم بگیری که می‌خـوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزوش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.

توازن در جریان خون؛ چای سبز و تأثیر آن بر کنترل غلظت خون

چای سبز یک درمان گیاهی و طبیعی موثر برای کاهش غلظت خون بالا است. این نوشیدنی با خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی خود می‌تواند به بهبود سلامت قلب و عروق کمک کند. با این حال، اگر از داروهای شیمیایی برای کاهش غلظت خون استفاده می‌کنید، قبل از مصرف چای سبز با پزشک خود مشورت کنید، زیرا ممکن است با داروها تداخل داشته باشد و تأثیرات درمانی آن‌ها را تحت‌تأثیر قرار دهد.

پوستی درخشان و سالم؛ خواص چای سبز برای پوست

عصاره چای سبز چه به عنوان مکمل مصرف شود و چه روی پوست استفاده شود، سلامت پوست را بهبود می‌بخشد. چای سبز به عنوان مرطوب‌ کننده و برای پاکسازی پوست به صورت ماسک، بخور و یا نوشیدنی استفاده می‌شود. به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌ها چای سبز را به بسیاری از محصولات آرایشی خود اضافه می‌کنند.

این چای حاوی فولیک اسید، پتاسیم، منیزیم و منگنز است که برای سلامتی پوست و بهبود زخم و هر گونه آسیب پوستی دیگر مانند جوش و آکنه بسیار مفید است. همچنین برای برطرف کردن سیاهی دور چشم و جلوگیری از پیری زودرس، می‌توان از چای سبز کیسه‌ای برای قرار دادن بر روی پوست استفاده کرد.

وقتی عصاره چای سبز روی پوست استفاده می‌شود، می‌تواند به درمان و پیشگیری از انواع بیماری‌های پوستی مانند درماتیت، زگیل و سرطان پوست کمک کند. علاوه بر این استفاده از عصاره چای سبز روی پوست آسیب‌های پوستی ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید را کاهش می‌دهد.

بهبود عملکرد ورزشی و ریکاوری بدن با مصرف روزانه چای سبز

بسیاری از کارهای روزمره در بدن استرس اکسیداتیو (یعنی عدم تعادل بین رادیکال‌های آزاد و آنتی‌ اکسیدان‌ها در بدن) تولید می‌کند و به سلول‌های بدن آسیب می‌رساند. آنتی اکسیدان‌هایی مانند کاتچین‌های چای سبز می‌توانند آسیب سلولی را کاهش داده و خستگی عضلانی را به تاخیر بیندازند. در واقع، عصاره چای سبز همراه با تمرینات قدرتی به مدت ۴ هفته، محافظت آنتی اکسیدانی بدن را افزایش می‌دهد.

قدرتی طبیعی برای مردان؛ خواص چای سبز برای مردان

خواص چای سبز برای مردان مربوط به سلامت پروستات است. گرچه مردان نیز از خواص عمومی این چای که تا به اینجا مطرح شد بهره می‌برند، اما می‌توانند از این گیاه برای جلوگیری از سرطان پروستات نیز استفاده کنند. کاتچین داخل چای سبز برای مردانی که ضایعات پیش سرطانی پروستات دارند، مفید است و مانع گسترش این ضایعات به سمت سرطانی شدن می‌شوند.

چای سبز و نقش آن در پیشگیری از سرطان‌های شایع در زنان

خواص چای سبز برای زنان مربوط به پلی فنول موجود در این گیاه است که از رشد سلول های سرطان سینه جلوگیری می‌کند. در یک مطالعه که روی ۴۷۲ زن مبتلا به مراحل مختلف سرطان سینه انجام شد، محققان دریافتند زنانی که بیشترین چای سبز می‌نوشیدند کمترین شیوع سرطان را داشتند. این امر به ویژه در زنانی که در دوره پیش از یائسگی قرار داشتند و در مراحل اولیه سرطان سینه بودند صادق بود.

گرچه نوشیدن چای سبز یا هر نوع چای دیگر با کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط نیست. با این حال، هنگامی که محققان نمونه را بر اساس سن تقسیم کردند، دریافتند که زنان زیر ۵۰ سال که ۳ فنجان یا بیشتر چای در روز مصرف می‌کنند، ۳۷ درصد کمتر در معرض ابتلا به سرطان سینه در مقایسه با زنانی بودند که چای سبز نمی‌نوشیدند.

مطالعه‌ی دیگری روی بیماران مبتلا به سرطان تخمدان در چین نشان داد، زنانی که حداقل یک فنجان چای سبز در روز می‌نوشیدند نسبت به کسانی که چای سبز نمی‌نوشیدند، با وجود این بیماری عمر بیشتری داشتند.

میزان قدرت در هر برگ؛ ترکیبات چای سبز و اثرات آن بر سلامت

همانطور که اشاره شد چای سبز سرشار از ترکیبات گیاهی مفید است که می‌تواند نقش کلیدی در سلامتی داشته باشد. از مهم‌ترین ترکیبات فعال در چای سبز می‌توان به کاتچین‌ها (از جمله EGCG) و کافئین اشاره کرد. هر یک از این ترکیبات نقشی حیاتی در افزایش متابولیسم، کاهش التهاب و مبارزه با رادیکال‌های آزاد ایفا می‌کنند.

علاوه بر این این ترکیبات چای سبز حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و آمینو اسیدها است که در تقویت سیستم ایمنی، بهبود عملکرد مغز و حتی پیشگیری از برخی بیماری‌ها نقش مهمی دارد. این ترکیبات به بهبود سلامت جسمانی کمک می‌کنند. همچنین خطر بیماری‌های مزمن نظیر بیماری‌های قلبی و سرطان را نیز کاهش می‌دهند.

چای سبز همچنین حاوی آلکالوئیدهایی از جمله کافئین، تئوبرومین و تئوفیلین است که اثرات محرک چای سبز را فراهم می‌کنند.

ارزش غذایی چای سبز در هر فنجان؛ چای سبز، یک نوشیدنی سرشار از خواص و مواد مغذی!

چای سبز یکی از سالم‌ترین نوشیدنی‌ها است که علاوه بر طعم دلپذیرش، فواید زیادی برای سلامتی دارد. یک فنجان چای سبز (۲۴۵ گرم) دارای ارزش غذایی زیر است:

جدول ارزش غذایی چای سبز در هر فنجان
ارزش غذایی	میزان
کالری	۲.۵
کربوهیدرات	۰ گرم
چربی	۰ گرم
کافئین	۲۹.۴ میلی گرم
سدیم	۲.۵ میلی گرم
پتاسیم	۱۹.۶ میلی گرم
آهن	۰.۱ میلی گرم
کلسترول	۰ میلی گرم

چای سبز یک منبع غنی از مواد مغذی است که به سلامت بدن کمک می‌کند. با مصرف روزانه این نوشیدنی، می‌توانید از فواید بی‌شمار آن برای بهبود سلامت عمومی و تقویت سیستم ایمنی بهره‌مند شوید.

میزان مصرف و بهترین زمان مصرف چای سبز

میزان مصرف چای سبز در بین مطالعات بسیار متفاوت است. به نظر می رسد نوشیدن حداقل سه تا پنج فنجان چای سبز در روز مفید باشد، اما مقدار مطلوب از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

برای اثرگذاری بیشتر چای سبز، بهتر است آن را حدود ۲ ساعت بعد از صرف غذا میل کنید، چرا که ممکن است موجب اختلال در جذب آهن شود.

بهترین زمان مصرف چای سبز

برای اثرگذاری بیشتر چای سبز، بهتر است آن را حدود ۲ ساعت بعد از صرف غذا میل کنید، چرا که ممکن است موجب اختلال در جذب آهن می‌شود.

طرز تهیه و نحوه مصرف چای سبز؛ نوشیدنی سالم، با طعمی دلپذیر و روشی آسان!

چای سبز به راحتی در خانه قابل تهیه است. در این بخش، به شما نحوه صحیح تهیه و مصرف این نوشیدنی سالم را معرفی خواهیم کرد تا از تمام فواید آن بهره‌مند شوید:

• برای شروع حدود ۱ فنجان (۲۳۷ میلی لیتر) آب را به جوش بیاورید. آن را از روی حرارت بردارید و بگذارید ۲ تا ۳ دقیقه خنک شود و سپس آن را در فنجان بریزید.
• یک چای سبز کیسه‌ای اضافه کنید و بگذارید ۱ تا ۳ دقیقه دم بکشد. اگر به جای آن از چای با برگ‌ها استفاده می‌کنید، حدود ۱ قاشق غذاخوری (۲ گرم) از آن را به آب جوشیده اضافه کنید.
• در نهایت، می‌توانید مقداری آب لیموی تازه را به طور مستقیم در چای خود اضافه کنید. می‌توانید طعم نوشیدنی را با موادی مانند عسل، دارچین، زنجبیل یا نعناع تازه بیشتر کنید.

برای دریافت بیشترین فواید سلامتی چای سبز، از افزودن شیر به چای خودداری کنید. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که می‌تواند ارزش آنتی اکسیدانی در برخی چای‌ها را کاهش دهد.

چگونه یک چای سبز با کیفیت بخریم؟ نکات مهم هنگام خرید

چای با کیفیت به رنگ سبز زیتونی است و هر چه تاریخ برداشت آن جدیدتر باشد، کیفیت بالاتری دارد. سعی کنید یک مارک چای سبز با کیفیت انتخاب کنید، زیرا برخی از مارک‌های بی‌کیفیت ممکن است حاوی مقادیر زیادی فلوراید باشند.

همچنین به شناسنامه چای که بر روی بسته‌ بندی آن نوشته شده، توجه کنید. محل کاشت و تاریخ تولید باید بر روی بسته‌ بندی درج شده باشد.

عوارض و مضرات مصرف بی‌رویه چای سبز؛ چای سبز برای چه کسانی مضر است؟

خواص چای سبز بسیار زیاد است، اما در صورت مصرف بیش از حد می‌تواند سمی باشد. بنابراین اگر به مصرف این نوشیدنی علاقه دارید، با یک متخصص مشورت کنید. به خاطر داشته باشید مصرف بیش از اندازه چای سبز موجب از دست رفتن آب بدن و اختلال در عملکرد الکترولیت‌های بدن می‌شود.

همچنین مصرف بیش از دوز توصیه شده و همینطور با معده خالی ممکن است باعث آسیب جدی به کبد شود. توجه داشته باشید اگر شرایط پزشکی خاصی دارید، ممکن است نتوانید از چای سبز استفاده کنید. بنابراین در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر، حتما با پزشک خود برای استفاده از این نوشیدنی مشورت بگیرید:

• کم خونی
• اختلالات اضطرابی
• خونریزی یا اختلالات لخته شدن خون
• بیماری قلبی
• دیابت
• فشار خون بالا
• گلوکوم
• سندرم روده تحریک‌پذیر
• پوکی استخوان
• بیماری کبد

اگر شرایط پزشکی زیر را دارید بهتر است از مصرف چای سبز پرهیز کنید:

• افراد مبتلا به کم‌ خونی
• کسانی که میزان آب بدن‌شان کم است.
• کسانی که طبع سرد دارند. (البته می‌توانند در کنار این نوشیدنی از مواد غذایی گرم جهت اعتدال طبع استفاده کنند.)
• خانم‌های باردار و شیرده
• کودکان

توجه داشته باشید مصرف معتدل و آگاهانه این نوشیدنی بهترین راه برای بهره‌بردن از فواید آن بدون ایجاد خطرات احتمالی است.

اختلالات دارویی با چای سبز؛ مراقب مصرف برخی داروها باشید!

برخی داروها ممکن است با چای سبز تداخل داشته باشند. این داروها عبارتند از:

• آدنوزین (آدنوکارد)
• داروهای محرک (آمفتامین ها، افدرین، نیکوتین، و غیره)
• نادولول (کارگارد)
• داروهای آسم
• داروهای افسردگی یا اختلالات روانی
• داروهایی که انعقاد خون را کند می کنند از جمله:
• آردپارین
• آسپرین
• کلوپیدوگرل
• دیکلوفناک
• دی پیریدامول
• ایبوپروفن
• ناپروکسن
• دالتپارین
• انوکساپارین
• هپارین
• تیکلوپیدین
• وارفارین
• داروهای درمان سرطان
• استروژن و قرص‌های ضد بارداری
• هرگونه آنتی بیوتیک یا دارو برای عفونت‌های قارچی
• دارو برای تشنج
• داروهای بیماری قلبی

لازم به ذکر است که برخی داروهای دیگر از جمله ویتامین‌ها و محصولات گیاهی نیز ممکن است با چای سبز تداخل داشته باشند. بنابراین بهترین اقدام مشورت با متخصص قبل از مصرف این گیاه است.

یادداشت پایانی؛ راز سلامتی در فنجان چای سبز شما

در مقاله خواص چای سبز آموختیم که این چای در مقایسه با چای سیاه سودمندتر است، زیرا از سطح بالاتری از آنتی‌ اکسیدان‌ها برخوردار است و از بیماری‌های قلبی-عروقی و انواع سرطان پیشگیری می‌کند. به همین دلیل امروزه بسیاری از پزشکان متخصص تغذیه مصرف چای سبز را توصیه می‌کنند.

همچنین کسانی که برنامه غذایی و ورزشی مشخصی را دنبال می‌کنند با مصرف چای سبز، می‌توانند سطح چربی‌ سوزی را افزایش داده و فرایند لاغری را تسریع کنند. شمامی‌توانید چای سبز را به صورت کپسول، مایع یا پودر مصرف کنید. به خطر داشته باشید دوز توصیه شده ۲۵۰-۵۰۰ میلی‌گرم در روز است و بهتر است همراه با غذا مصرف شود، چراکه مقادیر بالاتر از این مقدار ممکن است سمی باشد.

سوالات متداول مقاله خواص چای سبز: