علت جوش زدن چیست؟ جوش‌ها دقیقا چه چیزی به ما می‌گویند؟

طبق آمار، تقریباً 85 درصد از نوجوانان و جوانان در مقطعی از زندگی خود با مشکل جوش مواجه می‌شوند. این آمار نشان می‌دهد که جوش یک مشکل شایع پوستی است که بسیاری از افراد را درگیر می‌کند. اما علت جوش زدن چیست و چرا این مشکل تا این حد رایج است؟ همه ما می دانیم که تمام آکنه ها یکسان نیستند به همین دلیل است که دانستن اطلاعات پایه‌ای درباره علت جوش زدن کمک می‌کند بتوانید به بهترین شکل آنها را از روی پوست خود پاک کنید. در ادامه به بررسی عوامل موثر در بروز جوش خواهیم پرداخت. در ادامه با ما همراه باشید.

جوش چیست و انواع آن کدامند؟

جوش یا آکنه، یک مشکل پوستی رایج است که با التهاب غدد چربی و فولیکول‌های مو همراه است. این مشکل بیشتر در دوران نوجوانی به دلیل تغییرات هورمونی رخ می‌دهد، اما می‌تواند در هر سنی و در هر ناحیه از بدن، به ویژه صورت، پشت و سینه، ظاهر شود.

جوش‌ها در انواع مختلفی ظاهر می‌شوند که هر کدام دلایل و درمان‌های خاص خود را دارند:

• جوش‌های سرسیاه (کومدون باز): این جوش‌ها به دلیل اکسید شدن چربی در منافذ باز پوست به وجود می‌آیند.
• جوش‌های سرسفید (کومدون بسته): این جوش‌ها زمانی به وجود می‌آیند که منافذ پوست با یک لایه نازک از پوست پوشیده شده باشد.
• پاپول (جوش قرمز): این جوش‌ها در اثر التهاب و عفونت ایجاد می‌شوند و به صورت برجستگی‌های قرمز و کوچکی دیده می‌شوند.
• پوستول (جوش چرکی): این جوش‌ها بزرگ‌تر و دردناک‌تر و حاوی چرک هستند.
• ندول: این جوش‌ها عمیق و دردناک هستند و معمولاً به صورت گره‌های دردناکی در زیر پوست ایجاد می‌شوند.
• کیست: این جوش‌ها بزرگ‌ترین و دردناک‌ترین نوع جوش هستند و معمولاً به عفونت‌های عمیق پوستی مربوط می‌شوند.

علت جوش زدن چیست؟

دلایل مختلفی برای بروز جوش وجود دارد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

تغییرات هورمونی

هورمون‌های آندروژن (مانند تستوسترون) که در دوران بلوغ افزایش می‌یابند، باعث تحریک غدد سباسه پوست شده و تولید چربی را افزایش می‌دهند. این چربی اضافی منافذ پوست را مسدود کرده و زمینه را برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند. چربی اضافی همراه با سلول‌های مرده پوست و آلودگی‌ها، منافذ پوست را مسدود کرده و تشکیل کومدون (جوش‌های سرسیاه و سرسفید) می‌دهند.

هورمون‌هایی که در ایجاد جوش نقش دارند عبارتند از:

• تستوسترون: این هورمون مردانه، نقش اصلی را در افزایش تولید چربی و ایجاد جوش دارد.
• پروژسترون: این هورمون زنانه، در دوران قاعدگی و بارداری باعث تغییراتی در تولید چربی و ایجاد جوش می‌شود.
• انسولین: افزایش سطح انسولین در خون، می‌تواند باعث افزایش تولید چربی و ایجاد جوش شود.

تولید بیش از حد چربی

یک علت جوش زدن ممکن است به تولید بیش از حد چربی مربوط باشد. این چربی اضافی همراه با سلول‌های مرده پوست، منافذ پوست را مسدود کرده و شرایط را برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند که در نهایت منجر به التهاب و ایجاد جوش می‌شود.

بسته شدن منافذ پوست

منافذ پوست، دهانه‌های کوچکی هستند که به فولیکول‌های مو متصل شده‌اند. این منافذ، سبوم (چربی طبیعی پوست) را به سطح پوست می‌آورند تا پوست را مرطوب و نرم نگه دارند. سلول‌های مرده پوست، چربی و آلودگی‌ها می‌توانند این منافذ را مسدود کرده و باعث ایجاد جوش شوند.

باکتری‌ها

باکتری‌ها، به خصوص نوعی باکتری به نام پروپیونی باکتریوم آکنه (Cutibacterium acnes)، نقش بسیار مهمی در ایجاد جوش ایفا می‌کنند. این باکتری‌ها به طور طبیعی روی پوست ما زندگی می‌کنند، اما در شرایط خاصی می‌توانند باعث التهاب و ایجاد جوش شوند.

در برخی موارد، التهاب ناشی از باکتری‌ها می‌تواند به دیواره فولیکول مو آسیب رسانده و باعث نشت چربی و سلول‌های مرده به بافت‌های اطراف شود که این خود باعث تشدید التهاب و ایجاد جوش‌های بزرگ‌تر و چرکی می‌شود.

ژنتیک

یک علت جوش زدن ممکن است به عواملی خارج از دسترس ما مربوط شود و آن هم ژنتیک است. اگر والدین شما از آن دسته افرادی بودند که زیاد جوش می‌زدند، احتمال اینکه شما نیز به این مشکل دچار شوید، زیاد است.

عوامل محیطی

آلودگی هوا، رطوبت بالا، تماس با مواد شیمیایی و استفاده از محصولات آرایشی نامناسب نیز می‌توانند باعث تحریک پوست و ایجاد جوش شوند. ذرات ریز موجود در آلودگی هوا می‌توانند منافذ پوست را مسدود کرده و باعث تحریک و التهاب پوست شوند. همچنین، این ذرات می‌توانند باکتری‌ها و سایر آلودگی‌ها را به پوست منتقل کرده و شرایط را برای ایجاد جوش فراهم کنند.

رژیم غذایی

رژیم غذایی، به عنوان یکی از عوامل موثر بر سلامت کلی بدن، نقش مهمی در ایجاد و تشدید جوش‌ها ایفا می‌کند. اگرچه ارتباط مستقیم و قطعی بین یک غذای خاص و ایجاد جوش برای همه افراد به اثبات نرشیده است، اما مطالعات نشان می‌دهند که برخی از غذاها می‌توانند بر روی پوست تاثیر گذاشته و احتمال بروز جوش را افزایش دهند. مصرف غذاهای پرچرب، شیرین و فرآوری شده، می‌تواند باعث افزایش تولید چربی پوست و در نتیجه ایجاد جوش شود.

استرس

استرس، به عنوان واکنش طبیعی بدن به فشارهای روانی، می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کاهش سلامت پوست و ایجاد جوش داشته باشد. اگرچه استرس به تنهایی علت جوش زدن نیست، اما می‌تواند به عنوان یک عامل تشدید کننده عمل کند و شدت جوش‌ها را افزایش دهد. استرس می‌تواند باعث اختلال در هورمون‌ها شده و تولید چربی پوست را افزایش دهد.

جوش‌ها بیشتر در کدام نواحی بدن ظاهر می‌شوند؟

جوش‌ها ممکن است در هر ناحیه از بدن ظاهر شوند، اما برخی از مناطق شایع‌تر عبارتند از:

• صورت: پیشانی، گونه‌ها، چانه و روی بینی از رایج‌ترین مناطقی هستند که جوش‌ها در آن‌ها ظاهر می‌شوند.
• گردن: جوش‌ها می‌توانند در قسمت جلویی و پشتی گردن نیز ایجاد شوند.
• سینه: به ویژه در ناحیه بالای سینه و بین سینه‌ها، جوش‌ها می‌توانند ظاهر شوند.
• بازوها: جوش‌ها می‌توانند در قسمت بالای بازوها، به ویژه در نزدیکی آرنج ظاهر شوند.
• کمر و پشت: جوش‌ها اغلب در قسمت بالایی کمر و بین تیغه‌های شانه دیده می‌شوند.
• شانه‌ها: شانه‌ها نیز یکی از مناطقی هستند که مستعد جوش زدن هستند.

علت جوش زدن در هر ناحیه از بدن چیست؟

شاید باورتان نشود، اما ظاهر شدن جوش در مناطق مختلف بدن حرفی برای گفتن دارند. آنها نشان دهنده‌ی مشکلات خاصی در بدن ما هستند. در ادامه علت جوش زدن در هر ناحیه از بدن را بررسی خواهیم کرد:

علت جوش زدن پیشانی

جوش زدن پیشانی، یک مشکل رایج پوستی است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. دلایل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد جوش در این ناحیه شوند. برخی افراد جوش پیشانی را به مصرف مواد غذایی شیرین، فست فودها و غذاهای چرب مرتبط می‌دانند. برخی دیگر نیز عواملی چون استفاده از محصولات حالت دهنده مو، شوره سر و استعمال برخی از داروها را مقصر می‌دانند.

علت جوش زدن گونه‌ها

یکی از دلایل اصلی جوش زدن گونه‌ها، چرب شدن پوست است، اما جوش‌های روی گونه فقط به خاطر پوست چرب نیستند! مشکلات گوارشی مثل نفخ و سوزش سر دل یا مشکلات تنفسی مثل آسم هم می‌توانند باعث ایجاد جوش روی گونه‌ها شوند.

استفاده از روش‌هایی همچون لیزر و اپیلاسیون نیز ممکن است جوش‌هایی بر روی گونه‌ها ایجاد کنند.

علت جوش زدن چانه

بیشتر جوش‌هایی که بر روی چانه و دور لب ظاهر می‌شوند، دلایل هورمونی دارند. نوسانات هورمونی، به ویژه در دوران بلوغ، بارداری و قاعدگی، می‌تواند باعث افزایش تولید چربی پوست و در نتیجه ایجاد جوش شود.

گاهی اوقات نیز، آنچه که روی چانه شما مثل جوش به نظر می‌رسد، در واقع مویی است که به جای اینکه از پوست بیرون بیاید، به داخل پوست رفته است. این موهای زیر پوستی که باعث قرمزی، تورم و درد می‌شوند، ظاهری شبیه به جوش بر روی گونه‌های شما ایجاد می کنند.

علت جوش زدن روی بینی

غدد چربی در ناحیه بینی فعال هستند و تولید بیش از حد چربی می‌تواند منافذ پوست را مسدود کرده و شرایط را برای رشد باکتری‌ها و ایجاد جوش فراهم کند. مصرف غذاهای پرچرب، شیرین و فرآوری شده نیز می‌تواند باعث افزایش تولید چربی پوست و ایجاد جوش شود. مالیدن بینی به طور مکرر نیز می‌تواند باعث تحریک پوست و ایجاد جوش شود.

علت جوش زدن گردن

علت جوش گردن بیشتر به عواملی همچون بهداشت ضعیف پوست مربوط است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند همین که صورتشان را می‌شویند کافیست و شستن گردن لزومی ندارد. در حالیکه بالعکس، شستن گردن ضروری است. در روزهای منتهی به قاعدگی نیز زنان ممکن است به مشکلاتی همچون جوش گردن دچار شوند.

برخی از لباس‌ها که دارای یقه‌های خشن و زبر هستند نیز می‌توانند جوش‌هایی در پشت گردن ایجاد کنند.

علت جوش زدن سینه

جوش زدن سینه، به خصوص در قسمت بالا و بین سینه‌ها، یک مشکل رایج است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. دلایل مختلفی می‌توانند باعث این مشکل شوند. برای مثال، سایش لباس زیر، به خصوص لباس‌های تنگ و جنس‌های خاص، می‌تواند باعث تحریک پوست و ایجاد جوش شود. تعریق زیاد، به خصوص در ناحیه زیر سینه، نیز می‌تواند باعث مسدود شدن منافذ پوست و ایجاد جوش شود.

علت جوش زدن بازوها

مصرف ژیلت و محصولات موبر از رایج‌ترین علل ایجاد جوش روی بازوهاست. استفاده از تیغ یا موم برای اصلاح موهای بدن، گاهی اوقات می‌تواند باعث ایجاد جوش شود. این اتفاق ممکن است به دلیل حساسیت پوست به فلز تیغ یا حرارت زیاد موم و همچنین مواد شیمیایی موجود در کرم‌های موبر باشد.

دوش نگرفتن بعد از ورزش نیز ممکن است در ایجاد چربی‌های روی بازو نقش داشته باشد.

علت جوش زدن کمر

یکی از دلایل اصلی جوش زدن کمر، جمع شدن چربی و پوست‌های مرده در منافذ پوست است. این اتفاق مثل این می‌ماند که یک لوله را با خاک و چربی پر کنیم. علاوه بر چربی و پوست‌های مرده، باکتری‌ها هم می‌توانند باعث جوش زدن کمر شوند. این باکتری‌ها مثل مهمان‌های ناخوانده وارد منافذ پوست می‌شوند و باعث التهاب و قرمزی پوست می‌شوند. تعریق و ورزش نیز در ایجاد جوش‌های کمر بی‌تاثیر نیستند. برخی از افراد نیز نشستن طولانی مدت، استفاده از محصولات موبر و بارداری را نیز در جوش کمر موثر می‌دانند.

علت جوش زدن شانه‌ها

جوش‌های شانه دلایل مختلفی دارند. از جمله این دلایل می‌توان به تغییرات هورمونی بدن، زندگی در مناطق گرم و مرطوب، مشکلات هورمونی مثل سندرم تخمدان پلی کیستیک، استفاده از لوازم آرایشی چرب یا محصولات مراقبتی نامناسب و مصرف برخی داروها اشاره کرد.

چگونه جوش‌ها را درمان کنیم؟

درمان جوش‌ها به عوامل مختلفی مانند نوع جوش، محل آن و شدت آن بستگی دارد. در اینجا به طور کلی به برخی از روش‌های درمان جوش در قسمت‌های مختلف بدن اشاره می‌کنیم:

• تمیز نگه داشتن پوست: روزانه پوست خود را با شوینده ملایم و مناسب پوست چرب شستشو دهید.
• استفاده از محصولات بدون چربی: از محصولات آرایشی و بهداشتی بدون چربی و غیر کومدون‌زا استفاده کنید.
• لایه برداری ملایم: لایه برداری ملایم با استفاده از اسکراب یا تونر حاوی اسید سالیسیلیک می‌تواند به پاکسازی منافذ پوست کمک کند.
• ماسک صورت: استفاده از ماسک‌های صورت طبیعی مانند ماسک خاک رس یا عسل می‌تواند به کاهش التهاب و پاکسازی پوست کمک کند.
• تغذیه سالم: مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و آب فراوان به بهبود سلامت پوست کمک می‌کند.
• مدیریت استرس: تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، یوگا و ورزش منظم می‌توانند به کاهش استرس کمک کنند.

آنچه از مقاله علت جوش زدن آموختیم:

جوش‌ها یک مشکل پوستی رایج هستند که دلایل مختلفی دارند. از جمله مهم‌ترین‌های علت جوش زدن می‌توان به تغییرات هورمونی، تولید بیش از حد چربی پوست، مسدود شدن منافذ پوست، باکتری‌ها، رژیم غذایی نامناسب، استرس و عوامل محیطی اشاره کرد. درمان جوش به عوامل مختلفی مانند نوع جوش، محل آن و شدت آن بستگی دارد. روش‌های درمانی شامل تمیز نگه داشتن پوست، استفاده از محصولات بدون چربی، لایه برداری ملایم، درمان‌های موضعی، داروهای خوراکی و درمان‌های تخصصی مانند لیزر درمانی است.

سوالات متداول علت جوش زدن:

منابع:

• www.mayoclinic.org
• my.clevelandclinic.org

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.