چرا سیاتیک می گیریم؟ همه چیز درباره درد سیاتیک، از علل تا درمان

آمارهای محققان نشان می دهد از هر ۱۰ نفر ۸ نفر در طول زندگی با درد پایین کمر درگیر بوده اند. اما درد کمر داریم تا درد کمر، این را کسی که سیاتیک را تجربه کرده خوب می تواند به شما بگوید. بیایید ببینیم این درد واقعا چیست و چه به روز کسی که اسیرش است می آورد و البته اگر از بد شانس‌هایی هستید که چنین مشکلی دارید چگونه با آن کنار بیایید. در این مقاله ابتدا به تعریف این موضوع که سیاتیک چیست، علت سیاتیک و اینکه چرا سیاتیک می‌گیریم، خواهیم پرداخت. پس از آن روش‌هایی برای پیشگیری و درمان آن به شما معرفی خواهیم کرد. تا انتها با ما همراه باشید.

سیاتیک چیست؟

سیاتیک، دردیست که از کمر شروع شده و از باسن به سمت پاها کشیده می‌شود. این درد به دلیل تحریک یا فشردگی عصب سیاتیک ایجاد می‌شود. عصب سیاتیک بزرگترین عصب در بدن است و از نخاع شروع شده و تا انتهای پا امتداد می‌یابد.

علائم سیاتیک چیست؟

علائم سیاتیک معمولاً در یک طرف بدن احساس می‌شود و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد هنگام نشستن طولانی مدت
• درد شدید و تیر کِشنده در کمر، باسن، پشت ران و ساق پا
• سوزن سوزن شدن یا بی حسی در پا
• ضعف در پا
• مشکل در راه رفتن
• درد هنگام سرفه، عطسه یا تغییر وضعیت بدن

چرا سیاتیک می گیریم؟ (علت سیاتیک چیست؟)

علت سیاتیک، فشردگی یا تحریک ریشه‌های عصبی آن است. این فشردگی معمولاً به دلایل زیر رخ می‌دهد:

فتق دیسک بین مهره‌ای

فتق دیسک بین مهره‌ای را می‌توان یکی از مهم‌ترین‌های علت سیاتیک دانست. زمانی که یک دیسک در قسمت پایین کمر فتق می‌شود، می‌تواند به عصب سیاتیک فشار آورد. عصب سیاتیک بزرگترین عصب در بدن است و از نخاع شروع شده و از پشت ران تا انتهای پا امتداد می‌یابد. فشاری که دیسک فتق شده به عصب سیاتیک وارد می‌کند، باعث التهاب و تحریک عصب شده و در نتیجه علائم سیاتیک مانند درد، سوزن سوزن شدن و ضعف در پاها ایجاد می‌شود.

تنگی کانال نخاعی

تنگی کانال نخاعی نیز یک علت سیاتیک محسوب می‌شود. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که در آن فضای اطراف نخاع باریک شده و به اعصاب نخاعی فشار وارد می‌شود. این باریک شدن فضا می‌تواند در هر قسمتی از ستون فقرات رخ دهد، اما معمولاً در ناحیه کمر دیده می‌شود. زمانی که تنگی کانال نخاعی در ناحیه کمر اتفاق می‌افتد، می‌تواند به ریشه‌های عصبی سیاتیک فشار وارد کند و باعث ایجاد علائم سیاتیک شود. این علائم معمولاً شامل درد، سوزن سوزن شدن، بی‌حسی و ضعف در یک یا هر دو پا است.

سندرم پیریفورمیس

سندرم پیریفورمیس یک اختلال است که در آن عضله گلابی شکل (پیریفورمیس) منقبض شده و به عصب سیاتیک فشار می‌آورد. این فشار می‌تواند باعث درد و علائمی شبیه به سیاتیک شود. در شرایط عادی، عصب سیاتیک از زیر یا از میان عضله پیریفورمیس عبور می‌کند. اما در سندرم پیریفورمیس، اسپاسم یا گرفتگی عضله پیریفورمیس باعث می‌شود که این عضله به عصب سیاتیک فشار آورده و آن را تحریک کند. این فشار می‌تواند باعث درد، بی‌حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف در ناحیه باسن، ران و ساق پا شود، که علائمی شبیه به سیاتیک هستند.

اسپوندیلولیستزیس

اسپوندیلولیستزیس وضعیتیست که در آن یکی از مهره‌های ستون فقرات به جلو لغزش می‌کند. این لغزش می‌تواند به ریشه‌های عصبی که از نخاع خارج می‌شوند فشار وارد کرده و باعث ایجاد علائمی مانند درد، بی‌حسی و ضعف شود. یکی از عوارض شایع اسپوندیلولیستزیس، سیاتیک است.

تومورها

تومورها، چه خوش‌خیم و چه بدخیم، می‌توانند با رشد و فشار بر روی ساختارهای عصبی، از جمله عصب سیاتیک، باعث بروز سیاتیک شوند. این فشار می‌تواند منجر به التهاب، تحریک و در نهایت آسیب به عصب شود.

انواع تومورهایی که می‌توانند باعث سیاتیک شوند:

• تومورهای نخاعی: این تومورها مستقیماً به نخاع یا ریشه‌های عصبی فشار وارد می‌کنند.
• تومورهای ستون فقرات: تومورهایی که در استخوان‌های ستون فقرات رشد می‌کنند، می‌توانند به طور غیرمستقیم با فشار بر روی نخاع یا ریشه‌های عصبی، باعث سیاتیک شوند.
• تومورهای بافت‌های نرم اطراف ستون فقرات: تومورهایی که در عضلات، چربی یا سایر بافت‌های نرم اطراف ستون فقرات رشد می‌کنند، نیز می‌توانند به عصب سیاتیک فشار وارد کنند.

عفونت ها

عفونت‌ها نیز گاهی علت سیاتیک هستند. آنها می‌توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم باعث ایجاد سیاتیک شوند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که عفونت به ستون فقرات یا بافت‌های اطراف آن گسترش یافته و به عصب سیاتیک فشار وارد کند یا آن را تحریک کند. در برخی موارد نیز ممکن است عفونت باعث تشکیل آبسه شود. آبسه یک کیسه پر از چرک است که می‌تواند به عصب سیاتیک فشار وارد کرده و علائم سیاتیک را ایجاد کند.

دیابت

دیابت به عنوان یک بیماری مزمن، می‌تواند به روش‌های مختلفی بر روی سیستم عصبی تأثیر گذاشته و منجر به عوارضی مانند سیاتیک شود. این ارتباط ممکن است برای بسیاری از افراد تعجب‌آور باشد، اما در واقع، رابطه مستقیمی بین دیابت و سیاتیک وجود دارد. علاوه بر این دیابت می‌تواند باعث آسیب به رگ‌های خونی شود و جریان خون به اعصاب را کاهش دهد. کاهش جریان خون به اعصاب می‌تواند باعث ایجاد درد و سایر علائم سیاتیک شود.

بارداری

سک علت سیاتیک می‌تواند بارداری باشد. سیاتیک در دوران بارداری یک مشکل رایج است که بسیاری از زنان باردار با آن مواجه می‌شوند. این درد معمولاً در ناحیه پایین کمر شروع شده و به سمت باسن، ران و ساق پا انتشار می‌یابد. رشد جنین و تغییرات هورمونی در دوران بارداری، فشار زیادی را بر ستون فقرات وارد می‌کند. این فشار می‌تواند منجر به فشرده شدن عصب سیاتیک شده و در نتیجه درد سیاتیک ایجاد شود.

دلایل اصلی سیاتیک در بارداری عبارتند از:

• افزایش وزن: با بزرگ شدن شکم، مرکز ثقل بدن تغییر می‌کند و فشار بیشتری بر روی ستون فقرات وارد می‌شود.
• تغییرات هورمونی: هورمون‌هایی مانند پروژسترون باعث شل شدن رباط‌ها و مفاصل می‌شوند تا بدن برای زایمان آماده شود. این شل شدن می‌تواند به بی‌ثباتی ستون فقرات و فشرده شدن عصب سیاتیک منجر شود.
• رشد جنین: رشد جنین و بزرگ شدن رحم باعث می‌شود که اعصاب در ناحیه لگن تحت فشار قرار بگیرند.
• وضعیت نامناسب بدن: ایستادن یا نشستن طولانی مدت در وضعیت نامناسب می‌تواند به افزایش فشار بر روی ستون فقرات و عصب سیاتیک کمک کند.

عوامل تشدید کننده سیاتیک چیست؟

حالا که با علت سیاتیک آشنا شدید، بهتر است عوامل تشدید کننده‌ی آن را نیز بشناسید. علاوه بر علل اصلی، برخی عوامل می‌توانند درد سیاتیک را تشدید کنند. این عوامل عبارتند از:

• نشستن طولانی مدت: نشستن طولانی مدت در یک وضعیت نامناسب می‌تواند به فشار بر روی دیسک‌ها و اعصاب کمک کند.
• بلند کردن اجسام سنگین به صورت نادرست: این کار می‌تواند به دیسک‌های کمر آسیب رسانده و باعث سیاتیک شود.
• لرزش‌های شدید: مانند رانندگی طولانی مدت یا کار با ابزارهای لرزاننده.
• چاقی: اضافه وزن فشار زیادی بر روی ستون فقرات وارد می‌کند.
• آسیب‌های ورزشی: آسیب‌های ورزشی مانند پیچ خوردگی یا کشیدگی عضلات کمر می‌توانند باعث سیاتیک شوند.

چه کسانی بیشتر به سیاتیک مبتلا می‌شوند؟

کسانی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به سیاتیک قرار دارند عبارتند از:

• افراد مسن
• افرادی که کارهای سنگین انجام می‌دهند
• افرادی که به مدت طولانی می‌نشینند.
• افرادی که دچار آسیب‌های ستون فقرات شده‌اند
• زنان باردار
• افراد چاق
• افرادی مبتلا به دیابت
• افراد مبتلا به برخی بیماری‌های ستون فقرات

عوامل خطر دیگر که می‌توانند به سیاتیک کمک کنند عبارتند از:

• ژنتیک
• وضعیت بدنی نامناسب
• سیگار کشیدن

روش‌های پیشگیری از سیاتیک چیست؟

خوشبختانه با رعایت برخی نکات می‌توان از بروز سیاتیک پیشگیری کرد. در ادامه به چند روش موثر برای پیشگیری از سیاتیک اشاره می‌کنیم:

تقویت عضلات هسته بدن

عضلات هسته شامل عضلات شکمی، کمر و لگن می‌شود. تقویت این عضلات به حمایت از ستون فقرات کمک کرده و از فشار بر روی دیسک‌ها و عصب سیاتیک می‌کاهد. تمریناتی مانند پل، پلانک و کرانچ برای تقویت عضلات هسته بسیار مفید هستند.

حفظ وزن سالم

اضافه وزن فشار زیادی بر ستون فقرات وارد می‌کند و خطر ابتلا به سیاتیک را افزایش می‌دهد. تغذیه سالم و متعادل به حفظ وزن ایده‌آل کمک می‌کند.

وضعیت صحیح بدن

هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن اجسام باید وضعیت صحیح بدن را حفظ کنید تا فشار کمتری به ستون فقرات وارد شود. استفاده از صندلی ارگونومیک با پشتی و تکیه‌گاه مناسب برای کمر بسیار مهم است.

ورزش منظم

ورزش‌‌های مناسب برای سیاتیک مانند پیاده‌روی، شنا و دوچرخه‌سواری و همچنین تمرینات قدرتی به تقویت عضلات کمر و پاها کمک می‌کنند. قبل از شروع هر برنامه ورزشی، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

اجتناب از فعالیت‌های سنگین

از بلند کردن اجسام سنگین به تنهایی خودداری کنید. انجام حرکات ناگهانی و پیچش‌های شدید کمر نیز به تقویت عضلات و پیشگیری از سیاتیک کمک می‌کنند.

مدیریت استرس

استرس می‌تواند باعث تنش عضلانی و تشدید درد سیاتیک شود. تکنیک‌هایی مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق می‌توانند برای کاهش استرس بسیار مفیدند.

مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم

در صورت بروز هرگونه درد یا ناراحتی در ناحیه کمر، با پزشک خود مشورت کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب دریافت کنید.

روش‌های درمان سیاتیک چیست؟

خوشبختانه روش‌های درمانی مختلفی برای تسکین درد و بهبود عملکرد وجود دارد. انتخاب روش درمانی مناسب به شدت درد، علت اصلی سیاتیک و شرایط فردی هر بیمار بستگی دارد.

روش‌های درمانی معمولاً شامل موارد زیر هستند:

داروها:

• مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش التهاب و درد.
• شل‌کننده‌های عضلانی برای کاهش اسپاسم عضلانی.
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای که به عنوان مسکن نیز عمل می‌کنند.

فیزیوتراپی:

• تمرینات کششی و تقویتی برای تقویت عضلات کمر و بهبود انعطاف‌پذیری، درمان دستی و استفاده از دستگاه‌های درمانی مانند اولتراسوند و لیزر.

روش‌های درمان خانگی سیاتیک:

• استراحت کافی: اجازه دهید بدنتان استراحت کند و از فعالیت‌های سنگین و خم شدن‌های مکرر خودداری کنید.
• کمپرس گرم و سرد: استفاده متناوب از کمپرس گرم و سرد می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند.
• یوگا و کشش‌های ملایم: برخی تمرینات یوگا و کشش‌های ملایم می‌توانند به تقویت عضلات کمر و بهبود انعطاف‌پذیری کمک کنند.
• ماساژ: ماساژ ملایم ناحیه کمر و پاها می‌تواند به کاهش تنش عضلانی و تسکین درد کمک کند.
• بالش طبی: استفاده از بالش طبی مناسب هنگام خواب می‌تواند به حفظ وضعیت صحیح ستون فقرات کمک کند.
• داروهای بدون نسخه: مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.

تزریقات:

• تزریق کورتیکواستروئید به ناحیه دردناک برای کاهش التهاب و تسکین درد.

انواع جراحی‌ها شامل:

• لامینکتومی: برداشتن بخشی از مهره برای ایجاد فضای بیشتر برای عصب.
• دیسککتومی: برداشتن قسمت بیرون زده دیسک.
• فیوژن ستون فقرات: اتصال دو یا چند مهره برای ایجاد ثبات.

مصرف خوراکی‌های مفید:

• غذاهای غنی از امگا ۳: ماهی‌های چرب مانند سالمون، قزل آلا و ماهی تن حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که خاصیت ضد التهابی قوی دارند.
• میوه‌ها و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات رنگی مانند توت‌ها، اسفناج، فلفل دلمه‌ای و گوجه‌فرنگی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌های ضد التهاب هستند.
• آجیل و دانه‌ها: آجیل‌هایی مانند بادام، گردو و دانه‌های چیا حاوی منیزیم هستند که به کاهش گرفتگی عضلات کمک می‌کند.
• غلات کامل: غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای، نان سبوس‌دار و جو دوسر فیبر بالایی دارند که به بهبود هضم و کاهش التهاب کمک می‌کنند.
• زردچوبه: زردچوبه حاوی کورکومین است که یک ترکیب ضد التهابی قوی است.
• زنجبیل: زنجبیل نیز خاصیت ضد التهابی دارد و می‌تواند به کاهش درد کمک کند.
• روغن زیتون: روغن زیتون حاوی چربی‌های سالم است که به کاهش التهاب کمک می‌کنند.

آنچه از مقاله علت سیاتیک چیست آموختیم:

در این مقاله به بررسی این موضوع که علت سیاتیک چیست پرداختیم و تمامی علل و روش‌های پیشگیری و درمان آن را معرفی کردیم. عوامل مختلفی از جمله فتق دیسک، تنگی کانال نخاعی و آسیب‌های ستون فقرات می‌توانند باعث سیاتیک شوند. خوشبختانه، سیاتیک قابل درمان است. با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، بسیاری از افراد می‌توانند از شر این درد رها شوند. روش‌های درمانی شامل داروهای مسکن، فیزیوتراپی، تزریقات و در موارد شدید جراحی می‌باشند. نکته مهم این است که قبل از شروع هرگونه درمان، حتما با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب کند.

سوالات متداول علت سیاتیک چیست:

منابع:

• my.clevelandclinic.org
• www.mayoclinic.org