4 حقیقت درباره هورمون ها که همه باید بدانند

هورمون ها چه چیزهایی هستند و چرا آقایان باید به آنها اهمیت بدهند؟ بیشتر اوقات، هورمون ها را با سندروم پیش قاعدگی و بالا رفتن ناگهانی درجه بدن یا همان داغ کردن در زنان مرتبط می دانیم اما آیا تنها دلیلی که باید به هورمون ها اهمیت بدهیم همین است؟

آیا آقایان فقط باید درباره تستوسترون و هورمون رشد بدانند؟
آیا مشکلات تیروئیدی فقط خانم ها را تحت تاثیر قرار می دهد؟

آقایان هورمون های مشابهی با خانم ها دارند، فقط مقدار این هورمون ها در هر کدام با دیگری متفاوت است. آقایان هم استروژن و پروژسترون دارند و خانم ها هم تستوسترون، فقط سطحشان نسبت به جنس مقابل متفاوت است.

چرا آقایان (و خانم ها) باید به هورمون هایشان اهمیت دهند؟

عدم تعادل هورمونی می تواند ریشه مشکلات بی شماری باشد که مردان را به ستوه آورده است مانند آکنه، بدخلقی، خستگی و بی انرژی بودن، افزایش وزن و انباشته شدن چربی، ریزش مو و الگوی ریزش موی مردان، کاهش میل جنسی و اختلال در نعوظ. حالا متوجه اهمیت هورمون شدید؟

هورمون ها قوی ترین پیام رسان های شیمیایی بدن هستند. هورمون ها در ارگان هایی به نام غدد درون ریز تولید می شوند و روی سلول ها در سطح DNA تاثیر می گذارند، این یعنی سلول های هر سیستم در بدن را تحت تاثیر قرار می دهند. هورمون ها تنها مهم نیستند بلکه ضروری هستند. باعث عملکرد، سازگار شدن، بهبود یافتن یا نیافتن بدن می شوند، عدم تعادل و نوسان در هورمون های بدن می تواند باعث بروز عوارض ناراحت کننده و آزاد دهنده شود.

1- هورمون ها می توانند باعث چاقی (یا چاق ماندن) شما شوند

افزایش وزن در خانم ها معمولا با مشکلات تیروئیدی همراه است. بیش از 12 درصد جمعیت، در طول زندگی خود تحت تاثیر مشکلات تیروئیدی قرار می گیرند. خانم ها، بیشتر با مشکلات تیروئیدی روبرو هستند اما مردها نیز ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرند. خانم ها پنج تا هشت برابر بیشتر در خطر مشکلات تیروئیدی هستند و همین منجر می شود که موارد بسیاری از مشکلات تیروئیدی در مردان تشخیص داده نشود و یا اشتباها چیز دیگری تشخیص داده شود.

همچنین مردها در صورت از دست دادن انرژی، افسردگی و افزایش وزن کمتر تمایل دارند به پزشک مراجعه کنند. بنابراین اگر خواستید بیشتر ورزش کنید اما این کار به دلیل خستگی مداوم، برایتان مقدور نبود ممکن است مشکل از تیروئیدتان باشد.

خستگی و نبود انرژی، می تواند نشانه مشکل در غدد آدرنال نیز باشد. کورتیزول هورمون استرسی است که توسط غده آدرنال در واکنش به هر نوع استرسی ترشح می شود، چه این استرس فیزیکی باشد (مانند ورزش)، چه احساسی ( مانند روابط ) و یا ذهنی (مانند کار).

به کورتیزول برای عملکرد در استرس زاترین شرایط نیاز دارید، اما اگر فشار استرس پایدار بماند، تولید کورتیزول نیز ادامه خواهد داشت. سطح بالای کورتیزول، سطح گلوکز و انسولین را نیز بالا می برد که باعث می شود بدنتان چربی را نگه دارد. بنابراین برای سوزاندن این چربی، باید مقدار کورتیزول را پایین بیاورید که به معنای کاهش سطح استرس است.

2- هورمون ها ممکن است دلیل نخوابیدن و خستگی دائمی تان باشند

عدم تعادل هورمونی، اغلب یکی از دلایل اصلی اختلالات خواب است. در اینجا نیز ممکن است مقصر کورتیزول باشد. استرس بالا ممکن است باعث بالا رفتن سطح کورتیزول در شب شود. در نتیجه یا بیدار خواهید ماند یا خوابتان بی کیفیت می شود. در حالت معمول، سطح کورتیزول در صبح ها و قبل از اینکه حتی از خواب بیدار شوید به بالاترین سطح خود می رسد. بدن در واقع با این کار، خود را برای روز بلندی که پیش رو دارد آماده می کند.

هنگام عصر این هورمون با افزایش هورمونی دیگر ( ملاتونین ) که باعث آرام و خواب آلود شدنتان می شود کاهش می یابد. ورزش کردن در هنگام شب یا تا دیروقت کار کردن در زیر نور، ممکن است باعث شود بدن در زمانی اشتباه شروع به تولید کورتیزول کند و یا تولید ملاتونین را کاهش دهد، چون بدن فکر می کند هنوز روز است.

برای حل این مشکل هورمونی، بهتر است ورزش خود را هنگام صبح انجام دهید و یا آن را برای اوایل عصر بگذارید. هنگام شب چراغ های بالای سرتان را کم کنید و اجازه دهید ملاتونین در مغزتان جمع شود. از تکنیک های کاهش دهنده استرس ( مانند یوگا و مدیتیشن ) هنگام عصر یا در پایان شب استفاده کنید، تا استرس را کاهش دهید و تاثیر منفیش را روی تولید ملاتونین کم کنید.

هشدار: شاید به نظر بیاید که با دریافت ملاتونین در هنگام شب، مشکلتان حل شود اما باید گفت این راه در طولانی مدت مضر است. هر بار که هورمون را از خارج وارد بدن می کنید، قابلیت بدن برای تولید داخلی آن هورمون را کاهش می دهید. این کار می تواند به صورت بالقوه، باعث بروز مشکل در توانایی طبیعی و متعادل سازی تان شود. حتی ممکن است وابسته به داروهای هورمونی شوید و در آینده با مشکلات و اختلال های خواب بیشتری مواجه شوید.

3- ممکن است هورمون ها روی خلق و خویتان تاثیر بگذارد

تعادل هورمونی تاثیر زیادی روی شاد یا ناراحت بودن، عصبی یا آرام بودنتان دارد. در واقع برخی از هورمون ها در مغز، نقش انتقال دهنده های عصبی را بازی می کنند و به صورت مستقیم روی افکار و احساسات شما تاثیر دارند. برای مثال پروژسترون در مغز، تاثیر آرامش بخش دارد. تستوسترون اضافی می تواند باعث عصبی و تحریک پذیر بودن بشود، در حالی که سطح پایین همین هورمون باعث می شود خسته و بی حال شوید.

سطح پایین هورمون های تیروئید، می تواند باعث افسردگی شود، در حالی که سطح بالای آنها باعث ایجاد اضطراب است. از آنجا که دلایل بالقوه فراوانی برای اختلالات خلقی و کاهش انرژی و خستگی وجود دارد، بسیار مهم است که ابتدا با یک پزشک مشورت کنید و او پس از معاینه و حتی گرفتن آزمایش،علت پنهان مشکلتان را بیابد. سپس می توانید مشکل را از ریشه حل کنید.

4- هورمون ها می توانند روی میل جنسی تان از یک یا چندین راه تاثیر بگذارند

هورمون ها نه تنها روی میل جنسی، بلکه روی عملکرد جنسی تان نیز تاثیر می گذارند. برای مثال سطح مناسب هورمون تستوسترون برای علاقه سالم به فعالیت های جنسی ضروری است. عدم تعادل هورمونی شاید دلیل این باشد که شما یا همسرتان میلی به فعالیت جنسی ندارید و یا لذتی نمی برید. سطح تستوسترون با عملکرد و اختلال عملکرد نعوظ در ارتباط است.

با افزایش سن ( یا افزایش استرس در هر سنی )، تعداد دفعات و زمان نعوظ ممکن است کمتر و یا عملکردش ضعیف شود. سطح تستوسترون، از 35 سالگی به بعد رو به کاهش می رود و حتی در افرادی که استرس بالایی دارند ممکن است زودتر چنین اتفاقی بیفتد.

مسلما دیگر عوامل نیز می توانند روی میل جنسی تاثیر بگذارند و پزشکتان باید صحبت کاملی با شما داشته باشد تا مشکل پشت پرده را شناسایی کند. هورمون ها و دیگر عوامل، قبل از اینکه پزشک چیزی تجویز کند باید به خوبی ارزیابی شود. با اینکه این نشانه ها و علائم می تواند برای مردان، زنان یا همسران به اندازه کافی ناراحت کننده باشد، اما باید هرچه زودتر به دنبال پیدا کردن مشکل باشند، چه هورمونی باشد چه مربوط به دیگر عوامل.

5-آقایان باید سلامت هورمونی خود را جدی بگیرند

اینها تنها چند مورد از تاثیر هورمون روی آقایان به شکل فیزیکی، احساسی و روانی بود. بسیاری از علائمی که آقایان در هر سنی آنها را تجربه می کنند ارزش بررسی از نظر هورمونی را دارند. متاسفانه بسیاری از پزشکان زیاد با بررسی مشکلات هورمونی راحت نیستند چون بسیار پیچیده است. مطمئن شوید کسی که به او مراجعه می کنید، به اندازه کافی تخصص داشته باشد تا برنامه ای سالم برای متعادل کردن سلامت هورمون برایتان ایجاد کند.

نویسنده دکتر جفری اگلر، مدیر پزشکی در مرکز سلامت لس آنجلس

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.