همه چیز درباره سرطان سینه: از تشخیص تا درمان

پس از سرطان پوست، سرطان سینه شایع‌ترین سرطانی است که در بین زنان وجود دارد. هر چند سرطان سینه می‌تواند در مردان هم بروز کند، اما متخصصان عقیده دارند که این سرطان در زنان بسیار شایع‌تر است. حمایت قابل توجه نسبت به آگاهی از سرطان سینه و بودجه تحقیقاتی، به ایجاد پیشرفت‌هایی در تشخیص و درمان سرطان سینه کمک کرده است. میزان بقای سرطان سینه افزایش یافته و تعداد مرگ و میرهای مرتبط با این بیماری به طور پیوسته در حال کاهش است که عمدتاً به دلیل عواملی، چون تشخیص زودهنگام، رویکرد شخصی جدید برای درمان و درک بهتر بیماری است. راه‌های بسیاری برای پیشگیری از سرطان سینه وجود دارد که ما قصد داریم در این مقاله به همه این موارد و همچنین نقش مهم تغذیه و رژیم غذایی در جلوگیری از بروز این نوع سرطان بپردازیم. تا انتها با ما همراه باشید.

سرطان سینه چیست؟

سرطان سینه نوعی بیماری است که در آن سلول‌های سینه به طور غیر طبیعی رشد کرده و تقسیم می‌شوند. این سلول‌های سرطانی می‌توانند توده‌ای در پستان ایجاد کنند که ممکن است قابل لمس باشد یا نباشد. در برخی موارد، سرطان سینه می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش یابد.

مراحل سرطان سینه کدامند؟

مراحل پیشرفت سرطان سینه متفاوت است. این مراحل عبارتند از:

• مرحله 0 (کارسینوم درجا): در این مرحله، سلول‌های سرطانی هنوز به بافت‌های اطراف نفوذ نکرده‌اند و اغلب در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شوند.
• مرحله I: تومور کوچک است و به غدد لنفاوی گسترش نیافته است.
• مرحله II: تومور بزرگ‌تر است یا به غدد لنفاوی نزدیک گسترش یافته است.
• مرحله III: تومور بزرگ‌تر است، به غدد لنفاوی دورتر گسترش یافته یا به پوست یا بافت‌های اطراف پستان نفوذ کرده است.
• مرحله IV (متاستاز): سرطان به قسمت‌های دیگر بدن مانند استخوان‌ها، ریه‌ها یا کبد گسترش یافته است.

علت اصلی بروز سرطان سینه چیست؟ 6 علت

سرطان سینه شایع‌ترین سرطان در بین زنان است؛ به طوری که از هر 8 زن در جهان، 1 نفر به آن مبتلا می‌شود. در این میان، سرطان سینه مردانه کمتر از 1 درصد از کل موارد سرطان سینه را تشکیل می‌دهد. آسیب DNA و جهش‌های ژنتیکی، ممکن است باعث این بیماری شود. به ارث بردن ژن‌های‌خاصی مانند BRCA1 و BRCA2 نیز می‌تواند خطر ابتلا به این سرطان را افزایش دهد.

تحقیقات بسیاری ارتباط نوشیدن زیاد الکل، سیگار کشیدن، مصرف غیرطبیعی هورمون‌ استروژن و الگوهای غذایی خاص – از جمله رژیم‌های غذایی ناسالم سرشار از غذاهای فرآوری شده – را با افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط می‌کند. در اینجا 6 عامل مهم در افزایش احتمال بروز سرطان سینه را معرفی می‌کنیم:

جنسیت

شاید بتوان به جرات گفت تنها بیماری که بسیار با جنسیت یک فرد در ارتباط باشد، همین سرطان است. هر چند پزشکان و محققان به مواردی از این سرطان در مردان نیز پی برده‌اند، اما بیشتر تحقیقات نشان می‌دهند که سرطان سینه بیماری مختص زنان است و در بین آن‌ها بیشتر شیوع دارد.

افزایش سن

همانند بسیاری از بیماری‌ها که با افزایش سن رابطه مستقیمی دارد، این سرطان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و متخصصان توصیه می‌کنند برای پیشگیری از آن در همان سنین جوانی مراقبت‌های لازم را داشته ‌باشید.

سابقه خانوادگی

اگر مادر، خواهر یا دختر شما به سرطان پستان، به ویژه در سنین پایین مبتلا شده باشد، خطر ابتلا به آن در شما نیز افزایش می‌یابد. با این ‌حال، اکثر افراد مبتلا به این سرطان هیچ سابقه خانوادگی ندارند.

جهش ژنی

برخی جهش‌های ژنی که خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهند، می‌توانند از والدین به فرزندان منتقل شوند. شناخته‌شده‌ترین جهش‌های ژنی با نام‌های BRCA1 و BRCA2 نامیده می‌شوند. این ژن‌ها می‌توانند خطر ابتلا به این سرطان و سایر سرطان‌ها را تا حد زیادی افزایش دهند.

اضافه وزن

یکی از مهم‌ترین عواملی که بر بروز سرطان سینه تاثیر دارد، رژیم غذایی فرد است. پزشکان معتقدند که چاقی غیرطبیعی و بیش‌ از اندازه یک فرد، خطر ابتلا به این سرطان را در او افزایش خواهد داد.

یائسگی در سنین بالا

عموما زنانی که در سنین بالا دچار یائسگی شده یا فرزندی را در سنین پیری به دنیا می‌آورند، باید خطر ابتلا به این نوع سرطان را جدی بگیرند.

علائم خطرناک سرطان سینه

علائم سرطان سینه بسیار متفاوت است – از توده‌ها و تورم گرفته تا تغییرات پوستی – همگی می‌توانند گواهی بر وجود این نوع سرطان در بدن باشند. در مقاله‌ی دیگری تمامی علائم سرطان سینه را بررسی کرده‌ایم که با مطالعه‌ی آن می‌توانید از نشانه‌های این سرطان آگاه شوید. اما شایع‌ترین علائم این سرطان عبارتند از:

• توده در پستان
• تغییرات در اندازه یا شکل پستان
• تغییر در پوست پستان
• ترشحات غیرعادی از نوک پستان
• تغییر در نوک پستان
• درد در پستان یا زیر بغل
• تورم در زیر بغل

توجه: بسیاری از توده‌های پستان خوش‌خیم هستند و سرطانی نیستند. اما بهتر است هرگونه تغییر در پستان خود را به پزشک اطلاع دهید تا تشخیص دقیق داده شود.

روش‌های تشخیص سرطان سینه

تشخیص زودهنگام سرطان سینه، شانس بهبودی را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. روش‌های مختلفی برای تشخیص این بیماری وجود دارد که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت:

معاینه فیزیکی

اولین قدم در تشخیص سرطان پستان، معاینه فیزیکی توسط پزشک است. پزشک به دنبال هرگونه توده، قرمزی، تورم یا تغییراتی در اندازه یا شکل سینه خواهد بود.

ماموگرافی

ماموگرافی یکی از رایج‌ترین روش‌های تشخیص اولیه سرطان پستان است. در این روش از اشعه ایکس با دوز پایین برای ایجاد تصاویر از بافت سینه استفاده می‌شود. ماموگرافی می‌تواند تغییرات در بافت سینه را که با معاینه فیزیکی قابل تشخیص نیستند، نشان دهد.

سونوگرافی

سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر از بافت سینه استفاده می‌کند. سونوگرافی می‌تواند به تشخیص تفاوت بین کیست و توده‌های جامد کمک کند و همچنین برای هدایت سوزن در هنگام بیوپسی استفاده می‌شود.

ام آر آی (MRI)

ام آر آی از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از بافت سینه استفاده می‌کند. ام آر آی می‌تواند به تشخیص سرطان سینه در زنانی که دارای بافت سینه متراکم هستند یا در زنانی که دارای سابقه خانوادگی سرطان سینه هستند، کمک کند.

بیوپسی

بیوپسی تنها راه قطعی برای تشخیص سرطان سینه است. در این روش، یک نمونه کوچک از بافت سینه برداشته شده و تحت آزمایش میکروسکوپی قرار می‌گیرد. انواع مختلفی از بیوپسی وجود دارد، از جمله:

• بیوپسی با سوزن ظریف: در این روش، از یک سوزن بسیار نازک برای برداشتن یک نمونه کوچک از بافت استفاده می‌شود.
• بیوپسی هسته ای: در این روش، از یک سوزن بزرگتر برای برداشتن یک نمونه بزرگتر از بافت استفاده می‌شود.
• بیوپسی جراحی: در این روش، یک جراح یک توده بزرگتر را برمی‌دارد.

سایر روش‌های تشخیص

علاوه بر روش‌های ذکر شده، ممکن است از روش‌های دیگری نیز برای تشخیص سرطان سینه استفاده شود، از جمله:

• پت اسکن: برای بررسی گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن
• آزمایش خون: برای بررسی برخی از مارکرهای توموری

چگونه از سرطان سینه پیشگیری کنیم؟

به خاطر داشته باشید که عوامل زیادی با ایجاد سرطان سینه مرتبط هستند. برخی از این عوامل قابل کنترل و برخی دیگر غیر قابل کنترل هستند. عوامل غیر قابل کنترل عبارتند از:

• سن: خطر ابتلا با افزایش سن بیشتر می‌شود.
• ژنتیک: داشتن سابقه خانوادگی سرطان سینه، به ویژه در بستگان درجه یک، خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.
• چگالی پستان: زنانی که بافت پستان متراکم‌تری دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.

عوامل قابل کنترل عبارتند از:

• ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم به کاهش وزن، کنترل قند خون و بهبود سلامت کلی کمک می‌کند که همگی در کاهش خطر سرطان سینه موثر هستند.
• کنترل وزن: حفظ وزن سالم و جلوگیری از چاقی، به‌ویژه پس از یائسگی، بسیار مهم است.
• شیردهی: شیردهی به نوزاد می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد.
• ترک مصرف الکل: محدود کردن مصرف الکل یا پرهیز از آن خطر ابتلا را کاهش می‌دهد.
• تغذیه سالم: مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و لبنیات کم‌چرب می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد. محدود کردن مصرف غذاهای فرآوری شده، چربی‌های اشباع و قندهای افزوده نیز توصیه می‌شود.

۷ ماده جادویی موثر در پیشگیری از سرطان سینه

برای پیشگیری از سرطان سینه مواد غذایی زیر را در برنامه روزانه خود بگنجانید:

1- سبزیجات

انواع کلم، اسفناج، کاهو و سبزی ممکن است خواص ضد سرطانی داشته باشند. سبزیجات دارای برگ سبز حاوی آنتی اکسیدان‌های کاروتنوئیدی، از جمله بتاکاروتن، لوتئین و زآگزانتین هستند که میزان بالای آن در خون با کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط است. علاوه بر این، تحقیقات دیگری نشان می‌دهد که مصرف زیاد سبزیجات حاوی ویتامین B می‌تواند سبب پیشگیری از سرطان سینه شود.

2- انواع مرکبات

مرکباتی مانند پرتقال، گریپ فروت، لیمو، لیموترش و نارنگی، سرشار از ترکیباتی هستند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهند. موادی مانند ویتامین C و کاروتنوئیدها، مانند بتا کریپتوکسانتین و بتاکاروتن و به علاوه آنتی اکسیدان‌های فلاونوئیدی، مانند کورستین، هسپرتین و نارینژنین در روند پیشگیری از سرطان سینه موثر هستند.

3- ماهی

ماهی‌های چرب، از جمله سالمون و ساردین به دلیل فواید چشمگیرشان شناخته‌ شده‌اند. چربی‌های امگا 3، سلنیوم و آنتی اکسیدان‌هایی مانند کانتاکسانتین ممکن است اثرات محافظتی در برابر سرطان داشته باشند. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که مصرف ماهی‌های چرب، به طور خاص خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش می‌دهد.

4- انواع توت

مصرف منظم توت‌ها ممکن است برای مبارزه با سرطان سینه مفید است. مصرف آنتی اکسیدان‌های توت، از جمله فلاونوئیدها و آنتوسیانین‌ها، از آسیب سلولی و همچنین رشد و گسترش سلول‌های سرطانی محافظت می‌کند.

5- صیفی‌جات

سیر، پیاز و تره‌فرنگی، همگی دارای مجموعه‌ای از مواد مغذی، از جمله ترکیبات ارگانوسولفور، آنتی اکسیدان‌های فلاونوئیدی و ویتامین C هستند که ممکن است خواص ضد سرطانی قوی داشته باشند. به همین ترتیب، مطالعه‌ای روی 285 زن نشان داد که مصرف زیاد سیر و تره‌فرنگی ممکن است از سرطان سینه محافظت کند. همچنین این مطالعه به ارتباط مثبتی بین مصرف زیاد پیاز پخته و سرطان سینه اشاره کرد.

6- انواع لوبیا

لوبیا سرشار از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی است و به طور خاص، محتوای بالای فیبر آن‌ می‌تواند از سرطان پستان محافظت کند. مطالعه‌ای روی 2571 زن نشان داد که مصرف زیاد لوبیا خطر ابتلا به این سرطان را تا 20 درصد در مقایسه با مصرف کم لوبیا کاهش می‌دهد.

7- انواع ادویه

ادویه‌هایی مانند رزماری، پونه کوهی، آویشن، زردچوبه، کاری و زنجبیل، حاوی ترکیبات گیاهی هستند که ممکن است به پیشگیری از سرطان سینه کمک کنند. این ادویه‌ها شامل ویتامین‌ها، اسیدهای چرب و آنتی اکسیدان‌های پلی فنل هستند.

به عنوان مثال، پونه کوهی دارای آنتی اکسیدان‌های کارواکرول و رزمارینیک اسید است که مطالعات نشان می‌دهد اثرات ضد سرطانی قابل توجهی در برابر سلول‌های تهاجمی سرطان سینه نشان می‌دهند. کورکومین، ترکیب فعال اصلی زردچوبه، مانند آپیژنین، فلاونوئید غلیظ شده در جعفری، خواص ضد سرطانی قابل توجهی از خود نشان داده است.

4 ماده مرگبار برای سرطان سینه

مصرف برخی از مواد غذایی به ویژه اگر زیاد مصرف شوند، منجر به انواع سرطان از جمله سرطان پستان می‌شوند. این مواد غذایی عبارتند از:

1- گوشت قرمز

مطالعه‌ای در موسسه سرطان نیوجرسی نشان داد زنانی که مقادیر زیادی گوشت قرمز مصرف می‌کنند نسبت به کسانی که کمتر گوشت قرمز مصرف می‌کنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این سرطان هستند.

2- مشروبات الکلی

مطالعات متعدد تایید کرده‌اند که مصرف الکل خطر ابتلا به سرطان پستان را در زنان افزایش می‌دهد. هر بار که این نوشیدنی را می‌نوشید، 11 درصد خطر ابتلا به این سرطان در شما افزایش می‌یابد.

3- غذاهای پرچرب

تحقیقات منتشر شده در مجله موسسه ملی سرطان نشان داد زنانی که به طور منظم لبنیات و غذاهای پرچرب مصرف می‌کنند، خطر مرگ ناشی از این بیماری را تا 20 درصد افزایش می‌دهند.

4- انواع قند و شکر مصنوعی

افسانه‌ای می‌گوید: “قند سرطان را تغذیه می‌کند.” اما حقیقت این است که قند باعث رشد سریع سرطان نمی‌شود. همه سلول‌ها از جمله سلول‌های سرطانی برای تامین انرژی به قند خون (گلوکز) وابسته هستند. لذا بهتر است اگر سابقه بیماری سرطان در خانواده دارید، برای پیشگیری از این سرطان مصرف گلوکز خود را کنترل کنید.

روش‌های درمان سرطان سینه

درمان سرطان سینه به عوامل مختلفی از جمله نوع سرطان، مرحله‌ی بیماری، اندازه تومور، وضعیت عمومی بیمار و همچنین نتایج آزمایش‌های مختلف بستگی دارد. خوشبختانه با پیشرفت‌های چشمگیر در حوزه پزشکی، امروزه روش‌های درمانی متنوعی برای مقابله با این بیماری وجود دارد. روش‌های اصلی درمان سرطان پستان عبارتند از:

جراحی

بهترین جراحی‌ها برای درمان سرطان پستان عبارتند از:

• لامپکتومی: در این روش، فقط تومور و مقداری از بافت سالم اطراف آن برداشته می‌شود.
• ماستکتومی: در این روش، کل پستان برداشته می‌شود.
• برداشتن غدد لنفاوی: در برخی موارد، غدد لنفاوی زیر بغل نیز برای بررسی وجود سلول‌های سرطانی برداشته می‌شوند.

شیمی درمانی

شیمی درمانی با استفاده از داروهای قوی، سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد. این داروها معمولاً به صورت وریدی تزریق یا به صورت قرص مصرف می‌شوند.

رادیوتراپی

رادیوتراپی یا پرتو درمانی یکی از روش‌های درمانی موثر در مقابله با سرطان پستان است. در این روش از پرتوهای پر انرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. رادیوتراپی معمولاً پس از جراحی و گاهی اوقات همراه با شیمی درمانی و یا هورمون درمانی به کار می‌رود.

انواع رادیوتراپی برای درمان سرطان سینه

• رادیوتراپی خارجی: رایج‌ترین نوع رادیوتراپی است که در آن پرتوها از دستگاهی خارج از بدن به سمت تومور تابیده می‌شوند.
• رادیوتراپی داخلی: در این روش، یک منبع رادیواکتیو کوچک به مدت کوتاهی در نزدیکی تومور قرار می‌گیرد.

هورمون درمانی

هورمون درمانی یکی از روش‌های درمانی موثر برای سرطان سینه است که در مواردی که سلول‌های سرطانی به هورمون‌های زنانه (استروژن و پروژسترون) حساس هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، این نوع سرطان‌ها را سرطان‌های هورمون مثبت می‌نامند.

درمان‌های هدفمند

این نوع درمان‌ها بر روی سلول‌های سرطانی خاص تأثیر می‌گذارند و عوارض جانبی کمتری نسبت به شیمی درمانی دارند.

انتخاب روش درمان

انتخاب روش درمان مناسب توسط پزشک متخصص و با توجه به شرایط فردی بیمار صورت می‌گیرد. عوامل مختلفی در این انتخاب موثر هستند، از جمله:

• نوع و مرحله سرطان
• اندازه تومور
• وضعیت غدد لنفاوی
• سن بیمار
• سلامت عمومی بیمار
• ترجیحات بیمار

عوارض درمان چیست؟

عوارض جانبی رایج شیمی درمانی و پرتودرمانی شامل خستگی، تهوع و استفراغ است. درمان هدفمند، ایمونوتراپی و هورمون درمانی دارای عوارض جانبی مشابهی، از جمله مشکلات گوارشی مانند یبوست و اسهال هستند.

واکنش افراد به درمان های سرطان پستان متفاوت است. اگر تحت درمان هستید، از پزشک خود بپرسید که چگونه درمان ممکن است بر زندگی روزمره شما تأثیر بگذارد. با آگاهی از عوارض درمان و انجام مراقبت‌های لازم می‌توانید به راحتی به زندگی خود ادامه دهید.

آنچه از مقاله پیشگیری از سرطان سینه آموختیم:

سرطان سینه بیماری پیچیده‌ای است که عوامل مختلفی در بروز آن نقش دارند. با این حال، با پیشرفت علم پزشکی و آگاهی بیشتر جامعه، می‌توان با این بیماری مقابله کرد. تشخیص زودهنگام، انتخاب مناسب‌ترین روش درمانی و حمایت اجتماعی، از مهم‌ترین عوامل بهبودی بیماران مبتلا به سرطان سینه هستند. با اتخاذ سبک زندگی سالم، انجام معاینات منظم و همکاری نزدیک با تیم پزشکی، می‌توان به آینده‌ای روشن امیدوار بود.

سوالات متداول پیشگیری از سرطان سینه:

منبع:

• my.clevelandclinic.org

• www.breastcancer.org

• www.cdc.gov

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.