لاغری شکم و پهلو با طب سنتی ابوعلی سینا ریشه در دیدگاههای عمیق او درباره سلامت بدن و تغذیه دارد. ابو علی سینا، معروف به ابن سینا، فیلسوف، پزشک و دانشمند برجسته ایرانی بود که در عصر طلایی اسلام زندگی میکرد. ابن سینا که در اوایل قرن دهم میلادی متولد شد، سهم قابل توجهی در زمینههای مختلف از جمله پزشکی، فلسفه و نجوم داشت. ایدهها و نظریات او در مورد سلامت و تندرستی همچنان بر نحوه درک و رویکرد ما به تغذیه سالم در زمان حال تاثیر گذار است؛ بهنحوی که امروز از مجموعه این آموزهها با عنوان رژیم ابو علی سینا یاد میشود.
طب ابوعلی سینا برای لاغری، بسیار فراتر از زمان خود بود و نشان دهنده درک عمیق او از بدن انسان و عملکرد پیچیده آن به شمار میرفت. او به رویکردی جامع در سلامت اعتقاد داشت؛ رویکردی که در آن ذهن، بدن و روح بهصورت یکپارچه با یکدیگر در ارتباط هستند. توصیههای غذایی ابنسینا بر پایه دانش گسترده او از آناتومی، فیزیولوژی و تاثیر مستقیم تغذیه بر سلامت کلی بدن شکل گرفته بود؛ اصولی که امروزه نیز در موضوعاتی مانند لاغری شکم و پهلو مورد توجه قرار میگیرند.
توصیه های ابن سینا برای لاغری
یکی از اصول کلیدی رژیم ابوعلی سینا در زمینه تغذیه سالم، مفهوم اعتدال بود. او اهمیت حفظ تعادل در تمام جنبههای زندگی، از جمله مصرف غذا را درک میکرد. ابن سینا نسبت به زیاده روی در مصرف هر نوع خاصی از غذا هشدار میداد و بر لزوم کنترل اندازه وعدههای غذایی تاکید میکرد.

او معتقد بود که پرخوری میتواند تعادل بدن را مختل کرده و منجر به مشکلات مختلف سلامتی، چه جسمی و چه روانی شود. در اثر مشهور خود، “قانون در طب”، ابن سینا راهنمای جامعی برای تغذیه سالم ارائه داد. او بر مصرف میوهها و سبزیجات تازه تأکید کرد، ارزش غذایی بالای آنها و توانایی آنها در تأمین ویتامینها و مواد معدنی ضروری را تشخیص داد.
ابوعلی سینا معتقد بود که نیازهای غذایی هر فرد منحصر به فرد است و عواملی مانند سن، جنسیت و شرایط زمینهای سلامتی بر نیازهای تغذیهای فرد تأثیر میگذارند. ابن سینا به تنظیم رژیمهای غذایی متناسب با نیازهای خاص هر فرد اعتقاد داشت و از برنامههای تغذیه شخصی سازی شده حمایت میکرد.
نکته مهم دیگر آنکه:
اصطلاح «رژیم ۵ روزه ابن سینا» که در برخی منابع آمده است صحت تاریخی ندارد و هیچ کدام از آثار اصلی او، مانند القانون فی الطب، چنین رژیمی را توصیه نکردهاند. ابن سینا و حکمای طب سنتی بیشتر بر اصول کلی تغذیه سالم، تنظیم مزاج، رعایت تعادل در خورد و خوراک، توجه به سبک زندگی، خواب مناسب، تحرک کافی و کنترل حالات روحی تاکید داشتند.
در ادامه، اصول مهم در طب ابوعلی سینا برای لاغری را بیان خواهیم کرد:
تاکید بر اعتدال
ابوعلی سینا پیامدهای منفی زیاده روی در مصرف غذا را به خوبی دانسته بود. او به اصل اعتدال اعتقاد داشت، از افراط در مصرف هشدار میداد و برای حفظ تعادل در عادات غذایی، طرفدار کنترل اندازه وعدهها بود.
تنوع غذایی
ابن سینا بر اهمیت مصرف طیف متنوعی از غذاها، به ویژه میوهها و سبزیجات تازه، تاکید داشت. او ارزش غذایی بالای این غذاهای گیاهی را درک میکرد که ویتامینها، مواد معدنی و آنتی اکسیدانهای ضروری برای حفظ سلامت مطلوب جسمانی را فراهم میکنند.
گنجاندن غلات کامل
ابن سینا طرفدار گنجاندن غلات کامل، مانند جو، گندم، جو دوسر و برنج، در یک رژیم غذایی سالم بود. این غلات سرشار از فیبر هستند، به هضم غذا کمک میکنند، سطح قند خون را تنظیم میکنند و سلامت روده را ارتقا میدهند. آنها همچنین کربوهیدراتهای لازم برای انرژی فراهم میکنند.
مصرف حبوبات
در رژیم ابوعلی سینا، ارزش حبوبات، مانند عدس، نخود و لوبیا به خوبی مشخص بود. اومی دانست این منابع پروتئینی گیاهی، جایگزینهای مقرون به صرفه برای پروتئینهای حیوانی هستند. حبوبات سرشار از فیبر، کربوهیدراتهای پیچیده، مواد معدنی ضروری و فیتوشیمیاییها هستند که به سلامت و رفاه کلی کمک میکنند.
توجه به زمان بندی وعده های غذایی
ابن سینا بر اهمیت وعده های غذایی منظم و به موقع تاکید داشت. او سه وعده غذایی اصلی به همراه میان وعدههای اختیاری را برای جلوگیری از گرسنگی بیش از حد و پرخوری توصیه میکرد. ابن سینا درک میکرد که الگوهای غذایی نامنظم میتوانند متابولیسم بدن را مختل کرده و منجر به مشکلات مختلف سلامتی شوند.
تشخیص ارتباط غذا و خلق و خو
ابن سینا ارتباط نزدیک بین غذا و خلق و خو را تایید کرد. او معتقد بود که برخی مواد غذایی میتوانند بر عملکرد شناختی و سلامت روانی کلی تاثیر بگذارند. او بر مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ برای سلامت مغز و بهبود خلق و خو تاکید داشت.
تاکید بر مصرف پروتئین های کم چرب
ابن سینا بر اهمیت مصرف پروتئینهای کم چرب از منابعی مانند مرغ، ماهی و برشهای کم چرب گوشت تاکید داشت. این پروتئینها اسیدهای آمینه ضروری برای ترمیم بافت، عملکرد سیستم ایمنی و رشد عضلات را فراهم میکنند. او با توجه به پیامدهای منفی بالقوه آن برای سلامتی، به اعتدال در مصرف گوشت قرمز توصیه میکرد.

رویکرد فردی
ابن سینا به خوبی به این موضوه واقف بود که هر فرد نیازهای غذایی منحصر به فردی دارد. او تشخیص داد که عواملی مانند سن، جنسیت و شرایط زمینه ای سلامتی بر نیازهای تغذیهای تأثیر می گذارند. ابن سینا طرفدار برنامههای تغذیهای شخصی سازی شده بود و رژیمهای غذایی را متناسب با نیازهای خاص تنظیم می کرد.
این رویکردیست که در رژیم دکتر کرمانی نیز به خوبی رعایت شده. دکتر کرمانی نیز بر اهمیت تغذیه شخصی سازی شده تاکید دارد. او معتقد است که هیچ رژیم غذایی واحدی برای همه افراد مناسب نیست و هر فرد باید با توجه به شرایط جسمی، سطح فعالیت، سابقه پزشکی و ترجیحات غذایی خود، رژیم غذایی مناسب خود را انتخاب کند.
توصیههای طب سنتی برای لاغری
بر اساس مبانی متون معتبر طب سنتی، به ویژه کتاب ارزشمند القانون فیالطب، ابوعلی سینا و دیگر حکمای بزرگ این مکتب معتقد بودند که حفظ سلامت بدن و پیشگیری از بیماریها، از جمله چاقی و تجمع چربیهای اضافی، وابسته به رعایت مجموعهای از اصول بنیادین است. این اصول که با عنوان اسباب سته ضروریه شناخته میشوند، زیر بنای بسیاری از توصیههای درمانی و پیشگیرانه در طب سنتی را تشکیل میدهند و میتوان آنها را پایههای اصلی شش دستور لاغری ابن سینا دانست.
ابن سینا بر این باور بود که هرگونه عدم تعادل در این شش عامل، ابتدا باعث سو مزاج شده و در ادامه، زمینه ساز بروز بیماریها و اختلالات متابولیک از جمله اضافه وزن میشود. اسباب سته ضروریه شامل موارد زیر هستند:
- آب و هوا
- خورد و خوراک
- خواب و بیداری
- حرکت و سکون
- استفراغات بدنی (مانند تعریق و دفع)
- اعراض نفسانی (حالات روحی و روانی)
ابنسینا تاکید میکند که انسان در طول زندگی ناگزیر با این عوامل در ارتباط است و نمیتواند برای مدت طولانی از هیچ یک از آنها دوری کند؛ بنابراین، تنظیم صحیح آنها نقش کلیدی در کنترل وزن و حفظ سلامت دارد.

در میان این عوامل، خورد و خوراک جایگاه ویژهای دارد و سخنان ابوعلی سینا در مورد غذا نشان دهنده نگاه دقیق و علمی او به تاثیر تغذیه بر بدن است. او غذا را نهتنها عامل تامین انرژی، بلکه یکی از مهمترین ابزارهای اصلاح مزاج و پیشگیری از چاقی میدانست. به اعتقاد او، نوع غذا، مقدار آن، زمان مصرف و تناسب آن با مزاج فرد، همگی در افزایش یا کاهش وزن نقش دارند.
رژیم غذایی ابوعلی سینا که بر پایه اصول طب سنتی بنا شده، حتی در دنیای مدرن نیز کاربردپذیر است و از جنبههای مختلف با توصیههای علمی امروز همخوانی دارد، از جمله:
- اصلاح مزاج و تعادل اخلاط: در طب سنتی، اضافهوزن اغلب نتیجه غلبه رطوبت و سردی در بدن است. اصلاح مزاج از طریق تغذیه مناسب و سبک زندگی صحیح، اولین گام برای لاغری اصولی به شمار میرود.
- توجه به زمان مصرف غذا: خوردن غذا در ساعات منظم، پرهیز از غذا خوردن در شب و سبک بودن وعده شام، نقش مؤثری در بهبود هضم و کاهش چربیهای اضافی دارد.
- افزایش حرکت و فعالیت بدنی: تحرک متناسب با توان بدن، مانند پیادهروی منظم، به دفع رطوبات اضافی و بهبود سوختوساز کمک میکند و یکی از ارکان لاغری در طب سنتی است.
- اصلاح خواب و بیداری: خواب منظم و بهموقع، بهویژه خواب شبانه، در تنظیم متابولیسم بدن و پیشگیری از افزایش وزن اهمیت زیادی دارد.
- تنظیم خوردن و آشامیدن: کاهش پرخوری، رعایت فاصله مناسب بین وعدههای غذایی و پرهیز از درهمخوری از توصیههای مهم حکمای طب سنتی برای کنترل وزن است.

- کنترل حالات روحی و روانی: از دیدگاه طب سنتی، استرس، اندوه و اضطراب میتوانند باعث اختلال در هضم و افزایش وزن شوند؛ بنابراین آرامش ذهنی در فرآیند لاغری نقش مهمی دارد.
- پرهیز از رطوبات و غذاهای مولد بلغم: کاهش مصرف غذاهای سرد و تر مانند غذاهای بسیار چرب، شیرینیها و خوراکیهای سنگین، به کاهش تجمع چربی در بدن کمک میکند.
- تقویت قوای هاضمه: تقویت معده و بهبود فرآیند هضم، از طریق انتخاب غذاهای سازگار با مزاج، یکی از اصول کلیدی طب سنتی برای لاغری پایدار است.
نکته مهم درباره معجون ابن سینا برای لاغری:
در منابع معتبر طب سنتی و آثار اصلی ابوعلی سینا، مانند القانون فی الطب، هیچ نسخه مشخصی تحت عنوان «معجون لاغری بوعلی سینا» وجود ندارد.
با این حال در منابع مدرن و برخی سایتها، ترکیبی از گیاهان دارویی و ادویههایی مانند دارچین، زنجبیل، زیره، زنیان و عسل طبیعی به عنوان «معجون لاغری ابو علی سینا» معرفی میشود که هدف آنها کمک به هضم، کاهش رطوبت بدن و اصلاح مزاج است و از نظر طب سنتی میتواند به کاهش تدریجی وزن و بهبود سوخت و ساز بدن کمک کند.
طریقه مصرف معجون لاغری بوعلی سینا معمولا به مقدار کم و تدریجی، یعنی یک تا دو قاشق مربا خوری در روز، همراه با نوشیدنی گرم یا دمنوشهای سنتی و قبل یا همراه با غذا بسته به مزاج فرد توصیه میشود و اثرگذاری آن تنها زمانی قابل توجه است که با رعایت سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب، فعالیت بدنی منظم و خواب کافی همراه باشد.
لازم به ذکر است که چنین معجونهایی جایگزین اصول کلی طب سنتی نمیشوند و مصرف آنها باید با احتیاط و حتما زیر نظر پزشک متخصص تغذیه انجام شود تا اثرات آن ایمن و موثر باشد.
کلام آخر
لاغری شکم و پهلو با طب سنتی ابوعلی سینا با تکیه بر اصول طب سنتی، قرنهاست که مورد توجه قرار گرفته است. این رژیم، با تأکید بر اعتدال، تنوع، کیفیت و زمان بندی مناسب وعدههای غذایی، به حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماریها کمک میکند. اصول این رژیم، با رویکردهای تغذیه مدرن نیز همخوانی دارد و میتواند با اعمال تغییرات مناسب، در دنیای امروز نیز مورد استفاده قرار گیرد.
البته باید به این نکته توجه داشت که رژیم ابوعلی سینا، یک رویکرد جامع به تغذیه است که علاوه بر غذا، به عوامل سبک زندگی مانند خواب، ورزش و مدیریت استرس نیز توجه دارد. برای بهره مندی از فواید این رژیم، لازم است با متخصصان طب سنتی و تغذیه مدرن مشورت کرده و رژیم غذایی مناسب با شرایط فردی خود را انتخاب کنید.
سوالات متداول لاغری شکم و پهلو با طب سنتی ابوعلی سینا:
۱- آیا رژیم ابوعلی سینا میتواند به کاهش وزن کمک کند؟
اصول رژیم ابوعلی سینا، با تاکید بر اعتدال در مصرف غذا، میتواند به کاهش وزن کمک کند. با این حال، برای کاهش وزن اصولی، لازم است رژیم غذایی متناسب با شرایط فردی و زیر نظر متخصص تغذیه تنظیم شود.
۲-آیا رژیم ابوعلی سینا میتواند به درمان بیماریها کمک کند؟
بله. رژیم ابوعلی سینا، با تأکید بر مصرف غذاهای سالم و مغذی، میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از برخی بیماریها کمک کند.
۳-آیا رژیم ابوعلی سینا شامل محدودیتهای غذایی خاصی میشود؟
رژیم ابوعلی سینا بر اساس مزاج فردی تنظیم میشود و ممکن است محدودیتهای غذایی متفاوتی برای افراد مختلف داشته باشد.
منبع:
دیدگاه شما