از علت مور مور شدن پا تا درمان آن

علت مور مور شدن پا با توجه به شرایط سلامتی هر فرد متفاوت است و ممکن است یک وضعیت موقتی و یا نتیجه یک بیماری مزمن مانند دیابت و اضافه وزن باشد. این علائم می‌توانند پیشرونده باشند. ابتدا ممکن است کمی حالت مورمور شدن داشته باشید و بعد از مدت زمان کوتاهی این احساس بیشتر شود. درمان آن ممکن است، این حالت را از بین ببرد یا پیشرفت آن را کند کند. در این مقاله در علت مورمور شدن پا مطالبی را با شما در میان می‌گذاریم. با ما همراه باشید.

علت مورمور شدن پا

مورمور شدن پا علل مختلفی دارد. اگر برای مدت طولانی در یک وضعیت ثابت، قرار داشته باشید، ممکن است پاهای شما مورمور شود. اما اگر این احساس ادامه داشته باشد یا علائم دیگری را تجربه کنید، ممکن است نشانه اولیه یک بیماری زمینه ای باشد.

انواع بیماری‌های مزمن می‌توانند باعث مورمور شدن پا شوند، از جمله این بیماری‌ها به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

دیابت و نوروپاتی دیابتی

دیابت و یک عارضه مرتبط با آن که به عنوان نوروپاتی دیابتی شناخته می‌شود، یکی از شایع‌ترین علل مورمور شدن مداوم در پاها است. نوروپاتی دیابتی نتیجه آسیب عصبی ناشی از قند خون بالا است.

مورمور شدن پاها اولین علامت رایج برای بسیاری از افرادی است که آسیب عصبی ناشی از دیابت را تجربه می‌کنند. این بیماری، نوروپاتی محیطی نامیده می‌شود. این حالت، معمولاً در شب بدتر می‌شود.

چاقی و اضافه وزن

اضافه وزن و چاقی می‌تواند یکی از دلایل ایجاد حالت مورمور شدن پاها شود. چربی‌های اضافی و فشار وزن بالا به اعصاب ناحیه پا فشار وارد کرده و باعث گزگز کردن و بی‌حسی و مورمور شدن پا‌ها می‌شود.

تغذیه نامناسب که باعث چاقی و اضافه وزن می‌شود یکی از دلایل اصلی برای بر هم زدن تعادل اعصاب در ناحیه پا و حالت مورمور شدن می‌شود.

مولتیپل اسکلروزیس(MS)

مولتیپل اسکلروزیس(MS) یک بیماری سیستم عصبی مرکزی است که باعث می‌شود سیستم ایمنی به پوشش محافظ روی اعصاب یا میلین حمله کند. این موضوع، منجر به آسیب عصبی و اختلال در ارتباط بین مغز و بدن می‌شود. سوزن سوزن شدن یا بی حسی در بدن، صورت و اندام‌ها(دست‌ها و پاها) یکی از شایع‌ترین علائم ام اس است.

کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید شرایطی است که در آن تیروئید شما کم کار است و نمی‌تواند هورمون تیروئید کافی برای تامین نیازهای بدن شما تولید کند. کم کاری تیروئید درمان نشده، می‌تواند منجر به عوارض شدیدتر از جمله نوروپاتی محیطی شود. نوروپاتی محیطی آسیب به اعصاب محیطی است. مورمور شدن و بی حسی در پاها یکی از عوارض نوروپاتی محیطی است.

سندرم تونل تارسال(TTS)

سندرم تونل تارسال(TTS) باعث درد، مورمور شدن یا سوزش در مچ پا یا پاشنه می‌شود. این عارضه در اثر فشردگی عصب تیبیال ایجاد می‌شود که در امتداد داخل مچ پا و پا قرار دارد.

نارسایی کلیه

نارسایی کلیه ممکن است باعث مورمور شدن در پا شود. نارسایی کلیه می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد، اما شایع‌ترین آن‌ها دیابت و فشار خون بالا هستند. علائم مورمور شدن پا ناشی از نارسایی کلیه عبارتند از:

• درد و بی حسی در پاها
• گرفتگی و انقباض عضلانی
• ضعف عضلانی

بارداری

تجربه مورمور شدن در پاها در دوران بارداری غیرمعمول نیست. همانطور که رحم رشد می‌کند، می‌تواند به اعصابی که از پاها می‌گذرد فشار وارد کند. این موضوع، باعث ایجاد حس مورمور شدن پا می‌شود.

کمبود ویتامین

عدم دریافت مقدار کافی برخی از ویتامین‌ها، به‌ویژه ویتامین‌های B، می‌تواند باعث مورمور شدن در پا شود. کمبود ویتامین می‌تواند نتیجه یک رژیم غذایی ناکافی یا یک بیماری زمینه‌ای باشد.

عفونت‌ها

تعدادی از عفونت‌ها می‌توانند باعث التهاب اعصاب شوند که در نهایت، منجر به مورمور شدن در پا می‌شود. این عفونت‌ها عبارتند از:

• بیماری لایم
• زونا
• هپاتیت B و C
• اچ‌آی‌وی
• ایدز
• بیماری هانسن

اختلال مصرف الکل و نوروپاتی الکلی

نوشیدن زیاد الکل، به طور منظم می‌تواند باعث نوروپاتی الکلی شود، که به اعصاب محیطی به دلیل مصرف زیاد الکل آسیب وارد می‌کند. افرادی که دچار نوروپاتی الکلی می‌شوند ممکن است در پاها، دست‌ها یا اندام‌های خود احساس گزگز یا مورمور شدن، داشته باشند که از چند ماه تا چندین سال طول می‌کشد.

اختلال مصرف الکل نیز با سوء تغذیه و کمبود ویتامین، همراه است. به همین دلیل، تعیین این‌که آیا سوزن سوزن شدن و مورمور شدن پا به دلیل نوروپاتی الکلی است یا نوروپاتی ناشی از کمبودهای تغذیه‌ای می‌تواند دشوار باشد.

نشستن به مدت طولانی

ممکن است پس از دوره‌های طولانی نشستن، بی‌حسی و مورمور شدن در پای خود را تجربه کنید. این از دست دادن حس، که اغلب به آن “خواب رفتن” می گویند، به این دلیل رخ می‌دهد که اعصابی که به پا منتهی می‌شوند در هنگام نشستن فشرده می‌شوند. وقتی می‌ایستید و جریان خون باز می‌گردد، ممکن است احساس کنید پای شما بی حس شده است. احساس مورمور شدن، معمولاً قبل از بازگشت گردش خون و احساس به پای شما ایجاد می‌شود.

سکته مغزی یا حمله ایسکمیک گذرا

صدمات ستون فقرات یا فشار بیش از حد به اعصاب،  می‌تواند منجر به بی‌حسی یا احساس سوزن سوزن شدن یا مور مور شدن پا شود. دلایل مختلفی می‌تواند منجر به فشار بیش از حد بر روی اعصاب شود، از جمله:

• اسپاسم عضلات
• پوشیدن کفش‌های خیلی تنگ
• صدمات پا یا مچ پا
• نشستن طولانی مدت روی پا
• لیز خوردن یا فتق دیسک
• سایر مشکلات کمر که عصب را به دام می‌اندازد.

در بسیاری از موارد، علت اصلی فشار بر روی اعصاب، قابل درمان است. آسیب عصبی ممکن است دائمی نباشد.

مصرف دارو

سوزن سوزن شدن پا می‌تواند از عوارض جانبی برخی داروها باشد. رایج‌ترین داروهایی که این حس را ایجاد می‌کنند، داروهایی هستند که برای درمان سرطان(شیمی درمانی) و داروهایی که برای درمان HIV و ایدز استفاده می‌شوند. سایر موارد شامل داروهایی هستند که برای درمان موارد زیر استفاده می‌شوند:

• تشنج
• بیماری قلبی
• فشار خون بالا

فیبرومیالژیا

فیبرومیالژیا نیز یکی از علل مورمور شدن پاها است. در این حالت، بی حسی و مورمور شدن، ممکن است در دست‌ها و بازوها نیز احساس شود و پارستزی نامیده می‌شود. کارشناسان معتقدند فیبرومیالژیا زمانی ایجاد می‌شود که سیگنال‌های درد در مغز تقویت شود. معمولاً علائم پس از رویدادهای استرس زا یا آسیب‌زا مانند عمل جراحی، ضربه جسمی، آسیب روانی یا استرس و عفونت‌ها رخ می‌دهند.

منشا دقیق فیبرومیالژیا نامشخص است، اما چند تئوری برای چگونگی ایجاد علائم در این بیماری شامل سفتی عضلانی و اسپاسم ناشی از فشار روی اعصاب است. گاهی اوقات این اسپاسم‌ها در اثر دمای سرد ایجاد می‌شوند، که به آن وازواسپاسم القایی گفته می شود. این حالت، باعث بسته شدن رگ‌های خونی شده و جریان خون را مسدود می‌کند. این موضوع باعث مورمور شدن پاها می‌شود.

راه‌های درمان مورمور شدن پا

درمان مورمور شدن پا‌ها بستگی به علتی دارد که این حالت در اثر آن بوجود آمده است:

درمان مورمور شدن در اثر بیماری TTS

اگر علت مورمور شدن، بیماری TTS باشد، پزشک، از شما در مورد علائم و سابقه پزشکی شما می‌پرسد. آن‌ها احتمالاً آزمایش علامت Tinel را انجام می‌دهند، که در طی آن به عصب تیبیال شما فشار می‌آورند. اگر این فشار منجر به گزگز در پای شما شود، آزمایش برای TTS مثبت در نظر گرفته می‌شود. درمان TTS بسته به فرد و علائم او متفاوت خواهد بود.

اگر TTS در شما تشخیص داده شد، ممکن است به استراحت، مصرف داروهای ضد التهابی یا استفاده از ارتز برای اصلاح وضعیت پای خود تشویق شوید. درمان‌های دیگر شامل فیزیوتراپی یا تزریق کورتیکواستروئید برای کاهش درد یا التهاب است.

در درمان خانگی برای سندرم تونل تارسال، یخ زدن در ناحیه آسیب دیده می‌تواند مورمور شدن و درد را کاهش دهد. فراموش نکنید که کیسه یخ را بیش از 20 دقیقه در یک زمان، روی موضع، نگذارید.

درمان مورمور شدن بر اثر نارسایی کلیه

اگر علت مورمور شدن شما نارسایی کلیه تشخیص داده شود، پزشک شما ممکن است تعدادی آزمایش را برای تعیین این‌که آیا نارسایی کلیه باعث گزگز پاهای شما شده است انجام دهد. آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• معاینه عصبی
• الکترومیوگرافی (EMG) که فعالیت ماهیچه ها را اندازه گیری می‌کند
• مطالعه هدایت عصبی
• آزمایش خون

درمان مورمور شدن بر اثر کمبود ویتامین

اگر علت مورمور شدن پای شما کمبود ویتامین،  تشخیص داده شود، پزشک شما یک سابقه پزشکی و خانوادگی از شما گرفته، یک معاینه فیزیکی کامل می‌کند و برای تعیین این‌که آیا کمبود ویتامین دارید یا خیر، آزمایش خون می‌گیرد. بسته به علت سطح پایین ویتامین شما ممکن است به مکمل‌ها یا درمان دیگری نیاز داشته باشید.

درمان مورمور شدن بر اثر عفونت

اگر مورمور شدن به علت ایجاد عفونت در بدن شما تشخیص داده شود، پزشک از شما یک تاریخچه پزشکی گرفته، یک معاینه فیزیکی کامل می‌کند و احتمالاً برای آزمایش بیماری‌های عفونی از شما آزمایش خون می‌گیرد. درمان بسته به نوع عفونتی که دارید متفاوت خواهد بود، اما احتمالاً شامل دارو می‌شود.

درمان مورمور شدن بر اثر نوروپاتی الکلی

برای تشخیص و درمان مورمور شدن بر اثر نوروپاتی الکلی، پزشک، ممکن است از شما درباره سابقه مصرف الکل بپرسد. مهم است که در مورد مصرف الکل خود شفاف باشید تا تشخیص صحیح را دریافت کنید.

مهم‌ترین مراحل در درمان نوروپاتی الکلی، در نظر گرفتن قطع نوشیدن و جستجوی درمان برای اختلال مصرف الکل است. همچنین ممکن است به مصرف مکمل‌های ویتامین تشویق شوید.

پزشک ممکن است فیزیوتراپی یا داروهای ضد درد را برای مدیریت گزگز و درد در پاهای شما تجویز کند. با این حال، حتی اگر فردی نوشیدن را ترک کند، علائم نوروپاتی الکلی ممکن است دائمی باشد.

درمان مورمور شدن بر اثر نوروپاتی محیطی

چندین دارو می‌توانند به تسکین ناراحتی مرتبط با نوروپاتی‌های مختلف کمک کنند. بسیاری از این داروها شرایط دیگری مانند افسردگی یا تشنج را نیز درمان می‌کنند و شامل موارد زیر می‌شوند:

• نورتریپتیلین(Pamelor)
• دولوکستین(Cymbalta)
• گاباپنتین(نورونتین)
• پره گابالین(Lyrica)
• توپیرامات(توپاماکس)
• لاموتریژین(لامیکتال)
• کاربامازپین(تگرتول)
• اکسکاربازپین(Trileptal)

درمان های جایگزین

بسته به علت بی حسی و سوزن سوزن شدن شما، ممکن است تعدادی درمان جایگزین یا مکمل وجود داشته باشد که می‌تواند کمک کننده باشد. این روش‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

• ماساژ
• یوگا
• طب سوزنی
• فیزیوتراپی
• درمان‌های خانگی

اگر به دنبال تسکین فوری هستید، چندین درمان خانگی طبیعی نیز ممکن است حداقل به طور موقت از بی‌حسی و سوزن سوزن شدن شما خلاص شود. حرارت موضع، ماساژ و حمام پا نیز می‌تواند به روند درمان کمک کند.

آن‌چه از مقاله علت مورمور شدن پا آموختیم:

علت مورمور شدن پا یا گزگز کردن پا یک حالت موقتی بوده یا ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری مزمن باشد. در این مقاله در مورد علل ایجاد حالت مورمور شدن پا و انواع درمان برای آن اشاره کردیم که به شرایط سلامتی هر فرد بستگی دارد. به عنوان مثال یکی از مهمترین علل این اتفاق، اضافه وزن و چاقی است که با رژیم غذایی اصولی و تحرک روزانه قابل درمان است.

منابع:

• healthline.com
• healthline.com