دکتر کرمانی » مجله » بیماری و درمان
سردی معده وضعیتی در طب سنتی است که با علائمی مانند نفخ، ترش کردن، سنگینی بعد از غذا و هضم ضعیف همراه است. مصرف بیشازحد غذاهای سرد (ماست، دوغ، خیار) و نوشیدنیهای یخی آن را تشدید میکند. استفاده از مصلحات گرم مانند زنجبیل، دارچین و نعناع به بهبود علائم کمک میکند.
تایید شده توسط کارشناس تغذیه دکترکرمانی قبل از هر اقدامی با پزشک متخصص مشورت نمایید.
در طب نوین (پزشکی مدرن) اصطلاحی به نام «سردی معده» به شکل رسمی وجود ندارد، اما در طب سنتی ایران و بعضی مکاتب دیگر (مانند طب سنتی چین) به حالتی گفته میشود که دستگاه گوارش در هضم و جذب غذا دچار مشکل شده و علائمی مانند نفخ، ترش کردن، احساس سنگینی، بیاشتهایی یا حتی اشتهای کاذب، احساس سرما در معده، و علاقه به خوردن غذاهای گرم را تجربه میکند. این وضعیت ممکن است با عنوان «بلغم معده» یا «سردی معده» بیان شود.
توجه: آنچه در ادامه میخوانید، خلاصهای از توصیههای تلفیقی طب نوین و طب سنتی است. اگر علائم گوارشی شدید یا مداوم دارید، لازم است حتماً توسط پزشک معاینه شوید تا علت اصلی شناسایی و درمان مناسب انجام شود.
شواهد مستقیمی مبنی بر اینکه «سردی معده» بهتنهایی باعث چاقی میشود، وجود ندارد. اما میدانیم که مشکلات گوارشی (هضم ضعیف، ریفلاکس، نفخ مداوم و …) میتوانند بر اشتها، انتخابهای غذایی و متابولیسم بدن تأثیر بگذارند. گاهی افراد برای رفع احساس ناخوشایند معده، به مصرف خوراکیهای پرکالری یا شیرین روی میآورند که در نتیجه منجر به افزایش وزن میشود.
در طب سنتی گفته میشود «مزاج سرد» یا «سردی معده» میتواند باعث شود هضم بهدرستی انجام نشود. در برخی افراد، این ممکن است به تجمع مواد زائد (بلغم) و چاقی بیانجامد. در برخی دیگر، ممکن است منجر به کماشتهایی شود. در کل، اختلال در هضم و جذب میتواند روند وزنگیری یا کاهش وزن را دچار اختلال نماید.
در طب ایرانی بر این باورند که اصلاح رژیم غذایی بر اساس مزاج (temperament) هر فرد، میتواند عملکرد دستگاه گوارش را بهبود بخشد و علائم سوءهاضمه را از طریق ایجاد تعادل در خلطهای دستگاه گوارش کاهش دهد.
بنابراین اگرچه بهصورت علمی و دقیق نمیتوان گفت سردی معده مستقیماً چاقکننده است، اما اگر به دلیل مشکلات گوارشی عادات غذایی نامطلوب شکل بگیرد، ممکن است روند چاقی را تسهیل یا تثبیت کند.
ترکیبی از اصول تغذیه مدرن و دیدگاه طب سنتی
طب سنتی و طب مکمل شامل روشهای سلامت، رویکردها، دانش و باورهایی میشود که در آن از داروهای گیاهی، حیوانی یا معدنی به صورت منفرد یا ترکیبی برای درمان، تشخیص و پیشگیری از بیماریها یا حفظ سلامتی استفاده میشود. who.int
توجه کنید که مصرف بیشازحد این دمنوشها هم میتواند مشکلات خاص خود را ایجاد کند (برای مثال تحریک معده در صورت داشتن زخم گوارشی). پس در حد اعتدال مصرف کنید.
«دکتر صالحی به بیمارانی که به سردی معده مشکوک هستند، علاوه بر انجام تستهای تشخیصی روتین (مانند آزمایش خون، سونوگرافی شکم، و گاهی آندوسکوپی)، برنامهٔ درمانی را به دو بخش تقسیم میکند:
در بخش اول، با کمک داروهای رایج گوارشی (مثل مهارکنندههای اسید یا پروبیوتیکها) شرایط حاد بیمار را مدیریت میکند.
در بخش دوم، رژیم غذایی مناسب مزاج بیمار با همکاری متخصص تغذیه تنظیم میشود و بر مصرف دمنوشهای گرم مثل زنجبیل/دارچین تأکید میگردد. بنا به گزارش پرسنل کلینیک، این رویکرد دوگانه نتایج امیدوارکنندهای در کاهش علائم داشته است.»
خانم شیما، ۳۵ ساله و کارمند یک شرکت تبلیغاتی است. او مدتها بود که بعد از صرف غذا احساس سنگینی و نفخ شدید میکرد؛ بهویژه پس از وعدههای ناهار در محل کار که اغلب همراه با نوشیدنیهای سرد بود. او چندین بار آزمایشهای پایهٔ گوارشی را انجام داده بود و مشکل خاصی (مانند زخم یا باکتری معده) نداشت، اما همچنان ناراحتی معده و ترش کردن مداوم سر جایش بود.
روزی یکی از همکارانش دربارهٔ «سردی معده» و توصیههای طب سنتی صحبت کرد و خانم شیما را ترغیب کرد بیشتر دربارهٔ این موضوع مطالعه کند. او با مراجعه به یک متخصص تغذیه و طب سنتی ترکیبی، متوجه شد برخی از عادات غذاییاش ممکن است مشکلآفرین باشند؛ برای مثال:
با دریافت این اطلاعات و رعایت توصیهها، خانم شیما تغییرات زیر را در زندگی روزمرهاش اعمال کرد:
پس از حدود دو هفته، خانم شیما متوجه تغییرات محسوسی شد:
در نهایت، خانم شیما نتیجه گرفت که هرچند اصطلاح «سردی معده» در طب مدرن به همان شکل تعریف نمیشود، اما پایبندی به توصیههای سادهٔ اصلاح سبک غذاخوردن (از جمله عدم افراط در مصرف خوراکیهای طبع سرد) تأثیر مثبتی بر علائم گوارشیاش داشته است. او همچنان توصیه میکند که هر فردی ابتدا بررسیهای لازم را نزد متخصص انجام دهد و صرفاً بر اساس خوددرمانی پیش نرود. اما این تجربهٔ شخصی، برایش راهی عملی و کمهزینه بود تا کیفیت زندگی روزانهاش را بهتر کند.
برای درمان سردی معده، رژیمهای غذایی متعادل که ترکیبی از اصول تغذیه علمی و طب سنتی را در بر میگیرند، بهترین انتخاب هستند. دکتر کرمانی، متخصص تغذیه، در برنامههای کاهش وزن و اصلاح سبک زندگی خود بر تعادل غذایی و مصرف اصولی مواد غذایی تأکید دارد. در رژیمهای پیشنهادی ما، مصرف غذاهای سرد مانند ماست، دوغ، خیار و گوجهفرنگی در کنار مصلحات گرمی مانند نعناع، زیره، زنجبیل و دارچین توصیه میشود تا تعادل در دستگاه گوارش برقرار شود. همچنین پرهیز از نوشیدن آب سرد در حین غذا، مصرف وعدههای کوچکتر اما مکرر، و استفاده از دمنوشهای گیاهی مانند زنجبیل و دارچین میتواند به کاهش علائم سردی معده کمک کند.
یکی از رژیمهای پیشنهادی دکتر کرمانی که برای افراد مبتلا به مشکلات گوارشی مناسب است، رژیم فستینگ است. در این رژیم، وعدههای غذایی در حجم کمتر اما با فواصل مشخص مصرف میشوند تا معده فرصت کافی برای هضم داشته باشد. همچنین، مواد غذایی با طبع گرم مانند حلیم گندم، عدسی با زیره، چای دارچین و ترکیبات دارای روغن زیتون جایگزین غذاهای سنگین و سرد شدهاند. مصرف پروتئینهای سبک مانند سینه مرغ بهجای گوشتهای پرچرب، استفاده از نانهای سبوسدار بهجای برنج سفید، و حذف خوراکیهای فرآوریشده از دیگر توصیههای کلیدی این رژیم برای بهبود عملکرد معده و کاهش احساس سنگینی است.
بله، در طب سنتی به وضعیتی از اختلال هضم و نفخ «سردی معده» گفته میشود؛ در طب نوین اصطلاح رسمی ندارد اما علائم گوارشی مشابه را بررسی میکنند.
مستقیماً نه، اما اختلال هضم و تغییر عادات غذایی ممکن است به افزایش وزن کمک کند.
خوراکیهای طبع سرد مثل ماست، دوغ، خیار، نوشیدنیهای سرد و یخزده در صورت مصرف زیاد ممکن است علائم را بدتر کنند.
استفاده از ادویههای گرم (دارچین، زنجبیل)، مصرف متعادل غذاهای سرد با مصلحات گرم، پرهیز از نوشیدن آب سرد هنگام غذا، و خوردن وعدههای سبک توصیه میشود.
دمنوش زنجبیل و دارچین، نعنا، آویشن، یا پونه از محبوبترینها برای تسکین و تقویت حرارت معده هستند.
امیدوارم این توضیحات و راهکارها به بهبود وضعیت گوارش شما کمک کند. در صورت تداوم یا تشدید علائم، مشاوره حضوری با پزشک و آزمایشهای لازم فراموش نشود.
همیشه تشنه فناوری جدید بودهام و سالهاست در زمینه خدمات تحت وب فعالیت میکنم. قبل از 1402 همکاریام را با مجموعه کرمانی شروع کردم و سکان سئوی مجموعه را به دست گرفتهام. من اینجام تا پتانسیل محتوا و دانش مجموعه دکتر کرمانی را شکوفا کنم.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
نظر شما
نام *
ایمیل
برای دریافت مشاوره خرید رژیم دکتر کرمانی شماره همراه خود را ثبت کنید ما با شما تماس میگیریم
برای دریافت مشاوره با کارشناسان فیتامینشماره همراه خود را ثبت کنید ما با شما تماس میگیریم