کبد چرب در بارداری یکی از مشکلات رایجی است که برخی خانمها با آن درگیر هستند. متاسفانه کبد چرب بارداری یک بیماری جدی است که میتواند باعث نارسایی کبد و همچنین سایر عوارض تهدید کننده زندگی برای مادر و کودک شود. این موضوع زمانی اتفاق میافتد که چربی بیش از حد در کبد مادر جمع شده باشد. این بیماری یک اورژانس پزشکی است که در اسرع وقت باید به آن رسیدگی شود. در این مقاله در مورد کبد چرب در بارداری مطالب مهمی را با شما در میان خواهیم گذاشت. با مجله سلامتی دکتر کرمانی همراه باشید.
کبد چرب در بارداری چیست؟
اکثر مردم مقداری چربی در کبد خود دارند. با این حال، کبد چرب میتواند به نارسایی کبد تبدیل شود. این بیماری به ویژه در دوران بارداری، خطرناک است، زیرا کبد، سموم را از بدن شما دفع میکند. اگر کبد مادر یا کبد جنین، به درستی کار نکند، مواد مضر میتوانند جریان، را مسدود کنند.
کبد چرب بارداری یک بیماری بسیار جدی است که در صورت عدم درمان میتواند حتی عوارض شدیدی از جمله مرگ فرد باردار یا جنین ایجاد کند.

این بیماری زمانی اتفاق میافتد که چربی اضافی در طول بارداری روی کبد، جمع شده و منجر به عوارض جدی و تهدید کننده زندگی شود. این بیماری معمولاً در سه ماهه سوم بارداری شروع شده و تصور میشود که از هر ۷۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ بارداری ۱ مورد را تحت تاثیر قرار دهد.
علت دقیق کبد چرب است، اما کارشناسان معتقدند این بیماری بر اثر سبک تغذیهای ناسالم، مشکلات متابولیسم اسید چرب و عوامل دیگر در بارداری بوجود میآید. از آنجایی که این، وضعیت کاملاً جدی است، درمان شامل زایمان در اسرع وقت است.
رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمیذاره. کافیه همین الان تصمیم بگیری که میخوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزوش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.
علت کبد چرب در بارداری چیست؟
کبد شما مسئول تجزیه اسیدهای چرب است. با وجود بیماری کبد چرب، به دلیل مشکل در نحوه تجزیه چربی کبد، چربی بیش از حد در کبد مادر تجمع پیدا میکند. چربی، بافت کبد را مسدود کرده و در عملکرد آن اختلال ایجاد میکند. این بیماری اگر درمان نشود میتواند کشنده باشد.
کبد چرب حاد در بارداری دلایل گوناگونی دارد. از جمله این دلایل به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
ژنتیک
مطالعات نشان میدهد که این بیماری ممکن است ژنتیکی باشد. یعنی شاید، شما آن را از والدین بیولوژیکی خود به ارث برده باشید. کمبود آنزیمی به نام ۳-hydroxyacyl-CoA دهیدروژناز زنجیره بلند (LCHAD) ممکن است باعث کبد چرب در دوران بارداری شود. کمبود LCHAD یک اختلال اتوزومال مغلوب نادر است. این بدان معناست که هر دو والدین بیولوژیکی باید ژنی را داشته باشند تا آن را به جنین منتقل کنند.
اسیدهای چرب از طریق جفت به جریان خون فرد باردار میرسد و متاسفانه با LCHAD، جنین نمیتواند اسیدهای چرب را متابولیزه کند.

اختلال در پردازش اسیدهای چرب
تصور میشود که کبد چرب در بارداری ناشی از ایجاد اختلال در پردازش اسیدهای چرب در دوران بارداری باشد. اسیدهای چرب آزاد معمولاً در اواخر بارداری افزایش مییابند، اما اگر دچار کبد چرب حاد بارداری شوید، این اسیدهای چرب، به روشهای غیرعادی در سلولهای کبد شما تجمع مییابند.
افرادی که در بارداری به کبد چرب حاد مبتلا میشوند ممکن است جهشهای متابولیکی خاصی مانند موارد زیر را داشته باشند:
- جهش هموزیگوت G1528C
- کمبود زنجیره بلند ۳ هیدروکسی آسیل CoA دهیدروژناز
- جهش در آنزیمهای مختلف که اسیدهای چرب را در بدن شما پردازش می کنند
چاقی و اضافه وزن
چاقی یکی از مهمترین دلایل ایجاد کبد چرب است. این موضوع مخصوصا اگر تا زمان بارداری ادامه پیدا کند، هم مادر و هم جنین را دچار مشکل خواهد کرد. پاکسازی کبد چرب در بارداری و مصرف غذاهای سالم، یک راه درمان اصولی و بسیار مهم در درمان آن است.

علائم کبد چرب بارداری چیست؟
علائم کبد چرب در هر فرد و در شرایط متفاوت ممکن است به اشکال مختلف ظاهر گردد. کبد چرب بارداری معمولاً در اواخر سه ماهه سوم بارداری شروع میشود و میانگین طول بارداری در هنگام تشخیص، ۳۶ هفته است. با این حال، ممکن است تا زمان زایمان یا زودتر از آن اتفاق بیفتد.
شایعترین علائم کبد چرب در دوران بارداری عبارتند از:
- لرزش
- تورم
- فشار خون بالا
- افزایش تشنگی
- خارش پوست
- تهوع و استفراغ
- تشنگی بیش از حد
- سردردهایی مکرر
- تجمع مایع شکمی
- از دست دادن اشتها
- احساس ناخوشایند عمومی
- درد لگن به صورت مکرر
- گیجی یا ناتوانی در تمرکز
- خستگی شدید یا احساس ناخوشی
- زردی پوست و سفیدی چشم
- درد شکم(عمدتا در سمت راست بالا)
- از دست دادن حافظه یا سردرگمی
- افزایش حساسیت به خونریزی یا کبودی
بیماری کبد چرب در دوران بارداری خطرناک بوده و نیاز به درمان دارد. پس حتما در مورد علائمی که در دوران بارداری دارید با پزشک خود صحبت کنید.

به همان اندازه که کبد چرب حاد بارداری جدی است، میزان بقا، به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. در گذشته، میزان مرگ و میر مادران برای این بیماری تا ۷۵% بود، اما اکنون این میزان به ۵% یا کمتر رسیده است.
تشخیص کبد چرب در بارداری
تشخیص زودهنگام و درمان سریع در کبد چرب دوران بارداری ضروری است، زیرا این بیماری میتواند منجر به نارسایی اندام شود. از روشهای تشخیص کبد چرب در بارداری به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
بیوپسی کبد
دقیقترین ابزار تشخیصی برای این بیماری، بیوپسی کبد است، که شامل بررسی بافت کبد توسط پزشک، در زیر میکروسکوپ است. با این حال، این کار در بارداری ایمن نیست. اغلب، پزشک میتواند این بیماری را بر اساس علائم و سابقه سلامتی بیمار تشخیص دهد.
آزمایش خون
پزشک شما آزمایش خون را برای جستجوی این بیماری بررسی میکند. نتایج آزمایش خون عملکرد کبد شما ممکن است یک علامت قرمز ایجاد کند و پزشک، شما را به کبد چرب مشکوک کند. این آزمایشات اغلب علائم زیر را نشان میدهد:
- سطوح بالای آنزیمهای کبدی
- مشکلات مربوط به نحوه لخته شدن خون
- افزایش آمونیاک، اسید اوریک و پروتئین در خون
- مقادیر پایین قند خون
- شواهد آسیب کلیه

سونوگرافی
پزشک برای تشخیص کبد چرب در بارداری، ممکن است یک سونوگرافی یا توموگرافی کامپیوتری(سی تی اسکن) را نیز برای دریافت نمای دقیق از کبد شما درخواست کند. این کار به روند تشخیص آسیب کبد در این بیماری کمک میکند.
درمان کبد چرب در بارداری چگونه ممکن است؟
برای درمان این بیماری ابتدا باید علت اصلی آن مشخص شود. در ابتدا درمان حمایتی از جمله متعادل کردن الکترولیتها و درمان قند خون پایین و لخته شدن غیرطبیعی خون، ارائه میشود.می دهند درمان کبد چرب در بارداری میتواند شامل مراحل زیر باشد:
زایمان سریع
پزشک ممکن است، زایمان در اسرع وقت را برای جلوگیری از عوارض تهدید کننده زندگی مادر و جنین توصیه کند. زمانی که پزشک جنین و جفت را خارج کرد، کبد شما میتواند شروع به بهبودی کند.
عملکرد کبد شما معمولاً ظرف ۱۰ روز پس از زایمان به حالت عادی باز میگردد. ممکن است لازم باشد تا زمانی که مقادیر آزمایش کبد شما در محدوده معمولی قرار نگیرد، در بیمارستان تحت نظر پزشک خود بمانید.

پاکسازی کبد چرب در بارداری با رژیم غذایی متعادل
تغذیه کبد چرب در بارداری جزو اولین راههای درمان آن است و برای درمان کبد چرب در بارداری بهترین راه استفاده از یک رژیم تغذیه اصولی میباشد که هم مواد مغذی و مورد نیاز مادر و هم جنین را در نظر بگیرد. این رژیم غذایی متعادل به پاک شدن کبد مادر از چربیهای اضافی کمک فراوان میکند.
عوارض کبد چرب بارداری بر روی مادر
کبد چرب بارداری اگر به صورت حاد باشد، میتواند کشنده باشد. هم مادر و هم جنین در معرض خطر بسیاری از عوارض هستند. برخی از عوارض کبد چرب بارداری بر روی مادر شامل موارد زیر میشود:
- خونریزی
- پانکراتیت
- نارسایی ریه
- نارسایی کبد
- نارسایی کلیه
- عفونت و سپسیس
- دیسترس حاد تنفسی
- مرگ فرد باردار یا جنین
عوارض کبد چرب بارداری بر روی کودک
به طور کلی هر چه شدت بیماری بیشتر باشد اثرات آن بر جنین بیشتر میشود. برخی از کودکان در معرض خطر ابتلا به هیپوگلیسمی غیرکتوتیک هستند. این وضعیتی است، که مانع از پردازش اسیدهای آمینه میشود. برخی دیگر ممکن است کاردیومیوپاتی گشاد شده یا نوروپاتی داشته باشند. خطر برای جنین معمولا کمتر از خطر برای فرد باردار است.

یکی از مهمترین عوارض کبد چرب در بارداری بر روی جنین مرگ جنین است. نرخ از دست دادن جنین برای بارداریهای تحت تاثیر کبد چرب بارداری ۱۰ تا ۲۰ درصد است که بیشتر مرگ و میرها ناشی از مردهزایی است.
چه کسانی بیشتر در معرض کبد چرب بارداری قرار میگیرند؟
کبد چرب در بارداری میتواند هر فردی را درگیر کند. اما افراد زیر ممکن است بیشتر در معرض این بیماری قرار داشته باشند:
- اولین بارداری
- بارداری چند قلو
- داشتن جنین پسر
- پره اکلامپسی
- سندرم HELLP
- سابقه کبد چرب در بارداری
- افراد دارای اضافه وزن
- ابتلا به بیماری کبدی دیگر در دوران بارداری
آنچه از مقاله کبد چرب در بارداری آموختیم:
کبد چرب در بارداری میتواند سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازد. علائم این بیماری اغلب غیراختصاصی هستند و میتوانند با بیماری دیگری اشتباه گرفته شوند و تشخیص زودهنگام را دشوار کنند. درمان سریع در این بیماری احتمال نتیجه نامطلوب را کاهش میدهد. در صورت مبتلا بودن به این بیماری در دوران بارداری حتما تحت نظر پزشک، باید مراقبت و درمان ویژه داشته باشید. زایمان سریع و مراقبت حمایتی مادر برای دستیابی به بهبودی کامل برای مادر در این بیماری بسیار مهم است.
منابع:
دیدگاه شما