خواص پیاز بسیار گسترده و متنوع است. پیاز حاوی طیف وسیعی از ویتامین‌ها، مواد معدنی، پری‌بیوتیک‌ها و ترکیبات گیاهی قوی است که از جنبه‌های مختلف سلامت بدن را بهبود می‌بخشند. این سبزیجات مغذی، فواید قابل توجهی مانند تقویت سلامت قلب، کمک به تنظیم بهتر قند خون و افزایش تراکم استخوان دارند.
پیاز از خانواده تیره آلیوم است که گیاهان گلدار مانند سیر، موسیر و تره فرنگی را شامل می‌شود. این سبزیجات علاوه بر طعم خوشایند و همه کاره بودن، نسبتاً ارزان و در دسترس هستند و منبعی غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات گیاهی مفید به شمار می‌روند. در این مقاله به بررسی خواص پیاز و نقش آن در حفظ سلامت و جایگاه آن در یک رژیم غذایی سالم می‌پردازیم.
ارزش غذایی پیاز
کالری پیاز خام، بسیار کم است و هر ۱۰۰ گرم آن تنها ۴۰ کالری دارد. همچنین از نظر وزن ۸۹ درصد پیاز را آب، ۹ درصد را کربوهیدرات، ۱.۷ درصد را فیبر و مقادیر کمی هم پروتئین و چربی تشکیل داده است. مواد مغذی موجود در هر ۱۰۰ گرم پیاز خام عبارتند از:
| مواد مغذی | مقدار |
| کالری | ۴۰ |
| آب | ۸۹ درصد |
| پروتئین | ۱.۱ گرم |
| کربوهیدرات | ۱۰.۳ گرم |
| قند | ۴.۶۶ گرم |
| فیبر | ۱.۸۷ گرم |
| چربی | ۰.۱ گرم |
| پتاسیم | ۱۶۱ میلی گرم |
| ویتامین C | ۸.۱۴ میلی گرم |
- پیاز سرشار از ویتامین C است که می‌تواند به عملکرد سیستم ایمنی بدن، تولید کلاژن و جذب آهن کمک کند.
- پیاز همچنین حاوی ویتامین های گروه B، از جمله فولات و ویتامین B6 است. این ویتامین‌ها نقش کلیدی در متابولیسم، تولید گلبول‌های قرمز و عملکرد عصبی دارند.
- کربوهیدرات‌ها حدود ۹ تا ۱۰ درصد از پیاز خام و پخته را تشکیل می‌دهند که عمدتاً از قندهای ساده مانند گلوکز، فروکتوز و ساکارز و همچنین فیبر تشکیل شده اند. یک وعده ۱۰۰ گرمی پیاز حاوی ۹.۳ گرم کربوهیدرات و ۱.۷ گرم فیبر است، بنابراین کل کربوهیدرات قابل هضم پیاز ۷.۶ گرم است. به همین دلیل در رژیم لاغری تداخلی ایجاد نمی‌کند.
رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمی‌ذاره. کافیه همین الان تصمیم بگیری که می‌خوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزوش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.
- پیاز سرشار از فیبرهای محلول سالم به نام فروکتان است. فروکتان ها به اصطلاح فیبرهای پری بیوتیک هستند که باکتری های مفید روده را تغذیه می‌کنند. این امر می‌تواند سلامت روده بزرگ را بهبود بخشد، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و التهاب را کاهش دهد.
- فولات( B9 ) یک ویتامین B محلول در آب است که برای رشد سلولی و متابولیسم ضروری است و به ویژه برای زنان باردار مهم است.
- پتاسیم، این ماده معدنی ضروری نیز می‌تواند اثرات کاهش‌دهنده فشار خون داشته باشد و برای سلامت قلب مهم است.
خواص پیاز
پیاز چه خام، خرد شده، تفت داده شده یا پوره شده باشد یک ماده غذایی بسیار متنوع است که نه تنها طعم خوشمزه ای دارد، بلکه فواید باورنکردنی برای سلامتی نیز به همراه دارد. از سلامت قلب گرفته تا پیشگیری از بیماری در اینجا دلیل اینکه اضافه کردن پیاز به وعده‌های غذایی می‌تواند یکی از خوشمزه ترین راه ها برای تقویت سلامتی باشد آورده شده است.
کمک به کاهش وزن
چندین مطالعه حیوانی و کارآزمایی‌های بالینی گزارش داده‌اند که خواص پیاز می‌تواند در پیشگیری و کنترل چاقی مؤثر باشد. یک مطالعه تأثیر مصرف روزانه ۹ گرم پودر پیاز را به مدت ۱۲ هفته ارزیابی کرد و گزارش داد که پودر پیاز ( و احتمالاً محتوای کوئرستین آن ) می‌تواند خطر چاقی را کاهش داده و عملکرد کبد را بهبود بخشد. به طور مشابه به نظر می‌رسد عصاره پیاز بخارپز چربی کل بدن و به ویژه چربی احشایی شکم را در گروهی از افراد مبتلا به اضافه وزن کاهش می‌دهد؛ همچنین:
- کمک به حفظ احساس سیری به خاطر وجود فیبر؛
- بهبود عملکرد بدن به واسطه کوئرستین و افزایش سرعت سوخت و ساز؛
- کمک به کاهش چربی های بدن در کنار برنامه غذایی.
حاوی آنتی اکسیدان بالا
آنتی اکسیدان می‌توانند با مولکول های رادیکال آزاد مقابله کنند و جلوی آسیب سلولی آنها را بگیرند. رادیکال های آزاد زمانی ایجاد می‌شوند که بدن در معرض تشعشعات یا دود تنباکو قرار می‌گیرد. این مولکول ها می‌توانند باعث دیابت، بیماری قلبی و سرطان شوند. با خوردن پیاز می‌توانید به بدن در مبارزه با رادیکال های آزاد کمک کنید و سلامت کلی را بهبود بخشید:
- پیاز حاوی کوئرستین، یک آنتی اکسیدان قوی با خواص ضد ویروسی و ضد التهابی است؛
- به محافظت از سلول‌ها در برابر استرس اکسیداتیو کمک می‌کند؛
- می‌تواند خطر ابتلا به بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی و سرطان را کاهش دهد؛
- به تنظیم سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.
کمک به تنظیم سطح قند خون
اگر دچار دیابت هستید، پیاز یک راه عالی برای کمک به ثابت نگه داشتن سطح قند خون است. فلاونوئیدهای موجود در پیاز سطح گلوکز خون را ثابت نگه می‌دارند. اگر سطح گلوکز پایین باشد ممکن است علائمی مانند خستگی، اضطراب، سردرد و بسیاری از مشکلات دیگر را تجربه کنید. به طور کلی مصرف انواع پیاز به موارد زیر درباره قند خون کمک خواهد کرد:
- فلاونوئیدهای موجود در پیاز به تثبیت سطح گلوکز کمک می‌کنند؛
- می‌تواند حساسیت به انسولین را بهبود ببخشد؛
- از افت و افزایش ناگهانی انرژی در طول روز جلوگیری می‌کند؛
- به کنترل بهتر متابولیسم کمک می‌کند.
بهبود سلامت گوارش
یکی دیگر از خواص پیاز کمک به سلامت دستگاه گوارش و روده‌ها است. پیاز حاوی مقدار زیادی پری بیوتیک و فیبر است. این ترکیبات با کمک به هضم غذا در بدن، تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب به بهبود سلامت روده کمک می‌کنند. پیاز سرشار از فروکتان است نوعی فیبر پری بیوتیک که به عنوان سوخت برای باکتری های مفید روده عمل می‌کند و منجر به عملکرد بهینه گوارش می‌شود:
- سرشار از پری بیوتیک هایی مانند فروکتان ها که باکتری های مفید روده را تغذیه می‌کنند؛
- سرشار از فیبر برای بهبود حرکات منظم روده؛
- کاهش خطر یبوست و مشکلات گوارشی؛
- می‌تواند با بهبود سلامت روده ایمنی را تقویت کند.
سرشار از مواد مغذی
پیاز به عنوان یک ماده غذایی سرشار از مواد مغذی در نظر گرفته می‌شود. این بدان معناست که حاوی کالری کم و مواد مغذی زیادی است. پیاز منبع بسیار خوبی از پتاسیم و منگنز است. پتاسیم به افزایش انرژی و متابولیسم کمک می‌کند. همچنین پتاسیم به دلیل نقشش در حفظ تعادل مایعات داخل و خارج سلول‌ها شناخته شده است که برای عملکرد مناسب سلول و هیدراتاسیون کلی ضروری است:
- منبع عالی پتاسیم که به عملکرد عضلات و آبرسانی کمک می‌کند؛
- حاوی منگنز برای حمایت از بافت همبند و سلامت استخوان؛
- کمک به تنظیم متابولیسم و تولید انرژی؛
- کمک به حفظ تعادل مایعات در بدن.
خواص ضد التهابی
همان طور که قبلاً ذکر شد، پیاز حاوی یک آنتی اکسیدان مهم به نام کوئرستین است. کوئرستین همچنین یک ضد التهاب است که برای مثابله با التهاب در بدن عمل می‌کند. به همین دلیل خواص پیاز شامل شرایطی مانند آرتروز نیز می‌شود و با مهار مولکول‌های التهابی به کاهش درد و سفتی مفاصل کمک می‌کند؛ در واقع پیاز:
- می‌تواند با کاهش سفتی و درد مفاصل علائم آرتروز را تسکین دهد؛
- با کاهش التهاب به سلامت دستگاه ادراری کمک می‌کند؛
- به مبارزه با بیماری‌های التهابی سیستمیک کمک می‌کند.
کمک به پیشگیری از سرطان
اگر نگران خطر ابتلا به سرطان هستید بهتر است پیاز بیشتری مصرف کنید. ترکیبات گوگردی، فلاونوئیدها و آنتی اکسیدان های موجود در پیاز به خواص ضد سرطانی آن کمک می‌کنند. محققان دریافتند که مصرف متوسط پیاز خطر ابتلا به سرطان های روده بزرگ حنجره و تخمدان را کاهش می‌دهد:
- حاوی ترکیبات ارگانوسولفور مرتبط با اثرات ضد سرطانی؛
- کاهش خطر ابتلا به سرطان‌های روده بزرگ تخمدان و حنجره؛
- سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی که به محافظت از DNA در برابر آسیب کمک می‌کنند؛
- پشتیبانی از فرآیندهای سم زدایی در بدن.
کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر
از دیگر خواص پیاز پیشگیری از آلزایمر در سنین بالا است. مطالعاتی برای کشف رابطه بین کوئرستین و بیماری آلزایمر انجام شده است. این مطالعات ارتباط معناداری بین مصرف غذاهای سرشار از کوئرستین مانند پیاز و کاهش احتمال ابتلا به آلزایمر نشان داده‌اند:
- کوئرستین می‌تواند به محافظت از سلول های مغز در برابر آسیب اکسیداتیو کمک کند؛
- مرتبط با کاهش خطر بیماری‌های عصبی؛
- پشتیبانی از حافظه بلند مدت و عملکرد شناختی؛
- افزایش طول عمر مغز.
منبع غنی ویتامین C
آیا می‌دانستید انواع پیاز حاوی مقدار زیادی ویتامین C است؟ ویتامین C یک جزء حیاتی برای حفظ عملکرد بهینه بدن است و پیاز منبع فوق العاده ای از این ویتامین. ویتامین C به تشکیل رگ‌های خونی کمک می‌کند، سیستم ایمنی بدن را بهبود می‌بخشد و غضروف سازی می‌کند؛ همچنین:
- کمک به تولید کلاژن برای پوست و مفاصل؛
- کمک به پاسخ ایمنی سالم؛
- کمک به جذب آهن و ترمیم کلی سلول‌ها؛
- کمک به بدن در مقابله با سرماخوردگی، آنفولانزا و عفونت‌ها.
کمک به سلامت استخوان
مطالعات ثابت کرده که خواص پیاز تراکم استخوان را در برخی افراد بهبود می‌بخشد. در نتیجه مصرف پیاز به تقویت استخوان‌ها و کاهش خطر شکستگی برای افراد بالای ۵۰ سال کمک می‌کند:
- می‌تواند تراکم مواد معدنی استخوان را افزایش دهد به خصوص در زنان بالای ۵۰ سال؛
- حاوی منگنز که از بافت استخوان و سلامت مفاصل پشتیبانی می‌کند؛
- می‌تواند خطر شکستگی و پوکی استخوان را کاهش دهد؛
- به سیستم اسکلتی بدن قدرت و انعطاف‌پذیری می‌بخشد.
خواص ضد باکتریایی
خواص ضد باکتریایی آلیسین موجود در پیاز به روده بزرگ کمک می‌کند تا با باکتری‌های مضر مبارزه کند. آلیسین ترکیبی است که بوی منحصر به فرد و تند پیاز را به آن می‌دهد. می‌توانید آلیسین را به عنوان یک جنگجو در برابر سموم و بیماری‌ها در نظر بگیرید:
- سرشار از آلیسین که اثرات ضد باکتری و ضد قارچی دارد؛
- به محافظت از روده بزرگ و دستگاه گوارش در برابر میکروب‌های مضر کمک می‌کند؛
- به تعادل کلی روده و سم زدایی کمک می‌کند؛
- روشی طبیعی برای تقویت سیستم دفاعی بدن.
بهترین نوع پیاز
پیاز انواع مختلفی دارد: پیاز قرمز، سفید، زرد، موسیر و پیازچه. برای آشپزی هر کدام از این پیازها استفاده خاص خود را دارد برای مثال پیاز زرد برای پختن با دمای پایین و استفاده در غذاهایی نظیر سوپ و خورشت است.
همه انواع پیاز برای بدن مفید هستند اما پیاز قرمز که به رنگ قرمز مایل به بنفش تیره است و گاهی اوقات پیاز بنفش نیز نامیده می‌شود به طور ویژه دارای مقادیر بالایی از کوئرستین و سایر ترکیبات گیاهی مفید به نام فلاونوئیدها است. بنابراین این نوع پیاز از نظر مواد مغذی کمی از سایر انواع خود بهتر است. آیا خواص پیاز، سفید، زرد و قرمز متفاوت است؟
همانطور که گفته شد پیاز قرمز از نظر مواد مغذی نسبت به انواع دیگر انتخاب بهتری است اما هر کدام از این پیازها در آشپزی کارایی ویژه خود را دارد. بنابراین استفاده از انواع پیاز بهترین انتخاب است.
کلام آخر:
در این مقاله به طور جامع با خواص پیاز آشنا شدیم و دریافتیم که مواد مغذی موجود در پیاز طیف گسترده‌ای از جنبه‌های مهم سلامتی را تحت پوشش قرار می‌دهند. ترکیبات فعال و ویتامین‌های متنوع در پیاز، نقش مؤثری در تقویت سیستم ایمنی، بهبود سلامت قلب، کنترل قند خون و حفظ سلامت استخوان‌ها ایفا می‌کنند. مصرف منظم پیاز می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل باشد و به پیشگیری از بسیاری از بیماری‌های مزمن کمک نماید.
البته باید توجه داشت که برخی افراد، به ویژه کسانی که مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS) هستند، ممکن است با مصرف پیاز دچار ناراحتی‌های گوارشی شوند و باید در مصرف آن احتیاط کنند. در مجموع، پیاز یک ماده غذایی ارزشمند و مفید است که با شناخت دقیق خواص آن می‌توان از فواید بی شمارش بهره‌مند شد و سلامت خود را بهبود بخشید.
سوالات متداول مقاله خواص پیاز:
۱-بهترین پیاز برای استفاده در سالاد کدام است؟
از همه نوع پیاز می‌توانید استفاده کنید اما معمولا پیاز قرمز بیشتر استفاده می‌شود.
۲-آیا پیاز موجب سوزش سر دل می‌شود؟
پیاز خام معمولا موجب تحریک این مشکل می‌شود.
منابع:
دیدگاه شما