خواص جو دوسر؛ به این دلایل از جو دو سر غافل نشوید

یکی از مهم‌ترین خواص جو دوسر، به خصوص برای لاغری و کاهش وزن، وجود فیبر محلول و نامحلول خاصی در این غله است که تأثیر مثبتی بر بدن و به ویژه روده‌ها دارد. فیبر محلول جو دوسر، با تشکیل نوعی ژل در روده، هضم را کند نموده و باعث می‌شود احساس سیری در فرد ایجاد شود. علاوه بر این، بتا گلوکان جو دوسر ممکن است باعث کاهش چربی‌ها (لیپیدها و لیپوپروتئین‌ها) در خون شود. بلغور و آرد جو دوسر در بسیاری از غذاها مانند کیک‌ها، فرنی‌ها، کلوچه‌ها و نان‌ها استفاده می‌شود. ما در این مقاله به خواص، عوارض، طریقه مصرف و ارزش غذایی جو دوسر و نقش آن در کاهش وزن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

جو دوسر چیست؟

جو دوسر در سرتاسر جهان یکی از منابع غذایی اصلی و ضروری است که به عنوان مکمل دارویی نیز مصارف فراوانی دارد و به دلیل مزایای سلامتی بسیار خود، جزو غلات تحسین شده به شمار می‌رود. این گیاه از بخش‌های دانه (جو دوسر)، برگ و ساقه (کاه جو دوسر) و سبوس (لایه بیرونی کل جو دوسر) تشکیل شده و به عبارت بهتر شامل ریزمغذی‌ها و درشت مغذی‌های زیر است:

• بذر شیری تازه: برخی از انواع جو دوسر زودهنگام و در مرحله شیری برداشت می‌شوند و دارای بالاترین سطح مواد معدنی، مانند پتاسیم و منیزیم (به عنوان مکمل) هستند.
• دانه بالغ: این دانه‌ها به عنوان غذا مصرف می‌شوند (بلغور جو دوسر). بلغور جو دوسر حاصل از دانه بالغ، سرشار از مواد مغذی، مانند سیلیکون، منگنز، روی، کلسیم، فسفر و ویتامین‌های A، B1، B2 و E است.
• بلغور جو دوسر کامل: دانه‌های پوست کنده شامل تمام بخش‌ها اعم از جوانه غلات، سبوس غنی از فیبر و اندوسپرم و حاوی سطوح بالایی از مواد مغذی مانند فیبر محلول، پروتئین، اسیدهای چرب غیراشباع، ویتامین‌ها و مواد معدنی است.
• کاه جو دوسر: شامل برگ‌ها و ساقه‌های گیاه است که حاوی مقادیر بسیار بالای آهن، منگنز و روی هستند.
• بتا گلوکان جو دوسر (سبوس جو): این فیبر محلول با بهبود سلامت قلب و کاهش کلسترول مرتبط است.

توجه شود که تنها پوسته بیرونی جو دوسر باید جدا شود، زیرا برای انسان قابل هضم نیست.

خواص جو دوسر برای بدن

جو دوسر یک منبع غنی از پروتئین، مواد معدنی، چربی‌ها، بتا گلوکان، پلی ساکاریدها، فیبر غذایی و همچنین حاوی بسیاری از مواد مغذی دیگر مانند آنتی اکسیدان‌ها و موادشیمیایی کاهش دهنده چربی مانند فلاونوئیدها، ساپونین‌ها و استرول‌ها است که در مطالعات تحقیقاتی بالینی به عنوان یک درمان برای بسیاری از بیماری‌ها از جمله موارد زیر مورد استفاده قرار گرفته است:

جو دوسر در سرتاسر جهان یکی از منابع غذایی اصلی و ضروری است که به عنوان مکمل دارویی نیز مصارف فراوانی دارد

• اضطراب
• ضعف مثانه
• یبوست
• دیورتیکولوز
• نقرس
• بیماری التهابی روده
• سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
• اختلالات مفاصل و تاندون
• شرایط کلیوی
• اختلالات عصبی
• ترک تریاک و نیکوتین
• سنگ کیسه صفرا
• اختلالات پوستی
• فشار خون بالا

علاوه بر این، مشخص شده است که دامنه خواص جو دوسر به بسیاری از اثرات موثر بر سلامت از جمله موارد زیر نیز کشیده می‌شود:

اثرات آنتی اکسیدانی جو دوسر

یک مقاله تحقیقاتی در سال 2015 گزارش داد که جو دوسر حاوی برخی آنتی اکسیدان‎ها از جمله موارد زیر است که به جلوگیری از آسیب سلولی کمک می‌کند:

• ویتامین E
• فلاونوئیدها
• اسیدهای فنولیک 1
• اثرات کاهش دهنده کلسترول

مطالعات نشان داده‌اند که بتا گلوکان جو دوسر ممکن است باعث کاهش چربی‌ها (لیپیدها و لیپوپروتئین‌ها) در خون شود. همچنین، مصرف بلغور جو دوسر و سبوس جو دوسر باعث کاهش کلسترول کل خون و کلسترول «بد» یا کلسترول LDL می‌شود. در یک مطالعه در سال 2016 نیز سبوس جو دوسر به عنوان منبع فیبر به طور قابل توجهی لیپوپروتئین‌ها، کلسترول کل و LDL را کاهش داده و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را در افرادی که سطح کلسترول نسبتا بالایی داشتند، دفع نمود. سبوس جو دوسر نیز علاوه بر کمک به کاهش دیابت و کلسترول بالا با ایجاد احساس سیری به کاهش وزن کمک می‌کند.

سلامت قلب

در سال 1997 سازمان غذا و دارو (FDA) فواید فیبر جو دوسر بر سلامت قلب و کاهش فشار خون را تایید کرد.

کاهش وزن

در یک کارآزمایی بالینی شرکت کنندگان در مطالعه با شاخص توده بدنی (BMI) بالای 27 به دو گروه تقسیم شدند. پس از 12 هفته، در کسانی که جو دوسر مصرف کرده بودند، وزن بدن، چربی، شاخص توده بدنی (BMI) و نسبت دور کمر به باسن کاهش یافته و در هیچ یک از افراد مورد مطالعه عوارض جانبی مشاهده نشد.

رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمی‌ذاره کافیـه همیـن الان تصمیم بگیری که می‌خـوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزوش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.

ثبت نام و دریافت رژیم مشاوره خرید رژیم

اثرات ضددیابت

غذاهای سبوس‌دار مانند جو دوسر برای بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع 2 کم‌خطرتر است. مطالعاتی برای بررسی این‌که آیا مصرف طولانی مدت جو یا سبوس جو دوسر باعث بهبود حساسیت به انسولین می‌شود یا خیر، انجام شده و نشان داده است که بتا گلوکان سبوس جو دوسر اثر مفیدی بر سندرم متابولیک که می‌تواند منجر به دیابت یا بیماری قلبی شود، دارد. همچنین جو دوسر تأثیر مثبتی بر شاخص گلیسمی یا قند خون داشت.

اثرات ضد میکروبی جو دوسر

عصاره‌ جو دوسر حاوی خواص ضدباکتریایی در برابر استافیلوکوکوس اورئوس و E. coli و همچنین سایر باکتری‌ها است.

عصاره‌ جو دوسر حاوی خواص ضدباکتریایی در برابر استافیلوکوکوس اورئوس و E. coli است.

اثرات جو دوسر بر پوست

بلغور جو دوسر دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی بوده و مصرف آن در انواع بیماری‌های التهابی پوستی، مانند خارش، درماتیت آتوپیک، پسوریازیس، جوش‌های آکنه‌ای و عفونت‌های ویروسی موثر است. علاوه بر این، بلغور جو دوسر در محصولات آرایشی و محافظتی پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش نیز نقش داشته و به علت غلظت بالای نشاسته و بتا گلوکان موجود در آن به شکل کرم‌های مرطوب کننده، به عنوان مسئول عملکرد محافظتی، آبرسانی و نگهداری رطوبت پوست کاربرد دارد.

از سایر خواص جو دوسر برای پوست در پاک کننده‌ها، بافرها و پمادهای تسکین دهنده استفاده می‌شود. ترکیبات ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی موجود در جو دوسر نیز در درمان خشکی پوست و درماتیت مفید هستند. مطالعات نشان داده است که شامپوهای حاوی جو دوسر در درمان بیماری‌های التهابی پوست مانند موارد زیر نیز مؤثر هستند:

• درماتیت (التهاب پوست)
• خارش
• آکنه
• اگزما (درمان موثرتر با جوشانده جو دوسر)

در یک مطالعه، کارایی پارافین مایع با 5% بلغور جو دوسر کلوئیدی با سایر پارافین‌های مایع موجود برای درمان بیماران دچار سوختگی مقایسه شد. نتایج گزارش‌ها مبنی بر این بود که محصول حاوی پارافین مایع با 5 درصد بلغور جو دوسر کلوئیدی به طور قابل توجهی خارش پوستِ در حال درمان را کاهش داده و بیماران به میزان قابل توجهی آنتی هیستامین کمتری درخواست کردند.

سیستم عصبی

مطالعات نشان داد خواص جو دوسر از عملکرد شناختی در موقعیت‌های استرس‌زا پشتیبانی نموده و عملکرد ذهنی را تقویت می‌کند. در یک مطالعه، دوز 1600 میلی‌گرمی عصاره گیاه جو دوسر باعث بهبود توجه، تمرکز و توانایی یادگیری بزرگسالان در سطوح مختلف عملکرد شناختی شد.

ترک اعتیاد

برخی مطالعات قدیمی‌ حاکی از این هستند که عصاره‌ جو دوسر تمایل به نیکوتین و استعمال دخانیات را کاهش می‌دهد.

عصاره‌ جو دوسر تمایل به نیکوتین و استعمال دخانیات را کاهش می‌دهد.

سیستم گوارشی

سبوس جو دوسر به عنوان یک درمان احتمالی برای اختلالات گوارشی، مانند کولیت اولسراتیو مورد مطالعه قرار گرفته است. یک مطالعه قدیمی نشان داد که سبوس جو دوسر ممکن است به افزایش فلور روده و تسکین درد شکم کمک کند.

پاسخ ایمنی بدن

مطالعات نشان داده‌اند بتا گلوکان به گلبول‌های سفید خون کمک می‌کند تا به سرعت به محل عفونت برسند و خواص باکتری‌کشی گلبول‌های سفید را بهبود بخشند.

اثرات جو دوسر بر کودکان

فرنی تهیه شده از جو دوسر کامل، به دلایل زیر بخشی عالی از یک رژیم غذایی متعادل برای کودکان و نوزدان را تشکیل می‌دهد:

• منبع فیبر محلول و نامحلول است.
• غنی از کربوهیدرات‌های پیچیده و منبع انرژی است.
• منبع پروتئین است.
• چربی غیراشباع کمی داشته و کلسترول ندارد.
• منبع ویتامین B1 است.

اثرات جو دوسر در دوران بارداری

مصرف جو دو سر در دوران بارداری کاملا بی‌خطر است. جو دوسر حاوی بسیاری از مواد مغذی مهم است که برای یک مادر جوان در مرحله قبل از تولد جنین بسیار ضروری است، چنان‌که این غله ارزشمند به عنوان یکی از موادغذایی برتر در فهرست غذاهایی که یک زن باردار باید مصرف کند، گنجانیده می‌شود. برخی از فواید این غذای سرشار از فیبر در دوران بارداری عبارتند از:

جو دوسر به عنوان یک منبع انرژی عالی

زنان باردار به دوز منظم انرژی در طول روز نیاز دارند و تنها یک وعده کوچک جو دوسر حاوی کربوهیدرات و کالری کافی برای افزایش انرژی آنان در طول روز است.

یک وعده کوچک جو دوسر حاوی کربوهیدرات و کالری کافی برای افزایش انرژی زنان باردار در طول روز است.

جو دوسر به عنوان منبع کربوهیدرات‌های پیچیده

برخلاف کربوهیدرات‌های ساده موجود در مواد غذایی روزمره، این کربوهیدرات‌ها برای تجزیه و هضم آهسته زمان می‌برند. این کار قند خون را در سطح سالم نگاه داشته و خطر ابتلا به دیابت بارداری را کاهش می‌دهد. روند هضم آهسته، افزایش وزن تدریجی و سالم را نیز تضمین می‌کند.

جو دوسر به عنوان منبع فیبر

جو دوسر حاوی مقدار قابل توجهی فیبر است که به عنوان یک موهبت الهی برای همه زنان باردار که از حملات معمول یبوست رنج می‌برند، به شمار می‌رود، زیرا فیبر به تنظیم روند هضم و بهبود حرکت روده کمک می‌کند.

جو دوسر به عنوان منبع موادمعدنی حیاتی

پتاسیم، فسفر، کلسیم، سلنیوم، منیزیم و منگنز، تنها برخی از مواد معدنی جو دوسر هستند که فواید زیادی از جمله بهبود ایمنی و تقویت سلامت استخوان در جنین را تضمین می‌کنند.

جو دوسر به عنوان منبع ویتامین

وجود ویتامین‌های گروه B، فولات و اسید پانتوتنیک تمام چربی‌ها و پروتئین‌های بدن زن باردار را به شیوه‌ای موثر تجزیه نموده و غشای مخاطی روده و معده را سالم و قوی نگه می‌دارد.

جو دوسر به عنوان منبع اسید فولیک

اسید فولیک یکی از مواردی است که هیچ بانوی بارداری نباید مصرف آن را فراموش کند، چرا که در رشد سیستم عصبی و مغز جنین بسیار موثر است و از بروز هر گونه اختلال جلوگیری می‌کند.

جو دوسر به عنوان منبع آهن

زمانی که فقط یک وعده جو دوسر در روز 10 درصد نیاز آهن را برطرف می‌کند، دیگر هراس از خطر کم خونی وجود ندارد. این غله عالی در برنامه غذایی بانوی باردار، نقش یک تقویت کننده موثر برای حفظ آهن بدن را بازی می‌کند.

اثرات جو دوسر بر بدنسازی و فیتنس

جو دوسر یک منبع غنی از پروتئین، مواد معدنی، چربی، بتا گلوکان، پلی ساکاریدها، فیبر غذایی، آنتی اکسیدان‌ها و مواد شیمیایی کاهنده چربی، مانند فلاونوئیدها، ساپونین‌ها و استرول‌ها است که همگی برای عضله‌سازی و تقویت ماهیچه‌ها هنگام ورزش‌های قدرتی و بدنسازی ضروری هستند.

عوارض مصرف جو دوسر

جو دوسر یکی از کم‌ضررترین غلات برای اکثر مردم است و به ویژه برای زنان باردار و شیرده و کودکان توصیه می‌شود، اما برای برخی از افراد از جمله موارد زیر، منع مصرف دارد:

• افراد مبتلا به بیماری سلیاک یا سایر اختلالات دستگاه گوارش
• مبتلایان به انسداد روده
• کودکان مبتلا به درماتیت آتوپیک (اگزما)

افراد مبتلا به بیماری سلیاک یا سایر اختلالات دستگاه گوارش باید از خوردن جو دو سر پرهیز کنند.

و البته برخی عوارض جانبی عمومی جو دوسر نیز ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• نفخ (گاز) معده و ورده
• تحریک مقعد
• تحریک پوست هنگام استفاده موضعی از محصولات حاوی جو دوسر

پیشنهاد می‌شود افراد برای به حداقل رساندن عوارض جانبی، با وعده‌های کوچک‌تر شروع نموده و به تدریج مصرف خود را افزایش دهند تا بدن به آرامی تنظیم شود. همچنین، لازم به ذکر است افرادی که در جویدن یا بلع مشکل دارند، دچار سکته شده‌اند یا دندان‌های لق و پروتزهای نامناسب دارند، باید از مصرف جو پرهیز کنند، زیرا در صورتی‌ که جو به درستی جویده نشود، ممکن است انسداد در روده ایجاد کند.

عوارض مصرف جو دوسر در دوران بارداری

با وجود تمام فواید جو دوسر برای سلامتی، اما برخی از عوارض جانبی نیز به ویژه در صورت زیاده‌روی در مصرف آن، ممکن است در سه ماهه اول بارداری ایجاد شود که شامل موارد زیر است:

• سوء هاضمه و اسهال
• انسداد روده
• اگر فرد به گلوتن حساسیت داشته باشد، این احتمال وجود دارد که به جو دوسر نیز حساسیت داشته باشد.

طریقه مصرف جو دوسر

جو دوسر کاربردهای زیادی در آشپزی دارد و غالب اوقات به صورت بلغور، پرک یا له شده استفاده می‌شود. گاهی نیز به شکل آرد در انواع خمیرها، کلوچه‌ها، نان‌ها و کیک‌ها به کار می‌رود. استفاده از بلغور جو دوسر به عنوان فرنی نیز کاربرد داشته و یکی از اجزاء مهم در ترکیب گرانولاها به شمار می‌رود و به علت تاثیر خواص جو دوسر بر رشد مو، استفاده از لعاب آن در خورش‌ها نیز متداول است. در اسکاتلند جو دو سر با پوست به مدت یک هفته در آب قرار داده می‌شود تا گرد و غبار آن به طور کامل ته نشین و سپس جوشانده شده و به عنوان غلیظ کننده سوپ به کار رود. در ادامه چند راه ساده برای اضافه کردن جو دوسر به برنامه غذایی روزانه پیشنهاد شده است:

جو دوسر کاربردهای زیادی در آشپزی دارد و غالب اوقات به صورت بلغور، پرک یا له شده استفاده می‌شود.

• ترکیب جو دوسر با شیر داغ و آب همراه با یک قاشق چای‌خوری عسل و افزودن مقداری اسانس وانیل برای صبحانه
• استفاده از آرد جو دوسر به جای آرد سفید معمولی به عنوان یک جایگزین سالم برای تهیه کیک، نان، کلوچه و …
• تهیه گرانولا با ترکیب جو دوسر، آجیل، عسل و انواع توت‌ها
• افزودن مقداری پودر دارچین، شربت افرا، شیر، خامه، بستنی، میوه‌ها، شکر قهوه‌ای و … برای ترکیب با جو دوسر و تهیه یک پودینگ عالی
• استفاده از جو دوسر یا آرد آن در انواع سوپ‌ها، آش‌ها و خورش‌ها

توجه: آرد سفید معمولی عموما یک گزینه سالم برای تغذیه نیست، زیرا می‌تواند به راحتی به وزن فرد اضافه نموده و خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد. در ادامه یک دستور ساده برای تهیه نوعی گرانولای مقوی ارائه شده است:

• 2 فنجان جو دوسر
• 3 عدد موز رسیده
• 2/1 فنجان گردو
• 2/1 فنجان تخمه کدوتنبل برشته
• 2/1 فنجان تخمه آفتابگردان برشته
• 2/1 فنجان بادام پرک
• 2/1فنجان توت خشک (زغال اخته، زغال اخته، توت فرنگی، گوجی بری)
• 1 قاشق چای‌خوری عصاره وانیل
• 1 قاشق چای‌خوری دارچین

روش تهیه:

1- فر در دمای 350 درجه فارنهایت گرم شود.

2- قالب (9*13 اینچ) با کره و کاغذ روغنی پوشانده شود.

3- موزها در یک کاسه بزرگ له شوند تا زمانی که قوام یکدستی شبیه پوره به دست آید.

4- وانیل اضافه شده و خوب مخلوط شود.

5- جو دوسر در مخلوط کن یا غذاساز خرد شده و یا از جو دوسر پرک استفاده شود.

6- مخلوط جو به موز اضافه شود.

7- بقیه مواد نیز به ترکیب بالا افزوده شده و کاملا مخلوط شوند تا حدی که بافتی سنگین و کمی مرطوب پیدا کنند.

8- مخلوط با قاشق روی ظرف ریخته شده و با دست یا قاشق خیس صاف و فشرده شود.

9- گرانولا باید به مدت 25-20 دقیقه پخته و سفت شده و لبه‌های آن طلایی- قهوه‌ای شود.

10- پس از این‌که کاملا خنک شد، به صورت نوارهای مستطیلی برش داده شود.

11- گرانولا را می‌توان به مدت یک هفته در یخچال و به مدت یک ماه در فریزر نگهداری کرد.

البته باید توجه نمود در مصرف هر ماده غذایی هر چقدر هم که سالم باشد، رعایت اعتدال همیشه کلید سلامتی است و جو دوسر نیز اگرچه یک مکمل عالی برای رژیم غذایی است، اما نمی‌تواند منبع اصلی تمام مواد مغذی و انرژی روزانه باشد.

تفاوت جو با جو دوسر

تفاوت اصلی جو و جو دوسر در این است که جو یک محصول اولیه است که به عنوان غله واقعی رشد می‌کند، در حالی ‌که جو دوسر یک محصول ثانویه است که به دلیل محصول کم، اغلب بین غلات جزو علف‌های هرز به شمار می‌آید. علاوه بر این، دانه‌های جو به صورت خوشه‌ای چیده می‌شوند، در حالی‌ که جو دوسر به صورت گل‌چه‌های کوچک رشد می‌کند. در جدول (1) ارزش غذایی جو و به طور کلی خواص جو دوسر مقایسه شده است.

اجزای تشکیل دهنده	جو دوسر	جو
چربی کل	10.8 گرم	0.7 گرم
پروتئین	26.4 گرم	3.5 گرم
فیبر	16.5 گرم	6.0 گرم
کربوهیدرات	103 گرم	44.3 گرم
کلسیم	8 %	2 %
چربی اشباع	1.9 گرم	0.1 گرم
کالری	193	607

علاوه بر این، درشت مغذی‌های موجود در جو عبارتند از پروتئین، کربوهیدرات‌ها، فیبرهای غذایی، مونوساکاریدها، دی ساکاریدها، فیبرهای محلول و نامحلول، تیامین، فولات، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، روی، مس، سلنیوم، ویتامین B6 و غیره، اما درشت مغذی‌های موجود در جو دوسر عبارتند از: چربی کل، کربوهیدرات کل، چربی اشباع شده، پروتئین‌ها، کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم، روی و غیره.

فواید و ویژگی‌های جو دوسر

اگرچه تا این لحظه از خواص جو دوسر و ارزش‌های آن سخن بسیار گفته شد، اما سایر فواید آن نیز نباید دور از چشم بماند:

• بسیار مغذی بوده و منبع خوبی از کربوهیدرات و فیبر به شمار می‌رود.
• سرشار از آنتی اکسیدان
• کمک به کاهش فشار خون
• کمک به بهبود سطح قند خون
• کمک به کاهش وزن
• کمک به درمان آسم
• کمک به تسکین یبوست و حرکات روده
• کمک به کاهش کلسترول
• حمایت از سیستم قلب و عروق؛ بهتر است مبتلایان به بیماری‌های قلبی یک بار در روز جو دوسر مصرف کنند.
• کمک به حفظ سلامت استخوان
• کمک به رشد مو

ارزش غذایی جو دوسر

ارزش غذایی 3.5 اونس (100 گرم) جو دوسر خام که از خواص آن محسوب می‌شود، به شرح زیر است:

• کالری: 389
• آب: 8 درصد
• پروتئین: 16.9 گرم
• کربوهیدرات: 66.3 گرم
• شکر: 0 گرم
• فیبر: 10.6 گرم
• چربی: 6.9 گرم

جو دوسر کامل تقریباً 11 درصد فیبر دارد که اغلب به صورت محلول و با عنوان بتا گلوکان است.

کربوهیدرات‌ها

کربوهیدرات‌ها 66 درصد از جو خشک را تشکیل می‌دهند که حدود 11 درصد آن فیبر و 85 درصد نشاسته است که بیشترین جزء جو دوسر را تشکیل می‌دهد. نشاسته موجود در جو دوسر با نشاسته موجود در سایر غلات متفاوت است، چرا که از محتوای چربی بیشتر و ویسکوزیته بالاتری برخوردار است. سه نوع نشاسته در جو دوسر وجود دارد:

• نشاسته سریع‌الهضم: (7%): این نوع نشاسته به سرعت تجزیه شده و به صورت گلوکز جذب می‌شود.
• نشاسته کندهضم (22%): این فرم کندتر شکسته شده و جذب می‌شود.
• نشاسته مقاوم (25%): عملکرد نشاسته مقاوم مانند فیبر، فرار از هضم و بهبود سلامت روده به وسیله تغذیه باکتری‌های روده است.

فیبر

جو دوسر کامل تقریباً 11 درصد فیبر دارد که اغلب به صورت محلول و با عنوان بتا گلوکان است. همچنین جو دوسر شامل فیبرهای نامحلول از جمله لیگنین، سلولز و همی‌سلولز نیز هست. این ماده مغذی نسبت به سایر غلات، فیبر محلول بیشتری دارد که منجر به هضم کندتر، افزایش سیری و سرکوب اشتها می‌شود. بتا گلوکان‌های جو دوسر نیز در بین الیاف منحصر به فرد هستند، زیرا می‌توانند محلول ژل مانندی با غلظت نسبتا کم را تشکیل داده و به کاهش سطح کلسترول و افزایش تولید اسید صفراوی کمک کنند. همچنین اعتقاد بر این است که آن‌ها سطح قند خون و انسولین را بعد از یک وعده غذایی غنی از کربوهیدرات کاهش می‌دهند. علاوه بر این ثابت شده است که مصرف روزانه بتا گلوکان باعث کاهش کلسترول، به ویژه کلسترول LDL (بد) شده و در نتیجه ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد.

حتما بخوانید:
انواع کربوهیدرات‌ها کدامند؛ کربوهیدرات پیچیده بخوریم یا ساده؟

پروتئین

جو دوسر که خواص بسیاری دارد، منبع خوبی از پروتئین با کیفیت در 11 تا 17 درصد وزنی خشک است که از این منظر بالاتر از سایر غلات هم رده خود قرار می‌گیرد. پروتئین اصلی جو دوسر – با 80٪ محتوای کل، آونالین نامیده می‌شود که علیرغم این‌که در هیچ غله دیگری یافت نمی‌شود، اما شبیه پروتئین حبوبات است. پروتئین جو دوسر تقریباً از نظر کیفیت با پروتئین دانه سویا برابری می‌کند و علاوه بر این، رسما توسط سازمان بهداشت جهانی تایید داده شده که برابر با پروتئین گوشت، شیر و تخم مرغ است.

ویتامین‌ها و مواد معدنی

جو دوسر سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی مختلف از جمله موارد زیر است:

• منگنز: این ماده معدنی که به طور معمول به مقدار زیاد در غلات کامل یافت می‌شود، برای رشد و متابولیسم مهم است.
• فسفر: این ماده معدنی برای سلامت استخوان و حفظ بافت مهم است.
• مس: یک ماده معدنی آنتی اکسیدانی که اغلب در رژیم‌های غذایی مدرن وجود ندارد، اما برای سلامت قلب بسیار حیاتی است.
• ویتامین B1: این ویتامین که به نام تیامین نیز شناخته می‌شود، در بسیاری از غذاها از جمله غلات، لوبیا، آجیل و گوشت وجود دارد.
• آهن: وجود آهن برای جلوگیری از کم‌خونی در رژیم غذایی افراد کاملا ضروری است.
• سلنیوم: این آنتی اکسیدان برای فرآیندهای مختلف بدن مهم است. سطوح پایین سلنیوم با افزایش خطر مرگ زودرس و اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و ذهنی مرتبط است.
• منیزیم: این ماده معدنی که اغلب در رژیم‌های غذایی معمولی وجود ندارد، برای انجام فرآیندهای متعدد در بدن مهم است.
• روی: این ماده معدنی در بسیاری از واکنش‌های شیمیایی در بدن شرکت نموده و برای سلامت مو و ناخن مهم است.

چگونه جو دوسر به کاهش وزن کمک می‌کند؟

احساس سیری نقش مهمی در تعادل انرژی ایفا می‌کند، زیرا فرد را تا زمان بازگشت گرسنگی از خوردن بازمی‌دارد. در مطالعه‌ای که روی تأثیر 38 غذای رایج بر احساس سیری انجام شد، بلغور جو دوسر به طور کلی در رتبه سوم و برای صبحانه در رتبه اول قرار گرفت. اعتقاد بر این است که فیبرهای محلول در آب مانند بتا گلوکان با به تاخیر انداختن تخلیه معده و افزایش ترشح هورمون‌های سیری باعث این مکانیسم می‌شوند. به علاوه،

جو دوسر یکی از سالم‌ترین غلات جهان و منبع خوبی از بسیاری از ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات گیاهی منحصر به فرد است. از مهم‌ترین خواص جو دوسر وجود بتا گلوکان در ترکیب آن است که باعث کاهش کلسترول، سلامت قلب و کاهش قند خون می‌شود. علاوه بر این، جو دوسر بسیار سیرکننده بوده و برای کاهش وزن مناسب است.

منبع +++++

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.