۵ ماده مغذی در برابر اشعه فرابنفش میتوانند نقش مهمی در محافظت از بدن در برابر اثرات مضر تابش خورشید داشته باشند، بهویژه در روزهایی که شدت گرما و میزان آلودگی هوا به بالاترین حد خود میرسد. گرمای بیسابقهی هوا، شهرهای ایران از جمله پایتخت را به دو روز تعطیلی سراسری کشاند. در همین راستا بحث داغ آلایندهها، ریزگردها و وارونگی هوا در اکثر شهرهای بزرگ مطرح شده است و روی کیفیت زندگی افراد تاثیر زیادی گذاشته است.
به گزارش سلامت نیوز، از جمله مشکلات شایع در تابستانهای گرم، پرتوی فرابنفش یا اشعهی فرابنفش خورشید است که مشکلات زیادی برای طبیعت، انسان و سایر جانداران ایجاد میکند.
اشعه فرابنفش چیست؟
اشعهی فرابنفش یک نوع پرتوی الکترومغناطیس است که اثرات مخربی بر روی انسان و کرهی زمین میگذارد.
اشعهی ماورای بنفش (UV) در سال ۱۸۰۷ کشف شد و در سال ۱۹۸۰ موج نگرانیها در مورد زیاد شدن این اشعه فراگیر گشت. با نازک شدن لایهی ازن شدت این پرتو در کرهی زمین مورد سوال و نگرانی قرار گرفت و مطالعات در مورد مضرات آن گستردهتر شد.

استفاده از عینکهای آفتابی، کرم ضدآفتاب و وسایل محافظ چند راه حل ساده برای کم کردن تاثیرات UV بوده است اما پرواضح است که با این راهکارها نمیتوان به جنگ خورشید رفت و از آسیبهای آن کاست.
عوارض پرتوهای فرابنفش
التهاب پوستی، گرمازدگی، آفتاب سوختگی و اگزما از جمله عوارض تابش بیش از حد اشعهی فرابنفش و تاثیر پرتوهای UV بر انسانهاست که عوارض بلندمدتی نیز به همراه خواهد داشت.
ایجاد لکههای عمیق روی پوست، تیرگی پوست و بیماریهای خطرناکی مثل سرطان پوست از عوارض بلند مدتی است که پرتوهای ماورای بنفش برای انسان به بار میآورند. بنابراین آشنایی با مواد غذایی محافظت کننده در برابر نور خورشید و داشتن برنامه غذایی بر پایه این مواد مغذی بسیار ضروری است!
۵ ماده مغذی برای محافظت پوست در برابر اشعه فرابنفش
در مطالعهای که او در سال ۲۰۱۷ انجام شد دانشمندان دریافتند که آنزیمی که پوست آسیب دیده از اشعه فرابنفش (UV) را ترمیم میکند، چرخهای روزانه در تولید خود دارد که میتواند با غذا خوردن در زمانهای غیرمعمول تغییر کند.
یه این معنی که اگر برنامه غذایی منظمی داشته باشید، در طول روز بهتر در برابر اشعه UV محافظت میشوید. اما اگر برنامه غذایی نامنظمی داشته باشید، این موضوع میتواند باعث ایجاد تغییری مضر در ساعت پوست شما شود.
بنابراین سعی کنید این غذاهای مفید برای پوست را به اسموتیهای خود اضافه کنید تا کمی محافظت بیشتر در برابر آفتاب داشته باشید:

آجیل و دانهها
گردو، دانههای شاهدانه، چیا و کتان همگی حاوی اسیدهای چرب ضروری امگا-۳ هستند. ماهی و تخممرغ نیز منابع عالی این چربی پاک و دوستدار پوست بهشمار میآیند. بدن ما قادر به تولید امگا-۳ نیست، بنابراین دریافت آن از طریق رژیم غذایی ضروری است.
این اسیدهای چرب به حفظ یکپارچگی و سلامت پوست کمک میکنند و خاصیت ضدالتهابی نیز دارند. همچنین امگا-۳ به بدن کمک میکند تا بهطور طبیعی با اثرات ناشی از قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب مقابله کند.
هندوانه
گوجهفرنگی بهخاطر داشتن لیکوپن شناخته شدهاند؛ آنتیاکسیدانی که مسئول رنگ قرمز گوجهفرنگی است. اما در واقع هندوانه مقدار بسیار بیشتری از آن را دارد. لیکوپن پرتو فرابنفش نوع B (UVB) را جذب میکند.

هویج و سبزیجات برگ دار
بدن ما بتاکاروتن را به ویتامین A تبدیل میکند، که برای سلامت پوست حیاتی است.
مصرف انواع مواد غذایی سرشار از این ماده مغذی، دریافت میزان مورد نیاز روزانه را آسانتر میکند. هویج و سبزیجات برگدار مانند کِیل و اسفناج، گزینههای عالی و سرشار از بتاکاروتن هستند که میتوان آنها را حتی به اسموتی صبحانه اضافه کرد.
سبزیجات برگ دار به ویژه سرشار از آنتیاکسیدانهای لوتئین و زآگزانتین هستند که ممکن است به محافظت از پوست شما در برابر آسیبهای ناشی از نور خورشید کمک کنند.
چای سبز
چای سبز به دلیل داشتن آنتیاکسیدانهای قوی، فواید متعددی برای سلامت پوست ما دارد. پلیفنولهای گیاهی موجود در چای سبز همچنین ممکن است در برابر اشعه فرابنفش مضر از پوست محافظت کنند.

گل کلم
وقتی صحبت از میوهها و سبزیجات میشود، یک قانون کلی برای سلامتی – چه در سبک زندگی و چه هنگام خرید – این است که به سمت غذاهای با رنگهای پررنگتر برویم. دلیلش این است که این غذاها معمولاً آنتیاکسیدان بیشتری دارند.
اما فریب رنگ کمرنگ گلهای گل کلم را نخورید. این سبزی چلیپایی یک استثنا در این قانون است. گلکلم حاوی آنتی اکسیدانهای قویای است که به مقابله با استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکالهای آزاد کمک میکنند.
بحران گرمای کرهی زمین و لایهی ازن
اما گرم شدن کرهی زمین و تاثیرات این گرما سالهاست که مورد توجه قرار گرفته است و هشدارهایی در مورد سلامت هوا و لایهی ازن داده میشود.
ازن در واقع گاز آلایندهای است که کرهی زمین را احاطه کرده و در لایههای بالایی جو حکم محافظت از کرهی زمین را دارد و جاذب اشعههای خطرناک خورشید است. ازن با جذب ۹۵ درصد از پرتوی فرابنفش خورشید کرهی زمین را قابل سکونت و زیستگاه گیاهان، حیوانات و انسانها کرده است.
اما این گاز خود میتواند آلایندهی کرهی زمین باشد. زمانی که این گاز در لایههای پایینی و در محدودهی تنفسی ما منتشر میشود با پرتوهای فرابنفش همراه است و برای سلامتی انسان بسیار مضر شناخته میشود.
شدت تابش خورشید در غلظت ازن و نفوذ آن به جو پایینی کرهی زمین موثر است و باعث انتشار اشعهی UV و اشعهی فرابنفش در سطح زمین میشود.
بر اساس دادههای هواشناسی، تعداد روزهای آلوده به ازن و اشعهی فرابنفش در ده سال اخیر رو به افزایش بوده است؛ به طوری که در سال ۱۴۰۱ تهران ۴۲ روز آلوده به آلایندهی ازن را تجربه کرد.

روزهای بسیار گرم با هشدار غلظت UV برای شهروندان همراه است. رئیس بخش پژوهشی ازن و آلودگی هوای موسسهی ژئوفیزیک دانشگاه تهران در مورد غلظت بالای این گاز و مضرات آن هشدار داده و تعداد روزهای آلوده به این گاز را نگران کننده دانسته و تنفس این گاز را برای انسان مضر ارزیابی کرده است.
علی اکبر بیدختی با ابراز نگرانی در مورد حادتر شدن این وضعیت در سالهای اخیر، آلایندههای ناشی از وسایل نقلیه، اکسیدهای نیتروژن و ذرات معلق ریز در هوا را موجب تشدید اشعهی فرابنفش، گرمتر شدن هوا و بیشتر شدن تاثیرات منفی پرتوهای مضر خورشید بر روی انسان دانسته است.
بحران فرابنفش را جدی بگیریم!
استفاده از کرمهای ضدآفتاب، عینکهای دودی، چترهای محافظ و کم کردن رفت و آمد در ساعات میانی روز که شدت تابش خورشید بیشتر است از جمله راهکارهاییست که شهروندان میتوانند برای در امان ماندن از مضرات اشعههای UV به کار گیرند.
به منظور پیشگیری از گرمازدگی آب زیادی بنوشید و به مدت طولانی زیر آفتاب و محیطهای گرم نمانید. استفاده از مواد غذایی خنک مثل آب، یخ و بستنی موجب پیشگیری و بهبود گرمازدگی خواهد شد.
منبع:
دیدگاه شما