درمان واریس به عوامل متعددی بستگی دارد و باید ابتدا علت ابتلا به این بیماری تشخیص داده شود. به عنوان مثال وزن اضافی فشار زیادی بر سیستم گردش خون شما وارد می‌کند و منجر به بیماری معروف به نام رگ‌های واریسی می‌شود.
این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که دریچه‌ی سیاهرگهای شما ضعیف می‌شوند و دیگر عملکرد صحیحی ندارند. به این ترتیب خون می‌تواند رفلاکس کند و یا در رگ‌ها جمع شود.
معمولاً از ما درباره ارتباط واریس و چاقی سوال می‌شود. واریس از شخصی به شخص دیگر متفاوت است اما رگ‌های واریسی ممکن است همیشه با کاهش وزن قابل برگشت نباشند. در این مقاله درباره واریس می‌خوانیم و راه‌های درمان واریس را بررسی می‌کنیم.
واریس می تواند در اثر اضافه وزن ایجاد شود و لزوما با کاهش وزن، درمان نمی شود.
چگونه مشکلات سیاه‌رگی و واریس ایجاد می‌شود؟
سیاه‌رگ‌ها قسمت مهمی از سیستم گردش خون بدن شما هستند. آنها خونی که از قلب به واسطه سرخ رگ‌ها به تمام بدن ارسال شده بود را به قلب باز می‌گردانند.
سیاه‌رگ‌ها دریچه‌های یک طرفه دارند که باز و بسته می‌شوند تا خون به سمت قلب شما حرکت کند. اگر این دریچه‌ها خراب شوند دیگر به طور موثر کار نمی‌کنند.
در صورت باز نشدن دریچه، جریان خون کاهش می‌یابد. در نتیجه خون شما ممکن است در رگ‌ها جمع شود و دیواره‌های سرخ رگ را تحت فشار قرار دهد.
اگر دریچه‌های سیاهرگهای شما آنطور که باید باز و بسته نشوند، خون می‌تواند به عقب بازگردد. به این بیماری نارسایی مزمن وریدی (CVI) گفته می‌شود.
واریس یک نوع از بیماری‌های نارسایی مزمن وریدی است.
غالبا نارسایی مزمن وریدی هنگامی اتفاق می‌افتد که از ناحیه پا آسیبی دیده‌اید. این آسیب منجر به لخته شدن خون و ایجاد رگ‌های واریسی می‌شود.
واریس جزئی از نارسایی مزمن وریدی است. هنگامی که دریچه‌های سیاهرگهای شما آسیب می‌بینند، بزرگ‌تر می‌شوند و می‌توانند بصورت برون زدگی‌های دراز، پیچ خورده و برجسته روی پای شما پدیدار شوند. این رگ‌ها واریس هستند.
غالبا رگ‌های سطحی پاها تحت تأثیر قرار می‌گیرند، زیرا ایستادن، فشار بر آن رگ‌ها را افزایش می‌دهد.
چرا درمان واریس مهم است؟
از آنجا که رگ‌های واریسی می‌توانند ظاهری ناخوشایند ایجاد کنند، بسیاری از بیماران این مشکل را بیشتر مسئله زیبایی می‌دانند و بر اعتماد به نفس آنها تأثیر می‌گذارد. با این حال، بدون معاینه کامل نمی‌توان فهمید که آیا این مشکل نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر است یا خیر.
در حالی که رگ‌های بیرون‌زده، شاید فقط از نظر ظاهر آزاردهنده باشند، اما می‌توانند باعث درد، التهاب، تغییر رنگ و خستگی در پاها شوند.
فراتر از ناراحتی‌های موضعی، واریس می‌تواند به طور قابل توجه‌ای بر جریان خون تأثیر بگذارد و به سلامت کلی شما آسیب برساند.
به همین دلیل انجام معاینه ورید و واریس بسیار مهم است. جستجوی مراقبت‌های پزشکی زودهنگام و فعال، در مورد سلامت وریدها، از بروز عوارض شدیدتر یا دائمی جلوگیری می‌کند.
درمان واریس در صورتی که به موقع باشد، مهم است؛ زیرا علاوه بر ظاهر ناخوشایند، موجب درد شدید خواهد شد.
دلایل عمده واریس چیست؟
علت ایجاد واریس در بدن بسیار متعدد است اما در بیشتر مواقع چاقی پا یک عامل مهم در ایجاد فشار زیاد به رگ‌های خونی پا و التهاب آنها است. در ادامه مهمترین این دلایل را معرفی می‌کنیم:
ژنتیک
تحقیقات نشان می‌دهد که ارتباط مشخصی بین واریس و سابقه خانوادگی شما وجود دارد. به عنوان مثال اگر مادر یا عمه شما به این بیماری مبتلا شده باشد، احتمال ابتلا به واریس پنجاه درصد بیشتر از کسی است که این ژن را در ژنتیک خود ندارد. به این دلیل است که می‌توان دریچه‌های ضعیف سیاهرگ را مانند رنگ چشم یارنگ مو را به ارث برد.
سن
همه با افزایش سن دچار رگ‌های واریسی نمی‌شوند اما این یک عامل خطر است. ساییدگی و پارگی روزانه رگ‌های شما می‌تواند باعث دریچه‌هایی که خون را به سمت قلب هدایت می‌کند، بشود.
به همین دلیل است که حفظ وزن سالم و عادات غذایی مناسب می‌تواند در برابر واریس محافظت کند حتی اگر سابقه خانوادگی بیماری داشته باشید.
افرادی که تغذیه ناسالم و عدم تحرک کافی دارند، با گذشت سن، ممکن است دچار واریس شوند.
دوره‌های طولانی بی‌تحرکی
چه در حالت نشسته و چه در حالت ایستاده باشید، مدت طولانی در یک وضعیت ماندن فشار زیادی را بر عروق شما می‌آورد و سیستم گردش خون را به کار بیشتر وادار می‌کند.
اگر تمام روز پشت میز کار می‌کنید، بهتر است در طول روز استراحت داشته باشید و کمی دراطراف قدم بزنید.
به همین ترتیب، اگر شغل شما نیاز دارد که تمام روز را روی پاهایتان باشید، نشستن و بالا آوردن پاها می‌تواند گردش خون را بهبود بخشد.
جنسیت و بارداری
نوسانات هورمونی که زنان تجربه می‌کنند مانند قرص‌های جلوگیری از بارداری، می‌تواند خطر ضعیف شدن دریچه‌های سیاهرگ را افزایش دهد. به ویژه بارداری یک عامل خطر عمده است؛ زیرا یک کودک در حال رشد به رگ‌های پای شما فشار می‌آورد.
اگرچه بعد از تولد کودک، گردش خون شما به حالت طبیعی برمی‌گردد، اما ممکن است رگ‌های واریسی شما برای همیشه باقی بماند.
چاقی و واریس
اگر اضافه وزن دارید، به احتمال زیاد به واریس مبتلا می‌شوید. همراه با ایستادن به مدت طولانی، اضافه وزن روی رگ‌های شما فشار می‌آورد. وزن اضافی فشار زیادی به مفاصل زانوی شما وارد می‌کند و دریچه‌های سیاهرگهای شما را تحت فشار قرار می‌دهد.
چربی اضافی روی پاها ممکن است واریس را پنهان کند.
چاقی همچنین می‌تواند باعث نارسایی مزمن وریدی در رگ‌های عمیق پاها شود و زخم‌های دردناکی ایجاد کند که بهبود آن ماه‌ها طول می‌کشد.
نکته:
اگرچه کاهش وزن می‌تواند برای سلامتی شما مفید باشد و به بهبود سیستم گردش خون بینجامد، اما این تغییرات شاید به اندازه کافی برای ترمیم دریچه‌های ضعیف یا سو ء عملکرد ورید کافی نباشد.
علاوه بر این، شاید دلایل دیگری برای واریس وجود داشته باشد که ممکن است به افزایش وزن مربوط باشد یا نباشد.
چرا افزایش وزن می‌تواند منجر به واریس شود؟
رگ‌های واریسی هنگامی که دریچه‌های داخل رگ‌های شما ضعیف می‌شوند، به وجود می‌آیند. این بیماری باعث می‌شود که سیاه‌رگ‌ها برای بازگرداندن خون به سیستم جریان خون دچار مشکل بشوند.
در نتیجه، خون در داخل رگ‌های آسیب دیده جمع می‌شود و در نتیجه ظاهری بزرگ، مایل به آبی و برآمده ایجاد می‌کند.
برای درمان واریس لازم است مقداری از وزن خود را کم کنید.
در بعضی موارد، سیاهرگهای آسیب دیده باعث ناراحتی و علائم دیگری خواهند شد که با گذشت زمان بدتر می‌شود. وزن اضافی به رگ‌های شما فشار وارد می‌کند و خطر تخریب کلی دریچه‌های آسیب دیده یا ضعیف شده را افزایش می‌دهد.
دریچه‌های داخل رگ‌های موجود در این ناحیه از بدن شما در حال حاضر برای غلبه بر نیروی جاذبه و عبور خون سخت کار می‌کنند. افزایش وزن باعث می‌شود جریان خون از طریق این سیاه‌رگ‌ها برای این دریچه‌ها دشوارتر شود و خطر واریس را افزایش دهد.
آیا با ورزش یا کاهش وزن از واریس خلاص می شویم؟
بیمارانی که از قبل با رگ‌های واریسی زندگی می‌کنند، متوجه شده‌اند که ورزش منظم به کاهش برخی از علائم آنها کمک می‌کند و از وخیم شدن شرایط جلوگیری می‌کند. بسته به عوامل خطر، با داشتن یک سبک زندگی فعال و سالم می‌توان از واریس جلوگیری کرد:
- ورزش در وهله اول خطر ابتلا به واریس را کاهش می‌دهد و همچنین ورزش منظم می‌تواند فشار خون شما را کاهش داده و گردش خون را بهتر هدایت کند.
- پیروی از یک رژیم لاغری استاندارد که آهسته و پیوسته چربی‌های اضافه بدن‌تان را کم می‌کند، از جمله کارهای بسیار ضروری است که افراد مبتلا به واریس بایید انجام دهند.
رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمی‌ذاره کافیـه همیـن الان تصمیم بگیری که می‌خـوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.
برای درمان واریس چه بخوریم؟
یک ضرب المثل قدیمی وجود دارد که می‌گوید: “شما همان چیزی هستید که می‌خورید.” این به ویژه برای سلامت رگ‌ها صادق است.
یک رژیم غذایی عالی نمی‌تواند رگ‌های واریسی را از بین ببرد، اما می‌تواند علائم را کاهش دهد و از سلامت رگ‌ها در آینده حمایت کند. حتی می‌تواند رشد رگ‌های واریسی را کند کند:
از چه چیزی باید اجتناب کرد؟
شما باید از غذاهایی که بسیار فرآوری شده و حاوی نمک زیادی هستند اجتناب کنید:
غذاهای شور و بسیاری از غذاهای فرآوری شده باعث می‌شوند، بدن حجم مایعات خود را افزایش دهد. این کار فشار بیشتری بر رگ‌های واریسی وارد می‌کند و گردش خون را مختل می‌کند.
با اجتناب از موارد زیر به رگ‌های خود نشان دهید که آنها را دوست دارید:
| مواد غذایی مضر برای واریس | علت |
| قند | موجب افزایش وزن می‌شود |
| گوشت‌های فرآوری شده | باعث احتباس آب می‌شود |
| نمک | به رگ‌ها فشار می‌آورد |
| لبنیات | می‌تواند باعث یبوست شود |
| غذاهای سرخ شده | عروق را مسدود می‌کند و جریان خون را کاهش می‌دهد |
چه چیزی را در رژیم لاغری خود بگنجانید:
| مواد غذایی مفید برای کاهش علائم واریس | توضیحات |
| مرکبات | از جمله پرتقال و لیمو، سرشار از ویتامین C هستند و به کاهش تورم در رگ‌های واریسی کمک می‌کنند. |
| پیاز | حاوی ویتامین B6، روی، فیبر و بسیاری از مواد مغذی است که به گردش خون شما کمک می‌کند. از آن در سالادهای سبز و سایر غذاهای سالم لذت ببرید. |
| مواد غذایی حاوی فلز مس | مانند جگر گاو، آجیل و مارچوبه.
مس یک ماده مغذی ضروری است که گردش خون را تقویت و از سیستم ایمنی بدن حمایت می‌کند. اگر مس کافی دریافت نکنید، رگ‌ها خاصیت ارتجاعی کمتری پیدا می‌کنند. این باعث می شود رگ‌ها متورم شده و به تدریج ضعیف شوند. |
| مواد غذایی حاوی بیوفلاونوئید | مانند سیب، مارچوبه، شکلات تلخ، انگور و لوبیا قرمز.
ضدالتهاب‌هایی هستند که به درمان آرتروز و سایر شرایط التهابی بدن مانند واریس و البته تقویت دیواره رگ کمک می کنند. |
علائم نارسایی مزمن وریدی و واریس
همه موارد زیر علائم واریس هستند:
- درد در ساق‌ها، پاها یا مچ پا
- تورم ساق‌ها، پاها یا مچ پا
- گرفتگی عضلات پا
- رگ‌های واریسی
- بی‌حسی در پاها
- خارش روی پاها
- پای بی‌قرار
- پاهایی که احساس ضعف و سنگینی می‌کنند
- زخم روی پاها
عوارض واریس چیست؟
واریس اغلب دردناک است. در صورت عدم درمان، بیماری مزمن وریدی ممکن است به دو وضعیت خطرناک منجر شود که هر دوی این شرایط تهدید کننده زندگی هستند:
- لخته شدن خون در پای شما که در نهایت می‌تواند به قلب شما راه یابد، یا
- آمبولی ریوی که لخته خون منتقل شده از پا در ریه است.
در صورت عدم درمان واریس، ممکن است دچار یک وضعیت خطرناک شوید.
مهمترین روش‌های درمان واریس
رگ‌های واریسی ممکن است در ابتدا باعث ناراحتی نشوند. با این حال، در صورت بدتر شدن ممکن است باعث خارش، سوزش، درد و سایر مشکلات شوند.
روش‌های درمان واریس در مراکز پزشکی، اغلب به صورت سرپایی انجام می‌شود، به این معنی که معمولاً در همان روز به خانه می‌روید. همچنین می‌توانید اقدامات خاصی را برای جلوگیری از بدتر شدن آن انجام دهید. این مراحل شامل موارد زیر است:
ورزش
انجام فعالیت‌های بدنی، مانند پیاده روی یا انجام سایر فعالیت‌های قلبی می‌تواند به کاهش خطر افزایش وزن اضافی کمک کند. ورزش منظم همچنین می‌تواند باعث کاهش وزن شود که علائم واریس را کاهش می‌دهد.
ورزش منظم می‌تواند به کاهش وزن و درمان واریس منجر شود.
رژیم لاغری استاندارد
پیروی از یک رژیم لاغری اصولی، به ویژه رژیم کم نمک و سرشار از فیبر می‌تواند خطر وخیم شدن واریس را کاهش دهد. یک رژیم غذایی مغذی همچنین می‌تواند به شما کمک کند وزن سالم‌تری داشته باشید و از اضافه وزن شما جلوگیری کند.
حرکت دادن پاها
هنگام نشستن یا ایستادن به مدت طولانی، خون تمایل بیشتری به جمع شدن در مناطق پایین‌تر (پاها) دارد. جابجایی اغلب به جریان خون در رگ‌های شما کمک می‌کند. این کار از علائم قابل توجه رگ‌های واریسی می‌کاهد. برخاستن و جابجایی بیشتر را در طول روز برنامه ریزی کنید.
انتخاب کفش مناسب
از کفش‌های پاشنه بلند خودداری کنید. کفش‌های پاشنه کوتاه و به ویژه طبی، به عضلات ساق پا کمک کرده و برای رگ‌های شما بهتر است.
خودداری از پوشیدن لباس‌های تنگ
لباس‌های تنگ را دور کمر، پاها یا کشاله ران خود نپوشید زیرا این لباس‌ها می‌توانند جریان خون را کاهش دهند.
بالا نگه داشتن پاها
برای بهبود جریان خون در پاها و بالطبع درمان واریس، روزانه چندین استراحت کوتاه داشته باشید تا پاها را بالاتر از سطح قلب قرار دهید. به عنوان مثال، دراز بکشید و پاها را روی سه یا چهار بالش قرار دهید.
اجتناب از نشستن یا ایستادن طولانی مدت
یکی از مهترین دلایل ابتلا به واریس، ایستادن یا نشستن طولانی به ویژه در کارمندان است. موقعیت خود را مرتباً تغییر دهید تا جریان خون را به حرکت درآورید.
جوراب‌های فشاردهنده
جوراب‌های فشار دهنده یکی از روش‌های درمان واریس شناخته می‌شوند. این جوراب‌ها برای فشار آوردن به پاها طراحی شده‌اند تا حرکت خون در رگ‌های شما را آسان‌تر کند. پوشیدن این نوع جوراب‌ها در طول روز ممکن است به کاهش علائم واریس کمک کند؛ زیرا خون شروع به جمع شدن کمتر در رگ‌های آسیب دیده می‌کند.
یک روش درمان واریس، استفاده از جوراب‌های فشاردهنده واریس است.
اسکلروتراپی
پزشک به رگ‌های واریسی محلول یا فومی تزریق می‌کند که باعث بسته شدن آن رگ‌ها می‌شود. در عرض چند هفته، وریدهای واریسی درمان شده باید محو شوند.
ممکن است لازم باشد همان رگ بیش از یک بار تزریق شود. اسکلروتراپی نیازی به بیهوشی ندارد و می‌توان آن را در مطب پزشک یا بیمارستان انجام داد.
لیزر درمانی
لیزر درمانی یکی از روش‌های درمان واریس است. در این روش انفجارهای شدیدی از نور را به ورید می‌فرستد که باعث می‌شود ورید به آرامی محو و ناپدید شود. هیچ برش یا سوراخی استفاده نمی‌شود.
استفاده از فرکانس رادیویی یا انرژی لیزر
این روش درمانی ترجیحی برای وریدهای واریسی بزرگ‌تر است. پزشک یک لوله نازک (کاتتر) را در ورید بزرگ شده قرار می‌دهد و نوک کاتتر را با استفاده از فرکانس رادیویی یا انرژی لیزر گرم می‌کند. با برداشتن کاتتر، گرما باعث از بین رفتن ورید و بسته شدن آن می‌شود.
بستن ورید
این روش شامل بستن ورید قبل از پیوستن به سیاهرگ عمیق و برداشتن رگ از طریق بریدگی‌های کوچک است که یک روش سرپایی برای اکثر افراد است. برداشتن ورید مانع از جریان یافتن خون در ساق پا نمی‌شود، زیرا سیاهرگهای عمیق‌تر در ساق، از حجم بیشتری از خون مراقبت می‌کنند.
فلبکتومی سرپایی (fluh-BEK-tuh-me)
در این روش درمان واریس، پزشک رگ‌های واریسی کوچکتر را از طریق یک سری سوراخ‌های کوچک روی پوست برمی‌دارد. در این روش سرپایی فقط قسمت‌هایی از پا که دارای رگ‌های واریسی است، بی حس می‌شود.
با پزشک متخصص درباره بهترین روش درمان واریس برای شما، مشورت کنید.
آنچه از مقاله درمان واریس آموختیم:
همان‌طور که دیدیم برای درمان واریس ابتدا باید ببینید دلیل ابتلا به آن چیست. مهمترین علت ایجاد واریس، اضافه وزن و فشار به پاها و رگ‌های خونی است و به همین دلیل کاهش وزن برای این افراد ضروری است. به علاوه وریدهای واریسی بزرگ‌تر معمولاً با بستن، لیزر درمانی یا درمان با فرکانس رادیویی درمان می‌شوند. در برخی موارد، ترکیبی از درمان‌ها ممکن است بهترین کار را انجام دهند. وریدهای واریسی کوچکتر و وریدهای عنکبوتی معمولاً با اسکلروتراپی یا لیزردرمانی روی پوست درمان می‌شوند.
منابع:
نظرات