روز جهانی غذا یک رویداد بین‌المللی است که هر سال در تاریخ ۱۶ اکتبر (مصادف با ۲۴ یا ۲۵ مهر) در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود. این روز فراتر از یک مناسبت ساده، یک فراخوان جهانی برای اقدام در راستای مبارزه با گرسنگی، سوءتغذیه و ناامنی غذایی است.
سازمان‌های بین المللی در روز جهانی غذا تلاش می‌کنند تا در زمینه کشاورزی و برای جلوگیری از فقر و گرسنگی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و در حقیقت تلنگری برای بیداری وجدان‌های به خواب رفته و همدردی با افرادی است که از ابتدایی‌ترین حق زندگی، یعنی غذا محروم هستند.
تاریخچه و ریشه‌ها
روز جهانی غذا به افتخار سالگرد تأسیس سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) (Food and Agriculture Organization – FAO) در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۵ نامگذاری شده است. ایده برگزاری این روز برای اولین بار توسط کشورهای عضو فائو در سال ۱۹۷۹ مطرح و از سال ۱۹۸۱ به طور رسمی جشن گرفته شد.
اهداف اصلی فائو از نامگذاری روز جهانی غذا
در اینجا به مهم‌ترین اهداف و اهمیت این روز از دیدگاه فائو اشاره شده است:
هدف فائو از نامگذاری روز جهانی غذا، فراتر از یادبود تأسیس این سازمان است و بر یک سری اهداف عملی متمرکز است:
- افزایش آگاهی عمومی: جلب توجه جهانیان، به‌ویژه عموم مردم و سیاست‌گذاران، به میلیون‌ها نفری که از گرسنگی و سوءتغذیه رنج می‌برند.
- تشویق به اقدام عملی: تحریک دولت‌ها، سازمان‌های غیردولتی، بخش خصوصی و مردم برای پیگیری سیاست‌ها و اقدامات مؤثر در جهت دستیابی به امنیت غذایی برای همه.
- رسیدن به «گرسنگی صفر»: حمایت از هدف توسعه پایدار سازمان ملل متحد مبنی بر پایان دادن به گرسنگی و دستیابی به امنیت غذایی و بهبود تغذیه تا سال ۲۰۳۰.
- ترویج کشاورزی پایدار: تأکید بر لزوم توسعه سیستم‌های غذایی و کشاورزی که نه تنها تولید کافی داشته باشند، بلکه از نظر زیست‌محیطی پایدار و انعطاف‌پذیر در برابر تغییرات اقلیمی باشند.
- تبادل دانش و تجربه: فراهم کردن بستری برای تبادل تجربیات، انتقال فناوری و جلب حمایت بین‌المللی برای کشورهایی که بیشتر در معرض ناامنی غذایی قرار دارند.
اهمیت محوری نامگذاری روز جهانی غذا
روز جهانی غذا برای فائو ابزاری حیاتی برای برجسته کردن موارد زیر است:
غذا به عنوان یک حق
این روز بر این اصل اساسی تأکید دارد که دسترسی به غذای کافی و مغذی، یک حق اساسی انسانی است، نه یک امتیاز. غذا مانند آب و هوا پشتوانه زندگی بشر است و بدون آن قادر به ادامه زندگی نخواهیم بود. برای انجام کلیه فعالیت‌هایمان به غذا نیاز داریم. غذا خوردن برای بزرگسالان بسیار مهم و برای رشد کودکان امری حیاتی است.
بیش از ۸۰۰ میلیون نفر در جهان هنوز غذای کافی و سالم برای خوردن ندارند. شاید فکر کنید باید مثل بیل گیتس پولدارترین مرد جهان باشید تا بتوانید کاری کنید اما با یک سری ترفندهای ساده می‌توان با این مشکل مبارزه کرد.
غذا، جایگزینی برای داروها
سقراط می‌گوید:”باشد که خوراک، دوایتان باشد و دوایتان خوراکتان”! این جمله نشان می‌دهد که مواد غذایی اهمیت زیادی دارد و استفاده از برنامه غذایی سالم باعث می‌شود شما به مصرف دارو نیازی پیدا نکنید. هر غذایی چند نوع ویتامین دارد که می‌تواند برای سلامت بدن مفید باشد.
مثلا زمانی که گلو درد دارید می‌توانید مقداری سرکه سیب رقیق شده بنوشید، چای و دمنوش و یا حتی آب گرم به همراه آب لیمو و عسل استفاده کنید. هم هزینه درمانیتان کمتر می‌شود هم علاوه بر حل مشکل از مواد شیمیایی برای درمان استفاده نکرده‌اید.
بهداشت مواد غذایی
حرکت به سمت زندگی ماشینی یکی از چالش‌های بشر امروز محسوب می‌شود. هنگام خرید باید توجه داشته باشید که بسته بندی محصول مخدوش نشده باشد؛ زیرا هرگونه منفذ باعث ورود میکروب‌ها می‌شود.
مواد غذایی فله بدون هیچ بسته بندی، بعضا علت بروز بیماری‌های گوارشی و میکروبی هستند. به کالری غذاها و مواد تشکیل دهنده‌ی آنها دقت کنید و مقدار چربی، فیبر و … مواد غذایی را هنگام خرید مد نظر داشته باشید.
سوء تغذیه
شاید شما هم مانند بسیاری از افراد دیگر هرگاه کلمه سوء تغذیه را می‌شنوید یاد لاغری و کمبود وزن شدید می‌افتید، اما خوب است بدانید بدن انسان به دو منظور اصلی به مواد غذایی نیاز دارد. یکی برای تأمین انرژی به منظور انجام فعالیتهای روزمره و دوم تأمین مواد اولیه برای رشد و نمو و ترمیم بافتهای فرسوده.
هنگامی که فردی، نسبت لازم را در دریافت گروههای غذایی رعایت نکند، دچار سوءتغذیه می‌شود. طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، کمبود غذا برای بسیاری از مردم به مشکل اساسی تبدیل شده و سوءتغذیه مهم ترین عامل تهدید کننده سلامت عمومی در جهان است. افزایش جمعیت، فقر، رژیم غذایی نامناسب، پرخوری و بدخوری به علت نبود اطلاعات و دانش کافی نیز نقش موثری در سوءتغذیه دارند.
عدم تغذیه‌ی مناسب همچنین موجب بیماری در سیستم گوارشی، افزایش خطر سرماخوردگی، خستگی، کج خلقی، مشکلات باروری و … می‌شود.
غذا خوردن آگاهانه
همیشه قبل از غذاخوردن از خودتان بپرسید که آیا واقعا گرسنه هستید یا خیر؟ اگر مطمئن نبودید به مدت ۲۰ دقیقه کاری دیگر انجام دهید و سپس دوباره همین سوال را از خود بپرسید. روی بو، رنگ و طعم غذاها تمرکز کنید و از هر لقمه‌ای که می‌خورید لذت ببرید.
آهسته و به دور از هرگونه حواس پرتی مانند تماشای تلویزیون، صحبت با گوشی همراه غذا را میل کنید. آگاهانه غذا خوردن مانع از افزایش وزن می‌شود و افراد را از پرخوری و انتخاب‌های ناسالم دور می‌کند.
کلام آخر:
روز جهانی غذا که هر ساله در ۱۶ اکتبر گرامی داشته می‌شود، صرفاً یک تاریخ در تقویم نیست؛ بلکه یک فراخوان جهانی حیاتی است که توسط سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) برای همه‌ی بشریت صادر شده است.
این روز، بار دیگر بر دو واقعیت متناقض تأکید می‌کند. ۱- غذا، حق اساسی انسان است، نه یک امتیاز. ۲- با وجود تولید کافی در سطح جهانی، همچنان صدها میلیون نفر از گرسنگی مزمن و سوءتغذیه رنج می‌برند.
روز جهانی غذا به ما یادآوری می‌کند که دستیابی به امنیت غذایی برای همه تنها با اقدامات جمعی و پایدار محقق خواهد شد. این امر مستلزم آن است که دولت‌ها، بخش خصوصی و مردم عادی در سراسر جهان:
- سرمایه‌گذاری در کشاورزی پایدار و مقاوم در برابر آب و هوا را افزایش دهند.
- برای تضمین دسترسی به رژیم‌های غذایی متنوع، مغذی و مقرون به صرفه اقدام کنند.
- و مهم‌تر از همه، برای کاهش ضایعات غذا و توزیع عادلانه‌تر منابع حیاتی تلاش کنند.
در نهایت، روز جهانی غذا یک تعهد مجدد اخلاقی است؛ تعهدی برای ساختن جهانی که در آن هدف “گرسنگی صفر” تنها یک شعار نباشد، بلکه واقعیتی برای همه‌ی ساکنان زمین باشد.
دیدگاه شما