افراد زیادی به دنبال حفظ و تناسب اندامشان هستند اما گاهی وقتها خلاف انتظارشان چاق میشوند. تا حالا شده به خوراکیهای که میخورید دقت کنید؟ یا به زمانی که میخوابید؟ یا به نوع غذا خوردن خود دقت کردهاید؟ همه اینها عوامل چاقی هستند. چاقی چیست و چه عواملی باعث اضافه وزن میشود؟ در این مقاله بخوانید.
چاقی و اضافه وزن چیست؟
وقتی بیش از اندازه میخورید،تعادل بین انرژی دریافتی و انرژی مصرفیتان به هم میریزد؛ در نتیجه آن چاق میشوید. به موازات اين افزايش وزن، افزايش بيماريهاي قلبي–عروقي، ديابت نوع ۲ و سرطانها هم ظاهر میشود. در چند سال اخیر اضافه وزن بیش از حد افزایش یافته است. امروزه معضل چاقی بیشتر از لاغری رواج دارد و مشکلات متعددی را برای افراد به همراه داشته است. یکی از علتهای مرگ در عصر جدید بر اثر چاقی می باشد. اگرچه اضافه وزن قابل پیشگیری است اما افراد در این راه سهلانگاری میکنند. چاقي موجب غفلت از کمبود ويتامينها و ريزمغذيها ميشود که هر سه آنها راه حل مشترکي بنام تغذيه مناسب دارند.
علت چاقی چیست؟
پزشکان می گویند به جز تغذیه و تحرک، چاقی عوامل پنهان دیگری نیز دارد. نگاهی به برخی از مهمترین علل پنهان چاقی بیاندازیم.
1- کم خوابی
اگر تا دیر وقت بیدار بمانید احتمال بیشتری وجود دارد که آخر شب هوس ریزهخواری کنید. به این ترتیب میزان کالری دریافتیتان بالا میرود. از طرفی تغییرات در میزان هورمونها در این وضعیت باعث افزایش احساس گرسنگی و اشتها میشود و دیرتر احساس سیری خواهید کرد.
2- تخمدان پلی کیستیک
تخمدان پلی کیستیک یک مشکل هورمونی رایج در زنان در سنین باروری است. در این بیماری کیستهای کوچک بسیاری در تخمدانها رشد میکند. این عارضه باعث از بین رفتن تعادل هورمونی میشود و بر چرخه قاعدگی تاثیر میگذارد. خانمهای دچار این عارضه نسبت به انسولین مقاوم هستند که باعث چاقی میشود. در این بیماری چربیهای اضافی در شکم جمع میشود. چاقی شکمی مبتلایان را در معرض خطر ابتلا به بیماریهای قلبی قرار میدهد.
3- ترک سیگار
افرادی که سیگار را ترک میکنند به طور میانگین کمتر از ۵/۴ کیلوگرم وزنشان بالا میرود؛ زیرا حذف نیکوتین باعث ایجاد موارد زیر میشود:
- فرد احساس گرسنگی بیشتری میکند و غذای بیشتری میخورد که این احساس گرسنگی ممکن است پس از چند هفته برطرف شود؛
- بدون اینکه میزان کالری دریافتی کم شده باشد، سوخت و ساز کند میشود؛
- غذاها برای فرد خوشمزهتر به نظر میرسد که ممکن است باعث پرخوری شود؛
- فرد به خوردن غذاهای حاضری پرچربی و پرقند روی میآورد.
4- کم کاری تیرویید
اگر تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئیدی تولید نکند، احتمالا احساس خستگی، ضعف و سرما خواهید کرد و اضافه وزن پیدا میکنید. اگر هورمون تیرویید کافی نباشد، سوخت وساز در بدن کند میشود و احتمال بالا رفتن وزن افزایش پیدا میکند. حتی اگر کارکرد تیروئید به مقدار ناچیزی کم شود ممکن است وزنتان بالا برود. معمولا درمان کم کاری تیروئید بازگشت وزن به حالت عادی خواهد شد.
5- داروهای کورتونی
داروهای ضدالتهابی استروئیدی (داروهای کورتونی) مانند پردنیزولون به اثرشان در افزایش وزن مشهور هستند. تجمع مایع در بدن و افزایش اشتها دلایل اصلی افزایش وزن با مصرف این داروهاست اما این عارضه جانبی آنها به دوز دارو و مدت زمان مصرف بستگی دارد. در برخی مصرف کنندگان داروهای استروئیدی به طور گذرا چربیهای بدن جابجا و در مناطقی مانند صورت، پشت گردن و شکم جمع می شود.
6- کوشینگ
چاقی علامت شایع سندروم کوشینگ است. کوشینگ گاهی به دلیل مصرف داروهای استروئیدی برای بیماریهایی مانند آسم، آرتریت یا لوپوس بروز میکند. این سندروم در نتیجه تولید بیش از حد هورمون کورتیزول به وسیله غده فوق کلیه به وجود میآید. سندرم کوشینگ باعث جمع شدن چربی در صورت، گردن، بخش بالایی پشت و دور کمر میشود.
7- بعضی داروهای اعصاب
یک عارضه جانبی برخی از داروهای ضدافسردگی، افزایش وزن است. برخی افراد هم پس از مدتی مصرف داروی ضدافسردگی، به علت اینکه حالشان بهتر و اشتهایشان بیشتر میشود، وزن اضافه میکنند. خود افسردگی نیز ممکن است باعث تغییرات وزن شود.
از میان داروهای اعصاب و روان، برخی داروهای دیگر نیز افزایش وزن را به دنبال دارند؛ مثلا داروهای ضدروان پریشی که برای درمان اسکیزوفرنی و اختلالهای دوقطبی به کار میروند و همین طور داروهای ضد میگرن، ضد تشنج، ضد فشارخون و ضد دیابت.
8- استرس
در زمان استرس میزان ترشح کورتیزول یا همان هورمون استرس در بدن افزایش مییابد و اشتها را زیاد میکند. علاوه بر این ممکن است برای تسکین خودتان هنگام استرس به خوردن غذاهای پرکالری روی بیاورید. ترکیب این دو جز عوامل چاقی است.
چه عواملی باعث چاقی میشوند؟
1- به اندازه کافی فیبر نمیخورید
کمبود فیبر در برنامه غذایی میتواند باعث افزایش وزن شود. دلیلش این است که فیبر به کنترل اشتها کمک میکند و برای مدت زمان طولانیتری سیر نگهتان میدارد. یک تحقیق نشان داد دریافت ۱۴ گرم فیبر در روز، میتواند کالری دریافتی در طول یک روز را تا ۱۰ درصد کاهش دهد. این مقدار میتواند باعث کاهش یک کیلو و ۹۰۰ کیلوگرم در طول یک ماه شود. میتوانید فیبر دریافتی خود را با خوردن سبزیجات و مخصوصا لوبیاها و عدس افزایش دهید.
2- به جای پله از آسانسور استفاده میکنید
اگر سرکار به جای استفاده از پلهها سوار آسانسور میشوید، یک ورزش ساده را از دست دادهاید. تحقیقات نشان داده هر ۲۰ پلهای که بالا میروید، ۸ کالری میسوزانید. با اینکه ۸ کالری شاید به نظر ناچیز بیاید اما اگر در طول روز زیاد بین چند طبقه رفت و آمد داشته باشید میتواند بسیار بیشتر شود. از هر فرصتی برای افزایش فعالیت بدن استفاده کنید. به جای بیتحرک ماندن در آسانسور، عضلات خود را در پلهها به چالش بکشید.
3- میان وعدههای سالم کنار دستتان نیست
گرسنگی یکی از بزرگترین دلایلی است که افراد وزن اضافه میکنند. وقتی افراد گرسنه باشند امکان اینکه مقدار وعده دریافتیشان افزایش یابد بیشتر است. به علاوه گرسنگی میتواند هوس خوردن غذاهای ناسالم را افزایش دهد. میتوانید با خوردن میان وعدههای سالم، جلوی گرسنگی و هوس خوردن غذاهای ناسالم را بگیرید.
4- مقدار زیادی چربیهای سالم میخورید
چربیهای سالم مانند روغن نارگیل و روغن زیتون، بخش مهمی از یک برنامه غذایی سالم هستند. متاسفانه مقدار بیش از حد از یک ماده غذایی خوب هم عوارضی دارد؛ درست مانند چربیهای سالم. دلیلش این است که چربیهای سالم نیز مقدار کالری بالایی دارند. برای مثال یک قاشق غذا خوری روغن زیتون حاوی ۱۱۹ کالری است. اگر چندین قاشق از آن به وعده غذایی خود اضافه کنید، مقدار کالری یک وعده میتواند خیلی سریع افزایش پیدا کند.
با اینکه چربیهای سالم کالری بالایی دارند، اما مغذی هستند و نباید کنار گذاشته شوند. سعی کنید بیشتر چربیهای سالم را از غذاهای کاملی مانند ماهی سالمون دریافت کنید. به علاوه سعی کنید به صورت متعادل از چربیهای سالم،از پروتئینها، میوه و سبزیجات استفاده کنید. این کار هم برنامه غذاییتان را متعادل میکند و هم کالری دریافتیتان در روز را کاهش میدهد.
5- بدون لیست خرید به فروشگاه میروید
رفتن به خرید، بدون لیست موارد مورد نیاز میتواند منجر به افزایش وزنتان شود. داشتن یک لیست خرید نه تنها میتواند به صرفه جویی در پول کمک کند، بلکه میتواند جلوی خریدهای اضافی که معمولا غذاهای غیر ضروری و ناسالم هستند را بگیرد.
6- قهوه زیادی با شیر میخورید
افراد بسیاری هستند که هر روز قهوه میخورند. این نوشیدنی محبوب بسیار انرژی بخش و سرشار از آنتی اکسیدانها و مواد مغذی مفید است. اما بسیاری از ما مقدار زیادی خامه، شکر و شیر به نوشیدنی خود اضافه میکنیم که میتواند آن را بسیار ناسالم کند. اگر از این گروه هستید باید بگوییم عادت به نوشیدن قهوه میتواند منجر به افزایش وزن شود.
7- به اندازه کافی میوه و سبزیجات میل نمیکنید
متاسفانه عده کمی هستند که در روز به اندازه مقدار توصیه شده میوه و سبزیجات بخورند. دلیل اصلی اینکه بسیاری از افراد، دچار اضافه وزن و چاقی هستند، همین است. میوهها و سبزیجات نه تنها سرشار از مواد مغذی هستند، بلکه کالری بسیار کمی دارند که میتواند وزنتان را پایین بیاورد. بسیاری از تحقیقات نشان دادهاند افرادی که میوه و سبزیجات بیشتری میخورند، وزنشان نسبت به دیگران سالمتر است.
8- بیش از حد از سس استفاده میکنید
یک وعده سس سالاد میتواند کالری بیشتری از کل سالادتان داشته باشد. برای مثال سسهای سالاد محبوبی که مایونز و پنیر دارند، میتوانند ۱۳۰ تا ۱۸۰ کالری داشته باشند. سعی کنید تا جای ممکن استفاده از این سسها را کاهش دهید و گزینههای کم کالریتر را جایگزین کنید.
9- وعدههای غذایی خود را در ساعات نامنظم میخورید
با اینکه گاهی تاخیر در خوردن وعدههای غذایی، نمیتواند ضرری داشته باشد. اما پیوسته نامنظم غذا خوردن میتواند برای سلامتی و همچنین اندازه میان تنهتان مضر باشد. افرادی که ساعات غذا خوردن منظمی دارند، کمتر احساس گرسنگی میکنند. این در حالی است که نامنظم غذا خوردن موجب میشود فرد بیشتر احساس گرسنگی داشته باشد.
متاسفانه افرادی که وعدههای غذایی خود را به صورت نامنظم میخورند، بیشتر در خطر بیماریهای مزمن قرار دارند. این بیماریها عبارتند از سندروم متابولیک، بیماری قلبی، مقاومت به انسولین و کنترل ضعیف قند خون. نامنظم غذا خوردن با تاثیر روی ساعت داخلی بدن، موجب افزایش این تاثیرات منفی میشود. این ساعت داخلی فرآیندهایی مانند اشتها، سوخت و ساز و گوارش را کنترل میکند. بنابراین بهم ریختن آن موجب از بین رفتن ریتم این موارد میشود.
قند چطور باعث چاقی میشود؟
گلوکز برای حیات بدن کاملا ضروری و عضو جدا نشدنی سوخت و ساز است. تمام سلولهای بدن میتوانند از گلوکز برای تامین انرژی خود استفاده کنند. اگر گلوکز را از برنامه غذایی خود دریافت نکنیم، بدن از پروتئین و چربیهای موجود در غذاها هر اندازه که نیاز باشد گلوکز تولید میکند. نوعی دیگر از قندها فروکتوز است. فروکتوز یکی از عوامل چاقیست که در ادامه آن را بررسی میکنیم.
1- علت چاقی؛ فروکتوز موجب گرسنگی میشود
انسولین یکی از هورمونهای کلیدی است که سوخت و ساز انسان و انرژی مصرفی را تنظیم میکند. انسولین توسط پانکراس ترشح میشود و سپس به همراه خون به سلولهای اطراف مانند سلولهای عضلات میرود. وقتی وعده غذایی سرشار از کربوهیدرات مصرف میکنیم، سطح گلوکز بالا میرود. گلوکز اضافی سمی است بنابراین انسولین همچنان بالا میرود تا گلوکز را از جریان خون خارج کند.
اگر این مکانیزم دچار مشکل شود، سلولها نسبت به تاثیر انسولین مقاوم میشوند. در نتیجه پانکراس انسولین بیشتری ترشح میکند تا گلوکزها را به داخل سلولها ببرد. وقتی بدن نسبت به انسولین مقاومت نشان دهد، انسولین در جریان خون باقی میماند. ( اینجاست که بدن با مشکل مواجه و به دیابت نوع ۲ مبتلا میشود.)
مصرف اضافی فروکتوز یکی از دلایل اصلی مقاومت به انسولین و سطح بالای انسولین در خون است. در این مواقع بدن برای دستیابی به چربی ذخیره شده دچار مشکل میشود. مغز این مشکل را گرسنگی تعبیر میکند؛ در نتیجه ما احساس گرسنگی میکنیم و غذای بیشتری میخوریم و چاق میشویم.
2- علت چاقی؛ قند برخی افراد را معتاد میکند
قند درست مانند مواد مخدر ( کوکائین ) فعالیت هورمونهای تسکین دهنده و دوپامین را بالا میبرد. در یک بررسی گسترده که سال ۲۰۰۸ منتشر شد محققان به بررسی شواهدی پرداختند که نشان میداد قند پتانسیل اعتیاد آور بودن دارد. این تحقیقات روی موشها انجام شد که نمونه مناسبی به جای انسان بودند. شواهد حاکی از آن است که مصرف زیاد قند تغییرات رفتاری و عصبی ایجاد میکند که نشان دهنده اثر اعتیاد آور آن است. نتایج تحقیقات درباره اعتیاد آور بودن قند کاملا نشان میدهد که قند دقیقا از مسیر عصبی مواد مخدر تاثیر خود را میذارد.
خوردن قند احساس لذت می دهد و در سیستم پاداش دهی مغز دقیقا همان مناطقی را تحت تاثیر قرار میدهد که نیکوتین و کوکائین اثر میگذارند. افرادی مستعد اعتیاد به قند هستند، به شدت هوس قند میکنند و نمیتوانند جلوی مقدار مصرف قندشان را بگیرند.
3- علت چاقی؛ قند روی هورمون چربی تاثیر میگذارد
فروکتوز با تاثیری که روی هورمون لپتین می گذارد باعث چاقی می شود. مانند مقاومت به انسولین، بدن میتواند به لیپتین یا همان هورمون چربی نیز مقاومت نشان دهد. اگر مغز لپتین را شناسایی نکند، متوجه پر بودن سلولهای چربی نخواهد شد، بنابراین هیچ سیگنال سیری را نمیفرستد. در نتیجه فکر میکنیم گرسنهایم و باید بیشتر غذا بخوریم. بیشتر غذا میخوریم و کمتر میسوزانیم. برای اینکه بتوانید کمتر غذا بخورید، ابتدا باید از مقاومت به لپتین خلاص شوید تا مغز تمام چربیهای ذخیره شده در بدن را شناسایی کند. برنامه غذایی که سرشار از فروکتوز باشد میتواند موجب مقاومت به لپتین شود. یعنی مغز لپتین موجود در خون را شناسایی نمیکند و فکر میکند ذخیره چربی بدن تمام شده است؛ در نتیجه زیاد غذا میخورید و کمتر میسوزانید.
چگونه شغل میتواند باعث چاقیمان شود؟
کارمندانی که ساعات زیادی را پشت میز هستند (مانند دستیاران اداری) و کسانی که سطح استرس شغلشان بالاست (مانند مهندسان و پرستاران) بیشتر در خطر چاقی هستند. شغل از راههای مختلفی میتواند روی وزنتان تاثیر بگذارد. در ادامه برخی از عوامل بالقوه را در خصوص تاثیر شغل بر اضافه وزن بررسی میکنیم.
1- علت چاقی؛ ساعات نشستن
یکی از مشهود ترین عوامل افزایش وزن کمبود فعالیت بدنی در کارمندانی است. کارمندان مجبورند که ساعات زیادی را پشت میز به صورت نشسته کار کنند. در آمارهای گرفته شده نشستن روی صندلی به مدت طولانی به عنوان اولین دلیل برای اضافه شدن وزن است. البته علاوه بر نشستن طولانی مدت، رفت و آمدهای طولانی مدت در افزایش وزن تاثیر دارد. بیشتر کارمندان با ماشینهای شخصی خود رفت و آمد میکنند. آن دسته کارمندان که از وسائل نقلیه عمومی استفاده میکنند میزان BMI کمتری نسبت به کسانی که با ماشین شخصی رفت آمد میکنند، دارند.
2- علت چاقی؛ استرس کار
استرس خود را کنترل کنید. سطح بالای هورمون استرس کورتیزول میتواند باعث تحریک هوس به چربی و قند شود. هوس به چربی و قند باعث میشود بدن چربی را در ناحیه میانی ذخیره کند. تحقیقات محققان آلمانی نشان داده سطح بالای استرس باعث بالا رفتن خطر ابتلا به دیابت نوع دو میشود.
3- علت چاقی؛ کم خوابی
بسیاری از کارمندانی که تا دیر وقت مشغول کار هستند، کم خوابی را دلیل اضافه وزن خود میدانند. بر اساس تحقیقات دانشگاه پنسیلوانیا افراد بالغی که برای پنج شب پشت سر هم هر شب تنها چهار ساعت وقت برای خواب دارند نسبت به کسانی که هشت ساعت میخوابند، وزن بیشتری اضافه می کنند. بدن در ساعاتی که باید خواب باشد اما در خواب نیست، کالری دریافت میکند. افرادی که بیش از یک شغل دارند و یا تا دیر وقت مجبور هستند کار کنند از خواب کامل شب محرومند. افرادی که خواب کافی ندارند باید برنامه ریزی داشته باشند تا این زمان را جبران کنند.
4- علت چاقی؛ انتخاب ناهار
افرادی که شغلی دور ازخانه دارند، یا مجبورند ساعات زیادی را رانندگی کنند معمولا مجبور میشوند غذای خود را از بیرون تهیه کنند و به همین دلیل انتخاب سالم زیادی ندارند. اگر چنین وضعیتی دارید باید از قبل برنامه ریزی داشته باشید و وعدهای سالم و مناسب برای خود آماده کنید.
5- علت چاقی؛ ظرف شیرینی و میز خوراکی
در هر ادارهای همیشه یک بسته شیرینی یا خوراکی پیدا میشود. اگر رژیم دارید یا در مواقع استرس به خوردن رو میآورید، این خوراکیها دشمنتان میشوند. اگر خوراکیها راجلوی دید بگذاریم بیشتر از آن استفاده میشود تا زمانی که داخل کشو و خارج ازدید باشد. اگر میدانید در محل کارتان چنین مکانی وجود دارد و با دیدن آن قسمت وسوسه به خوردن میشوید، بهتر است سعی کنید زیاد به آن محدوده پا نگذارید.
6- علت چاقی؛ عادات غذایی همکار
اگر اغلب با همکاران خود برای ناهار بیرون میروید ممکن است عادات بد غذایی آنها به شما نیز سرایت کند. تحقیقات نشان داده مردم تمایل به پیروی از هنجارها در خوردن دارند. برای مثال اگر دیگران غذای پرچرب و پرکالری سفارش میدهند، احتمال اینکه شما نیز به همین شکل غذا سفارش دهید بالا میرود. این اتفاق در محل کار نیز تکرار میشود. شما میخواهید وزن کم کنید از طرفی دوست ندارید به عنوان تنها کسی که سالاد و غذاهای کم کالری میخورد، شناخته شوید. بنابراین غذایی سفارش میدهید که با انتخابهای همشیگی بسیار متفاوت است.
7- علت چاقی؛ جشن گرفتن در اداره
اگر اداره ای که در آن کار میکنید که تمام تولدها وجشن ترفیعها را با کیک جشن میگیرد باید مواظب باشید. بسیاری از افرادی که شغلشان باعث افزایش وزنشان شده ادعا میکنند یکی از دلایل آن همین جشنهاست. کارفرمایان چنین مناسبتهایی را به عنوان کارهای سرگرم کنندهای که روحیه کارمندان را تقویت میکند، در نظر دارند. باید به دنبال راهی بود تا بدون استفاده از غذاهای ناسالم برای کارمندان جشن گرفت و آنها را شاد نگه داشت.
8- علت چاقی؛ آسانسور
آخرین باری که برای رفتن به محل کار از پلهها استفاده کردید، کی بود؟ استفاده از پله به جای آسانسور شاید به نظرعاقلانه نیاید اما چندین قدم مفید به فعالیت فیزیکی اضافه میکند.
9- علت چاقی؛ کمبود نور خورشید
اگر در اتاقی بدون پنجره کار میکنید و قبل از طلوع خورشید به سرکار خود میرسید، ممکن است اسلحه ی ضد چاقی کاملا طبیعی نور خورشید را از دست بدهید. تحقیقات جدید نشان داده قرار گرفتن زیر نور خورشید با BMI در ارتباط است و قرار گرفتن زیر نور اول صبح تاثیر لاغری دارد. نور به تنظیم ریتم شبانه روزی، انرژی و مصرف آن کمک میکند. محققان توصیه میکنند از ساعت ۸ صبح تا اوایل ظهر به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه آفتاب بگیرید.
10- علت چاقی؛ شیفتهای شبانه
کارمندانی که شیفت شب دارند ممکن است بیشتر در خطر اضافه وزن باشند. تحقیقات روی چندین فرد بالغ نشان داد کسانی که چند شب مجبورند برای کار بیدار بمانند مقدار کمتری کالری میسوزانند. ساعت شبانه روزی بدن میتواند در طول زمان تغییر کند. اما چون وضعیت همیشه برای کارمندی که شیفت شب دارد یکسان نیست. در بعضی روزها وضعیت به حالت عادی برمیگردد؛ در نتیجه بدن هیچ وقت نمیتواند خود را با شرایط جدید تنظیم کند.
کلمه چاقی رو از فرهنگ لغتت حذف کن
این تویی که اندامت رو انتخاب میکنی

پنج قاعده دارویی برای رفع عوامل دارویی چاقی
اگر مصرف داروی خاصی باعث افزایش وزنتان شده است، به قواعد زیر توجه داشته باشید:
1- بدون مشاوره با پزشک مصرف هیچ دارویی را قطع نکنید زیرا این دارو ممکن است برای حفظ سلامت ضروری باشد؛
2- خودتان را با دیگر افرادی که همین دارو را مصرف میکنند، مقایسه نکنید. عوارض جانبی یک دارو در همه افراد به یک شکل ظهور نمیکند. اگر دارویی باعث افزایش وزن در فردی شده باشد، لزوما این اثر را در شما ندارد. با پزشکتان در این باره مشورت کنید.
3- اگر افزایش وزن شما ناشی از تجمع مایع در بدن بود، نگران نباشید زیرا این افزایش وزن دائمی نیست. هنگامی که مصرف دارو را به پایان برسانید یا بیماریتان کنترل شود، پف کردگی ناشی از تجمع مایع فروکش میکند. در طول این مدت از یک رژیم غذایی کم نمک پیروی کنید.
4- با پزشک درباره داروی دیگری که به عنوان جایگزین میتوانید مصرف کنید، مشورتی داشته باشید. در بسیاری از موارد پزشکتان میتواند داروی دیگری را برای شما تجویز کند که این عارضه جانبی را نداشته باشد.
5- اگر افزایش وزنتان ناشی از کاهش میزان سوخت وساز در بدن به علت یک بیماری یا مصرف داروست، باید سعی کنید با ورزش سرعت سوخت وساز را بالا ببرید.
مسلما داشتن رژیم غذایی سرشار از مواد سرخ کرده، مملو از پروتئین، دسرهای نامناسب، نوشیدنیهای قندی و از عوامل چاقی هستند به خصوص زمانیکه این مقدار کالری دریافتی متناسب با میزان فعالیت روزانه شما نباشد. حالا میدانید چاقی چیست و برای رفع آن باید در کنار برنامه غذایی مناسب، فعالیت فیزیکی نیز داشته باشید.