خواص بادمجان آنقدر زیاد است که با دانستن آن به راحتی از کنار این ماده غذایی ارزشمند عبور نخواهید کرد و جزو ثابت سبد غذایی‌شتان خواهد شد! بادمجان مانند سیب زمینی، گوجه فرنگی و فلفل از سبزیجات خانواده‌ بادنجانیان است. این گیاه در اصل از هند و آسیا می‌آید جایی که هنوز هم به صورت وحشی رشد می‌کند. بادمجان ها در قرن های هفتم و هشتم میلادی با امپراتوری اسلامی به اروپا راه یافتند.

مورخان معتقدند که بریتانیایی ها اصطلاح بادمجان ( eggplant ) را در طول اشغال هند ابداع کردند. بادمجان و بادنجان رومی نام‌های دیگر آن هستند. بادمجان دارای بافتی غنی و گوشتی است که هنگام پخت بافتی خامه ای پیدا می‌کند. بافت دلچسبی که دارد آن را به جایگزینی مناسب برای گوشت تبدیل می‌کند.

بادمجان علاوه بر بافت منحصر به فرد و طعم ملایم فواید بالقوه ای برای سلامتی دارد. در این مقاله می‌خواهیم درباره خواص بادمجانه برای سلامتی و لاغری صحبت کنیم.

ارزش غذایی بادمجان

بادمجان یک غذای سرشار از مواد مغذی است به این معنی که حاوی مقدار مفیدی از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر در کالری کم است.

دو سوم فنجان ( ۱۰۰ گرم ) بادمجان خام حاوی مواد مغذی زیر است:

مواد مغذیمیزان
کالری۲۶
کربوهیدرات۵.۴ گرم
فیبر۲.۴ گرم
پروتئین۰.۸۵ گرم
منیزیم۰.۱۰۶ میلی گرم
پتاسیم۲۲۲ میلی گرم

طبع بادمجان

در یک برنامه غذایی سالم و متعادل طب سنتی و طبع غذاها در نظر گرفته نمی‌شود و عملا بر اساس طب نوین است با این حال در طب سنتی طبع بادمجان گرم و خشک است و گفته می‌شود مصرف زیادش برای افرادی با مزاج سوداوی، صفراوی، دموی و یا کسانی که محیط زندگی شان گرم و خشک است مضر است. حقیقت این است که مصرف بیش از حد بادمجان برای همه بد است چون موجب بالا رفتن التهاب می‌شود.

بادمجان همچنین حاوی مقادیر کمی از سایر مواد مغذی از جمله نیاسین، منیزیم و مس است.

کمپین رژیم کاهش وزن دکتر کرمانی
کمپین قهرمانان رژیم کاهش وزن دکتر کرمانی

رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمی‌ذاره. کافیه همین الان تصمیم بگیری که می‌خوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزوش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.

قهرمانان رژیم دکتر کرمانی 1
قهرمانان رژیم دکتر کرمانی ۱
قهرمانان رژیم دکتر کرمانی 2
قهرمانان رژیم دکتر کرمانی ۲
قهرمانان رژیم دکتر کرمانی 3
قهرمانان رژیم دکتر کرمانی ۳

خواص بادمجان

بادمجان هزاران سال است که در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سیستم باستانی طب آیورودا در هند پزشکان از بادمجان سفید برای درمان دیابت و از ریشه آن برای تسکین آسم استفاده می‌کردند. در ادامه به برخی خواص بادمجان اشاره خواهیم کرد:

سرشار از آنتی اکسیدان

بادمجان علاوه بر داشتن انواع ویتامین ها و مواد معدنی دارای تعداد زیادی آنتی اکسیدان است. آنتی‌اکسیدان ها موادی هستند که به محافظت از بدن در برابر آسیب های ناشی از مواد مضری که به عنوان رادیکال های آزاد شناخته می‌شوند کمک می‌کنند. یک بررسی در سال ۲۰۲۴ بیان می‌کند که آنتی‌اکسیدان ها پتانسیل کاهش استرس اکسیداتیو و کمک به بدن در ترمیم و غلبه بر آسیب بافتی را دارند.

بادمجان سرشار از آنتی اکسیدان است.

بادمجان‌ها به ویژه سرشار از آنتوسیانین ها هستند، نوعی رنگدانه با خواص آنتی اکسیدانی که به آنها رنگ پر جنب و جوش می‌دهد. به طور خاص آنتوسیانین موجود در بادمجان به نام ناسونین بسیاز مفید است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که ناسونین در دوران پیری بدن را در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کند.

کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی

به لطف محتوای آنتی اکسیدانی بادمجان برخی مطالعات نشان می‌دهند که بادمجان ممکن است به کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی کمک کند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان داد که خوردن غذاهای حاوی آنتوسیانین ها ( موجود در بادمجان ) به کاهش نشانگرهای التهابی که خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می‌دهند کمک می‌کند. در حالی که مطالعات فعلی امیدوار کننده هستند، تحقیقات بیشتری برای ارزیابی چگونگی کمک بادمجان به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی در انسان مورد نیاز است.

بادمجان به کاهش بیماری های قلبی عروقی کمک می‌کند.

بهبود کنترل قند خون

افزودن بادمجان به رژیم غذایی می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند. دلیل این امر آن است که بادمجان مقدار زیادی فیبر در خود دارد که دست نخورده از دستگاه گوارش عبور می‌کنند. فیبر می‌تواند با کاهش سرعت هضم و جذب قند در بدن قند خون را کاهش دهد. جذب آهسته تر، سطح قند خون را ثابت نگه می‌دارد و از افزایش و کاهش ناگهانی آن جلوگیری می‌کند.

تحقیقات دیگر نشان می‌دهد که پلی فنول ها که ترکیبات گیاهی طبیعی موجود در غذاهایی مانند بادمجان هستند، ممکن است جذب قند را کاهش داده و ترشح انسولین را افزایش دهند که هر دو می‌توانند به کاهش قند خون کمک کنند. بادمجان ها با توصیه های غذایی فعلی برای کنترل دیابت که شامل یک رژیم غذایی پرفیبر سرشار از غلات کامل و سبزیجات است بسیار مناسب هستند.

مصرف بادمجان در برنامه غذایی کم کردن وزن نیز مفید است.

 کمک به کاهش وزن

بادمجان سرشار از فیبر و کم کالری است و این ویژگی آن را به یک افزودنی عالی برای هر رژیم کاهش وزن تبدیل می‌کند. فیبر به آرامی در دستگاه گوارش حرکت می‌کند و می‌تواند احساس سیری و پری را افزایش و کالری دریافتی را کاهش دهد. بادمجان اغلب به عنوان جایگزینی پرفیبر و کم کالری برای مواد پرکالری در دستور العمل ها استفاده می‌شود.

خواص ضد سرطانی

بادمجان حاوی چندین ماده است که پتانسیل مبارزه با سلول های سرطانی را دارند. به عنوان مثال سولاسودین رامنوسیل گلیکوزیدها (SRGs) نوعی ترکیب موجود در برخی از گیاهان خانواده تاجریزی از جمله بادمجان هستند. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده‌اند که SRGها می‌توانند باعث مرگ سلول های سرطانی شوند و همچنین ممکن است به کاهش عود انواع خاصی از سرطان کمک کنند. اگرچه تحقیقات در مورد این موضوع محدود است اما نشان داده شده است که SRGها به ویژه در صورت استفاده مستقیم روی پوست در برابر سرطان پوست مؤثر هستند.

مصرف بادمجان در یک برنامه غذایی سالم مانع ابتلا به انواع سرطان خواهد شد.

علاوه بر این چندین مطالعه نشان داده‌اند که خوردن میوه ها و سبزیجات بیشتر مانند بادمجان می‌تواند بدن را در برابر انواع خاصی از سرطان محافظت کند. طبق گزارش موسسه ملی سرطان رژیم غذایی غنی از غذاهای گیاهی مانند میوه ها و سبزیجات با کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها از جمله سرطان های دهان، حلق، حنجره، مری، معده و ریه‌ها مرتبط است.

برخی شواهد همچنین نشان می‌دهد که رژیم غذایی غنی از میوه ها و سبزیجات می‌تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ، سرطان پانکراس و سرطان پروستات را کاهش دهد. با این حال تحقیقات بیشتری برای تعیین چگونگی تأثیر ترکیبات موجود در بادمجان بر سرطان در انسان مورد نیاز است.

کمک به دستگاه گوارش

یکی دیگر از خواص بادمجان برای سلامتی توانایی آن در کمک به هضم غذا است. بادمجان به دلیل محتوای فیبر غنی خود به عنوان یک ملین طبیعی عمل می‌کند که عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد. اساساً به این معنی است که گنجاندن بادمجان به عنوان بخشی از رژیم غذایی معمول حرکات روان و منظم روده را تضمین می‌کند. به عنوان یک ملین طبیعی خوردن بادمجان می‌تواند به کسانی که از یبوست رنج می‌برند کمک کند.

بادمجان به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند.

ویژگی های غنی بادمجان برای سلامتی همچنین به این معنی است که می‌تواند از خطر التهاب در دستگاه گوارش جلوگیری کند. فیبر همراه با آنتی‌اکسیدان های قوی و محتوای آب همگی برای مقابله با هرگونه التهاب با هم کار می‌کنند. التهاب دستگاه گوارش علائمی مانند اسهال، خستگی، تب، درد شکم و کاهش وزن را ایجاد می‌کند و با بیماری‌هایی مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو مرتبط است. با این حال توجه به این نکته مهم است که التهاب یکی از فواید و عوارض جانبی بادمجان است. مقدار مناسب بادمجان می‌تواند به جلوگیری از بروز التهاب کمک کند اما مقدار زیاد آن در واقع می‌تواند التهاب را تشدید کند.

بهترین روش مصرف بادمجان

روش های زیادی برای مصرف سالم بادمجان وجود دارد. بسیاری از ما گاهی بادمجان را در روغن زیاد سرخ می‌کنیم این کار باعث می‌شود غذایی که کالری کمی دارد به صورت ناگهانی پر کالری شود. خوشبختانه برای جلوگیری از این اتفاق راه های زیادی وجود دارد:

  • کباب کردن بادمجان روشی ساده است که بافتی لطیف و خامه ای با لبه‌های کاراملی ایجاد می‌کند. این غذا پایه ای عالی برای سس ها، غذاهای جانبی یا سالادها است. کباب کردن به بادمجان طعم دودی مطلوب و بافتی نرم و گوشتی می‌دهد.
  • سرخ کردن به بادمجان پوسته ای ترد و طلایی قهوه‌ای خوشمزه می‌دهد. با اینکه بادمجان روغن را جذب می‌کند اما می‌توانید با روش های خاص آماده سازی را انجام دهید تا جذب روغن به حداقل برسد. برای مثال از روغن زیتون برای سرخ کردن استفاده کنید و به جای اینکه روغن را کف ماهی تابه بریزید با یک براش روی برش های بادمجان بمالید.
بادمجان را با کمترین میزان روغن و کبابی مصرف کنید.
  • خورش کردن بادمجان گزینه بسیار خوبی برای گنجاندن آن در غذاهای دلچسب و خوش طعم است، جایی که می‌تواند ادویه‌ها و سس اطراف را جذب کند.
  • همچنین می‌توانید برای یک وعده غذایی جذاب و رضایت بخش نصف بادمجان‌ها را با مواد دلخواه خود پر کنید. بادمجان شکم پر گزینه بسیار عالی برای اضافه کردن به برنامه غذایی است.
  • یکی دیگر از راه های استفاده از بادمجان فر پز کردن آن است با این روش حتی می‌توانید چیپس بادمجان برای خود درست کنید. کافی است برش های نازک بادمجان را روی سینی فر قرار دهید چاشنی های مورد علاقه تان را به آن بزنید و اجازه دهید تا وقتی ترد می‌شوند بپزد. این چیپس کالری بسیار بسیار کمتری از چیپس سیب زمینی دارد.

چه کسانی نباید بادمجان مصرف کنند؟

افرادی که به بادمجان حساسیت شدید دارند، مشکلات کلیوی ( به ویژه سنگ کلیه ناشی از اگزالات )، مشکلات گوارشی یا افرادی که داروهای خاصی برای افسردگی مصرف می‌کنند باید از مصرف بادمجان خودداری کنند. برخی افراد نیز ممکن است در اثر وجود سولانین در بادمجان دچار افزایش التهاب یا درد مفاصل شوند و در صورت مشاهده علائم پس از خوردن آن باید از مصرفش خودداری کنند.

کلام آخر:

بادمجان کالری کم و فیبر بالایی دارد و به سادگی و در شکل های مختلف می‌تواند به برنامه غذایی اضافه شود. با توجه به در دسترس بودن در تمام فصول توصیه می‌کنیم استفاده از بادمجان را در برنامه غذایی خود فراموش نکنید، مخصوصا کسانی که به دنبال کاهش وزن هستند بهره های زیادی از این موضوع خواهند برد.

سوالات متداول مقاله خواص بادمجان:

۱-آیا خوردن بادمجان اعتیاد آور است؟

با اینکه بادمجان در خود نیکوتین دارد اما مقدار آن بسیار کم است و نمی‌تواند اعتیاد آور باشد.

۲-خوردن بادمجان به صورت کبابی یا روش های بدون رغن آزاد است؟

می‌توانید از این روش ها برای پر کردن معده استفاده کنید اما زیاده روی در مصرف بادمجان نیز درست نیست.

منابع:

۵