نشانه های خاموش تنبلی چشم در کودکان

تنبلی چشم یکی از بیماری هایی است که تشخیص  آن ساده نیست و باید با نشانه هایش آشنا باشید.
توصیه می کنیم این مقاله را بخوانید و علائمش را بیاموزید تا بتوانید در صورت وجود مشکل، هرچه سریع تر به کودک خود کمک کنید.

تنبلی چشم چیست؟

یک بیمار با مشکل آمبلیوپی ( تنبلی چشم ) عدم تقارن بالایی بین بینایی دو چشم دارد و همین باعث می شود دید یک چشم به خاطر عدم استفاده کاهش پیدا کند. نشانه های آمبلیوپی کم هستند و تشخیصشان نیز دشوار است. یکی از انواع تنبلی چشم که تشخیصش ساده تر است دو بینی است و زمانی پیش می آید که مسیر چشم مرتبا یا به صورت متناوب به طرف داخل یا خارج تغییر می کند. تشخیص این مشکل برای والدین ساده است چون منحرف شدن چشم کودک را می بینند. تنبلی چشم معمولا فقط یکی از چشم ها را تحت تاثیر قرار می دهد، اما گاهی می تواند روی هر دو تاثیر بگذارد. پزشکان چشم توصیه می کنند والدین کودک از شش ماهگی چشمانش را مورد معاینه قرار دهند تا اگر مشکلی بود سریع متوجه شوند. بعد از حدود چهار ماهگی اگر چشمان کودک به خوبی نایستد، غیر طبیعی است و باید معاینه شود.

سرش را هنگام تماشای تلویزیون می چرخاند

اگر متوجه شدید فرزندتان در حال تماشای تلویزیون مرتب سرش را می چرخاند ممکن است علت یکی از نشانه های تنبلی چشم باشد. آنهایی که مشکل تنبلی چشم دارند یکی از چشم هایشان بر آن یکی چیره است و برای دیدن بهتر روی آن چشم حساب می کنند. کودکان معمولا برای به کار گرفتن چشم چیره، هنگام فعالیت هایی نظیر تماشای تلویزیون سر خود را می چرخانند.

مرتبا چشمانش را تنگ می کند، می مالد یا یکی از چشم ها را می پوشاند

بستن یک چشم هنگامی که بیرون زیر نور خورشید است، نگاه کردن به دوردست و یا مرتبا تنگ کردن چشم ها می تواند از نشانه های آمبلیوپی باشد. مرتب مالیدن یا گرفتن یک چشم با دست می تواند نشانه این باشد که یک چشم از چشم دیگر ضعیف تر است و کودک تلاش می کند تنظیم کند که دیدش بهبود بیابد.

با ریاضیات مشکل دارد

کمی نامیزان بودن چشم ها می تواند موجب دو بینی یا تاری دید شود، طوری که دیدن صفحه کتاب برای کودک دشوار می شود. گاهی دو بینی باعث می شود کودک یک چیز را دوتا ببیند و به اشتباه بیفتد. ریاضی یکی از مشکلات چنین کودکانی است، چون اعداد در سطوح مختلفی قرار گرفته اند و برای مغز انتقال از یک سطح به سطح دیگر دشوار است. تلاش برای تمرکز دوباره با چشم قوی تر موجب حواس پرتی می شود و کودک درک مطلب و دقتش را از دست می دهد.

در خواندن تاخیر دارد

وقتی کودک وارد مدرسه می شود و شروع به خواندن می کند آنهایی که چشمشان ضعیف است، معمولا هنگام خواندن دچار خستگی می شوند. تنبلی چشم باعث می شود کودک هنگام خواندن خط  را گم کند، جاهایی را نادیده رد کند یا کلمات کوچک را دوباره بخواند و اشتباهات دیگری نظیر اضافه کردن و کم کردن جملات مرتکب شود. دقت کردن روی کلماتی که می خواند به انرژی بسیار بالایی نیاز دارد، بنابراین خواندن برای چنین کودکانی سخت است.

با مهارت های حرکتی ظریف مشکل دارد

علائم تنبلی چشم، شامل دشواری در مهارت های حرکتی ظریف مانند نوشتن نیز می شود. تنبلی چشم می تواند روی درک عمیق تاثیر بگذارد و هنگام نوشتن، ماندن روی یک خط را دشوار کند. اگر متوجه شدید کودکتان پایین یا بالای خط می نویسد، می تواند یکی از نشانه های آن باشد که چشمانش به خوبی با هم کار نمی کنند.

با دقت کردن مشکل دارد

تنبلی چشم ها می تواند باعث شود اینطور به نظر بیاید که یک فرد مشکل توجه دارد. تنبلی چشم می تواند باعث شود کودک با جمع کردن حواسش هنگام یک تکلیف که نیازمند توجه بصری است در بلند مدت مشکل پیدا کند. اگر متوجه شدید تمرکز کودکتان هنگام خواندن یا دیگر وظایف بصری کاهش پیدا می کند ممکن است مشکل تنبلی چشم باشد.

با انجام بازی های ورزشی مشکل دارد

تنبلی چشم می تواند با قابلیت قضاوت فضا و عمق یک کودک تداخل پیدا کند و انجام فعالیت های ورزشی را برایش تبدیل به یک چالش دشوار کند. برای تشخیص اینکه هر چیز کجاست به همکاری هر دو چشم نیاز دارید. وقتی دو نقطه دید ندارید نمی توانید بگویید یک چیز چقدر از شما دور است و یا شما چقدر از آن دور هستید. برای مثال کودکی که تنبلی چشم دارد ممکن است هنگام استفاده از پله ها زمین بخورد و یا تاب هنگام حرکت کردن با او برخورد کند چون نمی تواند فاصله را درست تشخیص دهد.

درمان تنبلی چشم

تمرکز و برچسب گذاشتن – برچسب را معمولا روی چشم قوی تر می گذارند تا چشمی که ضعیف است قوت بگیرد – معمولا برای درمان آمبلیوپی مورد استفاده قرار می گیرند. عینک می تواند این عدم تعادل را تصحیح کند و تمرکز و گذاشتن برچسب، مغز را مجبور می کند تا از چشم ضعیف تر استفاده کند. درمان دو بینی بستگی به این دارد که چشم به طرف داخل چرخیده باشد یا خارج و اینکه انحراف دائمی است یا متناوب. اگر انحراف متناوب بود می توان با عینک و ورزش درمانی مشکل را به مرور حل کرد. اگر انحراف به طرف داخل بود انجام عمل جراحی روش معمول تری است  چون آموزش چشم ها برای اینکه نزدیک یکدیگر قرار بگیرند تا اینکه از یکدیگر فاصله بگیرند دشوارتر است. اگر با نشانه های تنبلی چشم مواجه شدید بهترین کار این است که با یک پزشک صحبت کنید و دستورات او را برای درمان این مشکل اجرا نمایید.

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.