زنیان (بادیان رومی) گیاه بومی مصر است که در سراسر هند، آسیا و اروپا نیز رشد می‌کند. دانه های آن معمولاً در طب سنتی و غذا به عنوان ادویه استفاده می‌شوند. این گیاه با نام‌های زنیان، علف اسقف، جین، یامینی یا دانه‌های زنیان نیز شناخته می‌شود. خواص زنیان برای لاغری و سلامتی موضوع جدیدی نیست و هزاران سال است که مردم از آن به عنوان دارویی سنتی استفاده می‌کنند.
زنیان دانه های بسیار مغذی دارد، آنها سرشار از آنتی اکسیدان، فیبر و سایر ویتامین ها و مواد معدنی هستند. دقیقا به خاطر همین خواص زنیان است که هندی ها مدتهاست در طب سنتی خود از آن استفاده می‌کنند. در این مقاله قصد داریم درباره خواص زنیان برای لاغری و سلامتی صحبت کنیم تا بیشتر با آن آشنا شوید و بتوانید آن را مورد استفاده قرار دهید. با ما بمانید.
زنیان چیست؟ تاریخچه و خواستگاه
همانطور که در ابتدا اشاره شد زنیان یک گیاه بومی مصری است. معمولا میوه های این گیاه را به عنوان دانه های آن معرفی می‌کنند و هندی ها نسبت به سایرین بیشتر مورد استفاده قرارشان می‌دهند. رنگ آنها کمی سبز تا قهوه‌ای است و طعمی تند و تلخ دارند. از نظر ظاهری شبیه دانه های زیره هستند اما طعم و عطر آنها به آویشن نزدیک‌تر است.
آنها اغلب به صورت دانه کامل فروخته می‌شوند اما می‌توانید پودر زنیان نیز تهیه کنید و به عنوان ادویه در غذا استفاده نمایید.
ارزش غذایی زنیان
بسیاری از فواید تغذیه ای دانه های زنیان از ترکیبات فعال و آنتی اکسیدان های مختلف آن ناشی می‌شود. معمولا میزان استفاده زنیان در غذاها و دیگر موارد آنچنان بالا نیست و در حد یک قاشق چایخوری کافی است. اطلاعاتی که در ادامه می‌آید مربوط به همین مقدار است:
- کالری: ۵
- کربوهیدرات: ۱ گرم
- فیبر: ۱ گرم
- چربی: ۰ گرم
- قند: ۰ گرم
- پروتئین: ۰.۵ گرم
- کلسیم: ۱۴ میلی گرم
- آهن: ۰.۳۴ میلی گرم
- پتاسیم: ۲۷.۹ میلی گرم
خواص زنیان برای لاغری
از خواص مهم زنیان برای لاغری می‌توان به افزایش متابولیسم و بهبود گوارش اشاره کرد. در ادامه به بررسی بیشتر زنیان برای لاغری خواهیم پرداخت:
کمک به افزایش متابولیسم
زنیان می‌تواند به افزایش سرعت متابولیسم و کاهش وزن کمک کند اما چگونه این اتفاق می‌افتد؟ زنیان با سرعت بخشیدن به فرآیند گوارش کمک می‌کند بدن بهتر مواد غذایی را تجزیه کند و مواد مغذی بیشتری دریافت کند.
با بهبود هضم و جذب مواد مغذی زنیان می‌تواند به بدن کمک کند تا چربی‌ها را به طور مؤثرتری استفاده کند و منجر به سوخت و ساز بهتر چربی شود. نفخ و احتباس مایعات نیز از عوامل کند شدن سرعت سوخت و ساز هستند زنیان می‌تواند اینها را نیز رفع کند.
کمک به چربی سوزی
زمانی که صحبت از چربی سوزی می‌شود به این معنا نیست که زنیان یک اکسیر شگفت انگیز برای لاغری است. در واقع مجموعه ای از تاثیرات مثبت است که می‌تواند به تقویت چربی سوزی بدن کمک کند.
همانطور که گفتیم زنیان به تقویت سلامت گوارش و همینطور سوخت و ساز چربی های بدن کمک می‌کند و از طرق دیگر نفخ و احتباس مایعات را نیز بهبود می‌دهد. همه این موارد با هم کار چربی سوزی را برای بدن ساده تر می‌کند و زنیان می‌تواند در بخشی از آن مشارکت داشته باشد.
احساس سیری بیشتر
زنیان به خاطر خواص گوارشی شناخته شده است و به تسکین نفخ و سوء هاضمه کمک می‌کند. یک سیستم گوارش سالم می‌تواند مواد مغذی را بهتر جذب کند و احساس سنگینی را کاهش دهد، در نتیجه میل به پرخوری کمتر خواهد شد.
از طرف دیگر زنیان فیبر بالایی دارد که می‌تواند سرعت بالا رفتن قند خون را کاهش دهد این یعنی برای مدت زمان بیشتری احساس سیری خواهید داشت.
اکسیداسیون چربی
زنیان می‌تواند در اکسیداسیون چربی نقش داشته باشد و به کاهش وزن کمک کند. بالا بردن سرعت سوخت و ساز و بهبود گوارش کار بدن برای سوزاندن چربی را ساده می‌کند.
مطالعات نشان می‌دهند که زنیان حاوی تیمول است، روغن طبیعی که می‌تواند عملکرد سیستم گوارش را بهبود ببخشد و جذب مواد مغذی را بهتر کند و به طور بالقوه تجمع چربی را کاهش دهد. اگرچه آنزیم‌های موجود در زنیان مستقیماً با کاهش وزن مرتبط نیستند، اما با بهبود جریان اسیدهای معده به رفع نفخ، سوء هاضمه و گاز معده کمک می‌کنند. خاصیت کاهش وزن زنیان به دلیل وجود فیبر، آنتی اکسیدان‌ها و سایر مواد مغذی است که همچنین سطح کلسترول را بهبود می‌بخشند و در نهایت، آن را به عنوان یک ابرغذا برای سلامت کلی بدن تبدیل می‌کنند.
کاهش نفخ و سوء هاضمه
سوء هاضمه باعث ایجاد نفخ می‌شود و یکی از مهمترین خواص زنیان کمک به فرآیند گوارش است. استفاده از دمنوش زنیان، پودر زنیان یا عرق زنیان می‌تواند به بهبود جریان اسیدهای معده و در نتیجه بهبود سیستم گوارش با کمک آنزیم های موجود در آنها شود.
زنیان علاوه بر بهبود سیستم گوارش، می‌تواند به کاهش نفخ، کاهش اسیدیته و تسکین درد معده و سایر ناراحتی های مرتبط با آن کمک کند.
دیگر خواص زنیان
زنیان علاوه بر لاغری خواص دیگری نیز دارد که عبارتند از:
منبع مفید از مواد مغذی
زنیان بیشتر از کربوهیدرات تشکیل می‌شود و مواد مغذی متنوعی در خود دارد. میوه و دانه های زنیان حاوی مقدار زیادی فیبر و مقداری پروتئین و چربی هستند. زنیان سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، فسفر و ویتامین های گروه B است.
سرشار از پلی فنول
زنیان سرشار از مواد شیمیایی گیاهی طبیعی به نام پلی فنول‌ها از جمله ساپونین ها، گلیکوزیدها، فلاونوئیدها و فنول هاست. میوه یا دانه های آن همچنین حاوی روغن طبیعی با ترکیبات منحصر به فردی مانند تیمول و کارواکرول هستند.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع داروی گیاهی برای لاغری
این مواد شیمیایی گیاهی فعالیت آنتی اکسیدانی دارند به این معنی که مولکول های ناپایداری را که در بدن باعث آسیب می‌شوند خنثی می‌کنند. مطالعات نشان می‌دهد که رژیم غذایی غنی از پلی فنول‌ها می‌تواند به محافظت در برابر بیماری‌های قلبی، دیابت و برخی سرطان‌ها کمک کند.
خاصیت ضد میکروبی
مردم اغلب از زنیان به عنوان درمانی برای کرم ها یا انگل های روده استفاده می‌کنند. تحقیقات مدرن نشان می‌دهد که این دانه ها فعالیت ضد انگلی و ضد قارچی دارند.
در چند مطالعه حیوانی عصاره دانه زنیان انگل ها و کرم های مختلفی را در خوک ها، گوسفندان و مرغ ها از بین برد. البته اثر بخشی آن به دوز و غلظت بستگی دارد.
در سایر مطالعات آزمایشگاهی محققان عصاره دانه زنیان را در برابر ۱۰ قارچ مختلف بررسی کردند. نتیجه آزمایش ها نشان داد این عصاره، رشد انواع قارچ ها را ۷۲ تا ۹۰ درصد کاهش می‌دهد. ترکیبات ضد میکروبی فعال تیمول و کارواکرول هستند.
تسکین سرفه و سرما خوردگی
روغن اسانس زنیان دارای خواص ضد سرفه است به این معنی که می‌تواند سرفه را تسکین دهد. محققان آئروسل های عصاره زنیان را روی خوکچه های هندی آزمایش کردند و آن را با آئروسل های آب نمک، کدئین و کارواکرول مقایسه کردند. آئروسل ها قطرات ریز معلق در هوا هستند.
آنها دریافتند که خوکچه های هندی پس از قرار گرفتن در معرض زنیان به جای کدئین، کمتر سرفه کردند. دوزهای بالاتر عصاره نیز مؤثرتر بودند.
کاهش التهاب
در یک مطالعه حیوانی محققان سه عصاره مختلف زنیان از دانه‌های زنیان پودر شده را با یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی یا NSAID مقایسه کردند. عصاره های زنیان در کاهش تورم و التهاب در موش‌ها مؤثرتر از NSAID بودند اما فقط در دوزهای بسیار بالا. عصاره‌های گیاهی تا ۲ ساعت مؤثر بودند و به تدریج تاثیرشان از بین رفت.
کارشناسان معتقدند که زنیان مواد شیمیایی ایجاد کننده التهاب را مسدود می‌کند و آزادسازی یک ماده شیمیایی مغزی به نام GABA را افزایش می‌دهد. این ماده در دوز ۱۰۰۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن و فقط برای مدت محدودی مؤثر بود.
فرض کنید فردی حدود ۶۸ کیلوگرم وزن دارد و چگالی عصاره ۱ گرم در هر میلی لیتر مانند آب است. طبق اندازه گیری های این مطالعه این مقدار معادل دوز انسانی حدود ۶۸ میلی لیتر عصاره مایع است. حد مجاز روزانه توصیه شده عصاره مایع زنیان فقط ۶ میلی لیتر است بنابراین این مقدار زیاد خواهد بود.
بهبود سلامت قلب
عصاره زنیان می‌تواند با کاهش سطح چربی خون به افزایش سلامت قلب کمک کند. محققان در یک تحقیق به ازای هر کیلو از وزن بدن خرگوش ها ۲ گرم عصاره پودر شده زنیان دادند و آن را با داروی کلسترول مقایسه کردند.
پودر زنیان سطح لیپیدهای خون را ۴۹ درصد و تری گلیسیرید را ۵۳ درصد کاهش داد. با اینکه این تحقیقات باید روی انسان نیز انجام شود اما محققان احتمال می‌دهند این پودر می‌تواند در انسان نیز به خوبی داروی کلسترول عمل کند.
رفع سنگ مثانه
سنگ مثانه یا سنگ ادراری به توده‌های سفت شده‌ای از مواد معدنی در مثانه گفته می‌شود. این سنگ‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که مثانه خود را به طور کامل تخلیه نمی‌کنید و باعث غلیظ شدن ادرار و متبلور شدن نمک‌های معدنی می‌شوند.
زنیان می‌تواند به درمان سنگ مثانه کمک کند. در مطالعه‌ای روی ۳۵۰ بیمار مبتلا به سنگ مثانه زنیان ۱۰۰ درصد سنگ‌های اگزالات کلسیم و ۵۳ درصد سنگ‌های اسید اوریک را از بین برد.
نحوه مصرف زنیان برای لاغری
زنیان یک ادویه همه کاره است که طعم تند و تیزی شبیه به آویشن، پونه کوهی یا زیره دارد. توصیه می‌شود روزانه یک تا دو قاشق چای خوری استفاده کنید تا از خواص زنیان برخوردار شوید.
برای پخت و پز می‌توان از آن به روش‌های مختلفی استفاده کرد از جمله:
- روی سبزیجات کبابی بپاشید
- در خمیر نان یا هر چیز دیگری می‌توانید از زنیان استفاده کنید
- هنگام پخت روی بیسکوییت یا نان بپاشید
- با دانه های رازیانه مخلوط کرده تا بعد از غذا به عنوان خوشبو کننده دهان استفاده کنید
- آن را به ترشی، سس یا مربا (در حال آماده سازی) اضافه کنید.
- به صورت دمنوش استفاده کنید.
بهترین زمان مصرف زنیان برای لاغری
مصرف زنیان زمان خاصی ندارد و می‌توانید در طول روز هر زمان که خواستید آن را استفاده کنید. برخی از خواص زنیان می‌تواند هنگام شب به کمکتان بیاید.
یکی از خواص زنیان آرامش بخش بودن آن است به همین دلیل توصیه می‌شود شب قبل از خواب دمنوش زنیان بنوشید زیرا موجب آرام شدن معده، جلوگیری از تجمع گاز و نفخ و خوابی آسوده بدون هیچ گونه مشکل گوارشی می‌شود.
آیا مصرف زنیان به تنهایی برای لاغری کافیست؟
زنیان با وجود داشتن خاصیت افزایش متابولیسم نمی‌تواند آن اکسیر لاغری جادویی که دنبالش هستید باشد. این را به خاطر داشته باشید که همیشه اولویت با رعایت یک رژیم غذایی سالم و داشتن فعالیت بدنی است در غیر این صورت به نتیجه ای که در ذهنتان است نخواهید رسید.
زنیان مانند تمام غذاها و چاشنی های سالمی که به روند کاهش وزن کمک می‌کنند تنها سهم کوچکی در کاهش وزن دارد و آنچه نهایتا شما را به هدفتان می‌رساند جمع همه این عوامل است. پس لطفا شایعاتی مانند لاغری شکم با زنیان را باور نکنید.
رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمی‌ذاره. کافیه همین الان تصمیم بگیری که می‌خوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزوش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.
چه کسانی بهتر است زنیان مصرف نکنند؟
اکثر افراد سالم می‌توانند با خیال راحت دانه‌های زنیان را به مقدار کم و به عنوان بخشی از رژیم غذایی خود مصرف کنند. خوردن مقادیر زیاد آن می‌تواند باعث ناراحتی گوارشی یا حالت تهوع شود.
زنان باردار باید به ویژه مراقب باشند زنیان را به مقدار کم در غذاها محدود کنند و از مصرف عصاره های آن خودداری کنند چون دوز بالای آن می‌تواند موجب سقط جنین شود.
کلام آخر:
خواص زنیان برای لاغری و سلامتی بسیار زیاد است و می‌توانید آن را به سادگی وارد برنامه غذایی خود کنید. برای تغییر سبک زندگی و سالم غذا خوردن اضافه کردن زنیان به برنامه غذایی یک گام مثبت به حساب می‌آید. بسیاری از افرادی که مشکل اضافه وزن دارند درگیر مشکلات گوارشی هستند و زنیان یکی از مواردی است که کمکشان می‌کند.
سوالات متداول مقاله خواص زنیان برای لاغری:
۱- آیا زنیان برای دوره قاعدگی مناسب است؟
بله زنیان می‌تواند چرخه قاعدگی را روان تر کند تا کمتر اذیت شوید.
۲- آیا مصرف زنیان برای افراد مبتلا به کبد چرب توصیه می‌شود؟
بله زنیان برای هضم غذا مفید است و مصرف متعادل آن سلامت کبد را بهبود می‌بخشد.
دیدگاه شما