در دنیای مدرن امروز، کبد چرب تبدیل به یکی از بیماری های شایع شده است. حدود ۲۰ الی ۳۰ از افراد در دنیا دارای کبد چرب می باشند. از این رو شناخت علائم کبد چرب در افراد بسیار مهم می باشد. این تشخیص، به ما کمک می کند تا بدانیم: ابتدا دارای کبد چرب هستیم یا نه و دوما کبد چرب ما در چه مرحله ای است.
برای شناسایی کبد چرب راه های مختلفی وجود دارد. علاوه بر علائم بالینی انجام آزمایشات توسط متخصص نیز می تواند به ما در تشخیص چربی کبد کمک کند. ما در این مقاله تمامی راه های تشخیص کبد چرب را برای شما توضیح خواهیم داد.
علائم کبد چرب چیست؟
بدن انسان در صورت بروز مشکلات داخلی همیشه علائمی را از خود نمایش می دهد. کبد نیز از این قاعده مستثنی نیست و در صورت بروز مشکل کبدی، مجموعه علائمی تحت عنوان علائم کبد چرب را به صورت های مختلف به ما نشان می دهد.
این علائم در هر فردی با توجه به جنسیت (زن و مرد) متفاوت است. حتی خود این علائم نیز به صورت های مختلف زیر ظاهر می شوند:

هر کدام از انواع کبد چرب دارای علائم خاص خود هستند. این علائم کبد چرب در بیشتر موارد مشابه یکدیگر هستند اما ممکن است در مواردی، تفاوت هایی داشته باشند.
علائم کبد چرب در کدام قسمت های بدن خودشان را نشان می دهند؟
- در پاها
- در زبان
- رنگ پوست
- در دست ها
- پشت گردن
- زیر بغل
- ناخن ها
علائم کبد چرب را از زبان دکتر کرمانی بشنوید:
علائم کبد چرب در پا
پاها اغلب سرنخ خوبی برای بیماریها هستند. کبد چرب نیز از این قاعده مستثنی نیست. اگر علائم زیر را در پاهای خود دیدید، توصیه میشود سونوگرافی را فراموش نکنید:
- لکههای قرمز و قهوهای در ساق پا
- پاشنههای ترک خورده
- خارش در پایین پا
علائم کبد چرب ذکر شده به صورت عمومی بوده و فارغ از جنسیت می باشد. این علائم هم برای کبد چرب الکلی و هم برای کبد چرب غیر الکلی صادق است. اما در بیشتر مواقع علائم کبد چرب در زنان و مردان با یکدیگر متفاوت است.

حتی ممکن است با توجه به وضعیت بدنی فرد علائم کبد چرب، در بدن او متفاوت ظاهر شود. یکی از این مورد تفاوت های بدنی، حاملگی یا بارداری است که بدن فرد در شرایط خاصی قرار دارد. در بخش بعدی علائم کبد چرب را در هر یک از این گروه ها بررسی می کنیم.
پیشنهادی: ناشتا برای کبد چرب چی بخوریم
علائم کبد چرب از رگ دست
اگر پشت دست، بین انگشت کوچک و کناری آن را با دقت نگاه کنیم؛ یک رگ وجود دارد که در طب سنتی اسلامی برای تشخیص کبد چرب از آن استفاده می شود. چنانچه این رگ بر آمده باشد؛ می توان از نشانه های ابتلا فرد در نظر گرفت.
علائم کبد چرب از روی زبان
طبق تحقیقی که دانشگاه پزشکی یکپارچه ویرجینیا (Virginia University Of Integrative Medicine) یا به اختصار VUIM انجام داده است، تشخیص کبد چرب از روی زبان، از پزشکی چینی گرفته شده است. در پزشکی چینی سنتی، زبان نشان دهنده وضعیت سلامت کل بدن است. به عقیده پزشکان سنتی چینی هر قسمتی از زبان نشانگر سلامتی عضوهای مختلف بدن است. در ادامه با یگدیگر این نقاط را بررسی می کنیم که یکی از این نقاط برای تشخیص کبد چرب از روی زبان است.
به عقیده این پزشکان زبان هر شخص به ۶ قسمت تقسیم شده که نشانگر سلامت آن عضو در بدن است. این ۶ قسمت مربوط به عضو های زیر است:
- قلب
- طحال و شکم
- ریه ها
- مثانه، کلیه و روده
- و دو قسمت برای کبد و کیسه صفرا

علائم کبد چرب در زنان
ما به این دلیل این علائم را از نظر جنسیتی تفکیک می کنیم، چون شرایط هورمونی و جسمانی در مردان و زنان متفاوت است. علائم کبد چرب در زنان عبارتند از:
- تغییرات در سیکل ماهانه
- اضطراب
- افسردگی
- افت مزاج
- ریزش موها
- ترشحات غیر معمول
- تغییر در شکل و رنگ ناخون ها
علائم کبد چرب در بارداری
یکی از حساس ترین لحظات زندگی یک زن، زمان حاملگی و یا بارداری است. در صورتی که علائم کبد چرب در بارداری جدی گرفته نشود ممکن است حتی صدمات جدی به جنین وارد شود. علائم کبد چرب در بارداری عبارتند از:
- درد یا سنگینی در ناحیه بالای شکم (به دلیل افزایش حجم رحم)
- سوزن در ناحیه قلب (در برخی زنان)
- افزایش آنزیم های کبدی
- افزایش غیر معمول ترشحات
- عفونت های مکرر
- افزایش وزن غیر معمول در دوران بارداری
- تورم غیر معمول دست و پا
- دیابت بارداری
- اختلال در غده تیروئید
- تغییرات در مزاج

علائم کبد چرب در مردان
علائم کبد چرب در مردان، ممکن است با علائم زنان متفاوت باشد. به این دلیل که معمولا آقایان شرایط جسمانی مقاومت ترین نسبت به خانم ها دارند. علائم کبد چرب در مردان عبارتند از:
- دردی یا سنگینی در ناحیه کمری
- افزایش وزن در ناحیه شکمی
- افزایش فشار خون
- کاهش شوره طبیعی موها
- کاهش تستوسترون
- اختلال در نعوذ
- افتراق در تولید هورمون ها
- لکه و تیرگی های پوستی
علائم کبد چرب در کودکان و نوجوانان
علائم کبد چرب در کودکان، با علائم کبد چرب در بزرگسالان متفاوت است. به دلیل اینکه کودکان توانایی ها مقاومتی بزرگسالان را ندارند و حتی ممکن است واکنش کودکان به این علائم نیز متفاوت باشد. علائم کبد چرب در کودکان عبارتند از:
- احتمال کاهش وزن
- مشکلات در گوارش
- کاهش فعالیت فیزیکی
- خستگی
- کاهش انگیزه
- زردی پوست
- درد شکمی نامعمول
- آسم و مشکلات تنفسی
- مشکل در یادگیری
- مشکل در تمرکز
- ضعف سیستم ایمنی
- تغییر الگوی خواب
- سختی در انجام حرکات ورزشی
- خشکی پوست

علائم کبد چرب بر اساس گرید
علائم کبد چرب گرید ۱ بسیار خفیف است و ممکن است برخی افراد حتی متوجه آن نشوند یا این علائم را با مشکلات دیگر اشتباه بگیرند. خستگی مزمن، ۱عف، کاهش اشتها و نفخ از علائم کبد چرب گرید ۱ هستند.
علائم کبد چرب گرید ۲
علائم کبد چرب گرید ۲ زمانی بروز میکنند که میزان چربی در کبد بیشتر از مراحل اولیه یا گرید ۱ شده و عملکرد طبیعی کبد تحت تاثیر قرار گرفته است. در این مرحله، علائم میتوانند بیشتر محسوس و متنوع باشند، اما همچنان بسیاری از افراد ممکن است این علائم را با مشکلات عمومی دیگر اشتباه بگیرند.
علائم کبد چرب گرید ۲ شامل زرد شدن پوست، ریزش موی شدید، کبودی پوست و لکه های تیروه روی گردن و زیر بغل است.
علائم کبد چرب گرید ۳
در این مرحله، علائم شدیدتر و تهدیدکنندهتر هستند و نیاز به مداخله پزشکی فوری وجود دارد تا از پیشرفت بیماری به سمت سیروز کبدی جلوگیری شود. این علائم عبارتند از بوی بد دهان، کاهش شدید میل جنسی، پوست خشک و ترک خورده، خونریزی لثه ها و کاهش وزن شدید است.

راه های تشخیص کبد چرب
تشخیص کبد چرب می تواند شامل استفاده از روش های مختلف تشخیصی باشد. روش های رایج برای تشخیص کبد چرب عبارتند از:
آزمایش خون
معمولا برای تشخیص کبد چرب در مراحل اولیه از آزمایش خون استفاده می شود. این آزمایش ها عبارتند از:
- آزمایش های عملکرد کبد: بررسی سطح آنزیم های کبدی مانند ALT (آلانین آمینوترانسفراز) و AST (آسپارتات آمینوترانسفراز) که می تواند نشان دهنده التهاب یا آسیب کبدی باشد.
- آزمایش های بیوشیمیایی: شامل بررسی میزان بیلی روبین، آلبومین و پروتئین های خون که به عملکرد کبد کمک می کند.
تصویربرداری
خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی امکان استفاده از ابزارآلات و آزمایشات بسیاری برای تشخیص بیماری ها امکان پذیر شده است. این ابزارها عبارتند از:
- اولتراسونوگرافی (Ultrasound): یکی از روش های غیرتهاجمی و رایج برای تشخیص کبد چرب است که می تواند ضخامت کبد و وجود چربی را نشان دهد.
- سی تی اسکن (CT Scan): می تواند به بررسی وضعیت کبد و تشخیص تجمع چربی و دیگر مشکلات کمک کند.
- ام آر آی (MRI): این روش می تواند به ارزیابی دقیق تری از میزان چربی در کبد و وضعیت آن کمک کند.
بیوپسی کبد
در این روش، نمونه ای از بافت کبد برداشته می شود و تحت میکروسکوپ بررسی می شود. این روش می تواند به تعیین میزان آسیب و التهاب کبد کمک کند و معمولاً در مواردی که نیاز به ارزیابی دقیق تر است استفاده می شود.

الاستوگرافی (Elastography)
- الاستوگرافی: روشی برای ارزیابی سفتی کبد است که می تواند نشان دهنده فیبروز یا سیروز کبدی باشد. این روش معمولاً با استفاده از امواج صوتی (الاستوگرافی با امواج صوتی) انجام می شود و غیرتهاجمی است.
آزمایش های ژنتیکی و بیوشیمیایی
- آزمایش های ژنتیکی: برای شناسایی اختلالات ژنتیکی که ممکن است به کبد چرب منجر شوند.
- آزمایش های بیوشیمیایی تخصصی: شامل ارزیابی شاخص های بیوشیمیایی دیگر برای بررسی احتمال ابتلا به بیماری های زمینه ای کبدی.
برای تشخیص دقیق و مناسب، پزشک ممکن است ترکیبی از این روش ها را بسته به وضعیت بالینی و نتایج آزمایشات اولیه توصیه کند. مراجعه به پزشک و مشاوره تخصصی برای انتخاب روش های مناسب تشخیص بسیار مهم است.
کلام آخر:
در صورتی که رژیم غذایی درست و سبک زندگی متعادلی نداشته باشیم، باید دیر یا زود منتظر ظهور علائم کبد چرب در بدنمان باشیم. کبد چرب یکی از بیماری های شایع در سر تا سر دنیاست که حدود ۲۰ الی ۳۰ درصد افراد جامعه به آن مبتلا هستند. پس این علائم را جدید بگیرید.
با توجه به اطلاعاتی که در مورد علائم کبد چرب در زنان و مردان به دست آورید، متوجه این موضوع شدید که، حدود ۷۰% علائم کبد چرب در زنان،مردان و کودکان مشابه یکدیگرند. به همین دلیل پیشنهاد می شود، همیشه از چکاپ ها و آزمایش های دوره ای برای تشخیص بهتر کبد چرب استفاده کنید. در مورد کودکان، باید توجه داشته باشید هرگونه علامت مشکوک، خصوصا اگر مدت زمان طولانی ادامه داشته باشد نیاز به مشاوره و ارزیابی توسط پزشک دارد.
سوالات متداول مقاله علائم کبد چرب:
۱- علائم اولیه کبد چرب چیست؟
علائم اولیه کبد چرب معمولاً بسیار خفیف و غیر مشخص هستند. این علائم میتوانند شامل خستگی مزمن، ضعف عمومی، احساس سنگینی در ناحیه شکم، و مشکلات گوارشی مانند نفخ و یبوست باشند.
۲- آیا کبد چرب باعث کمر درد می شود؟
بله، در برخی موارد کبد چرب میتواند باعث کمر درد شود، اما این یک علامت شایع یا مستقیم نیست، به خصوص در مراحل اولیه بیماری.
۳- علائم کبد چرب در طب سنتی شامل چه مواردی است؟
در طب سنتی، علائم کبد چرب شامل بوی بد دهان، سفید شدن یا زرد شدن زبان، طعم تلخ در دهان، سنگینی شکم، خستگی، تعریق زیاد و خواب آلودگی بعد از غذاست.
۸- آیا کودکان نیز می توانند به کبد چرب دچار شوند؟
بله کودکان هم در صورتی والدین آنها سبک زندگی نادرستی را برای آنها برگزینند می توانند دچار علائم کبد چرب شوند و زندگی آنها به خطر بیافتد.
۹- کبد چرب چه تاثیری بر پوست و مو دارد؟
کبد چرب میتواند باعث بروز مشکلاتی در پوست و مو شود. برخی از این علائم شامل ریزش مو، خشکی و پوسته پوسته شدن پوست، ایجاد لکههای تیره روی گردن و زیر بغل، و زرد شدن پوست (یرقان) است. این مشکلات به دلیل عدم توانایی کبد در دفع سموم و اختلال در متابولیسم بدن رخ میدهد.
سلام من انگشتان دستم ورم میکنند به طوری که یک ورم بشکل نقطه پهن در کف دستم میرسد(دست راست) وقتی دست راست زیاد ورم کرد به دست چپ میرسد. فشار خون بالا هم دارم مینیوم. خونم بالا هست. آیا کبد چرب است ممنون
سلام عزیزم برای اطلاع از شرایط کبد باید سونو وازمایش انجام بدین