تپش قلب در بارداری بررسی جامع علل و راهکارها

بارداری، سفری شگفت‌ انگیز و پر از تغییرات است. یکی از این تغییرات که ممکن است برخی از مادران آینده را کمی نگران کند، احساس تپش قلب در بارداری است. این حس که انگار قلبتان کمی بی‌قرار شده و تندتر از معمول می‌زند، می‌تواند در هر زمانی از این دوران شیرین ظاهر شود.

اگر شما هم در دوران بارداری با تپش قلب مواجه شده‌اید، بدانید که تنها نیستید. طبق آمار، حدود 60 درصد از زنان باردار در مقطعی از بارداری خود افزایش ضربان قلب را تجربه می‌کنند. در این مقاله، به بررسی علل، علائم و روش‌های مدیریت تپش قلب در بارداری می‌پردازیم تا با آگاهی بیشتر، این دوران را با آرامش سپری کنید.​ با ما همراه باشید.

علت تپش قلب در بارداری چیست؟

عوامل مختلفی دست به دست هم می‌دهند تا در دوران بارداری، احساس تپش قلب بیشتر از قبل به سراغتان بیاید. از تغییرات هورمونی گرفته تا کمی استرس‌های روزمره، همه می‌توانند در این حس نقش داشته باشند.

در زمان بارداری، قلب شما کار زیادی برای انجام دادن دارد. شما باید میزان خون ‌رسانی خود را افزایش دهید تا خون مورد نیاز برای رشد و تکامل کودکتان را فراهم کنید.

تا زمانی که به سه ماهه سوم بارداری می‌رسید، حدود ۲۰ درصد از خون بدن شما به سمت رحم خواهد رفت. از آنجایی که بدن شما خون اضافی دارد، قلب باید سریع‌تر پمپاژ کند تا این خون را در سراسر بدن به گردش درآورد. ضربان قلب شما ممکن است ۱۰ تا ۲۰ ضربه در دقیقه افزایش یابد.

www.healthline.com

در سه ماهه دوم، رگ‌های خونی در بدن شما شروع به گشاد شدن یا بزرگ‌تر شدن می‌کنند. این امر باعث می‌شود فشار خون شما کمی کاهش یابد.

وقتی قلب مجبور است سخت‌تر کار کند، ممکن است برخی ناهنجاری‌ها ایجاد شود. این شامل ریتم‌های غیرعادی قلب مانند تپش قلب است. در ادامه نگاهی دقیق‌تر به این علل انداخته ایم:

تغییرات هورمونی و افزایش حجم خون

هورمون‌های بارداری، به ویژه پروژسترون، باعث گشاد شدن عروق خونی می‌شوند. این اتفاق، در کنار افزایش قابل توجه حجم خون (حدود 30 تا 50 درصد بیشتر از قبل بارداری!)، باعث می‌شود قلب با قدرت بیشتری کار کند و در نتیجه، ممکن است شما احساس تپش قلب را تجربه کنید. این یک واکنش طبیعی بدن به شرایط جدید است.

فشار روانی و استرس

بارداری با تمام شیرینی‌هایش، می‌تواند با کمی نگرانی و استرس هم همراه باشد. فکر کردن به سلامت جنین، تغییرات پیش رو و حتی کمی بی‌خوابی، همگی می‌توانند سیستم عصبی شما را تحریک کرده و منجر به افزایش ضربان قلب و احساس تپش قلب در اوایل بارداری یا در طول آن شوند. سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید.

کم خونی (آنمی) در بارداری

در دوران بارداری، نیاز بدن به آهن افزایش پیدا می‌کند. اگر میزان آهن کافی دریافت نکنید، ممکن است دچار کم خونی شوید. یکی از علائم کم خونی، به ویژه کم خونی در بارداری، می‌تواند تپش قلب باشد. پس به تغذیه خود دقت کنید.

مصرف برخی داروها و مکمل‌ها

گاهی اوقات، برخی داروها یا مکمل‌هایی که در دوران بارداری مصرف می‌کنید (حتی مکمل‌های به ظاهر بی‌ضرر)، می‌توانند به طور ناخواسته باعث افزایش ضربان قلب و ایجاد حس تپش قلب شوند. همیشه پزشک خود را در جریان تمام داروها و مکمل‌های مصرفی قرار دهید.

اغلب اوقات، تپش قلب در دوران بارداری جدی نیست. این تپش‌ها نتیجه‌ی طبیعی افزایش جریان خون در بدن شما هستند. اما باید تپش قلب خود را به پزشک یا مامای خود اطلاع دهید، به ویژه اگر این اتفاق زیاد برایتان پیش می آید.

my.clevelandclinic.org

علائم تپش قلب در دوران بارداری چیست؟

علائم تپش قلب در بارداری عبارتند از:

• احساس بی قراری: برخی افراد احساس می‌کنند که یک حالت بال زدن یا پرپر مانند در قفسه سینه‌شان دارند. ممکن است حس کنند قلبشان دارد پشتک می‌زند.
• ضربان قلب نامنظم: ممکن است حس کنید قلبتان یک ضربان را جا می‌اندازد، ریتم ندارد، یا تند و کند می‌شود. همچنین ممکن است حس کنید قلبتان برای یک یا دو ثانیه می‌ایستد.
• کوبیدن: ممکن است حس کنید قلبتان با قدرت یا خیلی محکم می‌زند. برخی از افرادی که حس می‌کنند قلبشان می‌کوبد می‌گویند صدای آن را در گوش‌هایشان می‌شنوند.

روش های تشخیص تپش قلب در بارداری چیست؟

وقتی نگران تپش قلب خود هستید و به پزشک مراجعه می‌کنید، او با دقت به صحبت‌های شما گوش می‌دهد و معاینات لازم را انجام می‌دهد تا علت این موضوع را پیدا کند. روش های تشخیص تپش قلب در بارداری عبارتند از:

معاینات فیزیکی و شرح حال بیمار

پزشک ابتدا در مورد سابقه پزشکی شما، علائم دقیق تپش قلب (چه زمانی شروع می‌شود، چقدر طول می‌کشد، با چه علائمی همراه است) و داروهای مصرفی سوال خواهد کرد. سپس فشار خون بارداری و ضربان قلب شما را اندازه‌گیری می‌کند و به صدای قلب و ریه‌هایتان گوش می‌دهد.

تست‌های تشخیصی احتمالی

در برخی موارد، پزشک ممکن است برای بررسی دقیق‌تر، تست‌های تشخیصی را تجویز کند. این تست‌ها معمولاً بی‌خطر هستند و به پزشک کمک می‌کنند تا علت تپش قلب را تشخیص دهد. این تست ها عبارتند از:

الکتروکاردیوگرام (ECG): این تست فعالیت الکتریکی قلب شما را ثبت می‌کند و می‌تواند مشکلات ریتم قلب را نشان دهد.

اکوکاردیوگرافی (در صورت لزوم): این تست با استفاده از امواج صوتی، تصویری از ساختار و عملکرد قلب ارائه می‌دهد.

آزمایش خون (برای بررسی کم خونی و سطح هورمون‌ها): این آزمایش می‌تواند کم خونی یا مشکلات تیروئید (که گاهی با تپش قلب مرتبط هستند) را تشخیص دهد.

چگونه تپش قلب در بارداری را مدیریت و درمان کنیم؟

بیشتر اوقات، تپش قلب در دوران بارداری نیازی به درمان ندارد. اگر فقط گهگاه اتفاق بیفتند و ناشی از مشکل قلبی یا دیگر مشکلات سلامتی نباشند، پزشک شما ممکن است تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی توصیه کند. این تغییرات شامل موارد زیر است:

نوشیدن آب فراوان

ضروری است که در دوران بارداری بدنتان را هیدراته نگه دارید (به اندازه کافی مایعات بنوشید). بدن شما برای حفظ سلامتی خودتان و جنین به مایعات بیشتری نیاز دارد. در دوران بارداری از مصرف الکل و نیکوتین خودداری کنید. سیگار کشیدن و نوشیدن الکل می‌تواند به جنین شما آسیب برساند و خطر تپش قلب را افزایش دهد.

اجتناب از الکل و نیکوتین در دوران بارداری

سیگار کشیدن و مصرف الکل می‌تواند به جنین آسیب برساند و خطر تپش قلب را افزایش دهد.

محدود کردن مصرف کافئین، شکر و چربی

مصرف قهوه و شکلات می‌تواند تپش قلب را بدتر کند. به خوردن یک فنجان قهوه در روز بسنده کنید و شکلات و دیگر غذاهای شیرین یا کافئین‌ دار را به اندازه کم مصرف کنید. همچنین مصرف غذاهای پرچرب یا پرنمک (شور) را محدود کنید.

امتحان کردن تکنیک‌های آرامش ‌بخش

اگر دچار تپش قلب شده‌اید، از طریق بینی نفس‌های عمیق و طولانی بکشید و از طریق دهان بیرون دهید. همچنین می‌توانید از تکنیک‌های تنفس با لب غنچه‌ای و مدیتیشن استفاده کنید.

اگر مشکل قلبی یا دیگر مشکلات سلامتی دارید که باعث تپش قلب می‌شوند، پزشک شما یک برنامه درمانی تنظیم خواهد کرد که برای شما و جنینتان بی‌خطر باشد. درمان‌ها بسته به علت تپش قلب متفاوت هستند.

گاهی اوقات، پزشکان نوعی دارو به نام بتا بلوکرها را برای درمان تپش قلب تجویز می‌کنند. پزشک شما این دارو و هر درمان دیگری را با شما در میان خواهد گذاشت. آن‌ها به شما کمک خواهند کرد تا مزایای درمان‌ها و خطرات عوارض جانبی احتمالی که ممکن است بر جنین شما تأثیر بگذارد را بسنجید.

آیا می‌توانم از تپش قلب در دوران بارداری پیشگیری کنم؟

شاید نتوانید به طور کامل از تپش قلب در دوران بارداری جلوگیری کنید، اما می‌توانید خطر آن را کاهش دهید. برای این کار باید:

• یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید و از غذاهای پرچرب، پرکربوهیدرات، پرنمک یا پرشکر خودداری کنید.
• برای اضطراب یا افسردگی درمان دریافت کنید.
• مصرف کافئین را محدود کنید و الکل ننوشید. اگر سیگار می‌کشید، با پزشک خود در مورد برنامه‌ای برای ترک سیگار صحبت کنید.
• وزن سالم خود را حفظ کنید.
• مدیتیشن یا یوگا تمرین کنید. همچنین، تنفس دیافراگمی و سایر تکنیک‌های آرام‌ سازی را برای کاهش سطح استرس خود امتحان کنید.
• به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید. باید ویزیت‌های مکرر را برنامه ‌ریزی کنید تا پزشک بتواند سلامت شما و سلامت جنینتان را زیر نظر داشته باشد. اگر تپش قلب بدتر شد، به پزشک خود اطلاع دهید.

کلام آخر:

تپش قلب در بارداری تجربه‌ایست که بسیاری از مادران با آن روبرو می‌شوند. در اغلب موارد، این حس ناشی از تغییرات طبیعی بدن در این دوران است و جای نگرانی ندارد. با این حال، آگاهی از علائم هشداردهنده و پیگیری وضعیت سلامت خود با مشورت پزشک، از اهمیت بالایی برخوردار است. آرامش خود را حفظ کنید، به بدنتان گوش دهید و از این دوران شیرین لذت ببرید.

سوالات متداول مقاله تپش قلب در بارداری:

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.