خواص مریم گلی برای لاغری + تاثیر آن بر استرس و قند خون بالا

این مقاله به بررسی خواص مریم گلی، این گیاه بنفش زیبا می‌پردازد و تاثیر آن را بر بیماری‌های مختلف بررسی می‌کند. هزاران سال پیش، به توصیه پزشکان مردم از گیاهان به عنوان دارو و شفا برای بیماری‌های خود استفاده می‌کردند. اما با آمدن داروهای آنتی بیوتیکی به دنیای متمدن امروز، این موضوع کمرنگ‌تر شد؛ تا اینکه پزشکان و محققان طب نوین بر اساس بررسی‌های خود به نتایج شفابخشی از گیاهان رسیدند.

از طرفی، هزینه بالای برخی از داروها باعث شد تا پزشکان باز هم از اثرات شفابخش گیاهان دارویی برای درمان بیماران استفاده کنند. یکی از گیاهان بسیار پرخاصیت که فواید زیادی برای بدن دارد، گیاه مریم گلی است.

مریم گلی در قرون وسطی در اروپای مرکزی کشت می‌شد؛ اما جالب است بدانید که ابن سینا پدر علم پزشکی جهان نیز در کتاب‌های خود به این گیاه شفابخش اشاره کرده است.

اگر فرصت مطالعه مقاله را ندارید، می‌توانید به فایل صوتی آن گوش دهید:

با وجود اینکه، گیاه مریم گلی برای بعضی افراد نام آشنایی دارد، اما ممکن است هنوز برخی افراد با خواص و ویژگی‌های آن آشنایی کامل را نداشته باشند.

در مقاله امروز به بررسی ارزش غذایی، خواص مریم گلی برای لاغری، عوارض، نحوه مصرف دمنوش مریم گلی و خلاصه همه ابهامات شما درباره این گیاه می‌پردازیم. اگر تمایل دارید که از مریم گلی پرخاصیت بیشتر بدانید تا انتهای مطلب، با مجله سلامتی دکتر کرمانی همراه باشید:

مریم گلی چیست؟

مریم گلی با نام علمیِ Salvia officinalis (Sage) گیاه بومی مدیترانه و از خانواده نعناعیان یعنی پونه کوهی، اسطوخودوس، رزماری، آویشن و ریحان است. این گیاه دارای برگ‌های پهن، صاف با ساقه‌های سخت و گل‌های خوراکی خاکستری رنگ مایل به سبز است که می‌تواند رنگ‌های آن از سبز به آبی، بنفش، سفید و صورتی متغیر باشد.

دمنوش مریم گلی و خشک شده این گیاه، از گذشته تا به امروز کاربرد دارویی دارد.

تاکنون بیش از 900 گونه مریم گلی در سراسر جهان کشف شده است. مریم گلی یک سرده بسیار بزرگ از گیاهان را در برمی‌گیرد که شامل گیاهان یکساله؛ چند ساله و حتی بوته‌ای می‌شود.

اما در اکثر مناطق گونه‌های این گیاه چند ساله و معطر است. جالب است بدانید که  معمولا خشک شده این گیاه را به عنوان دارو استفاده می‌کنند. علاوه براین، مریم گلی در آشپزی با نام‌هایی همچون مریم گلی معمولی، مریم گلی باغی، مریم گلی واقعی و… شناخته می‌شود.

انواع مریم گلی

همان‎‌طور که گفتیم بیش از 900 گونه مریم گلی در سراسر جهان وجود دارد که در اینجا به چند نمونه از رایج‌ترین انواع مریم گلی اشاره می‌کنیم:

مریم گلی معمولی (Common Sage)

از این نوع گیاه برای مصارف مختلف از جمله آشپزی و پخت و پز استفاده می‌شود. مریم گلی معمولی یک درختچه کوتاه چند ساله است که در 6 ماه از سال سبز است. این نوع مریم گلی به سه نوع مریم گلی طلایی، مریم گلی سه رنگ و مریم گلی بنفش تقسیم می‌شود.

مریم گلی پهن برگ (Broadleaf Sage)

این نوع گیاه بومی مدیترانه است و بعد از 75 روز می‌توانید انتظار برداشت آن را داشته باشید. مریم گلی پهن برگ بسیار معطر است و دارای برگ‌های نقره‌ای رنگ و گل‌های بنفش تیره است که بسیار زیبا هستند!

مریم گلی اسکارلت (Scarlet Sage)

این نوع مریم گلی بسیار منحصر به فرد و خاص است که دارای گل‌های قرمز و رایحه بسیار معطری می‌باشد. از مریم گلی اسکارلت برای تهیه محصولات گیاهی استفاده می‌شود. این گیاه برای تهیه دسته گل بسیار انتخاب فوق‌العاده‌ای است و می‌توان آن را در باغچه، گلدان یا باغ بکارید.

مریم گلی آناناسی (Pineapple Sage)

همان‌طور که از اسم این گیاه پیداست، مریم گلی آناناسی بوی شیرینی هنگام شکوفه دادن می‌دهد و اصلا به همین خاطر این نام را دارد. مریم گلی آناناسی یک گیاه زینتی با گل‌های کوچک و برگ‌های سبز است که می‌توانید برای تهیه چای یا دمنوش از آن استفاده کنید.

مریم گلی انواع مختلفی دارد که به غیر از دمنوش، به صورت پودر در برخی از غذاها نیز استفاده می‌شود.

ارزش غذایی مریم گلی

گیاه مریم گلی یک گیاه پرخاصیت و ترکیبی از انواع ویتامین‌ها، مواد مغذی، آهن، سدیم، پروتئین و.. است که دارا بودن حجم زیادی از درشت مغذی و ریز مغذی‌ها در آن موجب می‌شود که از محبوبیت زیادی برخوردار باشد. ارزش غذایی 100 گرم از گیاه مریم گلی خشک شده بدین شرح می‌باشد:

خواص مریم گلی چیست؟

سوال مهم این است که مریم گلی برای چه چیزی خوب و مفید است؟ این گیاه دارای مقادیر فراوانی ویتامین K و همچنین مواد معدنی ضروری بدن از جمله منیزیم، روی و مس است.

از طرفی، این گیاه انواع ویتامین‌های گروه B را در خود جای داده است که به خودی خود خاصیت کمی نیست و بر بیماری‌هایی مانند ریزش مو، پوست ناسالم، قند خون بالا، آسم و چاقی اثر مثبت می‌گذارد. در ادامه به خواص این گیاه زیبا و معطر اشاره خواهیم کرد:

خواص مریم گلی برای لاغری و کاهش وزن

چاقی و افزایش وزن مفرط یکی از شایع‌ترین دلایل بروز بیماری‌هایی همچون دیابت، فشارخون بالا، مشکلات قلبی، کبد چرب، تنگی نفس، بالا رفتن کلسترول خون و.. است. مریم گلی با دارا بودن خاصیت چربی‌سوزی در هضم چربی‌های بدن شما تاثیر زیادی دارد و از تجمع آن‌ها جلوگیری می‌کند.

این گیاه مفید مانع از بالا رفتن تری گلیسیرید در خون می‌شود و از این طریق به کاهش وزن کمک می‌کند. از طرفی، مریم گلی یک گیاه کم کالری و معطر است که مصرف آن حتی به صورت دمنوش با گذشت زمان می‌تواند در کاهش چربی‌های پهلو و دور کمر موثر باشد.

علاوه براین، فیبر موجود در گیاه مریم گلی نفخ و یبوست را برطرف کرده و هضم غذا را برای شما آسان می‌کند.

خاصیت چربی‌سوزی و دفع سموم دمنوش مریم گلی آن را به یک گیاه مناسب برای کاهش وزن تبدیل کرده است.

علاوه براین، گیاه مریم گلی دارای خاصیت سم‌زدایی بسیار قوی است که با دفع مواد زائد و سموم از کلیه‌ها و کبد نیز به روند کاهش وزن شما در دوران رژیم بسیار کمک می‌کند. اگر به دنبال یک چربی‌سوز قوی هستید که برای شما کمترین عوارض را به دنبال داشته باشد، به جای خوردن قرص‌ها و دمنوش‌های مضر لاغری، مصرف مریم گلی را در رژیم غذایی خود بگنجانید.

البته نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که مصرف دمنوش مریم گلی به تنهایی موجب کاهش وزن نمی‌شود و باید با یک برنامه غذایی متعادل و متناسب و ورزش و تحرک همراه باشد.

بهبود شرایط پوست

مریم گلی شرایط آزاردهنده پوست را تسکین می‌دهد و به بهبود آکنه کمک می‌کند. علاوه براین، التهابات پوستی را به سبب داشتن خاصیت التهابی خود در بیماری پوستی اگزما و پسوریازیس کاهش می‌دهد و درمان مناسبی برای پوست‌های ترک خورده محسوب می‌شود.

جالب است بدانید که از روغن برگ مریم گلی برای درست کردن شوینده‌های صورت و بدن و همچنین دئودورانت‌ها استفاده می‌شود.

تقویت رشد موها

مریم گلی به طور موثر برای بهبود گردش خون در پوست سر، تغذیه و تحریک فولیکول‌های مو مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه براین، مصرف دمنوش مریم گلی به صورت هفتگی برای احیای موهای خشک و نازک و حجیم شدن موها پیشنهاد می‌شود.

یکی از خواص مریم گلی بهبود گردش خون در پوست سر و تحریک فولیکول‌های مو است که موجب افزایش رشد مو می‌شود.

سلامت دستگاه گوارش

مریم گلی با طیف آرامش بخشی خود می‌تواند به هضم صحیح غذاها، تحریک اسید معده، عملکرد صحیح لوزالمعده و در نهایت سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند و مشکلات گوارشی افرادی که دچار نفخ و درد معده، اسهال و سوزش سردل هستند را برطرف می‌سازد و برای درمان این بیماری نیز تجویز می‌شود.

ریه‌ها

خاصیت آنتی اکسیدانی موجود در گیاه مریم گلی و دارا بودن پلی فنول زیاد در این گیاه از عفونت‌های شدید ریوی محافظت کرده و به کاهش‌ سرفه‌های شما کمک می‌کند.

علاوه براین، مریم گلی سینوس‌های شما را از عفونت‌های مزمن پاک کرده و مشکلات تنفسی و ریوی را برطرف می‌سازد.

کاهش سطح قند خون و کنترل دیابت

جالب است بدانید که برگ‌های مریم گلی معمولی دارای خواصی هستند که از آن‌ها به عنوان داروی درمان دیابت استفاده می‌شود. در یک مطالعه تحقیقاتی، عصاره مریم گلی با فعال کردن یک گیرنده خاص، سطح گلوکز خون موش‌های مبتلا به دیابت نوع یک را هم کاهش داد.

علاوه براین، دمنوش مریم گلی شبیه متفورمین عمل می‌کند و قند خون افراد مبتلا به دیابت نوع دو را نیز کنترل می‌نماید.

خواص مریم گلی برای تقویت حافظه

شواهد معتبری وجود دارد که نشان می‌دهد مریم گلی می‌تواند در بهبود و تقویت حافظه و پردازش اطلاعات مثمر ثمر باشد. یک بررسی تحقیقاتی در سال 2017 نشان داد که در این گیاه دو نوع اسید فنولیک وجود دارد که هوشیاری و مهارت‌های شناختی را افزایش می‌دهد.

همچنین، بررسی انجام شده روی افرادی که حافظه کوتاه مدت ضعیفی دارند نیز نشان داده است که مصرف مریم گلی می‌تواند در تقویت حافظه آن‌ها نیز تاثیرگذار باشد.

کاهش علائم یائسگی

در طول دوران یائسگی، بدن خانم‌ها کاهش طبیعی هورمون استروژن را تجربه می‌کند. این موضوع طیف وسیعی از علائم از جمله گرگرفتگی، تعریق بیش از حد، خشکی واژن و.. را برای آن‌ها به دنبال دارد.

شواهد حاکی از آن است که ترکیبات موجود در گیاه مریم گلی دارای خاصیت استروژن مانندی هستند که به گیرنده‌های خاصی از مغز خانم‌ها در دوران یائسگی متصل می‌شوند و به بهبود حافظه، درمان گرگرفتگی و حتی تعریق بیش از حد آن‌ها در این دوران کمک می‌کند.

مصرف به اندازه دمنوش مریم گلی برای بهبود علائم دوران یائسگی توصیه می‌شود.

کاهش تعرق مفرط

عرق کردن یک مزیت فوق‌العاده در سلامت بدن است. اما در بعضی افراد تغییرات هورمونی و سایر دلایل باعث می‌شود که آن‌ها با تعریق بیش از حد دست و پنجه نرم کنند.

گذشته از آن، مطالعات پزشکی در آمریکا نشان داده است که مصرف مریم گلی تعریق زیاد را در بیماران مبتلا به هیپر هیدروزیس (تعریق بیش از حد) تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

کاهش استرس و خستگی عصبی

یکی دیگر از فواید گیاه مریم گلی این است که خوردن آن برای افرادی که دچار سردرد، تنش‌های عصبی و استرس می‌باشند مفید است. این گیاه اعجاب انگیز به گیرنده‌های خاصی از مغز متصل می‌شود، به القای احساس آرامش کمک کرده و اضطراب و تنش را کاهش می‌دهد.

از این رو، اگر دچار تنش‌های عصبی، خستگی‌های بیش از حد کاری، استرس و اضطراب فراوان هستید، مصرف مریم گلی برای شما گزینه مناسبی خواهد بود.

آسم

براساس تحقیقات متخصصان آمریکایی سوزاندن گیاه مریم گلی برای افرادی که دچار آسم، آلرژی، برونشیت و سایر بیماری‌های تنفسی هستند بسیار مفید است.

اما به این نکته توجه داشته باشید که استنشاق دود می‌تواند بیماری‌های تنفسی را تشدید نماید. به همین خاطر، قبل از رفتن به اتاق کمی صبر کنید تا دود ناشی از سوزاندن گیاه به صورت کامل از بین برود.

به جز خاصیت مریم گلی برای لاغری، این گیاه برای بهبود علائم بیماری‌های تنفسی نیز مفید است.

گلودرد

متخصصان برگ مریم گلی را برای کمک به کاهش التهابات و عفونت‌های دهان و گلو به بیماران توصیه می‌کنند. جالب است بدانید که خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی مریم گلی علاوه بر بهبود عفونت‌های ناشی از گلو درد به کاهش سرفه‌های شما در دوران سرماخوردگی نیز بسیار کمک می‌کند.

تحقیقات نشان داده است که اسپری مریم گلی به طور قابل توجهی درد ناشی از گلودردهای حاد را تسکین می‌دهد.

درمان افسردگی

بررسی‌های تحقیقاتی بسیاری نشان داده است که مصرف مریم گلی و دمنوش آن دارای خاصیت ضد افسردگی است. این گیاه احساسات و افکار منفی شما را که در دوران افسردگی بسیار زیاد است کم می‌کند و با ترشح سروتونین یا هورمون شادی برای از بین بردن کسالت و خستگی شما بسیار مفید است.

طرز تهیه دمنوش مریم گلی

تهیه دمنوش مریم گلی آسان‌تر از آن است که فکر می‌کنید. اما تنها چیزی که شما برای درست کردن این دمنوش لاغری فوق العاده نیاز دارید گیاه مریم گلی و آبجوش است، اما می‌توانید برای متعادل کردن طعم قوی آن از مقداری آبلیموی تازه و کمی عسل استفاده کنید.

برای درست کردن این دمنوش کافیست مراحل زیر را انجام دهید:

• در یک ظرف، ترجیحا کتری مقداری آب بریزید و آن را روی شعله گاز قرار دهید و یا از کتری چای‌ساز برقی کمک بگیرید؛ هیچ فرقی نمی‌کند.
• دو شاخه از گیاه مریم گلی را به آب جوش اضافه کنید.
• اجازه دهید ترکیب آب جوش و مریم گلی پنج دقیقه‌ای روی گاز بماند.
• پس از آن کمی عسل و لیمو را به میزان کم و طبق ذائقه خود به آن اضافه کرده و سریعا زیر گاز را خاموش کنید. دمنوش شما آماده است. ترجیحا چاشنی‌ها را به اندازه‌ای بریزید که طعم شیرین مریم گلی غالب باشد.

دمنوش مریم گلی را با کمی عسل و آبلیموی تازه میل کنید.

میزان مصرف مجاز گیاه مریم گلی

همان‌طور که گفتیم، استفاده از گیاه مریم گلی به عنوان چاشنی و ادویه در غذاها کاملا بلامانع است. اما اگر آن را به صورت دارو مصرف می‌کنید مجاز هستید که به مدت 12 هفته و در دوزهای 280 تا  1500 میلی‌گرم از آن را میل کنید.

علاوه براین، توصیه می‌شود که حتما قبل از مصرف آن به صورت دارو یا مکمل با پزشک خود مشورت نمایید. در این قسمت چند دستورالعمل به شما توصیه می‌کنیم که با خیال راحت بتوانید مریم گلی را استفاده کنید:

• به عنوان چاشنی روی سوپ پاشیده شود و یا آن را به سس گوجه فرنگی سوپ اضافه کنید و بعد از آن داخل سوپ بریزید.
• به همراه تخم مرغ برای تهیه املت از این گیاه به مقدار کم استفاده کنید.
• به صورت مخلوط و همراه با ادویه‌های دیگر از جمله فلفل، زردچوبه، پاپریکا و.. به غذاهایتان اضافه کنید.
• در زمان ورز دادن گوشت کمی از آن را مثل فلفل اضافه کنید.
• به عنوان چاشنی در غذاهای سرخ کردنی و سبزیجات مصرف کنید.

بهترین زمان مصرف دمنوش مریم گلی

دمنوش یا چای مریم گلی بدون کافئین است. بنابراین، شما می‌توانید در هر ساعتی از روز بدون ایجاد شدن اختلال در کیفیت خواب‌تان از آن استفاده کنید.

اما توصیه می‌شود که این نوشیدنی فوق‌العاده نشاط‌ آور را در وعده صبح و یا بعد از شام برای بهبود کیفیت خواب خود مصرف کنید. مریم گلی طعم فوق‌العاده بی‌نظیری دارد و بسیار خوش طعم و شیرین است.

به منظور بهره بردن بیشتر از خواص مریم گلی آن را صبح یا شب، قبل از خواب میل کنید.

عوارض مصرف مریم گلی چیست؟

استفاده از مریم گلی به عنوان ادویه در غذاها برای کودکان و بزرگسالان بی‌خطر است. اما مصرف آن در مقادیر دارویی تا مدت 2 ماه بی‌خطر است و اگر در طولانی مدت مصرف شود، می‌تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد.

برخی از گونه‌های مریم گلی از جمله مریم گلی معمولی حاوی یک ماده شیمیایی به اسم توژون است که مصرف بیش از حد آن تشنج، آسیب به کبد و سیستم عصبی را به دنبال دارد.

از طرفی، عوارضی همچون استفراغ، نوسان فشار خون، واکنش‌های آلرژیکی، التهابات پوستی و مشکلات گوارشی در افرادی که مریم گلی را بیش از حد مصرف کرده‌اند نیز مشاهده شده است. پس این گیاه را در حد اعتدال مصرف کنید.

چه کسانی مجاز به استفاده از مریم گلی نیستند؟

افرادی که دچار مشکلات یا سابقه هورمونی هستند باید در مصرف مریم گلی دقت کنند و تا جایی که می‌توانند از مصرف این گیاه خودداری کنند. همچنین افراد زیر نیز باید از مصرف مریم گلی اجتناب کنند:

• خانم‌های باردار: مریم گلی در دوران بارداری به دلیل وجود توژون در برخی از گونه‌های آن برای خانم‌های باردار بسیار خطرناک است و باعث سقط جنین در آن‌ها می‌شود.
• خانم‌های شیرده: مصرف مریم گلی در دوران شیردهی نیز بسیار خطرناک است؛ چرا که شیر مادر را کم می‌کند و احتمال ابتلا به سرطان‌های سینه، رحم، تخمدان، اندومتریوز را بالا می‌برد.
• افراد دیابتی: این گیاه در افراد دیابتی می‌تواند مشکلاتی همچون جوش‌های پوستی، نوسان فشارخون و افت قند خون را به دنبال دارد. از این رو، توصیه می‌شود که حتما این افراد قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنند.

تداخل دارویی گیاه مریم گلی

مصرف برخی داروها در زمان استفاده از گیاه مریم گلی می‌تواند مشکلاتی را برای افراد ایجاد کند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

• استفاده همزمان داروهای دیابتی و مصرف مریم گلی
• مصرف داروهای آرام بخش، ضد افسردگی و ضد تشنج
• دارای آنتی کولینرژیک مانند هیوسین
• داروهای حاوی استروژن
• داروهای کنترل‌کننده فشار خون
• داروهایی که برای بیماری آلزایمر تجویز می‌شود
• داروهای مرتبط به بیماری‌های کبد

داروهایی که برای بیماری‌هایی مانند دیابت، افسردگی و فشار خون مصرف می‌شوند با گیاه مریم گلی تداخل دارند.

سوالات متداول خواص مریم گلی

خواص مریم گلی برای کاهش وزن چیست؟

مریم گلی یک گیاه کم کالری و معطر است که مصرف آن حتی به صورت دمنوش با گذشت زمان می‌تواند در کاهش چربی‌های پهلو و دور کمر موثر باشد.

علاوه براین، گیاه مریم گلی دارای خاصیت سم‌زدایی بسیار قوی است که با دفع کردن مواد زائد و سموم از کلیه‌ها و کبد نیز به روند کاهش وزن شما در دوران رژیم بسیار کمک می‌کند.

آیا مریم گلی برای درمان افسردگی مفید است؟

بررسی‌های تحقیقاتی بسیاری نشان داده است که مصرف مریم گلی و دمنوش آن دارای خاصیت ضد افسردگی است. این گیاه احساسات و افکار منفی شما را که در دوران افسردگی بسیار زیاد است کم می‌کند و با ترشح سروتونین یا هورمون شادی برای از بین بردن کسالت و خستگی شما بسیار مفید است.

میزان مصرف مجاز گیاه مریم گلی چقدر است؟

اگر آن را به صورت دارو مصرف می‌کنید مجاز هستید که به مدت 12 هفته و در دوزهای 280 تا  1500 میلی‌گرم از آن را میل کنید. علاوه براین، توصیه می‌شود که حتما قبل از مصرف آن به صورت دارو یا مکمل با پزشک خود مشورت نمایید.

آنچه از مقاله خواص مریم گلی آموختیم:

همان‌طور که خواندید خواص مریم گلی برای لاغری و پیشگیری و بهبود برخی از بیماری‌ها مانند افسردگی و استرس، قند خون بالا و کاهش علائم دوران یائسگی اثبات شده است. این گیاه حاوی مقادیر فراوانی از ویتامین‌های گروه B، فولات، پتاسیم، زینک و کلسیم است و کالری بسیار کمی دارد. از طرفی، برای رشد و تقویت موها، سلامت قلب، کنترل دیابت، فشارخون، ریه‌ها، بهبود سرفه، آسم و لاغری نیز بسیار مفید است. دمنوش مریم گلی برای چربی‌سوزی شکم و پهلوها گزینه بسیار مناسبی است، اما مصرف بیش از اندازه آن می‌تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد.

منابع:

• seedsandgrain.com
• nutrition-and-you.com
• verywellhealth.com