در این مقاله بررسی میکنیم whr چیست و به نقش آن در کاهش وزن و سلامت بدن میپردازیم. whr یا نسبت دور کمر به باسن یکی از شاخصهای مهم برای سنجش وضعیت سلامتی و تعادل وزن است و میتواند نشان دهد که چه میزان چربی در ناحیه میانی بدن تجمع یافته است.
تجمع چربی بیش از حد در ناحیه شکم میتواند به بروز مشکلات جدی سلامتی منجر شود. مطالعات نشان میدهد مردان بیشتر در معرض چاقی شکمی هستند، در حالی که در زنان چربی معمولا در نواحی ران و باسن جمع میشود. با این حال، افزایش WHR در زنان نیز میتواند خطرناک باشد و سلامت قلب و عروق و متابولیسم بدن را تهدید کند.
با اندازه گیری این شاخص، میتوانید به طور موثر وضعیت سلامت خود را ارزیابی کرده و اقدامات لازم برای کاهش وزن یا پیشگیری از بیماریها را برنامه ریزی کنید. در ادامه به صورت کامل و جزئی، WHR و کاربردهای آن در سلامت و کاهش وزن را بررسی خواهیم کرد تا با آگاهی کامل بتوانید از این شاخص مهم استفاده کنید.
whr چیست؟
WHR یا همان نسبت دور کمر به باسن اندازه دور کمر شما را با اندازه باسن شما مقایسه میکند. WHR تصویر بهتری از سلامت شما نسبت به بی ام آی (تقسیم وزن بر مجذور قد برای محاسبه میزان تناسب قد و وزن فرد) به شما میدهد.
نکته قابل توجه این است که شما ممکن است وزن مناسبی داشته باشید، اما دچار تجمع بیش از حد چربی در ناحیه میانی بدن و کمرتان شوید.
چرا اندازه گیری whr اهمیت دارد؟
اندازهگیری WHR یا نسبت دور کمر به باسن اهمیت زیادی دارد زیرا نشان دهنده توزیع چربی در بدن و وضعیت سلامت فرد است: چربی که در ناحیه شکم تجمع پیدا میکند، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، دیابت نوع ۲ و فشار خون را افزایش میدهد، در حالی که چربی در نواحی ران و باسن کمتر با این خطرات همراه است.
بنابراین، با سنجش WHR میتوان به سادگی و سریع فهمید که چه میزان چربی در ناحیه میانی بدن وجود دارد و آیا فرد در معرض مشکلات سلامتی مرتبط با چاقی شکمی است یا خیر.
این شاخص به عنوان یک ابزار ارزیابی سریع و کاربردی، نه تنها برای پیگیری کاهش وزن و تناسب اندام مفید است، بلکه به پزشکان و متخصصان تغذیه کمک میکند تا برنامههای درمانی و پیشگیرانه مناسب برای هر فرد طراحی کنند.
محاسبه WHR برای چه افرادی مفید است؟
محاسبه نسبت دور کمر به باسن (WHR) برای همه سنین اهمیت دارد، اما برای برخی گروههای خاص استفاده از این شاخص اهمیت بیشتری پیدا میکند. به عنوان مثال:
WHR یک معیار دقیقتر و قابل اعتمادتر برای سنجش چاقی در افراد مسن است، زیرا با افزایش سن ترکیب بدن تغییر میکند و میزان چربی نسبت به عضله جا به جا میشود.
به همین دلیل WHR میتواند تصویری واقعیتر از وضعیت سلامت و ریسک بیماریهای مرتبط با چاقی در این افراد ارائه دهد.
بیشتر بخوانید: سریعترین راه لاغری شکم و پهلو
روش های اندازه گیری whr
شما میتوانید برای به دست آوردن whr یا نسبت دور کمر به باسن خود به این شکل اقدام کنید:
- یک متر را از یک قسمت مثلا ناف در نظر گرفته و دور تا دور کمر خود را اندازه بگیرید و یادداشت کنید. سپس دور باسن خود را از پهن ترین قسمت آن در نظر گرفته و دور آن را اندازه گرفته و یادداشت کنید.
- حالا اندازه دور کمر را بر اندازه دور باسن خود تقسیم کنید. به عنوان مثال دور کمر ۷۰ و دور باسن ۹۰ است و نتیجه به طور تقریبی میشود: ۱.۲۸ سانتی متر
- طبق سازمان جهانی بهداشت (WHO)، WHR بیش از ۱.۰ خطر ابتلا به اضافه وزن و بیماریهای مرتبط با آن را بالا میبرد.
WHR در زنان و مردان چقدر باید باشد؟
نسبت دور کمر به باسن در زنان و مردان باید به مقدار خاصی باشد و بیشتر از آن ممکن است مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کند.
در جدول زیر میتوانید ببینید دور کمر ایده آل برای خانمها و آقایان چقدر است و اگر از چه عددی بالاتر باشد، ریسک سلامتی افزایش پیدا میکند:
| ریسک سلامتی | زنان | مردان |
| کم | ۰.۸۰ یا کمتر | ۰.۹۵ یا کمتر |
| متوسط | ۰.۸۵ – ۰.۸۱ | ۱ – ۰.۹۶ |
| زیاد | ۰.۸۶ یا بیشتر | ۱ یا بیشتر |
نکته:
- تفاوت دور کمر و دور شکم در این است که دور کمر معمولا در ناحیه باریک ترین قسمت تنه یا دقیقا بالای ناف اندازه گیری میشود، در حالی که دور شکم در پهن ترین بخش شکم و جایی که چربی تجمع دارد گرفته میشود. نحوه اندازه گیری دور شکم هم به این صورت است که متر را در پهن ترین قسمت شکم قرار داده و دور آن را بدون فشار دادن بدن اندازه میگیرید.
- اندازهگیری دور شکم نشان دهنده میزان چربی احشایی و وضعیت سلامتی است، در حالی که دور کمر شاخص مهم برای محاسبه WHR و تناسب اندام است.
چه کنیم تا whr کمتری داشته باشیم؟
کارهای زیر به شما کمک میکند تا نسبت دور کمر به باسن کمتری داشته باشید و در نتیجه سالمتر باشید:
تغییر رژیم غذایی
یک رژیم غذایی متعادل میتواند به کاهش سایز کمر کمک کند. سعی کنید از یک رژیم لاغری سالم و اصولی پیروی کنید تا دچار اضافه وزن و whr زیاد نشوید.
مصرف میوه و سبزیجات تازه در طول روز، استفاده از غلات کامل و فیبر زیاد، مصرف لبنیات یا جایگزینهای لبنی، استفاده از روغنهای غیر اشباع، پروتئینهایی مثل لوبیا، ماهی، گوشت، تخم مرغ، مصرف کمتر نوشیدنیهای شیرین، غذاهای پرچرب، پر نمک و دارای قند بالا و نوشیدن آب بیشتر (۸ لیوان)، بهترین راه برای به دست آوردن یک WHR مناسب است.
همچنین با یک متخصص تغذیه صحبت کرده و از او درخواست کنید تا یک رژیم لاغری مناسب به شما بدهد. این کار به کاهش وزن شما کمک کرده و WHR مناسبی را برای شما به ارمغان میآورد.
فعالیت و تحرک
بدون فعالیت کافی بدن شما انرژی را به صورت چربی ذخیره میکند. فعالیت بیشتر در طول روز میتواند باعث شود که مقداری از انرژی را که از طریق غذا به دست میآورید مصرف کنید.
تحرک و فعالیت مناسب با شدت متوسط در طول هفته میتواند شامل موارد زیر باشد:
- دوچرخه سواری
- پیاده روی سریع
- رقصیدن
- اسکیت
چه بیماریهایی باعث افزایش WHR میشوند؟
گاهی اوقات برخی بیماریها و سبک زندگی ناسالم میتوانند باعث افزایش WHR یا نسبت دور کمر به باسن شوند. از جمله این عوامل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیماری تیروئید: کم کاری تیروئید باعث کند شدن متابولیسم و افزایش وزن میشود که WHR را بالا میبرد.
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): اختلالات هورمونی این سندرم میتواند تجمع چربی در ناحیه شکم را افزایش دهد.
- بیماری کوشینگ: افزایش هورمون کورتیزول باعث تجمع چربی در شکم و تنه بدن میشود.
- فشار و استرس مزمن: استرس باعث افزایش هورمون کورتیزول و میل به پرخوری میشود که چربی شکمی را افزایش میدهد.
- اضطراب و نگرانی مداوم: اضطراب میتواند عادتهای غذایی ناسالم ایجاد کرده و باعث تجمع چربی شود.
- افسردگی: افراد افسرده ممکن است بیشتر غذا بخورند یا فعالیت کمتری داشته باشند که منجر به افزایش چربی شکمی و WHR میشود.
- پرخوری عصبی یا عادات غذایی ناسالم: مصرف بیش از حد کالری و غذاهای پر چرب باعث افزایش چربی شکمی و بالا رفتن WHR میشود.
همان طور که میبینید، هر یک از این بیماریها یا شرایط با تاثیر بر هورمونها، متابولیسم یا عادتهای غذایی میتوانند باعث افزایش WHR شوند. برای پیشگیری، مدیریت استرس، ورزش منظم و مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه توصیه میشود.
معایب استفاده از whr چیست؟
یکی از مهمترین معایب استفاده از WHR احتمال خطا در اندازه گیری دور کمر و دور باسن است، زیرا این دو باید به دقت و به صورت جداگانه اندازهگیری شوند تا عدد حاصل صحیح باشد. کوچک ترین اشتباه در تعیین این اندازهها میتواند نتایج WHR را به طور قابل توجهی تغییر دهد.
علاوه بر این، اندازهگیری دقیق دور باسن به ویژه برای برخی افراد ممکن است چالش برانگیز باشد و نیاز به دقت و رعایت استانداردهای مشخص دارد. تفسیر این شاخص نیز اهمیت بالایی دارد؛ عدد به دست آمده بدون توجه به جداول مرجع، جنسیت و سن فرد نمیتواند تصویر صحیحی از سلامت و ریسکهای مرتبط با چاقی ارائه دهد.
بنابراین، برای استفاده صحیح از WHR، هم اندازه گیری دقیق و هم تفسیر درست آن ضروری است تا بتوان از این شاخص به عنوان یک ابزار موثر برای بررسی سلامت و وضعیت توزیع چربی بدن بهره برد. به همین دلیل تفسیر آن را از پزشک متخصص بخواهید تا بتوانید بهترین توصیههای تغذیه و ورزشی مناسب شرایط سلامتی خودتان را پیروی کنید.
استفاده از whr برای چه افرادی مناسب نیست؟
بعضی از افراد ممکن است وزن بیشتری را در ناحیه شکم خود حمل کنند یا ممکن است اطراف باسن عضلات بیشتری داشته باشند. در برخی از افراد محاسبه WHR ممکن است مفید نباشد.
از جمله افرادی که نمیشود WHR مناسبی برای آنان محاسبه کرد، افراد با قد کوتاه هستند و یا افرادی که BMI بالاتر از ۳۵ دارند. WHR همچنین برای کودکان نیز توصیه نمی شود.
کلام آخر
در این مقاله به طور جامه بررسی کردیم Whr چیست و چرا اندازه گیری و توجه آن در روند کاهش وزن اهمیت دارد. نسبت دور کمر به باسن یا همان WHR به راحتی قابل اندازهگیری است و برای این کار کافی است اندازه دور کمر خود را بر اندازه دور باسن تقسیم کنید و عدد به دست آمده را با اعداد داخل جدول مقاله مقایسه کنید.
البته ارزیابی میزان کل چربی بدن اهمیت دارد، اما مهمتر از آن، محل توزیع و تجمع چربی در بدن است که میتواند شاخص سلامت و ریسک ابتلا به بیماریها را به شما نشان دهد.
سوالات متداول مقاله whr چیست:
۱-whr چیست؟
whr یا نسبت دور کمر به باسن شاخصی برای اندازه گیری توزیع چربی بدن است و نشان میدهد چربی بیشتر در ناحیه شکم است یا باسن و ران.
۲-whr چگونه محاسبه میشود؟
برای محاسبه whr کافی است دور کمر را بر دور باسن تقسیم کنید. عدد به دست آمده وضعیت توزیع چربی را نشان میدهد.
۳-چرا whr مهم است؟
چون توزیع چربی شکمی با خطر بیماریهای قلبی، دیابت و مشکلات متابولیک مرتبط است و شاخص سلامت مهمی به شمار میرود.
منابع:
دیدگاه شما