تری گلیسیرید نرمال چند است؟

تری گلیسیریدها یکی از انواع رایج چربی در بدن هستند. این چربی در کره و سایر چربی های موجود در غذا وجود دارد. همچنین بدن، خود کالری های اضافی را به تری گلیسیرید تبدیل می‌کند تا در مواقع نیاز از آن استفاده کند. اما سطح بالای تری گلیسیرید خطرناک است و می‌تواند خطر ابتلا به بیماری هایی مانند حملات قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد. به همین دلیل حفظ تری گلیسیرید نرمال بسیار اهمیت دارد.

 در این مقاله قصد داریم درباره تری گلیسیرید نرمال، کنترل تری گلیسیرید و هر آنچه مربوط به این موضوع است صحبت کنیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

تعریف تری گلیسیرید

تری گلیسیرید نوعی چربی (لیپید) است که در خون یافت می‌شود. هنگام غذا خوردن بدن هر کالری را که نیازی به استفاده فوری از آن ندارد به تری گلیسیرید تبدیل می‌کند. تری گلیسیریدها در سلول های چربی بدن ذخیره می‌شوند.

بعداً هورمون‌ها، تری گلیسیرید را به عنوان انرژی بین وعده‌های غذایی آزاد می‌کنند. اگر نسبت به کالری که در طول روز می‌سوزانید کالری بیشتری دریافت کنید (به ویژه از غذاهای پر کربوهیدرات) عدد تری گلیسیرید بالا می‌رود و این خطرناک است.

نقش تری گلیسیرید در بدن

تری گلیسیرید نقش های زیادی در بدن دارد اما اصلی ترین نقش آن ذخیره شدن به عنوان انرژی است. وقتی بیش از نیاز بدن غذا می‌خورید کالری اضافه تبدیل به تری گلیسیرید شده و در سلول های چربی ذخیره می‌شود.

دیگر استفاده تری گلیسیرید استفاده به عنوان منبع انرژی است. زمانی که بدن به انرژی نیاز داشته باشد، تری گلیسیرید که از قبل ذخیره شده به اسیدهای چرب تجزیه می‌شود و به عنوان سوخت توسط سلول ها و بافت های مختلف استفاده می‌شود. تری گلیسیریدها توسط لیپوپروتئین ها در خون حمل می‌شوند که به آنها کمک می‌کند در سراسر بدن حرکت کنند.

فراتر از ذخیره و استفاده از انرژی، تری گلیسیریدها در سایر عملکردهای بدن نیز نقش دارند، مانند جذب برخی ویتامین‌ها و ایجاد عایق برای حفظ دمای بدن.

میزان تری گلیسیرید نرمال

در افراد بزرگسال پزشک متخصص سطح بالای تری گلیسیرید را به صورت زیر طبقه بندی می‌کند:

• خفیف: 150 تا ۱۹۹ میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL)
• متوسط: 200 تا ۴۹۹ میلی گرم در دسی لیتر
• شدید: بیشتر از ۵۰۰ میلی گرم در دسی لیتر

برای افراد بزرگسال، سطح طبیعی تری گلیسیرید زیر ۱۵۰ میلی گرم در دسی لیتر است. برای جوانان بین ۱۰ تا ۱۹ سال، تری گلیسیرید نرمال، زیر ۹۰ میلی گرم در دسی لیتر است.

پزشک متخصص با بررسی ترکیبی از تری گلیسیرید، HDL و  LDL کلسترول کل بدن را تعیین می‌کند. اگر سطح تری گلیسیرید و LDL (چربی مضر) بالا باشد، اما HDL پایین، خطر حمله قلبی و سکته مغزی افزایش می‌یابد.

بزرگسالان در دهه‌های ۲۰ و ۳۰ و اوایل ۴۰ ممکن است هر ۴ تا ۶ سال یکبار به آزمایش چربی خون (کلسترول و تری‌ گلیسیرید) نیاز داشته باشند. اگر دیابت دارید، سابقه خانوادگی کلسترول بالا یا عوامل خطر قلبی دیگر، احتمالاً باید آزمایش‌ها را با تکرار بیشتر انجام دهید.

اگر بیماری قلبی دارید یا داروهایی برای کاهش کلسترول یا تری‌ گلیسیرید مصرف می‌کنید، احتمالاً پزشک یا متخصص قلب سطح تری‌ گلیسیرید شما را با فواصل کوتاه‌تری پیگیری خواهد کرد.

my.clevelandclinic.org

عوامل موثر بر سطح تری گلیسیرید نرمال

عوامل زیادی ممکن است باعث بالا رفتن سطح تری گلیسیرید از حالت نرمال شوند که به آن دیس لیپیدمی نیز گفته می‌شود. این عوامل عبارتند از:

نوع و مقدار آنچه می‌خورید و می‌نوشید

تری گلیسیریدها عمدتاً توسط روغن ها، کره و چربی هایی که می‌خورید ایجاد می‌شوند. کالری اضافی که مصرف می‌کنید نیز تری گلیسیرید تولید می‌کند.

رژیم غذایی سرشار از قند و کربوهیدرات‌های ساده، مانند غذاهای حاوی چربی‌های ترانس، روغن‌های هیدروژنه یا آرد سفید، ممکن است سطح تری گلیسیرید بدن را افزایش دهد.

نوشیدن مقدار زیادی الکل نیز می‌تواند سطح تری گلیسیرید را افزایش دهد. تحقیقات نشان داده افرادی که روزانه هشت مرتبه یا بیشتر از نوشیدنی های الکلی استفاده می‌کنند با افزایش هشت برابری مقدار تری گلیسیرید مواجه می‌شوند.

نداشتن فعالیت بدنی

وقتی ورزش می‌کنیم بدن مجبور به سوزاندن کالری و از تبدیل آنها به تری گلیسیرید جلوگیری می‌شود. همچنین داشتن فعالیت بدنی منظم تولید لیپوپروتئین لیپاز را افزایش می‌دهد، آنزیمی که تری گلیسیریدها را از جریان خون حذف می‌کند.

تحقیقات نشان داده افراد مبتلا به عروق کرونر قلب که به صورت منظم ورزش هوازی انجام می‌دهند در مقایسه با کسانی که فعالیت بدنی ندارند سطح تری گلیسیرید خود را به صورت قابل توجهی کاهش داده اند.

برخی از شرایط پزشکی

برخی از بیماری‌هایی که ممکن است باعث اختلال در تری گلیسیرید نرمال شوند عبارتند از:

 بیماری مزمن کلیه: کلیه های آسیب دیده ممکن است تولید تری ‌گلیسیرید را افزایش دهند و بدن را در پاکسازی آنها از جریان خون ناتوان کنند.

دیابت نوع ۲: این بیماری متابولیک معمولاً به دلیل مقاومت به انسولین سطح تری گلیسیرید را افزایش می‌دهد که ممکن است باعث تجمع در جریان خون شود.

بیماری کبد: سیروز، بیماری کبد چرب غیرالکلی و هپاتیت ممکن است باعث مشکلات متابولیکی شوند که بر توانایی کبد در ترشح تری گلیسیرید و افزایش تولید آن تأثیر می‌گذارند.

چاقی: چربی اضافی بدن مرتبط با چاقی به ویژه در اطراف معده اسیدهای چرب آزاد را در جریان خون آزاد می‌کند که به تری گلیسیرید تبدیل می‌شوند.

بیماری تیروئید: کم کاری تیروئید، تولید هورمون و میزان سوزاندن کالری را کند می‌کند و ممکن است سطح تری گلیسیرید را نیز افزایش دهد.

هیپرتری گلیسیریدمی خانوادگی: این بیماری ژنتیکی با سطح بالای تری گلیسیرید مرتبط است.

سیگار کشیدن: دود تنباکو حاوی ترکیبات سمی است که می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی از جمله افزایش سطح تری گلیسیرید شود. تحقیقات در این زمینه نشان داده سطح تری گلیسیرید افراد سیگاری نسبت به غیر سیگاری ها ۱۰ تا ۱۵ درصد بیشتر است.

مصرف برخی داروها: داروهایی از جمله موارد زیر ممکن است سطح تری گلیسیرید را افزایش دهند :

• داروهای ادرارآور و مسدود کننده های بتای قدیمی تر که فشار خون بالا را درمان می‌کنند
• استروژن موجود در قرص‌های ضدبارداری و درمان جایگزینی هورمون
• رتینوئیدهایی که آکنه را درمان می‌کنند
• کورتیکو استروئیدهایی که التهاب را کاهش می‌دهند
• داروهای ضد رترو ویروسی برای درمان HIV
• داروهای ضد روان ‌پریشی که اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی را درمان می‌کنند

چگونه تری گلیسیرید را پایین بیاوریم؟

قبل از تجویز دارو ممکن است پزشک ابتدا تغییرات سبک زندگی زیر را برای کمک به کاهش سطح تری گلیسیرید توصیه کند:

• پیروی از یک رژیم غذایی با کربوهیدرات، چربی اشباع و چربی ترانس پایین.
• اجتناب از نوشیدن الکل
• ورزش منظم (۱۵۰ تا ۳۰۰ دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط در طول هفته برای افراد بزرگسال)

اگر با وجود این تغییرات در سبک زندگی سطح تری گلیسیرید نرمال نشد یا تغییر پیدا نکرد ممکن است پزشک متخصص داروهایی تجویز کند که عبارتند از:

• استاتین‌ها مانند آتورواستاتین (لیپیتور)
• فیبرات‌ها مانند فنوفیبرات (تریکور)
• مکمل‌های اسید چرب امگا ۳ (بدون نیاز به نسخه یا تجویزی)
• مکمل‌های نیاسین (بدون نیاز به نسخه یا تجویزی)

تفاوت تری گلیسیرید و کلسترول

تری گلیسیرید و کلسترول هر دو چربی هایی هستند که در خون گردش می‌کنند. کلسترول هم در خون پیدا می‌شود و هم در غذایی که می‌خوریم درست مانند تری گلیسیرید. بدن از این دو به روش های مختلف استفاده می‌کند.

برای عملکردهای مهم روزانه بدن مانند هضم و ساخت سلول به کلسترول و تری گلیسیرید نیاز داریم. با این حال مقدار زیاد هر یک از این مواد می‌تواند به شریان ها آسیب برساند و منجر به بیماری‌های قلبی شود.

کلسترول و تری گلیسیرید با هم فرق دارند. ممکن است هر دو بالا باشند، هر دو سالم باشند، یا یکی در محدوده سالم باشد در حالی که دیگری بالا باشد. دلیلش این است که آنها می‌توانند توسط عوامل مختلفی ایجاد شوند و توسط عوامل مختلفی کاهش یابند.

بدن برای انجام عملکردهای روزانه به کلسترول و تری گلیسیرید نیاز دارد. عمده ترین تفاوت این دو نوع چربی با یکدیگر موارد زیر می باشد:

• تری گلیسیریدها کالری‌های استفاده نشده را ذخیره کرده و انرژی بدن را تأمین می‌کنند.
• کلسترول برای ساخت سلول ها و هورمون های خاص استفاده می‌شود.

هم تری گلیسیرید بالا و هم کلسترول بالا می‌توانند بر سلامت قلب تأثیر بگذارند. سطح بالای کلسترول می‌تواند منجر به موارد زیر شود :

• تصلب شرایین
• سکته مغزی
• حمله قلبی
• بیماری شریانی محیطی
• نارسایی قلبی
• حمله ایسکمیک گذرا
• افزایش خطر بیماری عروق کرونر

مانند کلسترول بالا، تری گلیسیرید بالا می‌تواند منجر به بسیاری از بیماری‌های جدی مانند موارد زیر شود :

• تصلب شرایین
• نارسایی قلبی
• سکته مغزی
• حمله قلبی
• پانکراتیت
• نارسایی کلیه
• سرطان پانکراس
• دیابت
• سندرم متابولیک
• بیماری های تیروئیدی
• بیماری کبد
• بیماری کلیوی

سخن پایانی:

تری گلیسیرید به شکل های مختلف وارد بدن می‌شود و از کالری اضافی غذاهایی که می‌خوریم نیز ساخته می‌شود. این نوع چربی برای بدن نیاز است اما وجود مقدار بیش از حد آن می‌تواند خطر بروز بیماری های مزمن را افزایش دهد. با یک آزمایش می‌توانید متوجه شوید سطح تری گلیسیرید نرمال را دارید یا خیر.

اگر بالا بود می‌توانید در مرحله اول با تغییراتی در سبک زندگی به کنترل تری گلیسیرید کمک کنید. پزشک نیز می‌تواند با تجویز داروهایی به کاهش مقدار آن کمک کند. بهترین روش برای کنترل تری گلیسیرید نرمال داشتن فعالیت بدنی در کنار رعایت یک برنامه غذایی سالم است (در افرادی مبتلا به اضافه وزن و چاقی اولویت کاهش وزن است).

سوالات متداول مقاله تری گلیسرید نرمال: