انواع کبد چرب کدامند و گریدهای کبد چرب چیست؟ مراحل ابتلا به کبد چرب کدامند؟

هر بیماری دارای سطوحی است که این سطوح، از اولیه تا پیشرفته متغیر است. کبد چرب نیز از این قاعده مستثنی نیست، کبد چرب دارای 2 حالت اصلی است، که این انواع به الکلی بودن یا نبودن فرد بستگی دارد. اما منظور از انواع کبد چرب، میزان ابتلا به این بیماری نیز می تواند باشد. کبد چرب دارای 4 نوع حالت یا گرید ابتلا نیز هست که با توجه به شماره هر گرید ما متوجه می شویم که بیماری چقدر پیشرفت کرده است. در این مقاله ما قصد داریم انواع کبد چرب را از دید کلی و میزان ابتلا به شما معرفی کنیم.

معرفی و بررسی انواع و گریدهای کبد چرب

تعداد مختلفی از انواع کبد چرب، در دنیای پزشکی مدرن و سنتی وجود دارند. برخی از انواع آنها مربوط به شیوه ابتلا به این بیماری است و برخی دیگر؛ نشان دهنده مراحل ابتلا، از ابتدایی تا سرطان است.

البته که انواع کبد چرب، فقط مربوط به این دو حالت نیست و می شود انواع آن را نسبت به علوم طبابت نیز دسته بندی نمود. در جدول زیر سعی نموده ایم تا تمامی مراحل ابتلا کبد چرب را برای درک بهتر نشان دهیم.

انواع کبد چرب از لحاظ ابتلا کدامند؟

متاسفانه سبک زندگی غلط، موجب می شود تا چربی زیادی در کبد جمع شود و این عضو حیاتی بدن کارایی همیشگی را جهت سم زدایی بدن نداشته باشد. انواع کبد چرب از لحاظ ابتلا عبارتند از:

• کبد چرب الکلی (Alcoholic Fatty Liver Disease)
• کبد چرب غیر الکلی (Non-Alcoholic Fatty Liver Disease)

این نوع، جز دسته بندی های ابتدایی کبد چرب هستند و بیشتر به سبک زندگی و خوراک مربوط است. در ادامه هر یک را بیشتر توضیح خواهیم داد.

کبد چرب الکلی (AFLD) چیست و دارای چه انواعی است؟

کبد چرب الکلی، یک بیماری کبدی است که در اثر مصرف زیاد الکل به وجود می آید. الکل می تواند عملکرد کبد جهت سم زدایی را مختل کند و باعث تجمع چربی شود. مصرف زیاد الکل، مطمئنا علاوه بر کبد به عضوهای دیگر نیز صدمه وارد خواهد کرد. انواع کبد چرب الکلی، شامل دو حالت اصلی است.

انواع کبد چرب الکلی:

• کبد چرب الکلی غیر تشدید: در کبد چرب الکلی، چربی به میزان زیادی در کبد انباشته می شود. اما به طور کلی دارای وضعیت التهابی نیست و در واقع مراحل اولیه ابتلا به کبد چرب در اثر مصرف الکل است
• هپاتیت الکلی: در مرحله بالا و پیشرفته تر از کبد چرب الکلی، مصرف مداوم الکل می تواند به التهاب شدید و آسیب به بافت کبد منجر شود. این مرحله همراه با علائم کبد چرب مانند: درد شکمی، تهوع و زردی پوست نیز است.

کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) چیست و دارای چه انواعی است؟

کبد چرب غیر الکلی، یک بیماری است که در آن چربی به طور زیادی در سلول های کبد انباشته می شود. در واقع عامل ایجاد این بیماری الکل نیست، به همین دلیل به نام کبد چرب غیر الکلی نام گذاری شده است. انواع کبد چرب غیر الکلی نیز دارای دو حالت اصلی است.

انواع کبد چرب غیر الکلی:

• استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH): در این حالت از انواع کبد چرب غیر الکلی علاوه بر انباشت چربی، التهاب نیز در سلول های کبدی ایجاد می شود. این حالت، منجر به آسیب جدی به کبد و تشکیل بافت نارسایی می شود.
• استئاتوز کبدی غیر الکلی (NAFL) : یک حالت دیگر از انواع کبد چرب غیر الکلی، استئاتوز کبدی است. در این حالت فقط چربی در سلول و بافت کبدی انباشته می شود و دارای التهاب نیست.

همانطور که مشاهده نمودید انواع کبد چرب از لحاظ ابتلا، دارای 2 حالت کلی است که آنها را توضیح دادیم. حالا حالتی را در نظر بگیرید که فرد دارای کبد چرب است و بیماری او رو به پیشرفت است. در ادامه انواع کبد چرب از نظر پیشرفت بیماری (گرید) را شرح خواهیم داد.

انواع کبد چرب گرید 1 تا گرید 4 چیست؟

انواع کبد چرب بر اساس گرید، در واقع یک سیستم گریدینگ است که با استفاده از آن کبد چرب مورد ارزیابی قرار می گیرد. این گریدها دارای 4 حالت کلی است و از 1 تا 4 یا A تا D متغیر است. با توجه به این نامگذاری ها موارد زیر به وجود می آیند.

انواع گرید کبد چرب:

• گرید 1 یا گرید A
• گرید 2 یا گرید B
• گرید 3 یا گرید C
• گرید 4 یا گرید D

که گرید 1 یا گرید A سطحی ترین نوع ابتلا به بیماری و گرید 4 یا گرید D خطرناک ترین نوع ابتلا به کبد چرب می باشد. در ادامه هر مورد را بیشتر شرح می دهیم

کبد چرب گرید 1 یا گرید A چیست؟ کبد چرب ساده

در بین انواع کبد چرب، این ابتدایی ترین مرحله از ابتلا است. در این مرحله، چربی به میزان کمی در سلول های کبد انباشته شده است و آسیب به بافت کبد در کمترین مقدار خود است. بین 5 الی 33 درصد از کبد در این مرحله چرب است.

این مرحله از ابتلا به بیماری کبد چرب، قابل بازگشت است و فرد مبتلا می توانند با رعایت دستورات پزشک و رعایت رژیم غذایی مجدد به شرایط سلامت خود بازگردد. در صورت رعایت نکرد سبک زندگی و غذایی، کبد چرب وارد گرید بعدی یا گرید 2 می شود.

کبد چرب گرید 2 یا گرید B چیست؟ استئاتوهپاتیت

دومین مرحله از انواع گرید کبد چرب، گرید 2 یا گرید B است. فردی که وارد این مرحله می شود همچنان سبک غلط زندگانی خود را ادامه داده است. در این مرحله، میزان چربی کبد بالاتر رفته و افزایش می یابد و با توجه به این نکته آسیب به سلول های کبدی نیز افزایش می یابد. بین 34 الی 66 درصد کبد در این مرحله دارای چربی است. 

گرید 2 کبد چرب به نام استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) نیز شناخته می شود. این نوع از کبد چرب نیز قابل بازگشت، به شرایط سلامت را دارد. اما، در صورتی که فرد به فکر کبد چرب گرید 2 خود نباشد و رژیم غذایی غلط خود را ادامه دهد؛ وارد مرحله بعدی یا کبد چرب گرید 3 می شود.

کبد چرب گرید 3 یا گرید C چیست؟ فیبروز

کبد فردی که 3 مرحله از انواع کبد چرب بر اساس گرید را گذرانده است، دارای حجم بالایی از چرب انباشته می باشد. سلول های این کبد گرید 3 از حالت طبیعی خود خارج شده اند و کبد ملتهب است. در کبد چرب گرید 3 آسیب به بافت کبد، به شدت افزایش یافته و علائم سیروز کبدی نمایان می شود.

بالای 66 درصد از کبد در این مرحله دارای چربی است. برگشت از این مرحله به سلامتی کمی سخت است اما امکان پذیر است. در این مرحله نیز، در صورت رعایت نکردن دستورات پزشک و رعایت نکردن رژیم غذایی، کبد فرد وارد مرحله بعدی یا کبد چرب گرید 4 می شود.

کبد چرب گرید 4 یا گرید D چیست؟ سیروز

این آخرین مرحله از انواع کبد چرب بر اساس گرید است. انواع کبد چرب از گرید 1 تا 3 امکان بازگشت به شرایط سلامتی را دارند اما کبد چرب گرید 4 قابلیت درمان کامل ندارد. کبد چرب گرید 4 نشان دهنده سیروز کبدی است، که به شدت بافت کبد را تخریب کرده و ممکن است به نارسایی های جدی و در نهایت سرطان منجر شود.

در هر مرحله از انواع کبد چرب، دستورات پزشک را رعایت کنید یا از او مشورت بخواهید. سعی کنید همیشه رژیم غذایی خود را رعایت کنید، الکل ننوشید و سبک زندگی خود را سالم نگه دارید تا کبد شما چرب نشود.

در علوم دیگر نیز انواع مختلفی از کبد چرب وجود دارد. یکی از این علوم، طب سنتی است. در بخش بعدی این مورد را شرح خواهیم داد.

انواع کبد چرب در طب سنتی کدامند؟

در طب سنتی یا طب ایرانی، مفهوم کبد چرب به عنوان “کبد اجلس” مطرح می شود. این مفهوم به وجود تغییرات در کبد، ناشی از اختلالات گوارشی و تغذیه نامناسب اشاره دارد که در نهایت باعث به وجود آمدن انواع کبد چرب می شوند. در طب سنتی، از گیاهان و مواد طبیعی برای تقویت کبد و اصلاح عملکرد آن استفاده می شود.

 انواع کبد چرب در طب سنتی نیز با توجه به انباشت چربی به وجود می آید و دارای 3 نوع مختلف است. این 3 نوع عبارتند از:

1. کبد اجلس گرم:

در بین انواع کبد چرب در طب سنتی، کبد اجلس گرم به دلیل افزایش حرارت در ناحیه کبد است. این وضعیت ممکن است به دلیل مصرف غذاهای گرم، اضطراب یا اختلالات گوارشی ایجاد شود.

2. کبد اجلس سرد:

در این حالت از انواع کبد چرب در طب سنتی، انباشت چربی در کبد به علت خنک بودن آن است. مصرف بیش از حد میوه ها و سبزیجات خنک، ممکن است در نهایت به کبد اجلس سرد منجر شود.

3. کبد اجلس رطوبتی:

آخرین نوع از انواع کبد چرب در طب سنتی، کبد اجلس رطوبتی است. در این نوع، عواملی مانند خواب زیاد، اضطراب یا مصرف مواد دارای آب زیاد به صورت مداوم ممکن است باعث رطوبت در کبد و در نهایت انباشت چربی شود.

از مطالعه مقاله انواع کبد چرب متوجه شدیم که:

رعایت سبک زندگی و رژیم غذایی به صورت مناسب؛ افراط و تفریط نداشتن در زندگی و خوراک موجب سلامتی بدن است. انواع کبد چرب در علم پزشکی مدرن و طب سنتی، فقط در صورتی پدید می آیند که در مصرف خوراکی ها افراط کنیم و غذای سالمی نداشته باشیم. داشتن اضطراب و نداشتن تحرک کافی نیز می تواند باعث تشدید این بیماری شود.

در صورتی که به هر یک از انواع کبد چرب مبتلا شدید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید و از او راهنمایی بخواهید تا دکتر بتواند با تشخیص درست و به موقع شما را درمان کند.

مهدی خورشیدی

همیشه تشنه فناوری جدید بوده‌ام و سالهاست در زمینه خدمات تحت وب فعالیت می‌کنم. قبل از 1402 همکاری‌ام را با مجموعه کرمانی شروع کردم و سکان سئوی مجموعه را به دست گرفته‌ام. من اینجام تا پتانسیل محتوا و دانش مجموعه دکتر کرمانی را شکوفا کنم.