سه نوع عدم تعادل هورمونی که روی سلامت تاثیر منفی دارد

جدا از غذایی که می خورید و ورزشی که انجام می دهید دلایل فراوانی وجود دارد که کاهش وزنتان با مقاومت روبرو شود. عدم تعادل تغذیه ای، التهاب مزمن، چالش های متابولیزمی، سندروم روده چکه کن، تغییر در میکروبیوم، سموم محیطی و ژن هایتان همه اینها می توانند روی تلاشتان برای سالم تر شدن تاثیر بگذارند.

یکی از دلایل بزرگ اما نادیده گرفته شده برای مقاومت به کاهش وزن شامل عدم تعادل هورمونی می شود. هورمون هیولایی که باعث افزایش وزن، التهاب و بیماری های مزمن می شود انسولین اضافی است. اما انسولین تنها بازیگر نیست، دیگر هورمون ها نیز روی سلامت و وزنتان تاثیر می گذارند. سه مورد از بزرگ ترین آنها عبارتند از تیروئید، کورتیزول و هورمون های جنسی. بیایید نگاهی مختصر به هر کدام از این هورمون ها داشته باشیم.

1- تیروئید

عملکرد تیروئید نقشی بسیار مهم در تثبیت وزنی سالم دارد. هیپوتیروئید یا کم کاری تیروئید نقش مهمی در مقاومت به کاهش وزن ایفا می کند. تحقیقات نشان داده از هر پنج زن یکی و از هر ده مرد یکی دچار مشکل کم کاری تیروئید می شوند.

بسیاری چیزها از جمله رژیم غذایی، کمبود مواد مغذی، استرس و سموم محیطی در این عدم تعادل دخیل هستند. یکی از دلایل شایع کم کاری تیروئید عدم تحمل گلوتن است که 30 درصد حملات خود ایمنی به تیروئید به نام بیماری هاشیموتو را شامل می شود.

دیگر مواردی که برای عملکرد تیروئید مشکل به وجود می آورند عبارتند از آفت کش ها و فلزات سنگین. کمبود مواد مغذی نیز می تواند سرعت این غده را کاهش دهد. تیروئیدتان به مواد مغذی مشخصی نیاز دارد تا به صورت بهینه کار کند از جمله سلنیوم، روی، ید و چربی های امگا 3. توصیه می شود ابتدا با یک متخصص صحبت کنید تا دقیقا متوجه شوید مشکل از کجاست.

2- کورتیزول

استرس مزمن یکی دیگر از انواع مشکلاتی است که باعث مقاومت به کاهش وزن می شود. افکار استرس زا، مسیرهای متابولیکی را فعال می کند که موجب افزایش وزن و مقاومت به انسولین می شود.

چگونه؟ کورتیزول هورمون آدرنالی است که به شما کمک می کند سریع تر بدوید، بهتر ببینید، بهتر بشنوید و برای دریافت سریع انرژی سوخت را به جریان خونتان پمپاژ می کند. این هورمون در زمان غار نشینی انسان به او برای واکنش های جنگ یا گریز کمک می کرده است. همچنین این هورمون گوارش را خاموش می کند و سرعت سوخت و ساز را پایین می آورد.

تمام اینها اگر برای مدت زمانی کوتاه باشد کاملا طبیعی است. اما اگر کنترل نشده رها شود، استرس طولانی مدت و سطح بالای کورتیزول باعث بالا رفتن قند خون، افزایش چربی شکمی، فشار خون بالا، کلسترول بالا و از دست دادن بافت عضلانی می شود.

راه هایی برای مدیریت استرس پیدا کنید – از جمله مدیتیشن، یوگا، نفس عمیق و تغییر تفکرتان – این کار پایه چیره شدن بر مقاومت به کاهش وزن است.

3- هورمون های جنسی

عدم تعادل هورمونی مانند استروژن و تستوسترون نیز می توانند باعث مشکلات وزنی شوند. چه مرد باشید چه زن، داشتن مقدار زیادی استروژن باعث اضافه وزن می شود. در هر دو جنسیت مصرف زیاد قند، کربوهیدرات های تصفیه شده و الکل می تواند باعث بالا رفتن استروژن شود.

سالم نگه داشتن روده نیز باعث ترویج سوخت و ساز سالم هورمون های جنسی می شود. فیبر بسیار کم یا مقدار زیادی آنتی بیوتیک می تواند به روده آسیب برساند و افزایش استروژن را تحریک کند، چون بدنتان نمی تواند به خوبی به سم زدایی و دفع زباله های بدن بپردازد.

سموم محیطی مانند آفت کش ها زنواستروژن نامیده می شوند چون حتی در دوز پایین هم مانند استروژن ها عمل می کنند.

نشانه های استروژن بیش از حد در زنان عبارتند از:

• حساسیت به درد در سینه ها
• احتباس مایعات
• سندرم پیش قاعدگی بد
• فیبروئید
• خون ریزی سنگین در دوره قاعدگی

در مردها داشتن استروژن بیش از حد می تواند باعث:

• از دست دادن موهای بدن ( از جمله قفسه سینه، دست ها و پاها )
• جلو آمدن شکم
• ایجاد سینه در آقایان

کمبود تستوسترون در مردان باعث می شود چنین مواردی را تجربه کنند:

• از دست دادن عضله و افزایش چربی
• اختلال عملکرد جنسی
• کاهش میل جنسی، خستگی
• مه ذهنی
• از دست دادن تراکم استخوان که منجر به پوکی استخوان می شود.

کاهش تستوسترون در آقایان همچنین می تواند به روند پیری سرعت ببخشد. کمبود ورزش، مصرف الکل، استرس، سموم محیطی، بیماری هایی مانند دیابت و یا حتی مشکلات هیپوفیز نیز می توانند تستوسترون را کاهش دهند.

اگر به عدم تعادل هورمون های جنسی مشکوک هستید، باید آزمایش بدهید و زیر نظر پزشک متخصص معاینه شوید. در میان راه کارهای تعادل بخشیدن به این هورمون ها ورزش مرتب و استفاده از برنامه ای سالم و سرشار از چربی های سالم است که هر کسی می تواند آن را انجام دهد. با وجود اینکه عوامل فراوانی هستند که می تواند روی عدم تعادل هورمونی یا دیگر انواع آن تاثیر بگذارند اما نوع غذا خوردن و سبک زندگی اصلی ترین عوامل هستند. دلسرد نشوید. با آنچه می خورید، میزان تحرکتان و چگونه زندگی کردنتان کارهای زیادی می توانید برای متعادل کردن هورمون هایتان انجام دهید.

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.