دکتر کرمانی » مجله » رژیم ها » رژیم تناسب اندام
بسیاری از مردم به دلایل مختلف، برای افزایش سلامتی یا کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های گوناگون، رژیم گیاهخواری را انتخاب می‌کنند. در یک رژیم گیاهخواری سالم، شما مجبور هستید انواع حبوبات، میوه‌ها، سبزیجات، آجیل، غلات کامل و دانه‌های مختلف را مصرف کنید. این مواد غذایی ممکن است در رژیم بسیاری از افرادی که از برنامه […]
تایید شده توسط کارشناس تغذیه دکترکرمانی قبل از هر اقدامی با پزشک متخصص مشورت نمایید.
بسیاری از مردم به دلایل مختلف، برای افزایش سلامتی یا کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های گوناگون، رژیم گیاهخواری را انتخاب می‌کنند. در یک رژیم گیاهخواری سالم، شما مجبور هستید انواع حبوبات، میوه‌ها، سبزیجات، آجیل، غلات کامل و دانه‌های مختلف را مصرف کنید. این مواد غذایی ممکن است در رژیم بسیاری از افرادی که از برنامه غذایی متداول پیروی می‌کنند، وجود نداشته باشد، اما جایگزین گوشت در رژیم گیاهخواری است.
رژیم گیاهخواری مانند هر رژیم غذایی دیگری مزایا و معایب خاص خود را دارد. غذاهای گیاهی، ویتامین‌ها و مواد معدنی مهمی را به بدن شما می‌رسانند که هم موجب سلامتی می‌شوند و هم خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهند؛ اما مواد مغذی مهمی وجود دارند که در فرآورده‌های دامی مانند گوشت به‌وفور یافت می‌شوند و دریافت این مواد از موادی غیر از غذاهای حیوانی اندکی سخت است.
اگر در رژیم غذایی گیاهخواری جایگزین مناسبی برای گوشت و دیگر فرآورده‌های حیوانی وجود نداشته باشد، مطمئنا با مشکلات جدی سلامتی روبرو خواهید شد. در این مقاله به بررسی کمبودهایی که در یک رژیم گیاهخواری ممکن است با آن‌ها روبرو شوید، می‌پردازیم و جایگزین‌هایی را که می‌توانید برای گوشت در رژیم غذایی خود بگنجانید تا از بروز مشکل جلوگیری کنید، معرفی می‌کنیم.
برخی مواد مغذی ضروری وجود دارند که در رژیم گیاهخواری به سختی به دست می‌آیند و اگر می‌خواهید به بیماری‌های مختلف دچار نشوید، باید حتما به فکر جایگزینی برای آن‌ها باشید. این مواد شامل پروتئین، برخی مواد معدنی (به‌ویژه آهن، کلسیم، ید و روی)، ویتامین B12، ویتامین D و اسیدهای چرب امگا 3، مانند آلفا لینولنیک اسید (ALA، DHA و EPA) هستند.
پروتئین یکی از موادی است که در رژیم گیاهخواری ممکن است با کمبود آن روبرو شوید. این درشت مغذی جزء اصلی سلول‌های بدن را تشکیل می‌دهد و آمینو اسیدهای ضروری را که بدن ما را سالم و سرپا نگه می‌دارند، فراهم می‌کند. پروتئین یکی از اجزای اصلی سازنده استخوان‌ها، ماهیچه‌ها، غضروف و پوست است. اگر بدن شما پروتئین کافی برای سوخت اندام‌های حیاتی خود دریافت نکند، شروع به دریافت پروتئین از نواحی دیگر شامل پروتئین ذخیره شده در بافت ماهیچه‌ای-اسکلتی می‌کند. بدون بافت عضلانی-اسکلتی قوی، استخوان‌ها بیشتر مستعد آسیب‌هایی مانند شکستگی می‌شوند.
پروتئین یکی از بلوک‌های سازنده آنتی بادی‌ها است و برای داشتن یک سیستم ایمنی سالم ضروری است. از طرف دیگر، پروتئین‌هایی مانند کراتین، کلاژن و الاستین مسئول سلامت مو و ناخن هستند. در واقع بدون دریافت مقدار کافی پروتئین، مستعد شکنندگی مو و ناخن می‌شوید. یکی دیگر از مواد غذایی که در رژیم گیاهخواری ممکن است نتوانید آن را به میزان کافی تأمین کنید، روی است. روی یک ماده معدنی است که بدن شما از آن برای مبارزه با عفونت‌ها و تولید سلول‌ها استفاده می‌کند. این ماده برای بهبود جراحات و ایجاد DNA بسیار مهم است.
اگر روی کافی در رژیم غذایی خود دریافت نکنید، ممکن است عوارض جانبی مانند ریزش مو، عدم هوشیاری و کاهش حس چشایی و بویایی داشته باشید. یک رژیم غذایی خوب برنامه‌ریزی‌شده، حاوی موادی مانند غلات کامل، توفو، تمپه، حبوبات، آجیل، انواع دانه‌ها و غلات صبحانه غنی‌شده می‌تواند روی کافی را از طریق منابع گیاهی تامین کند.
غلات کامل، آجیل، انواع دانه‌ها و غلات صبحانه غنی‌شده می‌تواند روی کافی را از طریق منابع گیاهی تامین کند.
اسیدهای چرب امگا 3 به سلامت قلب و مغز کمک می‌کنند. عدم دریافت امگا 3 کافی می‌تواند بر روی پوست تأثیر بگذارد و باعث ایجاد بثورات متورم، خارش‌دار یا لکه‌های پوسته‌پوسته و خشک شود. سه نوع اصلی امگا 3 عبارتند از: ALA، DHA و EPA. بدن می‌تواند ALA را در مقادیر بسیار کم به DHA و EPA تبدیل کند. به همین دلیل، برخی از افراد عمدتاً روی مصرف ALA تمرکز می‌کنند. با این حال، نرخ تبدیل بسیار پایین است. در نتیجه، مصرف منابع هر سه امگا 3 بسیار مهم است. غذاهای گیاهی که حاوی ALA هستند، عبارتند از:
ویتامین D کمک می‌کند تا کلسیم جذب استخوان‌های سالم شود و بدن را در برابر بیماری‌های استخوانی مزمن، مانند پوکی استخوان محافظت می‌نماید. دو نوع اصلی ویتامین D وجود دارد: D2 و D3. فردی که رژیم گیاهخواری دارد، می‌تواند D2 را از مکمل‌ها، قارچ‌ها و غذاهای غنی‌شده دریافت کند، اما تنها منبع طبیعی ویتامین D3 محصولات حیوانی هستند، بنابراین برای دریافت این ویتامین باید از مکمل‌های گیاهی استفاده کنید.
ویتامین B-12 یا کوبالامین در گوشت گاو، جگر، ماهی، صدف، مرغ و سایر منابع گوشتی یافت می‌شود. شما نمی‌توانید این ویتامین ضروری را از غذاهایی که در رژیم گیاهخواری مصرف می‌شوند، تأمین کنید و به احتمال زیاد به مصرف مکمل نیاز پیدا خواهید کرد.
اگر رژیم گیاهخواری را انتخاب کرده‌اید یا قصد انتخاب آن را دارید، باید رژیم غذایی خود را طوری برنامه‌ریزی کنید که مطمئن شوید همه مواد مغذی ضروری را شامل می‌شود. این موضوع به‌خصوص اگر باردار هستید، برای بارداری برنامه‌ریزی می‌کنید یا به فرزند خود شیر می‌دهید، از اهمیت بیشتری برخوردار است. مصرف غذاهای متنوع، تامین نیازهای غذایی شما را آسان‌تر می‌کند. سعی کنید از طیف وسیعی از غذاهای گیاهی که تأمین‌کننده مواد مغذی ضروی بدن هستند، استفاده کنید و در صورت لزوم از مصرف مکمل‌ها غافل نشوید.
ویتامین B12 (کوبالامین) یک ماده مغذی مهم است که سلول‌های خونی بدن را تقویت می‌کند. همچنین تغذیه‌کننده سلول‌های عصبی بدن است و به حفظ سلامتی آن‌ها کمک می‌کند. B12 نقش مهمی در تشکیل DNA دارد. همچنین به پیشگیری از چند بیماری خونی مانند کم‌خونی مگالوبلاستیک کمک می‌کند. همه عوامل فوق ویتامین B12 را به یک عنصر حیاتی در رژیم غذایی شما تبدیل می‌کند.
محصولات حیوانی، از جمله لبنیات، منبع اصلی ویتامین B12 هستند. B12 تنها ویتامینی است که با مصرف میوه‌ها و سبزیجات همراه با قرار گرفتن در معرض نور خورشید تامین نمی‌شود، اما در برخی منابع محدود گیاهی مانند مخمرهای تغذیه‌ای، برخی قارچ‌ها و جلبک‌ها موجود است. غذاها و غلات غنی‌شده با ویتامین B12، در دسترس‌ترین منبع و راهی عالی برای گنجاندن این ماده مغذی در رژیم غذایی گیاهخواران است.
محصولات حیوانی، از جمله لبنیات، منبع اصلی ویتامین B12 هستند.
غلاتی که با ویتامین B12 غنی شده‌اند، می‌توانند بسیار سیرکننده و انرژی‌بخش باشند. استفاده منظم از غذاهای غنی‌شده با B12 به طوری که حدود یک میکروگرم B12 سه بار در روز با چند ساعت فاصله مصرف شود، می‌تواند مقدار کافی از این ماده را فراهم کند. غذاهای غنی‌شده از کشوری به کشور دیگر متفاوت است و مقادیر B12 از برندی به برند دیگر فرق دارد. شما می‌توانید برچسب برندهای مختلف را مطالعه کنید و موارد دل‌خواه خود را خریداری کنید. غذاهای غنی شده می‌توانند مقدار مناسبی از مواد مغذی روزانه را برای شما فراهم کنند.
مخمر تغذیه‌ای منبع رایج ویتامین B12 برای وگان‌ها و گیاهخواران است. مخمر تغذیه‌ای از گونه‌ای از مخمرها به نام ساکارومایسس سرویزیه به دست می‌آید. شکل دیگری از این گونه مخمر وجود دارد که به آن مخمر آبجو می‌گویند. اگرچه گاهی اوقات از این اصطلاحات به جای هم استفاده می‌شود، اما مخمر تغذیه‌ای مشابه مخمر آبجو نیست.
تولیدکنندگان می‌توانند مخمر تغذیه‌ای را در منابع مختلفی، از جمله ملاس سیاه، آب پنیر و چغندر قند پرورش دهند. مخمر تغذیه‌ای شبیه مخمری است که در پخت و پز از آن استفاده می‌شود، اما تحت یک فرآیند حرارت دادن و خشک کردن قرار داده می‌شود که باعث غیرفعال شدن آن می‌شود.
مخمر تغذیه‌ای بدون لبنیات و معمولاً بدون گلوتن است. در نتیجه، می‌تواند مکمل مفیدی برای گیاهخواران و وگان‌ها، افراد مبتلا به آلرژی یا حساسیت غذایی و همچنین کسانی که رژیم‌های غذایی محدود دارند باشد. شما می‌توانید مخمر مغذی را به غذاهای پخته‌شده خود اضافه کنید یا حتی آن را روی میان وعده بپاشید. یک قاشق غذاخوری مخمر مغذی 100٪ غنی شده، حاوی 2.4 میکروگرم ویتامین B12 است.
جلبک دریایی یک جلبک غنی از ویتامین B12 است. این ماده غذایی یک غذای رایج در کشورهای آسیای شرقی است. جلبک دریایی ماده اصلی سوشی است و می‌توان آن را به‌طور جداگانه هم خورد. مصرف 4 گرم جلبک دریایی خشک، نیاز روزانه شما به ویتامین B12 را تامین می‌کند.
قارچ شیتاکه منبع دیگری از ویتامین B12 در گیاهان است، اما محتوای ویتامین B12 نسبتاً کمتری نسبت به سایر غذاهای معرفی‌شده دارد. به همین دلیل، ممکن است لازم باشد آن را با سایر منابع B12 تکمیل کنید. برای رفع نیاز روزانه خود به ویتامین B12، باید حدود 50 گرم قارچ شیتاکه خشک‌شده مصرف کنید. اگر نمی‌توانید قارچ‌ها را به تنهایی بخورید، می‌توانید آن‌ها را به غذای روزانه خود اضافه کنید.
قارچ شیتاکه منبع دیگری از ویتامین B12 در گیاهان است.
امروزه طیف گسترده‌ای از غذاها وجود دارند که می‌توانید جایگزین گوشت کنید. تقریبا در هر سوپرمارکتی می‌توانید همبرگرهای گیاهی، سوسیس‌ها و سایر جایگزین‌های گوشت که مبتنی بر حبوبات، سبزیجات، غلات و سایر مواد هستند را پیدا کنید. جایگزین‌های گوشت در مقایسه با گوشت مزایای متعددی دارند. به عنوان مثال همبرگرهای گیاهی فاقد کلسترول هستند و معمولاً کالری و چربی کمتری نسبت به همبرگرهای گوشتی دارند. برخی غذاهایی که می‌توانید جایگزین گوشت در رژیم گیاهخواری کنید، عبارت‌اند از:
توفو جایگزین کلاسیک گوشت است و به ویژه به عنوان یک منبع پروتئین کم کالری مورد توجه بسیار زیادی قرار دارد. توفو در واقع شیر سویا تغلیظ‌شده است؛ شبیه به این که شیر لبنیات به پنیر تبدیل شود. توفو عطر ادویه‌ها و مرینت‌ها را به راحتی جذب می‌کند. امروزه توفو در انواع گوناگون شامل معطر، دودی و با طعم‌های گیاهان و ادویه‌های مختلف موجود است.
سویا ماده ارزانی است که به‌راحتی آماده می‌شود و پس از مخلوط شدن با آب، می‌توان از آن به عنوان جایگزین گوشت تقریباً در هر غذایی استفاده کرد. سویا بافتی شبیه به گوشت چرخ‌کرده دارد و می‌توان انواع ادویه‌ها را برای اضافه کردن طعم و بو به آن افزود. سویا برای همبرگرهای گیاهی، کوفته‌ها، کتلت‌ها، مایع ماکارونی و بسیاری غذاهای دیگر مناسب است.
تمپه یک غذای سنتی اندونزیایی است که از دانه‌های تخمیر شده سویا تهیه می‌شود. تمپه با داشتن 20 درصد پروتئین به طور متوسط و محتوای فیبر بالا برای یک رژیم غذایی گیاهخواری ایده‌آل است.
تمپه با داشتن 20 درصد پروتئین به طور متوسط و محتوای فیبر بالا برای یک رژیم غذایی گیاهخواری ایده‌آل است.
سیتان پروتئین موجود در گندم است و یک جایگزین محبوب گوشت به شمار می‌آید. پودر سیتان به‌طور گسترده در بسیاری از کشورها به شکل گلوتن گندم در دسترس است و برای تهیه سوسیس‌های گیاهی از آن استفاده می‌شود. از آنجایی که seitan اساساً گلوتن گندم است، برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک یا کسانی که از رژیم غذایی بدون گلوتن پیروی می‌کنند، مناسب نیست.
لوپین مانند سویا، یک حبوبات غنی از پروتئین است. محصولات حاوی پروتئین لوپین، شامل کتلت، دونر کباب و سوسیس هستند.
این ماده مغذی نسبت به بسیاری از انواع گوشت حاوی پروتئین بیشتری است و بخش قابل توجهی از آهن را تامین می‌کنند. همچنین محتوای کلسیمی مشابه شیر دارد. نخود سرشار از فیبر و بسیار سیرکننده است. ماده اولیه بسیاری از غذاهای خاورمیانه، از جمله فلافل و هوموس را تشکیل می‌دهد.
نخود به دلیل ترکیبات مغذی مفیدی که دارد، باید بخشی جدایی‌ناپذیر هر رژیم غذایی باشد.
رژیم گیاهخواری می‌تواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد، اما ممکن است حاوی تمام مواد مغذی لازم برای بدن نباشد. بنابراین این سوال پیش می‌آید که چگونه می‌توانیم کاری کنیم که بدنمان دچار کمبود ویتامین و مواد معدنی نشود.
برای جلوگیری از کمبود، شما باید انواع غذاهای مغذی گیاهی را مصرف کنید و مکمل‌ها را در رژیم غذایی خود بگنجانید. یک رژیم گیاهخواری که به‌خوبی برنامه‌ریزی شده است، باید سرشار از میوه‌ها و سبزیجات باشد و به‌طور کلی غذاهای بسیار فرآوری‌شده کمی داشته باشد. با این حال، هر رژیمی که حاوی گروه‌های غذایی کامل نباشد، ممکن است باعث کمبود برخی مواد مغذی شود.
محصولات حیوانی منابع غنی از مواد مغذی خاصی هستند که استخراج و دریافت آن‌ها از رژیم غذایی گیاهی دشوار است. به عنوان مثال، محصولات حیوانی منبع فراوانی از ویتامین B12 هستند که به حفظ سلول‌های خونی و جلوگیری از کم خونی کمک می‌کنند. محققان دریافته‌اند سطوح روی، پروتئین، سلنیوم و سایر مواد مغذی در گیاهخواران عمدتا پایین است. مصرف غذاها و مکمل‌های غنی‌شده می‌تواند تضمین کند که فردی که رژیم گیاهخواری دارد، تغذیه کافی دریافت می‌کند.
پروتئین برای بسیاری از فرآیندهای ضروری بدن مانند ساخت و ترمیم بافت ضروری است. پروتئین از واحدهای ساختمانی کوچکی به نام اسید آمینه ساخته شده است. آمینو اسیدها به دو گروه غیر ضروری (که توسط بدن ساخته می‌شوند) و ضروری (باید از طریق رژیم غذایی به دست آیند) طبقه‌بندی می‌شوند.
یک پروتئین کامل، تمام 9 اسید آمینه ضروری برای رفع نیازهای غذایی بدن را دارد. متأسفانه بیشتر غذاهای گیاهی پروتئین کامل نیستند؛ یعنی فقط برخی از 9 اسید آمینه ضروری را دارند. تنها مواد غذایی که پروتئین گیاهی کامل محسوب می‌شوند، محصولات سویا، دانه کینوا و دانه تاج خروس (آمارانت) است.
زمانی تصور می‌شد که گیاهخواران و وگان‌ها باید غذاهای گیاهی را در هر وعده غذایی ترکیب کنند تا مطمئن شوند که پروتئین کامل مصرف می‌کنند. تحقیقات اخیر نشان داده است چنین نیست. مصرف منابع مختلف اسیدهای آمینه در طول روز مهم است و باید تأمین‌کننده پروتئین بدن باشد. به طور کلی، اگر دریافت انرژی کافی باشد، رژیم‌های گیاهخواری می‌توانند نیاز پروتئین خود را برآورده کنند یا حتی فراتر از آن بروند، اما برخی از رژیم‌های وگان پروتئین کمی دارند. برخی از منابع گیاهی خوب پروتئین که به عنوان جایگزین گوشت در رژیم گیاهخواری مناسبند، عبارتند از:
توصیه می‌شود که گیاهخواران و وگان‌ها روزانه حبوبات و آجیل را همراه با غلات سبوس‌دار و شبه غلات‌ها مصرف کنند تا مطمئن شوند مواد مغذی کافی دریافت می‌کنند.
آهن یک ماده معدنی مهم است که در عملکردهای مختلف بدن، از جمله انتقال اکسیژن در خون نقش دارد. اگرچه رژیم‌های گیاهخواری و وگان به‌طور کلی سرشار از آهن غذاهای گیاهی هستند، اما این نوع آهن که آهن غیر هم (non-haem) نامیده می‌شود، مانند آهن گوشت که آهن haem نام دارد، جذب نمی‌شود. بنابراین احتمال زیادی وجود دارد که خانم‌های مبتلا به کم خونی در رژیم گیاهخواری به کمبود آهن دچار شوند، اما برای کم کردن این احتمال راهکارهایی وجود دارد. ترکیب غذاهای حاوی آهن غیرهم با غذاهای سرشار از ویتامین C و اسیدهای غذایی (مانند میوه و سبزیجات) به جذب آهن در بدن کمک می‌کند. منابع غذایی گیاهی خوب آهن، عبارتند از:
میوه‌های خشک شده (مانند انجیر، زردآلو و آلو خشک) به کم خونی در گیاهخواری کمک می‌کنند.
یکی از نگرانی‌های رایج در مورد رژیم‌های گیاهخواری این است که آیا بدن شما تمام ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز را دریافت می‌کند یا خیر. بسیاری ادعا می‌کنند که یک رژیم غذایی کامل و گیاهی به راحتی تمام نیازهای غذایی روزانه را برآورده می‌کند، اما این ادعا لزوما درست نیست. مکمل‌هایی که گیاهخواران ممکن است نیاز داشته باشند، شامل موارد زیر هستند:
اگر افرادی که از رژیم گیاهخواری پیروی می‌کنند، نیاز B12 خود را از غذاها دریافت نمی‌کنند، به آن‌ها توصیه اکید می‌شود برای جلوگیری از کمبود ویتامین B12 و عدم مبتلا به کم خونی، از مکمل‌های B12 استفاده کنند. این امر به ویژه برای مادران شیرده اهمیت بسیار زیادی دارد. کمبود ویتامین B12 در شیر مادر می‌تواند در رشد طبیعی مغز کودک اختلال ایجاد کند. جذب ویتامین B12 با افزایش سن کمتر می‌شود، بنابراین مکمل B12 برای افراد مسن که از رژیم گیاهخواری پیروی می‌کنند هم مورد نیاز است.
کمبود ویتامین D یک مشکل در بین گیاهخواران و همچنین همه‌چیزخواران است. گیاهخوارانی که قادر به حفظ سطح طبیعی ویتامین D خون از طریق غذاهای غنی شده و قرار گرفتن در معرض نور خورشید نیستند، باید مکمل مصرف کنند.
گیاهخوارانی که آهن کافی از رژیم غذایی خود دریافت نمی‌کنند باید غذاهای غنی‌شده با آهن یا مکمل آهن استفاده کنند. توجه داشته باشید که سطوح بیش از حد بالای آهن می‌تواند مضر باشد و مکمل‌های آهن برای همه توصیه نمی‌شود. بهترین راه برای تعیین اینکه آیا مکمل‌های آهن ضروری هستند یا خیر، بررسی سطح هموگلوبین و فریتین توسط پزشک است.
گیاهخوارانی که در رژیم غذایی خود کلسیم کافی دریافت نمی‌کنند، باید مصرف مکمل روزانه را در نظر بگیرند. مصرف مکمل کلسیم، به ویژه برای کسانی که کمتر از 525 میلی‌گرم کلسیم در روز دریافت می‌کنند، بسیار مهم است.
گیاهخوارانی که در رژیم غذایی خود کلسیم کافی دریافت نمی‌کنند، باید مصرف مکمل روزانه را در نظر بگیرند.
گیاهخوارانی که سطح روی خونشان پایین است، باید مصرف مکمل روزانه را در نظر بگیرند.
ید نقش مهمی در عملکرد تیروئید و متابولیسم بدن شما دارد. گیاهخوارانی که ید کافی از جلبک دریایی یا نمک یددار دریافت نمی‌کنند، باید مکمل ید مصرف کنند.
گیاهخواران معمولا سطح اسیدهای چرب امگا 3 با زنجیره بلند در خون و بافتشان کم است. بنابراین ممکن است نیاز باشد از مکمل‌های EPA و DHA بهره‌مند شوند.
رژیم گیاهخواری یکی از انواع رژیم‌های غذایی است که امروزه طرفداران زیادی پیدا کرده است. این رژیم می‌تواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد، اما ممکن است حاوی تمام مواد مغذی لازم برای بدن نباشد. برای جلوگیری از کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی، باید حتماً انواع غذاهای مغذی گیاهی را مصرف کنید و مکمل‌ها را در نظر بگیرید.
منبع: +++++++
از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
نظر شما
نام *
ایمیل
خیلی مطالب اموزنده ای بود
سپاس از همراهی شماعزیزم
برای دریافت مشاوره خرید رژیم دکتر کرمانی شماره همراه خود را ثبت کنید ما با شما تماس میگیریم
برای دریافت مشاوره با کارشناسان فیتامینشماره همراه خود را ثبت کنید ما با شما تماس میگیریم
