آیا غذایی که می خوریم، روی خلق و خویمان تاثیر دارد؟

در خانه ما همه چیز خیلی آرام رخ داد. ابتدا آخر هفته ها به پیتزا اختصاص داده شد و کم کم متوجه شدم بچه ها به جای پیتزای ساده، همیشه پپرونی می خواهند.

چیزی تغییر کرده بود و اصلا هم خوب نبود. بچه ها حساس و پرخاشگر شده بودند، پدر و مادرشان هم همینطور. چیزی که قبلا آخر هفته ای شاد را برایمان می ساخت حالا کاملا تغییر حالت داده بود. ذهنم را کاملا مشغول این کرده بودم که متوجه شوم چه چیزی باعث این تغییر ناگهانی خلق و خو شده است.

بعد از چند آخر هفته بد، تصمیم گرفتم که در پیتزا تغییری ایجاد کنم. تنها تغییری که در روتینمان داده بودیم اضافه کردن پپرونی بود بنابراین آن را کنار گذاشتم. صلح بازگشت و پپرونی از روتین خانه ما حذف شد. حداقل در خانه ما غذا و خلق و خو مسلما با یکدیگر در ارتباط هستند.

آیا غذا واقعا روی خلق و خو تاثیر دارد؟

در حال حاضر تحقیقات بسیاری سعی در رمز گشایی از دستگاه گوارش و تاثیر آن بر خلق و خو و سلامت کلی بدنمان دارند. برای مثال در یک تحقیق که سال 2012 انجام شد، هلن هنی محقق دانشگاه ایالتی پن متوجه شد ترکیب کالری، چربی و سدیم می تواند باعث افت خلق و خو دو روز پس از استفاده شود و یک پیتزای پپرونی به جز ترکیبی از کالری، چربی های اشباع و سدیم چیست؟

روده با این مسئله چکار می کند؟

کارولین پاسرلو سخنگوی آکادمی تغذیه و رژیم های غذایی پیتسبورگ می گوید: غذا و خلق و خو ارتباط پیچیده ای با یکدیگر دارند.

پاسرلو می گوید: در این زمینه و روی باکتری های خوب و بد در مسیر گوارشی، ژنتیک و اینکه چگونه گوارش از فردی به فرد دیگر متفاوت است، حتی در خانواده ها، تحقیقات بسیاری انجام شده است.

غذایی که یک فرد پس از خوردن آن بدخلق می شود ممکن است روی همه افراد تاثیر نگذارد،  دلیلش هم تفاوت باکتری ها در دستگاه گوارشمان است. حتی فاکتورهایی مانند آلودگی هوا در زمانی که مادرمان باردار بود، می تواند روی باکتری های دستگاه گوارش تاثیر بگذارد. غذاها ممکن است دو روز طول بکشد تا کاملا هضم شوند، بنابراین تا روزها می توانند از نظر فیزیکی و احساسی روی شما تاثیر بگذارند.

اگر می خواهید بدانید غذاهای مختلف چگونه روی اخلاقتان تاثیر می گذارند، می توانید لیستی از غذاهایی که می خورید را تهیه کنید و ببینید بعد از خوردن هر کدام چه تغییری می کنید. مسلما یک متخصص تغذیه بهتر می تواند در این مسیر کمکتان کند.

البته غذاها  می توانند باعث شوند احساس بسیار خوبی نیز پیدا کنید. برای مثال یک فرد بعد از خوردن سالاد کلم ممکن است احساس سرحالی فوق العاده ای داشته باشد و قسمتی از این تاثیر مثبت، می تواند روانی باشد. خوردن غذایی که می دانیم سالم است می تواند به خودی خود باعث تقویت خلق و خو شود، درست مانند خوردن یک بسته چیپس که تاثیری برعکس دارد.

در تحقیقی که سال 2013 صورت گرفت محققان متوجه شدند افراد جوانی که میوه و سبزیجات مصرف می کنند تا روزها از نظر روانی در حالتی بهتر هستند. این تحقیق روی 281 مرد و زن جوان و به مدت 21 روز انجام شد. محققان در پایان تحقیق متوجه شدند خوردن روزانه هفت یا هشت وعده میوه و سبزیجات، برابر با داشتن خلق و خویی بهتر است.

هرچه مقدار غذاهای ناسالمی که می خورید بیشتر باشد، تاثیر منفی آنها نیز بر میکروبیوم معده افزایش می یابد و در مقابل هرچه غذاهایی که می خورید سالم تر باشند نتیجه ای بهتر می بینید و احساس خوبی خواهید داشت.

بدن همیشه در حال تغییر شما

آنچه یک روز اذیتتان می کرده ممکن است روزِ دیگر چنین تاثیری نداشته باشد. روده ثبات ندارد، پس قبل، در طول و بعد از غذا خوردن به احساسی که دارید فکر کنید. درباره تغییراتی که ایجاد می شود از خود سوال کنید تا متوجه تاثیر آن غذا روی خلق  خویتان شوید.

اگر من نیز از ابتدا چنین کاری می کردم خیلی زودتر متوجه تاثیر بد پپرونی در خانه ام می شدم. چند سال پیش نیز ماجرایی مشابه با قهوه داشتم. با توجه به توصیه پزشکم در طول بارداری مصرف کافئین را قطع کرده بودم اما بعد از به دنیا آوردن فرزندم، تصمیم گرفتم دوباره روزی یکی دو فنجان قهوه در برنامه روزانه ام داشته باشم.

اما همسرم متوجه شد قهوه روی خوشی از من را نشان نمی دهد، بنابراین توصیه کرد از قهوه بدون کافئین استفاده کنم. او راست می گفت، بعد از خوردن اولین فنجان قهوه هنگام صبح احساس واقعا بدی داشتم. من به خوردن قهوه ادامه دادم اما با کمی شیر و قهوه بدون کافئین.
همسرم نیز مشکل خاص خود را داشت، نمک زیاد در غذاهای فرآوری شده باعث می شد بدخلق شود. خودش این را می دانست، من و فرزندانم نیز می دانستیم. بنابراین غذاهای فرآوری شده و رستورانی را محدود کردیم.

شما نیز می توانید از همین امروز بیشتر به این مسئله دقت کنید و به رابطه خلق و خوی خود با غذاها پی ببرید.

نویسنده: الن رونی ژورنالیست و خبرنگار در حوزه سلامت

منابع:

Which comes first in food–mood relationships, foods or moods? – http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S019566631100643X

Many apples a day keep the blues away – Daily experiences of negative and positive affect and food consumption in young adults – http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/bjhp.12021/abstract

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.