چه چیزی نوشابه ها را اینقدر اعتیاد آور کرده؟

بر اساس گفته های کمپانی کوکاکولا، کافئین موجود در نوشیدنی هایشان، اعتیاد آور به حساب نمی آید.

البته آنها پذیرفته اند که ابهاماتی درباره اعتیاد آور بودن وجود دارد.

اما اظهار کرده اند مردم بدون مشکل حادی می توانند نوشیدنی های حاوی کافئین را کنار بگذارند.

در 330 میلی لیتر نوشابه کوکاکولا حدود 32 میلی گرم کافئین وجود دارد.

در مقایسه با این مقدار یک فنجان قهوه حاوی 100 میلی گرم کافئین است.

در کنار کافئین، کوکاکولا یک ترکیب بحث برانگیز دیگر هم دارد که می تواند روی اعتیاد تاثیر بگذارد: قند.

برخی تحقیقات اظهار داشته اند که قند با اعتیاد در ارتباط نیست.

اما برخی تحقیقات هم رابطه این دو را به وضوح نشان داده اند.

در کنار کافئین و قند چیز دیگری هم برای اعتیاد پیدا کردن وجود دارد؟

آیا می تواند طعم گازدار نوشابه باشد؟ نوشابه های بدون قند چه؟

ابهامات درمورد نوشابه ها و همچنان ادامه دارد، و متخصصان بر این عقیده هستند که کاهش مصرف نوشابه برای هر کسی می تواند سودمند باشد.

مقصر قند است؟

نوشابه ها یکی از منابع اصلی قند در برنامه غذایی بسیاری از افراد هستند.

کاهش مصرف قند، مخصوصا از نوشیدنی ها، به دلایل زیادی از جمله سلامت و کاهش وزن توصیه می شود.

بسیاری از افرادی که غذاها و نوشیدنی های قندی مصرف می کنند ترک کردن آنها برایشان بسیار دشوار است.

آیا این اعتیاد شبیه به اعتیاد به مواد مخدر است؟ برخی از محققان چنین عقیده ای دارند اما نه همه آنها.

در بررسی که سال 2008 انجام گرفت، محققان به دنبال جوابی برای سوال آیا نوشابه اعتیاد آور است یا خیر کار کردند.

محققان اظهار داشتند ایده اینکه بعضی غذاهای خاص مانند قندها، اعتیاد آور هستند محتمل است.

چون مسیر های مغزی که به سیستم پاداش طبیعی پاسخ می دهند با مواد مخدر نیز می توانند فعال شوند.

آزمایشاتی که روی موش ها انجام شد نشان داد آنها می توانند به قند اعتیاد پیدا کنند.

بنابراین محققان فرض را بر این می گذارند که همین اتفاق برای انسان نیز ممکن است رخ بدهد.

با این حال در یک بررسی که سال 2010 انجام گرفت، نتیجه گرفته شد که:

قند نمی تواند انسان را از نظر فیزیکی معتاد خود کند و یا نقشی در اختلالات تغذیه ای ایفا کند.

در مقاله ای که سال 2010 منتشر شد (Sweet Preference, Sugar Addiction and the Familial History of Alcohol Dependence: Shared Neural Pathways and Genes ) گفته شد ممکن است برای اعتیاد به قند یک جزء ژنتیکی وجود داشته باشد.

جالب است بدانید، کودکانی که پدرانشان الکلی بوده اند بیشتر در خطر مصرف زیاد قند هستند.

مصرف زیاد قند هم نقشی ژنتیکی در افراد وابسته به الکل و مواد مخدر بازی می کند.

پس، آیا نوشابه ها به خاطر قندشان اعتیاد آور شده اند؟

برای بعضی افراد قند می تواند اعتیاد آور باشد، اما همچنان به تحقیقات بیشتری نیاز است.

برخی افراد با فاکتورهای خاص ژنتیکی ممکن است به غذاهای خیلی شیرین معتاد شوند.

مقصر کافئین است؟

تحقیقاتی که در سال 2013 انجام گرفت نشان داد کافئین در مقادیر پایین و متعادل برای بیشتر افراد بی خطر است.

اما کافئین را نیز می توان مانند مواد مخدر دید.

وابستگی به کافئین یه اختلال واقعی است، اما تنها بخش کوچکی از افراد کاملا به کافئین وابسته هستند.

ممکن است پس از مصرف کافئین احساس بهتری داشته باشید و یا هوشیار تر شوید.

اما این بدان معنا نیست که بدنتان به کافئین اعتیاد پیدا کرده است.

تحمل کافئین شامل یک واریانس فردی می باشد، اما مصرف یک وعده نوشابه مقدار اندکی کافئین به بدن می رساند.

با این حال، اگر مصرف نوشابه تان بالا است، ممکن است مقدار قابل توجهی کافئین دریافت کنید.

اگر مقدار مصرف کافئین بالا باشد و ناگهان مصرف آن را متوقف کنید با علائم ترک مواجه خواهید شد.

شرکت کوکاکولا اعلام کرده است که کافئین موجود در نوشیدنی هایشان نمی تواند اعتیاد آور باشد.

اما اگر مقدار مصرف نوشابه تان بالا باشد، می تواند تبدیل به یک عادت اعتیاد آور شود.

با توجه به مقاله سال 2014 دانشگاه جان هاپکینز، FDA اظهار داشته که 400 میلی گرم کافئین در روز مشکلی برای افراد در پی نخواهد داشت.

بیشتر افراد در روز تقریبا نصف این مقدار کافئین مصرف می کنند.

جدای آنچه کوکاکولا ادعا می کند، اگر شخصی در طول روز زیاد نوشابه بنوشد، ممکن است به آن مقدار کافئین اعتیاد پیدا کند.

در ضمن برخی افراد به کافئین ساده تر از دیگر موارد معتاد می شوند.

نوشابه رژیمی چه؟

تغییر نوشابه معمولی به نوشابه رژیمی می تواند موجب کاهش مقدار زیادی کالری شود.

اما این نوشیدنی های بدون قند آنقدرها هم که نشان می دهند پاک و معصوم نیستند!

برخی تحقیقات نشان داده ند شیرین کننده های بدون کالری، مانند آنهایی که در نوشابه های رژیمی استفاده می شود.

می توانند با تاثیر روی سوخت و ساز بدن، هورمون ها، حس چشایی، و باکتری های روده، روی ولع مصرف غذاهای شیرین تاثیر بگذارند.

محققان هنوز نتوانسته اند تمام تاثیراتی که شیرین کننده های بدون کالری می توانند روی بدن بگذارند را آشکار کنند.

ممکن است نوشابه های رژیمی روی اعتیاد به چیزهای شیرین تاثیر بگذارند.

به مرور زمان موجب افزایش میل به خوردن غذاهای شیرین شوند.

بهتر است مصرف نوشابه های رژیمی را هم تا جای ممکن کاهش دهید.

چون این نوشیدنی ها نیز تاثیرات منفی خود روی بدن را دارند.

نتیجه گیری: اگر به نوشابه معتاد هستیم، چطور آن را ترک کنیم؟

با وجود اینکه برخی کمپانی های تولید نوشابه ادعا می کنند نوشیدنی هایشان اعتیاد آور نیست.

بسیاری از مردم حس می کنند به این نوشیدنی های قندی معتاد شده اند و کنار گذاشتنشان برایشان دشوار است.

برخی تحقیقات می گویند قند می تواند روی مغز تاثیر بگذارد.

مخصوصا در افرادی که شاخص های ژنتیکی خاص دارند. حیوانات آزمایشگاهی نیز به قند معتاد شده اند.

کافئین موجود در نوشابه بسیار پایین است، اما اگر مقدار قابل توجهی از آن را استفاده کنید.

ممکن است دوز بالایی از کافئین را وارد بدن کنید که این خود اعتیاد آور است.

برخی افراد نیز خیلی زود به کافئین معتاد می شوند.

اگر حس کردیم به نوشابه معتاد شده ایم چه کار باید بکنیم؟

با توجه به تحقیقات برای رهایی از اعتیاد نوشابه های قندی یا نوشیدنی های رژیمی بدون کالری از گوشت بوقلمون سرد استفاده کنید.

شاید خیلی سخت باشد، اما مغز به خود استراحت می دهد.

توصیه می شود تمام قند ها و شیرین کننده های مصنوعی را محدود کنید.

این کار ممکن است چالش برانگیز باشد، چون در طول انجام این کار به جای استفاده از غذاهای آماده و بسته بندی شده باید خودتان غذایی که می خورید را آماده کنید.

اگر سعی دارید به کلی نوشیدنی های قندی را کنار بگذارید و موفق شوید.

بهتر است از یک متخصص و کارشناس کمک بگیرید.

هرگز تسلیم نشوید مزایای قطع مصرف نوشابه ارزش تلاش را دارد.

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.