درد زانو یک وضعیت رایج است که می تواند ناشی از هرچیزی از آسیب موقتی گرفته تا یک بیماری مزمن مانند آرتروز باشد. برای درمان زانو درد اغلب می توان از روش هایی چون استراحت و داروهای بدون نسخه استفاده کرد. اما اگر این زانو درد ادامه دار باشد، باید از روش های پیشرفته تری همچون دارد و فیزیوتراپی بهره برد.
برای درمان زانو درد فوری، خوردن مسکن آسان ترین و سریع ترین راه است اما همیشگی نیست. خوردن قرص فقط یک درمان موقت و سریع برای درمان درد زانوست. در این مقاله بهترین راه‌های کنترل و درمان فوری زانو درد شدید را به طور جزئی بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
علت زانو درد چیست؟
صدمه خوردن زانو از شایع‌ترین علل زانو درد است. آرتروز هم می‌تواند از دلایلی باشد که زانویتان را به درد می‌آورد. چرا که آرتروز باعث می‌شود مفصل زانو رو به زوال برود و در نتیجه آن احساس درد در مفصل زانویتان خواهید کرد.
این نوع صدمات اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که ترومای شدیدی به زانو وارد شود یا زانو در جهت اشتباهی پیچ بخورد. علل دیگر زانودرد عبارتند از:
- اضافه وزن
- آسیب دیدگی منیسک زانو
- التهاب تاندون
- آرتروز مفاصل
- نقرس کاذب
- دررفتگی کشکک زانو
- ورم کیسه‌های مفصلی
- انحراف زانو
برای درمان زانو درد چه کنیم؟
نحوه درمان مشکلات زانو به چند روش امکان پذیر است. پزشکان معمولاً ابتدا از روش‌های درمانی محافظه کارانه استفاده می‌کنند زیرا امکان تسکین سریع علائم را فراهم می‌کند. دیگر روش های درمان زانو درد عبارتند از:
- مصرف داروهای بدون نسخه
- تغییر رژیم غذایی
- کاهش وزن
- تغییر برنامه ورزشی
- استفاده از نوار KT
- غلتک فومی
- تقویت مفصل ران
- خواب کافی
- ماساژ دادن زانو
- رایحه درمانی
- فیزیوتراپی
- روش RICE رایس (rest, Ice, compression, elevation)
- جراحی زانو
در ادامه چگونگی هر یک از این روش ها را برای شما توضیح خواهیم داد:
مصرف داروهای بدون نسخه
مصرف داروهای بدون نسخه ضد التهابی غیر استروئیدی به کاهش التهاب و درد در مفصل زانو کمک می‌کنند. داروهای مسکن تجویزی و تزریق کورتیکواستروئید نیز ممکن است برای درمان التهاب زانو استفاده شود.
تغییر رژیم غذایی
رژیم غذایی شما کمک زیادی به کاهش التهاب مفاصل از جمله زانوها می‌کند. اگر قندهای تصفیه شده، الکل و چربی‌های اشباع زیادی بخورید، ممکن است درد آرتریت خود را شدیدتر کنید.
در عوض، غذاهای غنی از آنتی اکسیدان‌ها، اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامینهای خاص مانند ویتامین C و A را برای مبارزه با التهاب و تشویق سیستم ایمنی بدن به عملکرد بهینه بگنجانید.
کاهش وزن
بد نیست بدانید به ازای هر کیلو اضافه وزن 4 کیلو فشار به زانو وارد می‌شود، بنابراین بهترین راه برای کاهش و درمان زانو درد، کاهش وزن است.
افرادی که اضافه وزن یا چاقی دارند، در معرض خطر بیشتری برای تجربه درد زانو قرار دارند. حمل وزن اضافی، فشار بیشتری را بر مفاصل وارد می‌کند. کاهش وزن به درمان درد مزمن زانو، از جمله درد ناشی از آرتروز، کمک می‌کند. وزن اضافی بدن، التهاب را در سراسر بدن افزایش میدهد و زانوها نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
رسیدن به وزن متوسط و حفظ آن می‌تواند خطر ابتلا به آرتروز را کاهش داده و علائم درد را بهبود بخشد. پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند در تعیین میزان کاهش وزن مورد نیاز فرد کمک کند. آنها همچنین می‌توانند در برنامه ریزی یک رژیم غذایی مناسب راهنمایی کنند.
تغییر برنامه ورزشی
زانو درد نباید باعث شود از کارهایی فاصله بگیرید که دوست دارید. شاید بهتر باشد برای مدتی کوتاه تغییری در برنامه ورزشی خود ایجاد کنید. برای مثال اگر پیاده روی می‌کردید یا می‌دویدید مدتی به جای آن شنا کنید.
از دوچرخه ثابت استفاده کنید. انجام این حرکات برای زانوها ساده‌تر است. اگر از دوچرخه ثابت استفاده میکنید، مطمئن شوید که در وضعیت عمودی و رو به بالا باشد تا هنگام پدال زدم زخمی نشوید. صندلی را طوری تنظیم کنید که زانو دقیقا پایین باسن و پا نیز تقریبا در پایین پدال صاف قرار بگیرد.
نوار KT
برای درمان زانو درد شدید میتوان به طور موقت از نوار کاهش التهاب مفاصل استفاده کرد تا برای درمان قطعی به پزشک مراجعه کنید. این نوارهای نازک و چسبناک در بیشتر داروخانه‌ها وجود دارد.
اگر رویداد‌های ورزشی را دنبال میکنید حتما تا به حال چنین نوارهایی را روی بدن ورزشکاران دیده‌اید. این نوارها به کاهش فشار، التهاب و تقویت جریان خون کمک می‌کنند و عضله مفصل زانو را پوشش می‌دهند.
ابتدا باید با کمک یک متخصص، استفاده‌ی درست از این نوارها را برای قسمت های مختلف زانو یاد بگیرید. قبل از مصرف حتما پوست را تمیز و خشک کنید.
غلتک فومی
اگر تا به حال تاثیر جادویی غلتک را ندیده‌اید، حالا وقتش است. وقتی می‌دوید یا راه می‌روید، عضله گرفته چهار سر کاسه زانو را با هر گام به اطراف حرکت میدهد و باعث بروز درد در زیر استخوان می‌شود.
غلتک فومی یکی از روش‌های بهبود انعطاف و باز کردن گرفتگی عضله است و به مفصل فشار می‌آورد. حرکت عضلات ران،چهار سر و همسترینگ روی غلتک فومی گرفتگی‌های دردناک این ناحیه را از بین می‌برد. همچنین حرکت کاسه زانو را آسان می کند.
تقویت مفصل ران
مفصل ران در چگونگی عملکرد زانو نقش بسزایی دارد. تقویت مفصل ران و باسن، زانو را در وضعیت مناسب نگه می‌دارد و فشار را از روی آن کم می‌کند. تحقیقات جدید نیز نشان داده‌اند که بالا بردن قدرت مفصل ران، تاثیر بالایی در کاهش زانو درد دارد.
خواب کافی
کم خوابی نیز موجب تشدید زانو درد می‌شود. تحقیقات می‌گویند خواب بی‌کیفیت تشخیص درد به وسیله مغز را تغییر داده و به درد حساس‌تر می‌شوید.
دانشمندان می‌گویند عاملین اصلی التهاب یا تغییرات مغزی، هورمون‌های دوپامین و سروتونین‌اند. برای اینکه بتوانید راحت‌تر بخوابید، نیم ساعت قبل از خواب یک لیوان آب آلبالو خنک بنوشید. آب آلبالو می‌تواند درد پس از ورزش را کاهش و تولید هورمون خواب ملاتونین را در بدن افزایش دهد.
ماساژ دادن زانو
این روش به بهبود جریان خون و کاهش التهاب کمک می‌کند. دراز بکشید و زانوی خود را تا بالای قلب بیاورید. سپس شصت خود را یک طرف مفصل و انگشتان را در سمت دیگر قرار دهید.
با کمترین فشار و در یک حرکت طولانی، دست خود را از روی زانو به طرف قلب بکشید. دو بار در روز به مدت ۵ دقیقه و هر زمانی که احساس تورم کردید این کار را انجام دهید.
رایحه درمانی
برخی افراد ادعا می‌کنند که استفاده از روغن‌های اسانسی می‌تواند به کاهش علائم آرتروز کمک کند. مطالعات محدود نشان میدهد که رایحه درمانی با روغن‌های اسانسی ممکن است در برخی موارد به کاهش علائم کمک کند، اما تحقیقات قطعی نیست.
درمان‌های مکمل هرگز نباید جایگزین برنامه‌های درمانی سنتی شوند. همیشه قبل از امتحان درمان‌های مکمل با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی صحبت کنید.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یک درمان مهم برای بسیاری از آسیب‌های زانو است. هدف از این درمان کاهش درد و کمک به زانو برای بازیابی قدرت، ثبات، دامنه حرکتی و عملکرد کلی آن است. فیزیوتراپیست شما با همکاری نزدیک شما، برنامه‌ای را طراحی می‌کند که به بهترین نحو با نیازهایتان مطابقت داشته باشد.
روش RICE
شما می‌توانید درد زانو را در خانه با روش RICE درمان کنید. این روش مخفف کلمات (rest, Ice, compression, elevation) به معنای استراحت، یخ، فشار و بالا نگه داشتن پاهاست که در ادامه توضیح خواهیم داد:
- استراحت: فعالیت بدنی که باعث درد شده را متوقف کنید تا از بدتر شدن آسیب جلوگیری شود.
- یخ: در روز اول پس از آسیب، هر ساعت به مدت 15 تا 20 دقیقه از کیسه یخ یا کمپرس سرد استفاده کنید. پس از یک روز، می‌توانید هر سه تا چهار ساعت یک بار از یخ استفاده کنید. یخ را مستقیماً روی پوست خود قرار ندهید (کیسه یخ را در یک حوله یا دستمال بپیچید).
- فشار: فشار به کاهش جریان خون به زانوی آسیب‌دیده و کاهش تورم کمک می‌کند. یک باند فشاری را دور زانوی خود بپیچید. یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند نحوه استفاده ایمن از باند فشاری را به شما نشان دهد.
- بالا نگه داشتن پاها: زانوی خود را بالاتر از سطح قلب نگه دارید. می‌توانید زانوی خود را با بالش، پتو یا کوسن بالا بیاورید.
جراحی زانو
اکثر افراد مبتلا به درد زانو نیازی به جراحی نخواهند داشت. اما پزشک شما ممکن است در صورتی که درد شدید باشد و درمان‌های دیگر کمکی نکرده باشند، جراحی را پیشنهاد دهد. ممکن است برای ترمیم رباط آسیب دیده، شکستگی استخوان یا در صورت ابتلا به آرتروز شدید، به جراحی نیاز داشته باشید.
آرتروسکوپی زانو رایج‌ترین نوع جراحی زانو است. جراح شما چند برش کوچک در پوست اطراف زانو ایجاد می‌کند و سپس ابزاری مخصوص به نام آرتروسکوپ را وارد مفصل زانو می‌کند. آرتروسکوپ شامل یک دوربین و یک چراغ است که به جراح شما امکان میدهد آسیب‌های داخل زانو را ببیند و ترمیم کند.
حتی ممکن است به تعویض مفصل زانو (آرتروپلاستی) نیاز داشته باشید. جراح شما مفصل زانو را با یک ایمپلنت مصنوعی (پروتز) جایگزین می‌کند. پزشک شما ممکن است تعویض مفصل زانو را در صورتی توصیه کند که درد و سایر علائم زانو بر توانایی ایستادن، راه رفتن و حرکت شما تأثیر بگذارد.
برای رفع زانو درد چه بخوریم؟
مصرف برخی از مواد غذایی نیز برای کمک به درمان زانو درد مفیدند. در اینجا 10 ماده غذایی را که برای کمک به تسکین درد مفاصل و درمان فوری زانو درد، باید در رژیم غذایی خود قرار دهید، آورده شده است:
ماهی چرب
ماهی‌های چرب – مانند سالمون، ماهی خال مخالی و شاه ماهی – یکی از بهترین منابع اسیدهای چرب امگا 3 هستند. این ترکیبات تولید آنزیم هایی را که باعث فرسایش غضروف، علت اصلی درد آرتریت می شود، سرکوب می‌کنند.
امگا 3 هم با التهابی و هم با علائم آرتریت روماتوئید مبارزه می‌کند. هر هفته دو یا سه وعده در هفته 110 تا 170 گرم ماهی مصرف کنید.
چای سبز
چای سبز حاوی ترکیبات زیادی از جمله آنتی اکسیدان ها و پلی فنول هاست که التهاب را کاهش داده و تخریب غضروف مرتبط با آرتریت را کند می‌کند.
افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید از یک آنتی اکسیدان خاص به نام EGCG، مخفف اپی گالوکاتچین-3-گالات بهره می برند که از تولید مولکول هایی که باعث آسیب مفاصل می شوند، جلوگیری می کند.
زرد چوبه
زردچوبه عامل اصلی که در التهاب بدن نقش دارند را کند می‌کند. در یک تحقیق که اخیرا انجام شد، مشخص شد روزانه ۱۴۰۰ میلی گرم از عصاره‌های فعال در زردچوبه به اندازه ۱۲۰۰ میلی گرم ایبوپروفن (برابر با ۶ قرص) باعث تسکین درد می‌شود.
آووکادو
آووکادو سرشار از چربی‌های تک غیراشباع سالم برای قلب و کاروتنوئید لوتئین است که یک ترکیب ضد التهابی می باشد. هر وعده همچنین دارای مقادیر کافی ویتامین E است که ممکن است به تقویت سلامت بافت همبند شما کمک کند.
این ترکیب از مواد مغذی ممکن است برخی از آسیب های مفصلی را که معمولاً در مراحل اولیه استئوآرتریت مشاهده می شود کاهش دهد.
سبزیجات برگ تیره
مقدار زیادی اسفناج، کلم پیچ، بوک چوی و چغندر سوئیس مصرف کنید. این سبزیجات حاوی ویتامین های C، A و K هستند که همگی به عنوان آنتی اکسیدان عمل می‌کنند و از شما در برابر رادیکال های آزاد محافظت می‌کنند.
رادیکال‌های آزاد در محیط، غذاهایی که می‌خورید و آلودگی یافت می شوند. آنها باعث آسیب سلولی، تسریع پیری و تشدید التهاب درد آرتریت می شوند. روزانه یک سالاد میل کنید تا از مزایای سبزیجات برگدار بهره مند شوید.
سبزیجات ریشه نارنجی
هویج، سیب زمینی شیرین و کدو حلوایی حاوی کاروتنوئیدهایی هستند که آنتی اکسیدان‌های قدرتمندی هستند که التهاب را کاهش می‌دهند. تحقیقات نشان میدهد که مصرف منظم این آنتی اکسیدان‌ها می‌تواند خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را کاهش دهد.
بذر کتان
بذر کتان منبع غنی دیگری از اسیدهای چرب امگا 3 است، به ویژه نوعی که به نام ALA یا اسید آلفا لینولنیک شناخته می شود.
ALA یک تقویت کننده برای سلامتی شما است زیرا کلسترول شما را کاهش می دهد و سلامت قلب را بهبود می بخشد. از این ماده غذایی ضد التهاب و ضد آرتریت برای اضافه کردن ماست یا غلات استفاده کنید.
گردو
گردو همچنین محتوای ALA بالایی دارد. هنگامی که آنها را مصرف میکنید، بدن شما پروتئین واکنشی C کمتری تولید می‌کند، یک نشانگر التهاب که با بیماری قلبی و آرتریت، به ویژه آرتریت روماتوئید مرتبط است.
زنجبیل
برای درمان زانو درد فوری و کاهش التهاب، از زنجبیل استفاده کنید. زنجبیل حاوی مواد شیمیایی است که درست مانند آنهایی که در برخی از داروهای ضدالتهابی یافت می‌شود.
زنجبیل یک عنصر کلیدی در غذاهای آسیایی است، اما شما می‌توانید آن را به عنوان چای یا به عنوان یک ماده در محصولات پخته شده مصرف کنید.
مرکبات
مرکبات حاوی مقدار زیادی ویتامین C هستند که دارای خواص ترمیم زخم است و از سلامت غضروف شما حمایت می کند. پرتقال، گریپ فروت و کیوی حاوی مقدار زیادی ویتامین هستند.
آنچه از مقاله درمان زانو درد آموختیم:
همانطور که در این مقاله خواندید، درمان زانو درد به چند طریق امکان پذیر است. در مراحل اولیه و برای درمان فوری زانو درد، کمپرس گرم و سرد، برخی داروهای مسکن، حرکات نرمشی سبک و تغذیه مناسب زیر نظر پزشک متخصص توصیه می‌شود. پزشک قبل از اقدام درمانی ابتدا علت زانو درد را بررسی می‌کند.
متاسفانه در جامعه ما یکی از دلایل شایع زانو درد سبک زندگی کم تحرک و چاقی است. اضافه وزن بدن به زانوها فشار آورده و موجب ساییده شدن مفاصل آن خواهد شد و اگر این مساله به موقع درمان نشود، فرد توانایی حرکتی خود را از دست میدهد. برای پیشگیری از این بیماری و عمل جراحی زانو، از برنامه غذایی سالمی پیروی کنید تا وزن خود را کم کرده و فشار را از روی زانوهای خود بردارید.
سوالات متداول درمان زانو درد:
1- چرا زانو درد در خانم‌ها بیشتر دیده می‌شود؟
دلیل این امر ران پا است. شکل آناتومی ران پای خانم‌ها خودکار به زانو فشار می‌آورد. به علاوه، گزارش شده هورمون‌های زنانه مانند استروژن باعث تضعیف رباط‌های اطراف زانو می‌شود.
به همین جهت است که خانم‌ها بیشتر از آقایان به زانو درد دچار می‌شوند.
2- برای زانو درد چی خوبه بخوریم؟
خوراکی هایی مانند ماهی‌های چرب، سبزیجات رنگ تیره، بذر کتان، گردو و مرکبات برای درمان زانو درد مفید هستند؛ البته اگر به اندازه کافی در یک رژیم غذایی متعادل، مصرف شوند.
3- چه کسانی بیشتر دچار زانودرد می‌شوند؟
افراد دارای اضافه وزن و خانم‌ها بیشتر در معرض درد زانو قرار دارند.
منابع:
