قرص ملاتونین: راهی طبیعی برای خواب بهتر با مکمل ملاتونین

ملاتونین هورمونی است که به صورت طبیعی در بدن یافت شده و توسط غده پینه آل در مغز انسان ترشح می‌شود. این هورمون نقش مهمی در تنظیم ساعت خواب و بیداری بدن دارد.نقش مهمی در تنظیم ساعت بیولوژیک بدن دارد و در افزایش خواب آلودگی در شب و کاهش آن در روز نقش دارد. همچنین، ملاتونین می‌تواند اثرات آنتی اکسیدانی داشته باشد و در محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو و نوری کمک کند.

قرص ملاتونین یک نوع مکمل غذایی است که حاوی هورمون ملاتونین می‌باشد. این دارو با شبیه‌سازی هورمون طبیعی ملاتونین، می‌تواند به تنظیم خواب، بهبود کیفیت آن و غلبه بر بی‌خوابی کمک کند. این قرص معمولاً به‌عنوان یک روش طبیعی برای کمک به خواب و تنظیم چرخه خواب و بیداری استفاده می‌شود.

در این مقاله، قصد داریم به بررسی مزایا، معایب، نحوه مصرف و عوارض جانبی احتمالی این قرص بپردازیم. همچنین، به موارد منع مصرف و تداخلات دارویی این قرص اشاره خواهیم کرد. با مطالعه این مقاله، اطلاعات کاملی در مورد قرص ملاتونین به دست خواهید آورد و می‌توانید با آگاهی بیشتر در مورد مصرف یا عدم مصرف آن تصمیم‌گیری کنید.

ملاتونین چیست؟

ملاتونین  (به انگلیسی: Melatonin) هورمونی است که به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود و نقش مهمی در تنظیم چندین عملکرد کلیدی بدن از جمله دمای بدن، فشار خون و قند خون دارد. ملاتونین در تنظیم ریتم شبانه روزی بدن نقش دارد. این ریتم به تنظیم خواب، بیداری، دمای بدن، هورمون‌ها و سایر عملکردهای بدن کمک می‌کند.

ملاتونین موجب تنظیم ریتم شبانه روزی بدن می‌شود

قرص ملاتونین چیست؟

قرص ملاتونین، یکی از مکمل‌های محبوب در دسته‌ی مکمل‌های غذایی است که برای بهبود خواب و تنظیم ساعت خواب بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قرص، شامل ماده‌ی ملاتونین است که به‌صورت طبیعی در بدن ترشح می‌شود.

بهترین قرص تنظیم خواب ملاتونین، با تأثیر مستقیم بر مغز، به عنوان یک محرک خواب عمل می‌کند. این قرص، فرآیند خواب را تسریع می‌کند و به بدن اجازه می‌دهد در سریع‌ترین زمان ممکن به خواب عمیق برود.

به همین دلیل، افرادی که دچار بیماری‌های خواب ناشی از تغییر ساعت کاری، سفر به کشورهای دیگر یا استرس هستند، می‌توانند با استفاده از قرص Melatonin، ساعت خواب خود را تنظیم کنند و به سرعت به روال عادی خواب برگردند. مصرف این قرص می‌تواند در کاهش مشکلات خواب افراد مسن، درمان بی‌خوابی‌های مزمن، بهبود کیفیت خواب و تقویت سیکل خواب و بیداری مفید باشد.

ترکیبات قرص ملاتونین

مواد تشکیل دهنده قرص ملاتونین بسته به برند و قدرت متفاوت است. با این حال، رایج‌ترین مواد تشکیل دهنده‌ی آن عبارتند از:

• ملاتونین: این ماده فعال و هورمونی که به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود و به تنظیم خواب کمک می‌کند.
• فیلر: این ماده به حجیم شدن قرص و اتصال مواد تشکیل دهنده آن کمک می‌کند. برخی از پرکننده های رایج عبارتند از سلولز، نشاسته و لاکتوز.
• عامل اتصال: این ماده به نگه داشتن مواد تشکیل دهنده قرص با هم کمک می کند. برخی از عوامل اتصال دهنده رایج عبارتند از استئارات منیزیم و کربوکسی متیل سلولز.
• پوشش: این ماده به پوشاندن قرص و کمک به جلوگیری از تجزیه شدن آن در معده تا زمانی که به روده برسد کمک می‌کند. برخی از پوشش‌های رایج عبارتند از ژلاتین، سلولز و شلاک.

ملاتونین چگونه بر بدن اثر می‌گذارد؟

یکی از وظایف اصلی ملاتونین کمک به آماده شدن برای خواب است. ملاتونین این کار را به شکل زیر انجام می‌دهد:

• سطح ملاتونین را در بدن افزایش می‌دهد: این امر موجب تنظیم مجدد چرخه خواب و بیداری و راحت تر به خواب رفتن می‌شود.

• دمای بدن را کاهش می‌دهد: این امر می تواند به خواب رفتن شما کمک کند زیرا دمای بدن به طور طبیعی در شب کاهش می یابد.
• فعالیت برخی از مواد شیمیایی مغز را که باعث بیداری می‌شوند، کاهش می‌دهد: این مورد نیز می‌تواند به خواب رفتن و خواب ماندن شما کمک کند.

کاربردهای اصلی قرص ملاتونین

• کمک به مقابله با اختلال‌های خواب: مصرف قرص ملاتونین می‌تواند به افرادی که با مشکلات خواب مواجه هستند کمک کند، از جمله افرادی که با بی‌خوابی، بیداری مکرر در طول شب، یا چرخه خواب و بیداری نامنظم روبرو هستند.
• تنظیم چرخه خواب و بیداری: قرص ملاتونین می‌تواند به تنظیم چرخه خواب و بیداری در افرادی که به عنوان مثال به سفر در ساعات متفاوت و مناطق زمانی مختلف مشغول هستند، کمک کند.
• کمک به مقابله با سردردهای میگرنی: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف ملاتونین ممکن است در کاهش شدت و فراوانی سردردهای میگرنی مؤثر باشد.
• حفظ سلامتی عمومی: ملاتونین اثرات ضد اکسیدانی دارد که می‌تواند به حفظ سلامتی عمومی بدن کمک کند، از جمله محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو.

فواید قرص ملاتونین

همانطور که گفته شد این قرص به عنوان یک مکمل غذایی مفید در تنظیم چرخه خواب و بیداری، کمک به مقابله با بی‌خوابی، کاهش شدت سردردهای میگرنی و حفظ سلامتی عمومی بدن می‌کند. برخی از فواید بالقوه مصرف این قرص عبارتند از:

درمان بی خوابی و بهبود خواب

قرص‌های ملاتونین حاوی هورمون مصنوعی ملاتونین هستند. این قرص‌ها می‌توانند برای کمک به افرادی که مشکل خواب دارند، مانند افراد مبتلا به بی خوابی یا جت لگ، استفاده شوند.

کاهش اضطراب

برخی تحقیقات نشان می‌دهد که ملاتونین ممکن است به طور موقت اضطراب را در برخی افراد، به خصوص در افراد مسن و کسانی که دچار کمبود خواب هستند، کاهش دهد. قرص ملاتونین این کار را با تنظیم خواب، کاهش سطح کورتیزول و کاهش التهاب انجام می‌دهد.

بهبود عملکرد شناختی

تاثیر مصرف این قرص بر بهبود عملکرد شناختی موضوعی پیچیده است. برخی مطالعات نشان داده‌اند که ملاتونین ممکن است به بهبود حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت در افراد مسن و افراد مبتلا به اختلالات خواب کمک کند.

استفاده از ملاتونین می‌تواند به کاهش اضطراب کمک کند. این هورمون طبیعی ممکن است به عنوان یک مکمل غذایی استفاده شود تا به تسهیل فرآیند خواب و آرامش ناشی از آن کمک کند. مصرف منظم ملاتونین می‌تواند به تنظیم الگوی خواب و بیداری کمک کند و بنابراین، اضطراب روزانه را کاهش دهد.

استفاده از ملاتونین به تنهایی ممکن است برای موارد شدید اضطراب کافی نباشد و بهتر است با روش‌های دیگر درمانی ترکیب شود.

برخی تحقیقات نیز نشان داده‌اند که ملاتونین می‌تواند به محافظت از مغز در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد و التهاب کمک کند. این امر به طور بالقوه می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های neurodegenerative مانند آلزایمر و پارکینسون را کاهش دهد.

تقویت سیستم ایمنی

برخی تحقیقات نشان می‌دهد که ملاتونین به چندین روش می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند، از جمله:

• افزایش تولید سلول‌های ایمنی: ملاتونین ممکن است به افزایش تولید گلبول‌های سفید خون، سلول‌های T و سلول‌های NK کمک کند که همگی نقش مهمی در دفاع از بدن در برابر عفونت دارند.
• کاهش التهاب: ملاتونین دارای خواص ضدالتهابی است که می‌تواند به کاهش التهاب در بدن کمک کند. التهاب مزمن می‌تواند سیستم ایمنی را ضعیف کند و به بیماری‌های مختلف منجر شود.
• عملکرد آنتی اکسیدانی: ملاتونین یک آنتی اکسیدان قوی است که می‌تواند از سلول‌های بدن در برابر آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت کند. رادیکال‌های آزاد می‌توانند سیستم ایمنی را ضعیف کنند و به بیماری‌های مختلف منجر شوند.

کاهش فشار خون

طبق تحقیقات انجام شده ملاتونین به طور موقت می‌تواند فشار خون را در افراد مبتلا به فشار خون بالا، به خصوص در افراد مسن، کاهش دهد. با این حال، شواهد قطعی نیست و تحقیقات بیشتری لازم است. این قرص‌ها این کار را با گشاد کردن عروق، کاهش سطح کورتیزول و بهبود کیفیت خواب انجام می‌دهد.

نحوه مصرف قرص ملاتونین:

مصرف قرص ملاتونین معمولاً به عنوان یک روش کمکی برای بهبود خواب و تنظیم الگوی خواب و بیداری استفاده می‌شود. این مکمل معمولاً در شرایطی مانند بی‌خوابی، تغییرات زمانی، یا وضعیت‌هایی که الگوی طبیعی خواب و بیداری را مختل کرده است، توصیه می‌شود.

مصرف ملاتونین ممکن است به کاهش زمان مورد نیاز برای به خواب رفتن کمک کند و کیفیت خواب را بهبود بخشد. با این حال، مهم است که قبل از شروع مصرف، نکاتی مانند دوز مناسب، زمان مصرف و تعامل با داروهای دیگر را با پزشک مورد اعتماد خود مشاوره کنید.

1. مطمئن شوید که با پزشک خود مشورت کرده‌اید و راهنمایی‌های او را دنبال کنید.
2. دوز ملاتونین را طبق دستور پزشک یا دستورات روی بسته‌بندی مصرف کنید.
3. معمولاً قبل از خواب حدود ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت، یک قرص ملاتونین با یک لیوان آب می‌تواند مصرف شود.
4. پس از مصرف ملاتونین، به محیطی آرام و تاریک با پرده‌ها بپردازید و از نورهای مصنوعی و صداهای مزاحمتی کناره‌گیری کنید تا فرآیند خواب بهتری را تجربه کنید.
5. بهتر است قبل از شروع مصرف، مدت زمان مصرف و دوز ملاتونین را با پزشک خود مشاوره کنید تا از مصرف ایمن و موثر مطمئن شوید.
6. در صورتی که عوارض جانبی یا ناخواسته‌ای را تجربه می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.

دوز مجاز مصرفی قرص ملاتونین

سازمان FDA دوز مجاز مصرف این قرص را روزانه بین 0.5 تا 10 میلی‌گرم اعلام کرده است. دوز استاندارد تجویزی برای این قرص 3 میلی‌گرم است که معمولا پزشک بعد از یک هفته مصرف، بر اساس شرایط فرد دوز دارو را کم‌تر یا بیشتر می‌کند.

مصرف روزانه بین 0.5 تا 10 میلی‌گرم قرص ملاتونین مجاز است

نکات مصرف قرص ملاتونین

• ملاتونین برای رفع بی‌خوابی تجویز می‌شود؛ اما فراموش نکنید که نباید از آن مانند یک مسکن استفاده کرد. این دارو نباید در طول روز مصرف شود و تنها مناسب تنظیم خواب شب است. معمولا نحوه مصرف ملاتونین دو ساعت قبل از زمان خواب است؛ اما بر اساس مقاومت بدنی هر فرد این زمان می‌تواند از نیم‌ساعت تا سه ساعت قبل از زمان خواب متغیر باشد.
• قرص را با آب فراوان میل کنید.
• از مصرف قرص در هنگام رانندگی یا کار با ماشین آلات خودداری کنید.
• در صورت مصرف هر گونه دارو، قبل از مصرف قرص ملاتونین با پزشک خود مشورت کنید.
• بعد از مصرف ملاتونین از مصرف چای، قهوه، نوشابه، نوشیدنی‌های انرژی زا و سایر محصولات کافئین‌دار خودداری کنید زیرا این امر می‌‎تواند اثر ملاتونین را خنثی کند.

عوارض جانبی قرص ملاتونین

ملاتونین به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می‌شود، اما برخی از عوارض جانبی احتمالی آن عبارتند از:

• خواب آلودگی: شایع‌ترین عارضه جانبی ملاتونین خواب آلودگی است. به همین دلیل مهم است که ملاتونین را فقط قبل از خواب مصرف کنید و از رانندگی یا کار با ماشین آلات بعد از مصرف آن خودداری کنید.
• سرگیجه: برخی از افراد پس از مصرف ملاتونین احساس سرگیجه می‌کنند. اگر این عارضه را تجربه کردید، مهم است که از رانندگی یا کار با ماشین آلات خودداری کنید تا زمانی که اثر آن از بین برود.
• سردرد: سردرد نیز یک عارضه جانبی احتمالی ملاتونین است. اگر این عارضه را تجربه کردید، می‌توانید داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن مصرف کنید.
• حالت تهوع: حالت تهوع نیز یک عارضه جانبی احتمالی ملاتونین است. اگر این عارضه را تجربه کردید، می‌توانید داروهای ضد تهوع بدون نسخه مانند پپتو بیسمول مصرف کنید.
• اعصاب تحریک پذیر: برخی از افراد پس از مصرف ملاتونین احساس عصبی یا تحریک پذیری می‌کنند. اگر این عارضه را تجربه کردید، باید مصرف ملاتونین را قطع و با پزشک خود مشورت کنید.

موارد منع مصرف قرص ملاتونین

افراد زیر نباید این قرص را مصرف کنند و یا در هنگام مصرف باید با پزشک مشورت کنند:

• خانم‌های باردار
• مادران شیرده
• کودکان
• بیماری‌هایی که منجر به خونریزی می شوند مانند هموفیلی
• مبتلایان به افسردگی
• افراد مبتلا به فشار خون بالا
• بیماری‌هایی که منجر به تشنج می شوند
• افرادی که پیوند کبد یا کلیه انجام داده‌اند

تداخلات دارویی قرص ملاتونین

مراقب باشید که قرص ملاتونین را با داروهای زیر مصرف نکنید:

• داروهای ضد انعقاد مانند هپارین و وارفارین
• داروهای فشار خون مانند نیفدیپین
• داروهای موثر بر سیستم ایمنی مانند آزاتیوپرین، سیکلوسپورین و پردنیزولون
• داروهای ضد استرس مانند دیازپام و آلپرازولام
• آنتی‌هیستامین‌ها مانند دیفن‌هیدرامین
• شل‌کننده‌های عضلانی روباکسین
• مسکن‌هایی مانند کدئین
• داروهای ضد افسردگی مانند فلووکسامین

آیا قرص ملاتونین اعتیاد آور است؟

قرص ملاتونین اغلب به عنوان یک مکمل غذایی و نه یک دارو تلقی می‌شود، و به طور کلی اعتیاد آور نیست. مصرف ملاتونین به منظور بهبود الگوی خواب و بیداری و تسهیل فرآیند خواب استفاده می‌شود، و بر اساس تحقیقات، اعتیاد فیزیکی به ملاتونین گزارش نشده است.
با این حال، ممکن است برخی افراد بعد از مصرف مداوم ملاتونین به نحوی به آن وابستگی احساس کنند، اما این احساس به اعتیاد فیزیکی مانند آنچه برای مواد مخدر و داروهای اعتیاد آور صادق است، نمی‌رسد. همچنین، بهتر است ملاتونین را به موارد مشخص و زمان محدودی محدود کنید و از دوزهای بالا خودداری کنید، زیرا مصرف نادرست و بیش از حد ممکن است الگوی طبیعی خواب و بیداری را مختل کند. 

آنچه از مقاله قرص ملاتونین آموختیم:

ملاتونین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود و به تنظیم چرخه خواب و بیداری کمک می‌کند. قرص ملاتونین نیز به صورت مکمل غذایی در دسترس است و برای کمک به درمان بی‌خوابی استفاده می‌شود. با این حال، به هنگام مصرف باید با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که برای شما مناسب است و با هیچ دارویی که مصرف می‌کنید تداخل ندارد.

سوالات متداول

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.