درمان سرطان پروستات به کمک تغذیه و رژیم غذایی

سرطان پروستات یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در بین مردان در سرتاسر دنیا، به خصوص در بین کشورهای توسعه یافته است. بسیاری از سرطان‌های پروستات به کندی رشد می‌کنند و به غده پروستات محدود می‌شوند و ممکن است آسیب جدی به سلامتی فرد وارد نکنند. با این حال، برخی از انواع دیگر این بیماری تهاجمی هستند و می‌توانند به سرعت در بدن پخش شده و باعث مرگ بیمار شوند. بنابراین در این موارد، اقدام جدی برای درمان سرطان پروستات در اسرع وقت توصیه می‌شود. همان طور که گفتیم، سرطان پروستات در کشورهای توسعه یافته بیشتر از سایرین رواج دارد، پس قطعا عواملی چون تغذیه، ورزش و سبک زندگی روی احتمال ابتلا به این بیماری تاثیرگذار هستند. در این مطلب هر آنچه که باید در مورد درمان سرطان پروستات و رابطه‌ی بین این بیماری و تغذیه بدانید، خدمت شما بیان خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

درمان سرطان پروستات

در حالی که بسیاری از مردم به دنبال راهی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان پروستات هستند، اما باید بدانید که هیچ راهی برای جلوگیری قطعی از این بیماری وجود ندارد. البته با اصلاح سبک زندگی، ورزش و تغذیه‌ی سالم می‌توان خطر ابتلا را کاهش داد، اما مانند همه‌ی سرطان‌ها، سرطان پروستات دارای عوامل خطر خاصی مثل عوامل ژنتیکی و سن است که نمی‌توان از آنها اجتناب کرد.

عوامل غیرقابل تغییر

سرطان پروستات در درجه اول یک “بیماری پیری” است. با افزایش سن، احتمال ابتلا به سرطان پروستات افزایش می‌یابد و نژاد و ژنتیک نیز نقش بسزایی در احتمال ابتلا به این بیماری دارند. مثلا احتمال ابتلای آفریقایی آمریکایی تبارها به این بیماری، دو برابر بیشتر از مردان سفیدپوست است. اگر پدر، برادر یا خویشاوندان هم‌خون شما مبتلا به سرطان پروستات بوده‌اند، احتمال ابتلای شما نیز بیشتر است. در صورت داشتن این عوامل خطر، پیشگیری از سرطان پروستات ممکن است دشوار باشد، اما غربالگری زودهنگام اغلب می‌تواند به شما کمک کند که در صورت ابتلا به این بیماری، در اسرع وقت تشخیص داده شده و برای درمان سرطان پروستات اقدام کنید.

بسیاری از سرطان‌های پروستات به کندی رشد می‌کنند و به غده پروستات محدود می‌شوند.

عوامل قابل تغییر

مردان کشورهای غربی نسبت به مردان آسیایی دارای نرخ بسیار بالاتری در ابتلا به سرطان پروستات هستند. در حالی که هیچ کس نمی‌تواند به طور قطعی این پدیده را توضیح دهد، اما کارشناسان معتقدند که تفاوت در رژیم غذایی شرقی و غربی مقصر اصلی این اتفاق است. عادات غذایی نامناسب و رژیم‌های غذایی که به شدت به چربی‌ها و پروتئین‌های حیوانی متکی هستند، می‌توانند باعث آسیب به DNA شده و منجر به سرطان شوند. حتی مردانی که به دلیل سن، نژاد یا ژنتیک در معرض خطر بیشتری قرار دارند، می‌توانند با اتخاذ رژیم‌های غذایی و سبک زندگی سالم، شانس ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند.

بهبود رژیم غذایی

محققان به طور کامل رابطه بین رژیم غذایی و پیشگیری از سرطان پروستات را درک نمی‌کنند، اما مطالعات نشان می‌دهد که برخی عادات غذایی ممکن است کمک کننده باشد.

• مصرف چربی را کاهش دهید. کمتر از چربی‌های ترانس و چربی‌های اشباع شده استفاده کنید. روی چربی‌های سالم مانند اسیدهای چرب امگا 3 موجود در مغزها، دانه‌ها و ماهی تمرکز کنید.
• میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید. محصولات متنوعی از جمله سبزی‌های برگدار فراوان را در رژیم غذایی خود بگنجانید. در برخی مطالعات نشان داده است که آنتی اکسیدان لیکوپن که در گوجه فرنگی پخته یا فرآوری شده به وفور وجود دارد، رشد سلول‌های سرطانی پروستات را کند می‌کند. سبزیجات چلیپایی (مانند بروکلی و گل کلم) حاوی ترکیبی به نام سولفورافان هستند که ممکن است از سرطانی شدن سلول‌های پروستات محافظت کند.
• چای سبز و سویا را به غذای روزانه‌ی خود اضافه کنید. آزمایش‌های بالینی نشان داده‌اند که سویا ممکن است سطح PSA را کاهش دهد و چای سبز ممکن است برای مردانی که در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان پروستات هستند، بسیار کمک کننده باشد.
• از مصرف گوشت ذغالی خودداری کنید. با سرخ کردن یا کباب کردن گوشت در دمای بسیار بالا، یک ترکیب شیمیایی در آن تولید می‌شود که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را بالا ببرد.

حفظ وزن سالم

چاقی می‌تواند یک عامل خطر برای ابتلا به سرطان پروستات تهاجمی باشد. به طور کلی، کاهش وزن و حفظ وزن سالم با افزایش سن می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان و بسیاری دیگر از مشکلات سلامتی کمک کند.

ورزش منظم

ورزش علاوه بر کمک به دستیابی به وزن سالم، می‌تواند التهابات را در بدن کاهش دهد، عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشد و با اثرات منفیِ سبک زندگی بی‌تحرک مبارزه کند که همه‌ی این موارد می‌توانند به پیشگیری از سرطان کمک کنند.

ترک سیگار

یکی از مهم‌ترین فواید ترک سیگار، کاهش خطر ابتلا به سرطان می‌باشد. این موضوع توسط منابع علمی بسیاری ثابت شده است. حتی برای درمان سرطان پروستات هم شما حتما باید سیگار کشیدن را ترک کرده و مصرف الکل را بسیار محدود کنید.

افزایش سطح ویتامین D

اکثر مردم ویتامین D کافی دریافت نمی‌کنند. این ویتامین می‌تواند به محافظت در برابر سرطان پروستات و بسیاری از بیماری‌های دیگر کمک کند. غذاهای غنی از ویتامین D شامل روغن کبد ماهی، ماهی قزل آلا و قارچ شیتاکه خشک شده است. از آنجایی که نور خورشید منبع بهتر و در دسترس‌تری از ویتامین D است، بسیاری از کارشناسان توصیه می‌کنند که هر روز 10 دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید (بدون استفاده از کرم ضد آفتاب). پزشکان اغلب مکمل‌های ویتامین D را توصیه می‌کنند. با این حال، قبل از مصرف هر گونه ویتامین یا مکمل، باید با پزشک خود صحبت کنید.

غذاهای غنی از ویتامین D شامل روغن کبد ماهی، ماهی قزل آلا و قارچ شیتاکه خشک شده است.

فعالیت جنسی بالا

دو مطالعه‌ی علمی نشان می‌دهند که مردانی که انزال بیشتری دارند (با یا بدون شریک جنسی) تا دو سوم کمتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات هستند. مطالعات در حال انجام است، اما برخی از کارشناسان این نظریه را مطرح می‌کنند که انزال، بدن را از سموم و سایر موادی که می‌توانند باعث التهاب شوند، پاک می‌کند.

داروهایی برای پیشگیری از سرطان پروستات

مردان مبتلا به هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) اغلب با داروهای کاهش دهنده دی هیدروتستوسترون (DHT) به نام فیناستراید یا دوتاستراید درمان می‌شوند. این داروها به طور گسترده برای تعیین اینکه آیا می‌توانند از سرطان پروستات پیشگیری کنند یا نه، مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و نتایج نشان می‌دهند که می‌توانند خطر ابتلا به سرطان را تا حدود 25 درصد کاهش دهند. با این حال بیمارانی که در حین مصرف دارو دچار سرطان می‌شوند، احتمال بیشتری دارد که به شکل تهاجمی بیماری مبتلا شوند. بنابراین حتما باید مزایا و معایب این داروها را از پزشک متخصص سوال کنید.

کدام مواد غذایی به پیشگیری یا درمان سرطان پروستات کمک می‌کند؟

همانطور که می‌دانید، درمان سرطان پروستات با روش‌هایی مثل شیمی درمانی و… می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. اما خبر خوب این است که رژیم غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی خاص می‌تواند پروستات شما را سالم نگه دارد و خطر ابتلا به BPH (هیپرپلازی خوش خیم پروستات) و سرطان بدخیم پروستات را کاهش دهد. اضافه وزن یکی دیگر از عوامل خطر برای ابتلا به این بیماری است. بنابراین انتخاب مواد غذایی مغذی، راهی عالی برای کاهش وزن و خطر ابتلا به سرطان پروستات است. تصور می‌شود رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و چربی‌های سالم از پروستات محافظت می‌کند. غذاهای خاصی که برای پروستات مفید هستند، عبارتند از:

• ماهی قزل آلا و سالمون: ماهی سالمون سرشار از چربی‌های سالم است که حاوی اسیدهای چرب امگا 3 می‌باشند که به پیشگیری و کاهش التهاب در بدن کمک می‌کند. سایر ماهی‌های آب سرد مانند ساردین و قزل آلا نیز سرشار از این نوع چربی‌ها هستند.
• گوجه فرنگی: گوجه فرنگی مملو از لیکوپن است، یک آنتی اکسیدان که ممکن است برای سلول‌های غده پروستات مفید باشد. گوجه فرنگی پخته شده، مانند سس گوجه فرنگی یا سوپ، به ترشح لیکوپن کمک می‌کند و آن را به راحتی در دسترس بدن قرار می‌دهد.
• توت‌ها: توت فرنگی، زغال اخته، تمشک و شاه توت منابع عالی از آنتی اکسیدان‌ها هستند که به حذف رادیکال‌های آزاد از بدن کمک می‌کنند. رادیکال‌های آزاد محصولات جانبی واکنش‌هایی هستند که در بدن رخ می‌دهند و می‌توانند در طول زمان باعث آسیب و بیماری شوند.
• بروکلی: کلم بروکلی و سایر سبزیجات چلیپایی، از جمله بوک چوی، گل کلم، کلم بروکسل و برگ کلم حاوی ماده‌ای شیمیایی به نام سولفورافان هستند. تصور می‌شود که این ماده، سلول‌های سرطانی را هدف قرار داده و به سلامت پروستات کمک می‌کند.
• آجیل و مغزها: آجیل سرشار از روی است که یک ماده معدنی کمیاب است. روی در غلظت‌های بالایی در پروستات یافت می‌شود و تصور می‌شود که به تعادل تستوسترون و DHT کمک می‌کند. علاوه بر آجیل، صدف‌ها و حبوبات نیز سرشار از روی هستند.
• مرکبات: پرتقال، لیمو، لیموترش و گریپ فروت، همگی سرشار از ویتامین C هستند که ممکن است به محافظت از غده پروستات کمک کند.
• پیاز و سیر: یک مطالعه نشان داد که مردان مبتلا به BPH نسبت به مردان بدون BPH کمتر سیر و پیاز مصرف می‌کنند. تحقیقات بیشتری برای تایید این نتایج مورد نیاز است، اما پیاز و سیر از جمله افزودنی‌های سالم برای اکثر رژیم‌ها هستند.

همچنین برخی از مطالعاتی که بر روی درمان‌های گیاهی انجام شده‌اند، نشان دادند که عصاره‌ای از میوه‌ی نوعی درخت خرما به نام نخل اره‌ای، تأثیر مثبتی بر ‌اندازه‌ی پروستات و جریان ادرار دارد. با این حال، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

آجیل سرشار از روی است و روی در غلظت‌های بالایی در پروستات یافت می‌شود.

کدام مواد غذایی برای سرطان پروستات مضر هستند؟

قبل از آنکه به فکر درمان سرطان پروستات خود باشید، بهتر است بدانید که برخی از غذاها برای شما مضر هستند. برخی از غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید، عبارتند از:

• گوشت قرمز: تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم غذایی عاری از گوشت قرمز ممکن است به بهبود سلامت پروستات کمک کند. در واقع اعتقاد بر این است که مصرف روزانه گوشت، خطر بزرگ شدن پروستات را سه برابر می‌کند.
• لبنیات: مصرف منظم لبنیات با افزایش خطر BPH مرتبط است. قطع یا کاهش کره، پنیر و شیر ممکن است به کاهش علائم BPH کمک کند.
• کافئین: کافئین ممکن است به عنوان یک ادرارآور عمل کند، به این معنی که میزان، دفعات و فوریت ادرار را افزایش می‌دهد. کاهش مصرف قهوه، چای، نوشابه و شکلات ممکن است علائم ادراری سرطان پروستات را بهبود بخشد.
• الکل: الکل همچنین می‌تواند تولید ادرار را تحریک کند. مردان مبتلا به انواع سرطان پروستات ممکن است متوجه شوند که علائم آنها با ترک الکل بهبود می‌یابد.
• سدیم: مصرف زیاد نمک ممکن است علائم دستگاه ادراری مرتبط با BPH را افزایش دهد. پیروی از یک رژیم غذایی کم سدیم با اضافه نکردن نمک به وعده‌های غذایی و پرهیز از غذاهای فرآوری شده ممکن است برای برخی از مردان مفید باشد.

چه روش‌هایی برای درمان سرطان پروستات وجود دارد؟

اگر سرطان پروستات در شما تشخیص داده شود، پزشک به شما کمک می‌کند تا یک برنامه درمانی مناسب برای شرایط فردی شما اتخاذ شود. ممکن است ترکیبی از گزینه‌های درمانی مختلف برای درمان سرطان پروستات استفاده شود. اگر سرطان علائمی ایجاد نکند، پزشکان ممکن است چیزی به نام “مدیریت انتظاری” را توصیه کنند. در طول این مدت، آنها سرطان را با استفاده از آزمایش‌های مختلف کنترل می‌کنند. درمان سرطان پروستات زمانی شروع می‌شود که علائم گسترش یابند و یا نتایج آزمایشات نشان دهند که سرطان در حال رشد است. گزینه‌های درمانی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• عمل جراحي: اگر سرطان فقط محدود به غده پروستات بوده و به سایر نقاط بدن گسترش نیافته باشد، پزشک ممکن است جراحی برای برداشتن تومور یا پروستات را پیشنهاد کند.
• پرتو درمانی: در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
• سرما درمانی: در طول کرایوتراپی، یک پروب مخصوص برای منجمد کردن و از بین بردن سلول‌های پروستات از جمله سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
• هورمون درمانی: این درمان روی مسدود کردن هورمون‌هایی تمرکز دارد که می‌توانند رشد سرطان را تشویق کنند.
• شیمی درمانی: داروهای شیمی درمانی می‌توانند سلول‌های سرطانی را از بین ببرند یا رشد آنها را کاهش دهند.
• ایمونوتراپی: ایمونوتراپی سیستم ایمنی را برای کمک به درمان سرطان پروستات تحت کنترل در می‌آورد. نوعی ایمونوتراپی به نام sipuleucel-T ممکن است برای درمان برخی از انواع سرطان پروستات استفاده شود.
• درمان هدفمند: درمان هدفمند، فعالیت پروتئین‌های خاصی را در درون یا روی سلول‌های سرطانی مسدود می‌کند. داروهایی به نام مهارکننده‌های PARP ممکن است برای درمان برخی از انواع سرطان پروستات استفاده شوند.

در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.

نقش تغذیه در سرطان پروستات

تفاوت در رژیم غذایی و سبک زندگی ممکن است دلیل تفاوت در نرخ ابتلا به سرطان پروستات در کشورهای مختلف باشد. تغذیه خوب ممکن است بروز سرطان پروستات را کاهش دهد و به کاهش خطر پیشرفت سرطان پروستات کمک کند. در حال حاضر مطالعات زیادی در مورد سبک زندگی برای درک بیشتر ارتباط بین رژیم غذایی و سرطان پروستات در حال انجام است.

به همین منظور محققان امریکایی، یک مطالعه 11 روزه انجام دادند که در آن مردان رژیم لاغری پریتیکین را دنبال می‌کردند. برنامه پریتیکین شامل رژیمی است که سرشار از سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل بوده و بسیار کم چربی است. این رژیم در ترکیب با 60 دقیقه ورزش روزانه استفاده می‌شود. مشاهده شد که در این مردان، ﻓﺎﻛﺘﻮر رﺷﺪ ﺷﺒﻪ اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ IGF-I پس از پیگیری برنامه به مدت 11 روز، 20 درصد کاهش یافت. مقادیر بالاتر IGF-I با خطر بیشتر سرطان‌های مختلف از جمله سرطان پروستات مرتبط است. این کاهش در IGF-I ممکن است مربوط به سطوح پایین انسولین سرم باشد که با یک رژیم غذایی سالم، کم چرب و گیاهی و ورزش منظم مشاهده می‌شود. بنابراین قبل از درمان سرطان پروستات ، بهتر است رژیم غذایی خود را طوری تنظیم کنید که برای سلامت پروستات شما مفید واقع شود. رژیم غذایی شما باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:

• اساساً گیاهی باشد
• میوه‌ها و سبزیجات فراوانی داشته باشد
• دارای فیبر بالا بوده و کم چرب باشد
• مقدار قندهای ساده در آن محدود باشد

علاوه بر این، مایعات کافی بنوشید و فعالیت بدنی داشته باشید تا وزن سالم خود را حفظ کنید. برخی از شواهد نشان می‌دهند که مصرف کالری بالا، خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف از جمله سرطان پروستات را افزایش می‌دهد. مثلا یک مطالعه معتبر، افزایش خطر 115 درصدی در سرطان پروستات محلی و 96 درصد افزایش خطر در سرطان پروستات منطقه‌ای/دور را برای افرادی که رژیم‌های غذایی با کالری بالاتر (2439 کالری یا بیشتر در روز) مصرف می‌کنند در مقایسه با افرادی که رژیم غذایی کم کالری مصرف می‌کنند (کمتر از 1322 کالری در روز)، گزارش کرد. در یک مطالعه جداگانه، محققان افزایش تقریباً چهار برابری خطر ابتلا به سرطان پروستات را در مردانی که بیش از 2624 کالری در روز مصرف می‌کردند در مقایسه با مردانی که 1064 کالری در روز مصرف می‌کردند، گزارش کردند.

بنابراین واضح است که تغذیه نقشی بسیار اساسی در ابتلا، پیشگیری و درمان سرطان پروستات بازی می‌کند و با داشتن یک رژیم غذایی خوب و سبک زندگی سالم می‌توانید تا حد زیادی از چنگ این بیماری مهلک بگریزید.

منبع: +++++