درمان سریع سوزش معده!

سوزش معده، یکی از شایع‌ ترین مشکلات گوارشی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. این احساس ناخوشایند معمولاً به صورت سوزش یا درد در ناحیه قفسه سینه احساس می‌شود و می‌تواند کیفیت زندگی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. درمان سوزش معده به عوامل مختلفی از جمله شدت علائم، علت اصلی و وجود بیماری‌های زمینه‌ای بستگی دارد.

خوشبختانه، روش‌های مختلفی برای درمان سریع سوزش معده وجود دارد که از تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی تا مصرف داروها را شامل می‌شود. در این مقاله، به بررسی علل، علائم و روش‌های درمان سوزش معده خواهیم پرداخت تا به شما کمک کنیم این مشکل آزاردهنده را به طور موثر مدیریت کنید.

سوزش یا رفلاکس معده چیست؟

سوزش سر دل یا معده یک احساس سوزش در قفسه سینه است و زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به مری (لوله ۲۵ سانتی‌متری که دهان را به معده متصل می‌کند)، باز می‌گردد. بسته به شدت آن، سوزش معده ممکن است احساس متفاوتی ایجاد کند، اما علائم سوزش سر دل عبارتند از:

• داشتن طعم تلخ یا ترش در دهان
• احساس سوزش در قفسه یا پشت سینه
• درد سوزشی که به سمت گلو بالا می رود

علت سوزش معده چیست؟

برای نگه داشتن اسید معده (و هضم غذا) در معده و خارج از مری، یک حلقه عضلانی دایره‌ای به نام اسفنکتر تحتانی مری، به عنوان دریچه عمل می‌کند. وقتی این دریچه شل شود، غذایی که مصرف کرده‌اید از معده شما عبور می‌کند. وقتی این دریچه منقبض می‌شود، از برگشت این غذا و اسید به مری جلوگیری می کند.

اگر این دریچه به طور غیر طبیعی شل شود و اسید معده به مری شما بازگردد، رفلاکس اسید اتفاق می‌افتد. رفلاکس اسید و سوزش معده گاهی به دلیل یک بیماری زمینه‌ای یا حتی دارویی که در برخی موارد مصرف می‌کنید ایجاد می‌شود. اما، بیشتر اوقات، این مشکل توسط رژیم غذایی و انتخاب‌های سبک زندگی ایجاد می‌شود.

درمان معده درد شبانه

درمان سوزش معده

سوال بسیاری از کاربران این است که برای سوزش معده چه بخوریم و از چه غذاهایی اجتناب کنیم؟ در ادامه مهم‌ترین مواد غذایی و موثرترین کارهایی که می توانیم برای کاهش و درمان سوزش معده انجام دهیم را برای شما آورده ایم:

غذاهای مفید برای سوزش معده

غذاهای مناسب برای سوزش معده عموما خاصیت قلیایی دارند و مانع از اثرگذاری اسید معده در مری می‌شوند. سایر غذاهای قلیایی که ممکن است به رفع سوزش سر دل کمک کنند عبارتند از خربزه، گل کلم، رازیانه و آجیل و:

۱- موز رسیده

محتوای پتاسیم بالای موز آن را به یک ماده غذایی نسبتا قلیایی تبدیل می‌کند. این بدان معنی است که به مقابله با اسید معده که مری شما را تحریک می‌کند، کمک می‌کند.

با این حال، موز نارس کمتر قلیایی، نشاسته‌ای سنگین است و ممکن است در واقع برای برخی افراد محرک رفلاکس معده باشد. پس حتما موزی را انتخاب کنید که رسیده باشد.

۲- آدامس بدون قند

جویدن آدامس، تولید بزاق را افزایش می‌دهد. طبق یک مطالعه، این موضوع به کاهش سوزش سر دل کمک می‌کند، زیرا بزاق می‌تواند به بلع بهتر غذا کمک کند – که این امر می‌تواند به پایین نگه داشتن اسید معده کمک کند – و اسید معده را که به مری شما برگشت می‌دهد، خنثی می‌کند.

جویدن آدامس تولید بزاق و بلع را تحریک می‌کند. این موضوع ممکن است به رقیق شدن و پاکسازی اسید معده از مری شما کمک کند. طبق یک مطالعه قدیمی‌تر از سال ۲۰۰۵، جویدن آدامس بدون قند به مدت ۱/۲ ساعت بعد از غذا ممکن است به کاهش سوزش سر دل نیز کمک کند.

www.healthline.com

اما یک مطالعه کوچک در سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد که آدامس جویدن می‌تواند سوزش معده برخی را بدتر کند. با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا این روش ارزش امتحان کردن برای شما را دارد یا خیر.

۳- غیر مرکبات

هندوانه، طالبی، موز و گلابی همگی اسیدیته کمی دارند. خوردن این میوه‌ها می‌تواند میزان اسید معده شما را کاهش دهد. علاوه بر این، این میوه‌‎ها دارای محتوای آب بالایی هستند که می تواند اسید معده را رقیق کند.

۴- سبزیجات

سبزیجات، حاوی فیبر، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها هستند. افزودن آنها به رژیم غذایی می‌تواند اسید معده را کاهش دهد و عملکرد دستگاه گوارش را بهبود بخشد. سبزیجات کمتر اسیدی که می‌توانند به سوزش معده کمک کنند عبارتند از مارچوبه، سبزیجات برگ دار و سیب زمینی شیرین.

۵- ماست کم چرب

ماست می‌تواند علائم سوزش سر دل را با تسکین مری تحریک شده کاهش دهد. به عنوان یک امتیاز، ماست، حاوی پروبیوتیک است که سلامت باکتری‌های روده را بهبود می‌بخشد.

۶- حبوبات

حبوبات، قلیایی هستند. مصرف بیشتر حبوبات مانند لوبیا، نخود و عدس می‌تواند به خنثی کردن اسید معده و کاهش خطر سوزش سر دل کمک کند.

۷- عسل

عسل هزاران سال است که در پزشکی برای درمان انواع بیماری‌ها استفاده می‌شود. برخی تحقیقات و شواهد حکایتی نشان می‌دهد که عسل ممکن است گلو را تسکین و علائم رفلاکس اسید را کاهش دهد.

عسل ممکن است به چندین روش برای کمک به علائم رفلاکس مفید باشد. مقاله‌ای که توسط Indian Journal of Medical Research Source منتشر شده است به چندین مزیت کلیدی اشاره می‌کند:

• عسل هم آنتی اکسیدان است و هم رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برد. رفلاکس ممکن است تا حدی توسط رادیکال‌های آزاد ایجاد شود که به سلول‌های پوششی دستگاه گوارش آسیب می‌رساند. عسل با از بین بردن رادیکال‌های آزاد از آسیب جلوگیری می‌کند.
• عسل برای کاهش التهاب در مری نیز موثر است. بافت عسل به آن اجازه می‌دهد تا غشای مخاطی مری را بهتر بپوشاند.

نوشیدنی‌های مفید برای سوزش معده

علاوه بر میوه ها و سبزیجات، برخی از نوشیدنی ها نیز برای سوزش معده مفیدند. این نوشیدنی ها عبارتند از:

۱- دمنوش زنجبیل

زنجبیل که به عنوان یک داروی ضد نفخ شناخته می‌شود، فشار روی اسفنکتر مری و به همین دلیل رفلاکس و سوء هاضمه را کاهش می‌دهد.

زنجبیل یک ضد التهاب طبیعی است و به‌ خاطر خواص تسکین‌ دهنده روده‌اش شناخته شده است. از چای زنجبیل به طرق مختلف از جمله با کمی لیمو و عسل لذت ببرید. اگرچه لیمو به طور کلی اسیدی در نظر گرفته می شود، اما به نظر می رسد مقدار کمی آب گرم در ترکیب با عسل دارای اثر قلیایی است که ممکن است به خنثی کردن اسید معده کمک کند.

۲- چای شیرین بیان

چای شیرین بیان دارای طعم طبیعی شیرین است و آن را به یک دمنوش گیاهی محبوب تبدیل می‌کند. با سابقه طولانی استفاده برای مشکلات گوارشی از جمله حالت تهوع، سوء هاضمه و کاهش علائم زخم، شیرین بیان به اشکال مختلف از جمله به صورت چای در دسترس است. این یک نوشیدنی تسکین‌ دهنده و آرامش بخش محسوب می‌شود و به کاهش علائم سوء‌ هاضمه کمک می‌کند.

۳- آب

آب یکی از نوشیدنی‌های مفید و بی‌ضرر برای درمان سوزش معده است. آب معدنی با pH قلیایی، اسیدیته معده را کاهش می‌دهد. آب لوله کشی معمولی دارای pH خنثی حدود ۷.۰ است، در حالی که آب قلیایی دارای pH حدود ۸.۸-۹.۰ است.

به دنبال آب معدنی با سطوح بالاتر بی کربنات طبیعی، کلسیم، منیزیم و پتاسیم باشید. البته توجه داشته باشید آب را به همراه غذا مصرف نکنید.

۴- آب هویج

آبمیوه غیر اسیدی در مقادیر کم ممکن است بتواند در هنگام سوزش سر دل کمک کند. این کار برای جلوگیری از تحریک بیشتر مری و جلوگیری از شل شدن بیشتر اسفنکتر تحتانی مری است. آب هویج یک آب غیر اسیدی است.

صبحانه های مفید برای سوزش معده

اگر به رفلاکس یا سوزش سر معده مبتلا هستید، پیشنها می شود این صبحانه ها را در برنامه غذایی خود بگنجانید:

۱- بلغور جو دوسر

بلغور جو دوسر یک غذای سالم برای قلب است و از آنجایی که جو دوسر اسید معده را جذب می‌‌کند، انتخاب خوبی برای کاهش علائم بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) است.

بلغور جو دوسر خود را با طعم‌های گرمسیری مانند پاپایا که حاوی آنزیم‌هایی به نام پاپائین است که به عنوان یک درمان طبیعی برای سوزش سر دل معرفی شده است، زنده کنید. تحقیقات در مورد پاپایا به‌ عنوان یک درمان برای رفلاکس قطعی نیست، اما به نظر می‌رسد که فواید احتمالی دارد.

برای طعم و اثر بیشتر، آن را با موز، یکی دیگر از مواد غذایی مناسب برای درمان رفلاکس اسید و نان تست همراه کنید:

• ۱ فنجان غلات جو دوسر
• ۲۲۵ گرم شیر بدون چربی، آب یا یک جایگزین بدون لبنیات
• ۱/۲ فنجان برش‌های پاپایا
• ۱/۲ یک موز
• ۲ برش نان سبوس دار
• ۱ قاشق غذاخوری کره

۲- تخم مرغ

اگر می‌خواهید تخم مرغ را امتحان کنید، بهتر است از تخم مرغ سرخ شده در کره یا روغن خودداری کنید. تخم‌مرغ‌های سفت یا آب‌ پز همراه با یک فنجان چای زنجبیل که از هضم غذای سالم پشتیبانی می‌کند، می‌تواند صبحانه‌ای رضایت‌ بخش و سیر کننده ارائه دهد و به کاهش سوزش معده کمک کند.

۳- اسموتی‌

اسموتی یکی از بهترین غذاهای مفید برای سوزش معده است. با یک موز شروع کنید و میوه‌های منجمد را به آن اضافه کنید. توت فرنگی و سایر غیر مرکبات معمولاً به خوبی تحمل می‌شوند.

یک قاشق کره بادام زمینی طبیعی پروتئین را تامین می‌کند و استفاده از شیر بادام یا جو دوسر باعث ایجاد حالت خامه‌ای می‌شود. اسموتی‌ها همچنین فرصتی برای افزایش ویتامین‌ها با افزودن مقداری سبزی مانند اسفناج فراهم می‌کنند:

• توت فرنگی یخ زده: ۲ فنجان
• موز: ۱ عدد
• شیر بادام یا جو دوسر: ۲ فنجان
• اسفناج تازه: ۱/۴ فنجان
• کره بادام زمینی: ۱ قاشق غذاخوری

دیگر روش های مفید برای درمان سوزش معده

روش های دیگری نیز وجود دارد که در روند درمان سوزش معده مفید است. این روش ها عبارتند از:

۱- مقاومت در برابر میل به پرخوری

وقتی صحبت از پیشگیری از سوزش سر دل می شود، تماشای میزان وعده‌های غذایی می‌تواند کمک زیادی به شما کند. وجود مقدار زیادی غذا در معده ممکن است رفلاکس اسید و سوزش سر دل را بیشتر کند.

اگر مستعد سوزش سر دل هستید، وعده‌های غذایی کوچکتر را به دفعات بیشتر مصرف کنید. سریع غذا خوردن می‌تواند محرک سوزش سر دل باشد، بنابراین مطمئن شوید که سرعت را کم کرده و برای جویدن غذا و نوشیدنی‌ها وقت بگذارید.

از خوردن دیرهنگام، خوردن قبل از خواب و خوردن قبل از ورزش خودداری کنید. دراز کشیدن با معده پر از غذا می‌تواند باعث رفلاکس اسید شود و علائم سوزش سر دل را بدتر کند. تا ۳ ساعت پس از خواب از خوردن غذا خودداری کنید تا معده شما زمان زیادی برای تخلیه داشته باشد. همچنین ممکن است بخواهید حداقل دو ساعت قبل از ورزش صبر کنید.

۲- پوشیدن لباس‌های گشاد

اگر مستعد سوزش سر دل هستید، کمربندهای تنگ و لباس‌هایی که شکم شما را فشار می‌دهند ممکن است در علائم شما نقش داشته باشند.

۳- تنظیم وضعیت خواب

بالا بردن سر و قفسه سینه بالاتر از پاها در هنگام خواب می‌تواند به پیشگیری و کاهش رفلاکس اسید و سوزش سر دل کمک کند. می‌توانید این کار را با استفاده از یک گوه فوم که در زیر تشک قرار داده شده است یا با بالا بردن پایه تخت با استفاده از بلوک‌های چوبی انجام دهید.

مراقب بالش‌های شمعی باشید، زیرا این کار معمولاً مؤثر نیست و حتی ممکن است علائم شما را بدتر کند. علاوه بر این، خوابیدن به پهلوی چپ به هضم غذا کمک می‌کند و ممکن است برای محدود کردن رفلاکس اسید معده موثر باشد.

۴- کاهش وزن

اضافه وزن فشار مضاعفی بر معده شما وارد می کند و خطر رفلاکس اسید و سوزش سر دل را افزایش می‌دهد. داشتن یک رژیم غذایی متعادل و ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی در هفته، دو قدم اول برای حفظ وزن سالم و کاهش وزن اضافی است.

۵- ترک سیگار

سیگار میزان تولید بزاق را کاهش می‌دهد و بر کارایی دریچه‌ای که مانع از ورود اسید معده به مری می‌شود، تأثیر می‌گذارد، که هر دوی این موارد احتمال سوزش سر دل را افزایش می‌دهند. ترک سیگار می‌تواند دفعات و شدت رفلاکس اسید را کاهش دهد و در برخی موارد حتی آن را از بین ببرد.

۶- کاهش استرس

استرس مزمن عوارض جسمی بر بدن شما می‌گذارد، از جمله کند کردن هضم و حساس‌تر کردن شما به درد. هر چه غذا طولانی‌تر در معده شما بماند، احتمال رفلاکس اسید معده بیشتر می‌شود.

علاوه بر این، افزایش حساسیت به درد می تواند، سوزش سر دل را با شدت بیشتری احساس کند. انجام اقداماتی برای کاهش استرس ممکن است به پیشگیری یا کاهش اثرات رفلاکس اسید و سوزش سر دل کمک کند.

پرهیز از مصرف غذاهای مضر

برخی غذاها می‌توانند خطر رفلاکس اسید را افزایش دهند و در نتیجه باعث سوزش سر دل شوند. در حالی که این غذاها برای همه علائم ایجاد نمی‌کنند، اما می‌توانند برای بسیاری از افراد مشکل‌ساز باشند. البته، همیشه باید از بدن خود به عنوان یک راهنما برای تعیین اینکه از چه غذاهایی باید اجتناب کنید، استفاده کنید.

هر فرد متفاوت است، بنابراین غذاهایی که سوزش سر دل را در افراد دیگر تشدید می‌کنند ممکن است روی شما تأثیر نگذارند. در زیر رایج‌ترین غذاهایی که باعث سوزش سر دل می‌شوند را بیان می‌کنیم:

۱- خانواده مرکبات

مرکبات سرشار از اسید هستند. خوردن این غذاها می‌تواند اسید معده را افزایش دهد. نمونه‌هایی از مرکبات شامل پرتقال، گریپ فروت، لیمو و لیموترش است.

۲- غذاهای چرب

هضم چربی از کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها دشوارتر است. خوردن غذاهای چرب باعث می‌شود معده اسید بیشتری تولید کند تا به تجزیه آنها کمک کند. این مساله می‌تواند تخلیه معده را به تاخیر بیاندازد و هضم را ضعیف کند.

شما باید مصرف غذاهای فرآوری شده مانند چیپس سیب زمینی و محصولات پخته شده را محدود کنید. خوردن غذاهای سرخ شده مانند سیب زمینی سرخ کرده، دونات و مرغ سرخ شده نیز می‌تواند منجر به سوزش معده شود.

۳- غذاهای ادویه دار

غذاهای تند می‌توانند پوشش داخلی مری را تحریک کرده و منجر به تشدید علائم رفلاکس اسید شوند. غذاهای تند عبارتند از فلفل سیاه، سیر، پیاز خام و پودر چیلی.

۴- شراب قرمز

شراب قرمز یک نوشیدنی بسیار اسیدی و الکلی است. نوشیدن الکل می‌تواند اسفنکتر تحتانی مری را آرام کند و تولید اسید معده را افزایش دهد.

۵- شکلات

شکلات به طور طبیعی اسیدی است. برای برخی افراد، خوردن شکلات می‌تواند اسفنکتر تحتانی مری را آرام کند. این موضوع باعث می‌شود محتویات معده به سمت عقب به مری برود.

۶- گوجه فرنگی

محصولات مبتنی بر گوجه فرنگی مانند سس مارینارا، سوپ گوجه فرنگی و کچاپ بسیار اسیدی هستند. خوردن این غذاها می‌تواند با افزایش میزان اسید معده، علائم رفلاکس اسید را افزایش دهد.

درمان سوزش معده در طب سنتی

از دیدگاه طب سنتی مواد غذایی متنوعی به درمان سریع سوزش معده کمک می‌کنند. این مواد غذایی عبارتند از:

• نوشیدن آب ولرم (به جای آب سرد)
• دمنوش تخم بارهنگ
• سکنجبین
• کنجد
• دمنوش بابونه
• دمنوش رازیانه
• دمنوش بادرنجبویه
• نبات
• عسل
• زیره
• سیب
• برگ ریحان
• دمنوش شیرین بیان
• دمنوش گل ختمی
• شیر کم چرب

نکته: نیازی نیست تمام این مواد غذایی یا دمنوش‌ها را وارد رژیم سوزش معده کنید. زیرا مصرف بیش از اندازه یا بدون مشورت با پزشک این مواد ممکن است شما را دچار مشکلات گوارشی دیگری کند. به همین دلیل با پزشک یا مشاور تغذیه خود مشورت کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

برای سوزش معده خفیف و گاه به گاه، داروهای بدون نسخه مانند آنتی اسیدها و مسدود کننده‌های هیستامین می‌توانند به تسکین علائم کمک کنند. اما اگر به طور مکرر سوزش سر دل را تجربه می‌کنید و پس از انجام اقداماتی برای تسکین آن همچنان ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، با پزشک خود مشورت کنید.

در برخی موارد، سوزش سر دل می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای، مانند بیماری رفلاکس معده به مری (GERD)، یا احتمالاً یک عارضه جانبی دارویی باشد که مصرف می‌کنید. علاوه بر این قبل از مصرف منظم داروهای سوزش سر دل با پزشک خود مشورت کنید، زیرا این داروها با بسیاری از داروها تداخل دارند و ممکن است بر بیماری‌های زمینه‌ای تأثیر بگذارند.

آن چه از مقاله درمان سوزش معده آموختیم:

دل درد گاه به گاه بخشی از زندگی عادی است. اما سوزش سر دل می‌تواند نشان‌ دهنده یک مشکل بزرگتر باشد. درمان سوزش معده به راحتی و با تغییر رژیم غذایی روزانه امکان‌ پذیر است. رژیم سوزش معده می‌تواند توانایی شما را برای مدیریت سوزش سر دل بهبود بخشد. باید غذاهایی بخورید که به سوزش سر دل کمک می‌کنند و از غذاهایی که باعث تشدید علائم می‌شوند اجتناب کنید.

چند نمونه از غذاهای مفید برای درمان سریع سوزش معده عبارتند از موز، حبوبات، سبزیجات و زنجبیل. تغییرات رژیم غذایی اغلب به علائم خفیف کمک می‌کند، اما موارد شدید رفلاکس اسید ممکن است تنها با رژیم غذایی بهبود نیابد. در چنین مواردی پزشک شما ممکن است گزینه‌های درمانی دیگری مانند داروهای تجویزی یا جراحی را توصیه کند.

سوالات متداول مقاله درمان سوزش معده:

منابع:

• www.houstonmethodist.org