انسولین، هورمونی حیاتی که توسط پانکراس تولید می‌شود، نقشی محوری در تنظیم سطح قند خون ایفا می‌کند. با این حال، سطوح بالای مزمن انسولین، که به عنوان هایپرانسولینمی شناخته می‌شود، می‌تواند نشانه‌ای از مقاومت به انسولین و پیش‌ درآمدی برای دیابت نوع ۲ باشد. به همین دلیل است که درمان انسولین بالا از اهمیت بالایی برخوردار است.

درمان انسولین بالا یا هایپرانسولینمی نیازمند رویکردی چندجانبه است که شامل تغییرات سبک زندگی، مداخلات دارویی و در برخی موارد، روش‌های درمانی پیشرفته‌تر می‌شود. هدف اصلی این درمان‌ها، کاهش تولید بیش از حد انسولین و جلوگیری از پیشرفت عوارض مرتبط است. این مقاله به بررسی جامع رویکردهای درمانی موجود برای هایپرانسولینمی می‌پردازد و راهکارهایی را برای مدیریت مؤثر این وضعیت ارائه می‌دهد تا افراد بتوانند کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.

هایپرانسولینمی یا انسولین بالا چیست؟

هایپرانسولینمی (Hyperinsulinemia) یا انسولین بالا به وضعیتی گفته می‌شود که در آن میزان انسولین در خون بیشتر از حد طبیعی و متناسب با سطح قند خون باشد.

علل رایج هایپرانسولینمی چیست؟

مقاومت به انسولین علت اصلی هایپرینسولینمی است. از آنجا که بدن شما از انسولین به درستی با مقاومت به انسولین استفاده نمی کند ، لوزالمعده شما مجبور است انسولین اضافی را آزاد کند تا سعی کنید قند خون خود را در یک محدوده سالم نگه دارید.

علل رایج هایپرانسولینمی
یکی از دلایل اصلی بالا بودن انسولین، مقاومت به انسولین است.

از کجا بفهمیم سطح انسولین خونمان بالاست؟ (علائم)

ممکن است هایپرانسولینمی (انسولین بالا) ناشی از مقاومت به انسولین، هیچ علامت قابل توجهی نداشته باشد. بسیاری از افراد، اغلب برای سال‌ها، هیچ علامتی از پیش‌ دیابت ندارند. اما برخی از افراد ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:

  • تیرگی پوست در زیر بغل یا پشت و کناره‌های گردن که به آن “آکانتوزیس نیگریکانس” می‌گویند
  • منگوله‌ های پوستی (ضایعات کوچک پوستی)
  • تغییرات چشمی که می‌تواند منجر به رتینوپاتی دیابتی (عارضه چشمی دیابت) شود
  • افزایش تشنگی
  • تکرر ادرار
  • سردرد
  • عفونت‌های واژن و پوستی

از آنجا که آزمایش رایجی برای بررسی هایپرانسولینمی (انسولین بالا) وجود ندارد و تا زمانی که مقاومت به انسولین به پیش‌ دیابت یا دیابت نوع ۲ تبدیل نشود، علائمی بروز نمی‌کند، بهترین راه برای اندازه‌گیری شیوع هایپرانسولینمی از طریق تعداد موارد پیش‌ دیابت است. بیش از ۸۴ میلیون بزرگسال در ایالات متحده پیش‌دیابت دارند؛ این یعنی تقریباً از هر سه بزرگسال، یک نفر.

my.clevelandclinic.org

درمان انسولین بالا؛ چگونه انسولین را کاهش دهیم؟

درمان هایپرانسولینمی (انسولین بالا) عمدتاً بر بهبود حساسیت به انسولین و کاهش نیاز بدن به تولید انسولین بیش از حد متمرکز است. از آنجا که شایع‌ترین علت هایپرانسولینمی، مقاومت به انسولین است، رویکردهای درمانی نیز به سمت رفع این مقاومت سوق پیدا می‌کنند.

درمان معمولاً شامل ترکیبی از تغییرات سبک زندگی و در صورت لزوم، دارو درمانی است. برای درمان انسولین بالا می توانید از روش های زیر کمک بگیرید:

بیشتر ورزش کنید

ورزش نقشی ضروری در کاهش سطح گلوکز و انسولین دارد. متخصصان سلامت توصیه می کنند حداقل چند روز در هفته را ورزش کنید. تاثیرات مثبت ورزش روی درمان انسولین بالا بیش از چند روز طول نمی کشد. برای پایدار ماندن مزایای ورزش روی کاهش سطح انسولین باید این کار را به صورت مرتب انجام دهید.

پژوهش های سال ۲۰۱۶ نشان دادند ورزش های مقاومتی و هوازی برای کاهش سطح انسولین خون مفید هستند.  پژوهشگران معتقدند افزایش فعالیت بدنی از دیابت نوع ۲ پیشگیری و یا آن را کنترل می کند. ورزش به سلول های عضلات کمک می کند تا دوباره نسبت به انسولین حساس شوند. در این حالت دوباره می توانید سطح انسولین خونتان را کاهش دهید.

درمان انسولین بالا
ورزش نقشی ضروری در کاهش سطح گلوکز و درمان انسولین بالا دارد.

قند مایع را حذف کنید

از جمله راه هایی که سبب افزایش انسولین می شود بالا رفتن مکرر سطح قند خون است. خوردن یا نوشیدن غذاهای سرشار از قند سبب افزایش شدید سطح قند خون می شود. انسولین معمولا به همان اندازه که قند خون افزایش می یابد ترشح می شود. بعد از اینکه موجی از انسولین آزاد شد، سطح قند خون کم می شود. بنابراین ممکن است چرخه افزایش و کاهش قند خون اتفاق بیفتد.

از اولین راه های کاهش چرخه قند خون بالا و انسولین این است که قندهای مایع را حذف کنید. قندهای مایع موجود در آب میوه ها، نوشیدنی های ورزشی، نوشیدنی های انرژی زا و نوشابه ها منابع قندی هستند که به سرعت جذب شده و مکرر وارد سیستم خونی بدن می شوند. مشکل دیگر کالری های مایع این است که مغز این کالری ها را حساب نمی کند یعنی ممکن است به سادگی مقدار زیادی از کالری های مایع را بنوشید و اصلا هم احساس سیری نکنید.

نوشیدن نوشیدنی های شیرین، چه با قند شیرین شده باشند چه با شیرین کننده های مصنوعی میل به خوردن دیگر غذاهای کربوهیدراتی را افزایش می دهد. توصیه می شود به جای خوردن نوشیدنی های شیرین از آب یا چای های طعم دار نشده استفاده کنید. این تغییر سبب می شود مقدار کالری و قندهای اضافه شده در برنامه غذاییتان کاهش پیدا کند.

مصرف فیبر را افزایش دهید

از راه های کاهش سرعت آزاد شدن قند در خون استفاده از فیبر به خصوص فیبرهای مایع است. تمام غذاهایی که کربوهیدرات دارند در جریان خون گلوکز آزاد می کنند. تفاوت بین فنجان آب میوه و فنجان میوه کامل فیبری است که در میوه های موجود است.

روش های کاهش انسولین بالا
مصرف فیبر موجب کاهش سطح انسولین و درمان انسولین بالا می شود.

کربوهیدرات های سفید و تصفیه شده را حذف کنید

در کنار قندهای مایع، کربوهیدرات های ساده و تصفیه شده نیز سطح قند خون و انسولین را بالا می برند. در حالی که حذف قندهای مایع اولین گام در راه کاهش سطح انسولین است. گام بعدی حذف غذاهای دارای کربوهیدرات سفید و تصفیه شده است.

نان سفید، پاستا سفید، غلات قندی، کراکرها، شیرینی ها و چیپس ها همگی می توانند به عنوان منابعی از کربوهیدرات های ساده در نظر گرفته شوند. این بسیار مهم است که این غذاها را با غلات کامل و گزینه های دارای سبوس مانند نان سبوس دار و برنج قهوه ای جایگزین کنید. گاهی برای کاهش سریع سطح انسولین ممکن است درمانگر دستور دهد تمام کربوهیدرات ها را مدتی کنار بگذارید. 

وزن کم کنید

کاهش وزن با بهبود هایپرانسولینمی (بالا بودن انسولین) همراه است، در حالی که افزایش وزن باعث بدتر شدن آن می‌شود. درمان چاقی با تغییرات سبک زندگی، رژیم غذایی و دارو، به درمان انسولین بالا کمک می کند.

کمپین رژیم کاهش وزن دکتر کرمانی
کمپین قهرمانان رژیم کاهش وزن دکتر کرمانی

رژیم دکتر کرمانی تنها رژیمیه که حسرت هیچ غذایی رو به دلت نمی‌ذاره. کافیه همین الان تصمیم بگیری که می‌خوای وزنت رو کم کنی و به اون اندامی که همیشه آرزوش رو داشتی برسی! از همین لحظه ما کنارتیم تا باهم به هدفت برسیم.

قهرمانان رژیم دکتر کرمانی 1
قهرمانان رژیم دکتر کرمانی ۱
قهرمانان رژیم دکتر کرمانی 2
قهرمانان رژیم دکتر کرمانی ۲
قهرمانان رژیم دکتر کرمانی 3
قهرمانان رژیم دکتر کرمانی ۳

سعی کنید در رژیم غذایی خود، مواد غذایی دارای فیبر شامل غلات کامل، میوه ها، سبزیجات و حبوبات مصرف کنید. علاوه بر خوردن غذاهایی که فیبر دارند باید در کنارشان غذاهایی دیگری هم مصرف کنید که پروتئین و چربی های سالم داشته باشند. آنها نیز روند آزاد شدن گلوکز در جریان خون را کاهش می دهند.

عوارض عدم درمان انسولین بالا چیست؟

در صورتی که هایپرانسولینمی (انسولین بالا) درمان نشود، ممکن است علاوه بر پیش‌ دیابت و دیابت نوع ۲، مشکلات زیر را نیز به وجود آورد:

  • چاقی
  • سندرم متابولیک
  • سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
  • بالا بودن سطح تری‌ گلیسیرید
  • بالا بودن اسید اوریک
  • تصلب شرایین (سخت شدن رگ‌ها)
  • فشار خون بالا (هایپرتنشن)

انسولین بالا چه کسانی را ممکن است بیشتر درگیر کند؟

هایپرانسولینمی (انسولین بالا) می‌تواند هر کسی را درگیر کند و ممکن است موقتی یا دائمی باشد. دو عامل اصلی که به نظر می‌رسد در ایجاد هایپرانسولینمی نقش داشته باشند، چربی اضافه بدن (به خصوص چربی دور شکم) و کمبود فعالیت بدنی هستند.

سخن پایانی:

هایپرانسولینمی (انسولین بالا) که معمولاً نتیجه مقاومت به انسولین است می‌تواند مضر و آسیب زننده باشد. از آنجایی که این وضعیت تا زمانی که به پیش‌ دیابت یا دیابت نوع ۲ تبدیل نشود علامتی ندارد، بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که با حفظ وزن سالم، ورزش منظم و داشتن یک رژیم غذایی سالم، از مقاومت به انسولین و هایپرانسولینمی پیشگیری کرده و آن را بهبود بخشید.

سوالات متداول مقاله درمان انسولین بالا:

۱- انسولین بالا در خون نشانه چیست؟

بالا بودن انسولین در خون (هایپرانسولینمی) به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای در بدن است که شایع‌ترین و مهم‌ترین آن، مقاومت به انسولین است.

۲- چطوری انسولین رو پایین بیاریم؟

برای درمان انسولین بالا پیروی از یک رژیم اصولی، تغییر سبک زندگی و ورزش، از بهترین درمان ها محسوب می شوند.

۵